Κηρύκου και Ιουλίττης σήμερα 15 Ιουλίου του 2022 και επισκέφτηκα τον ναό, λίγο μετά το πέρας της λειτουργίας…
Η κυρία Βάσω, η άοκνη εκκλησάρισσα του Αγίου Στεφάνου, εκεί , στον πρόναο με τα αντίδωρα τα αγιασμένα όπως έλεγε, προτρέποντας τους …κατόπιν εορτής επισκέπτες να πάρουν.
Μου αρέσουν οι «παλιές» εκκλησιές, όταν ο κόσμος φεύγει και σου παρουσιάζονται κατανυκτικές και έτοιμες να συνομιλήσουν… Ακούς τους μακρινούς ψιθύρους και τους ύμνους που βρίσκονται πίσω από τις τοιχογραφίες που άντεξαν πληγωμένες και συγχρόνως λαμπερές και επιβλητικές με την τέχνη τη Βυζαντινή που συναρπάζει.
Με την ευκαιρία αυτής της γιορτής θυμήθηκα, αλλά και ξαναδιάβασα σχετικά με τους αγίους και παραθέτω κάποιες στοιχειώδεις πληροφορίες.
Αγίων μαρτύρων Κηρύκου και Ιουλίττης…
Η Ιουλίττη καταγόταν από οικογένεια ευγενών του Ικονίου.
Χήρεψε πολύ νέα, δεν ξαναπαντρεύτηκε, έχοντας να μεγαλώσει τον γιο της Κήρυκο που ήταν τριών ετών.
Ήταν Χριστιανή, δεν φοβόταν να το ομολογεί κι αυτό τότε εσήμαινε πως η ζωή σου κινδύνευε.
Άλλαζε διαρκώς τόπο σαν κατατρεγμένη , φοβούμενη τους διωγμούς και τα βασανιστήρια που μπορούσε να υποστεί αυτή και ο γιος της εξαιτίας της χριστιανικής πίστης.
Ο Διοκλητιανός ήταν τότε αυτοκράτορας (304μ.Χ.), φανατικός διώκτης των χριστιανών και όσοι τον υπηρετούσαν εφάρμοζαν με θέρμη τα διατάγματα του γενικού διωγμού.
Γι αυτό λοιπόν η Ιουλίττη και ο Κήρυκος κατέφευγαν διαρκώς για να σωθούν σε καινούργια μέρη, σε καινούργιους τόπους διαφυγής.
Αναχώρησαν με τον γιο της και κατέφυγαν στην Ταρσό της Κιλικίας για να γλιτώσουν από τον Δομητιανό. Συνάντησε όμως εδώ έναν άλλον διώκτη και τύραννο για τους χριστιανούς, τον Αλέξανδρο.
Τη συνέλαβαν, βασανίστηκε και πέρασε στην αιωνιότητα με τον μικρό της γιο, ο οποίος μέχρι την τελευταία στιγμή δεν απαρνήθηκε τη μητέρα του παρόλα τα δελεαστικά ταξίματα που του έκαναν.
Στη Βέροια, στην οδό Κοντογεωργάκη, βρίσκεται ο ναός των Αγίων Κηρύκου και Ιουλίττης.
Το πιθανότερο είναι να κτίστηκε στα μέσα του 14ου αιώνα(1395μ.Χ.)
τότε που η βυζαντινή τέχνη βρισκόταν στην άνθισή της.
Ήταν καθολικό μονής και ο μοναδικός σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο ναός της Βέροιας, αλλά πιθανότατα τον 16ο αιώνα λόγω της κατάρρευσης του τρούλου μετατράπηκε σε μονόχωρο, ξυλόστεγο και αργότερα, στις τρεις πλευρές του, προστέθηκε στοά.
Ανακατασκευάστηκε πολλές φορές και οι τοιχογραφίες που βρίσκονται στη νότια πλευρά του ναού είναι από το 1589, όταν ο άρχοντας κυρ Κωστής προσέφερε χορηγία για τη νέα αγιογράφηση του ναού.
Έχει μία πολύ όμορφη εσωτερική αυλή, σκηνικό μιας άλλης εποχής που συνυπάρχει με το σήμερα και αξίζει να μπεις μέσα σε αυτό για να ζήσεις σε μια άλλη εποχή της Βέροιας, τότε που η μικρή Ιερουσαλήμ δημιουργούσε πολιτισμό, συνέχεια του αρχαίου που πάνω σε αυτόν κτίστηκε ο καινούριος .
Ει. Δα.
