Βιβλιοκριτική: Γιώτα Φωτιάδου Μπαλαφούτη “Στο βράχο της Ακροναυπλίας” / χρέος απέναντι στη μνήμη
Το τελευταίο βιβλίο της Γιώτας Φωτιάδου- Μπαλαφούτη “Στο βράχο της Ακροναυπλίας”, εκδόσεις Κυριακίδη, ήταν ένα χρέος, όπως αποκαλύπτει η συγγραφέας του, απέναντι στον άνθρωπο, που θέλησε να της εμπιστευτεί τις οδυνηρές του μνήμες από το στρατόπεδο κρατουμένων της Ακροναυπλίας, για να τις καταγράψει με τον δικό της τρόπο.
Ο Θόδωρος Παπάζογλου, πρόσφυγας της Μικρασιατικής Καταστροφής στην Κρήτη, συλλαμβάνεται για τις αριστερές του ιδέες και τη δράση και φυλακίζεται στο Στρατόπεδο της Ακροναυπλίας, λίγο πριν από την επιβολή του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου του ’36.
Η έκρηξη του πολέμου του ’40 τον βρίσκει εκεί να ζει κάτω από εξοντωτικές συνθήκες με τους συγκρατούμενούς του και η καταγραφή των εμπειριών του σε τρία τετράδια, όχι μόνο από την Ακροναυπλία αλλά και από τη μεταφορά τους από φυλακή σε φυλακή, παραδίδονται στη συγγραφέα, το 1995, λίγο πριν ο Παπάζογλου πεθάνει.
Η Γιώτα Φωτιάδου-Μπαλαφούτη, πέρυσι αισθάνεται τα τετράδια σαν μια μορφή χρέους απέναντι και στον πρωταγωνιστή των γεγονότων και στην Ιστορία και μετατρέπει τις σημειώσεις του σε βιβλίο.
Κι εκεί συναντιούνται δυο άνθρωποι, η συγγραφέας και ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, που έχουν το σημαντικότερο κοινό, να έχουν ζήσει τα συγκλονιστικά γεγονότα της ίδιας εποχής, ο καθένας από τη δική του θέση στη ζωή.
Το ύφος της Φωτιάδου -Μπαλαφούτη είναι τόσο λιτό και απέριττο, που μπερδεύεται κανείς αν πρόκειται για απλή καταγραφή γεγονότων από τον αφηγητή που της εμπιστεύτηκε τα τετράδια, ή αν η ίδια απέφυγε να τα φιλτράρει μέσα από το προσωπικό της ύφος.
Η καθημερινότητα στην Ακροναυπλία, η συντροφικότητα, το παιχνίδι ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, όταν απελευθερώνεται ο πρωταγωνιστής, αλλά βρίσκεται τώρα μέσα στη δίνη του πολέμου που μαίνεται, αποτελούν σελίδες της μικροΐστορίας που αποτελεί μέρος της Ιστορίας.
“Πέρασα τη ζωή μου τριάντα τέσσερα χρόνια χρόνια κλεισμένος σε φυλακές και εξορίες, να αγωνίζομαι. Τα ιδανικά μας ήταν ο πόθος μας για ελευθερία και ανεξαρτησία. Δοθήκαμε ολόψυχα στον αγώνα για δικαίωση. Υποφέραμε στις φυλακές μας για τα πιστεύω μας. Αχαλίνωτη επιθυμία. Με την πίστη βαθιά μέσα μας, προσδοκούσαμε πως σύντομα θα έρθει η μέρα που οι άνθρωποι θα πάψουν να πολεμάνε και θα τραγουδάνε για τη λευτεριά, για την αγάπη, την ειρήνη και την ομορφιά.”
Έτσι κλείνει το βιβλίο κι έτσι έκλεισαν πολλές ζωές εκείνης της εποχής, μ’ αυτό το όνειρο…
Η βεροιώτισσα συγγραφέας, πολυγραφότατη, μπαίνοντας ήδη από το 1973 στα Ελληνικά Γράμματα, τώρα στα 90 της χρόνια, προσθέτει στο σύνολο των βιβλίων της ένα ακόμη, δηλώνοντας μ’ αυτό “παρούσα” στη ζωή, τα γράμματα και την Ιστορία.
…………………
