Βασιλική Καραδήμου. “Απεικονίζοντας” την… Τέχνη της Ακτινοδιαγνωστικής Επιστήμης

Η  γνωστή και καταξιωμένη στην κοινωνία της πόλης ακτινοδιαγνώστρια Βασιλική Καραδήμου υποδέχεται στο εργαστήρι της τη faretra.info  και μιλά για την Επιστήμη της και τον καθημερινό της αγώνα, ταγμένη χρόνια στην Ιατρική.

Ως γυναίκα, με την αγάπη και τη δοτικότητα, την αντίληψη και την ευαισθησία, το ένστικτο και τη διορατικότητα -συστατικές ιδιότητες που ορίζουν και προσδιορίζουν τη γυναικεία φύση-  αλλά και ως γιατρός με άρτια κατάρτιση και έμφυτη την ανησυχία του επιστήμονα να διαπεράσει το… παραπέτασμα του… αγνώστου,  χάραξε τη δική της λαμπρή πορεία στην Ακτινοδιαγνωστική, «διαβάζοντας» πίσω από τα ορατά και μη, τα «ψιλά γράμματα» που κάνουν τα άδηλα… φανερά!

Η Βασιλική Καραδήμου, δε θα μπορούσε να μην είναι σήμερα, μετά από χρόνια δυναμικής σταδιοδρομίας της στο χώρο της ιατρικής κοινότητας μια άκρως επιτυχημένη αλλά και ιδιαίτερα δημοφιλής ακτινοδιαγνώστρια, με εξειδίκευση στην απεικόνιση μαστού, στην κοινωνία της Βέροιας και όχι μόνο. Αφοσιωμένη, στο πλευρό του κάθε ασθενή και κυρίως της γυναίκας,  ταγμένη στη μάχη της πρόληψης και της αντιμετώπισης του καρκίνου, που μαστίζει μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου γυναικείου πληθυσμού, διαγράφει τη δική της ενδιαφέρουσα ιατρική πορεία

Η faretra.info φιλοξενείται στο εργαστήρι της, επί της οδού Εδέσσης 2, στο κέντρο της Βέροιας, και μέσα από μια ιδιότυπη … «ακτινοδιαγνωστική» συνέντευξη, εν είδει εξομολόγησης, «απεικονίζει» την προσωπογραφία της γυναίκας Βασιλικής και της Ιατρού Καραδήμου, σε ένα κοινό σημείο σύγκλισης: Την αγάπη και την προσφορά για τον πάσχοντα άνθρωπο και δη τη γυναίκα!

«Ιατρική ή τίποτα»! Στόχος αδιαπραγμάτευτος – όνειρο ζωής

“Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Βέροια από δυο υπέροχους γονείς.Ο πατέρας μου ήτανε οικοδόμος και η μητέρα μου νοικοκυρά. Αυτοί οι δυο άνθρωποι υπήρξανε φάροι στη ζωή και στα όνειρά μου. Πόσα ευχαριστώ να πω τους γονείς μου; Δεν αρκεί ολόκληρη η ζωή γι’ αυτό!

 Από μικρή  ήθελα να γίνω γιατρός. Τους θαύμαζα τους γιατρούς… Ήτανε για μένα “θνητοί θεοί”. Μεγαλώνοντας κατάλαβα πως το θεϊκό δεν τους ανήκε, όμως πάντα είχανε μια θεϊκή δύναμη δίπλα τους, που φώτιζε τις πράξεις τους….”

“Ολοκλήρωσα την πρωτοβάθμια και  δευτεροβάθμια εκπαίδευση μου στην  Βέροια  με Άριστα, και συνέχισα  στο Πανεπιστήμιο της Φερράρα –Ιταλίας , αποφοιτώντας με Άριστα  από την Ιατροχειρουργική Σχολή.”

Οι σπουδές στην Ιταλία

Οι σπουδές και η διαμονή  της στην Ιταλία, όπως ομολογεί, ήταν μια μοναδική εμπειρία γνώσης, διασυνδέσεων αλλά και ζωής, προσφέροντάς της απλόχερα άλλες δυνατότητες ανέλιξης στην επιστημονική κοινότητα, φοιτώντας δίπλα σε μεγάλους δασκάλους. Ωστόσο, η επιθυμία της για επιστροφή και προσφορά στον τόπο της υπερίσχυσε.

“…Οι σπουδές και η διαμονή μου στην Ιταλία ήταν μια εξαιρετική εμπειρία, γιατί βρέθηκα ξαφνικά σ’ ένα κράτος με διαφορετικά ήθη και έθιμα και μου δόθηκε η δυνατότητα να γνωρίσω όχι μόνο την Ιατρική, αλλά και γενικότερα τον πολιτισμό της χώρας, σε μια ηλικία πολύ τρυφερή.

Οφείλω  να ομολογήσω ότι είχα τη δυνατότητα εκεί να συναναστραφώ με εξαίρετους καθηγητές. Σ’ αυτό ήμουν πραγματικά πολύ τυχερή. Είχα την τύχη και την τιμή να θητεύσω δίπλα σε εξαίρετους καθηγητές τόσο στην Ιταλία, όσο και στην Ελλάδα.”

Η δύναμη και η γοητεία της Ακτινοδιαγνωστικής

Αν και το ενδιαφέρον της για την ακτινοδιαγνωστική γεννήθηκε  κατά τη διάρκεια των σπουδών της στην Ιταλία, η επιλογή της δικαιώθηκε στο έπακρο, γνωρίζοντας στην πράξη τη γοητεία της ειδικότητας, που, κατά την κ. Καραδήμου, πρόκειται πιο πολύ για… Τέχνη και όχι απλά για  τεχνική! Μπορεί να κάνει τα άδηλα  φανερά και ως εκ τούτου είναι η πλέον πολύτιμη για το καθολικό φάσμα των ιατρικών ειδικοτήτων.

“…Η γοητεία της ειδικότητας έγκειται στο γεγονός ότι η Ακτινοδιαγνωστική μπορεί να κάνει τα άδηλα φανερά. Όσα οι άλλοι φαντάζονται ή υποθέτουν ότι συμβαίνουν στον οργανισμό, εσύ μπορείς να τα απεικονίσεις και να τα αποδείξεις. Είναι μια συγκλονιστική αποκάλυψη που σε… «ιντριγκάρει»!  Μάλιστα υπάρχει και μια, κατά κάποιον τρόπο… «διαστροφή», (χαριτολογώντας), στη συγκεκριμένη ειδικότητα, την οποία οι περισσότεροι εκ των συναδέλφων πιστοποιούν.  

Όταν είσαι στα πρώτα χρόνια, επειδή  με την Ακτινοδιαγνωστική δεν υπάρχει και η ανάλογη εξοικείωση, όπως  με τη Παθολογία ή  με τη Χειρουργική, βρίσκεσαι πραγματικά μπροστά σε έναν τοίχο, όταν ξεκινάς, και δεν καταλαβαίνεις πολλά. Πρέπει να περάσει αρκετός χρόνος, για να μπορέσεις να δεις τον κόσμο της εικόνας, το imaging. Όταν φτάνεις στο σημείο να ανακαλύπτεις βλάβες, περιέργως χαίρεσαι! Και αναρωτιέσαι ‘εγώ γιατί χαίρομαι τώρα, επειδή βρήκα τον καρκίνο;’ Οξύμωρο ακούγεται!

Δε χαίρεσαι βρίσκοντας τον καρκίνο. Χαίρεσαι, γιατί κατάφερες να βρεις αυτό, για το οποίο ο άνθρωπος ήρθε να ζητήσει τη βοήθειά σου. Να κάνεις τη διάγνωση, βρίσκοντας από τι πραγματικά υποφέρει. Και μέσα στην όλη διαδικασία κρύβεται πάντα η ελπίδα της ίασης και της σωτηρίας. Είναι λοιπόν η εξέταση μέρος αυτής της πορείας.

Δεν βγαίνεις πάντα νικητής, αλλά ως γιατρός καταθέτεις τον αγώνα σου πάντα με το κίνητρο και την ελπίδα της νίκης. Θυμάμαι μια φράση που συχνά άκουγα από τους μεγαλύτερους ιατρούς τότε, που έλεγαν…‘για να δούμε τι θα μας πούνε και οι ακτινολόγοι’,  ειδικά στα πιο δυσεπίλυτα περιστατικά. Τι έβλεπαν αλήθεια αυτοί οι άνθρωποι, (οι ιατροί ακτινοδιαγνώστες), που οι υπόλοιποι ιατροί δεν μπορούσαν να δουν και άλλες φορές το υποπτεύονταν ή όχι; Τι ακριβώς συνέβαινε στο μυαλό των ακτινολόγων που κάνανε  υπέρηχο,  (επί παραδείγματι), όπου μέσα από τις 50 αποχρώσεις του «γκρι» των υπέρηχων μπορούσαν να «διαβάσουν» τις εικόνες, να τις μελετήσουν και να δώσουν απαντήσεις, που πολλές φορές ήταν σωτήριες για τον ασθενή…;” διερωτάται καταφατικά και προσθέτει:

«…Έτσι αποφάσισα να γίνω ακτινοδιαγνώστρια και θήτευσα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ, υπό την διεύθυνση του αείμνηστου καθηγητή Αθανάσιου Δημητριάδη. Μεγάλο σχολείο!

Δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη ερώτηση που μου απηύθυνε ο  καθηγητής μου: «Τι βλέπει, Βασιλική, ο ακτινολόγος μπροστά σε μια ακτινολογική εξέταση (ακτινογραφία, αξονική, μαστογραφία κλπ);» Εγώ έλεγα τα δικά μου … «άσχετα». Χαμογέλασε και μου είπε: «Βασιλική, ο ακτινολόγος βλέπει μόνο όσα ξέρει, όσα δεν ξέρει δεν μπορεί να τα δει!»  Σοφά λόγια που έγιναν φάρος σε όλη την πορεία της ειδικότητάς μου. Όσο περισσότερο διάβαζες , όσο περισσότερο δούλευες, όσες περισσότερες ‘ώρες πτήσεις’ είχες, τόσο καλύτερος θα μπορούσες να γίνεις…”.

Η μετεκπαίδευση στο μαστό

Η μετεκπαίδευσή της κ. Καραδήμου στο μαστό έγινε μετά το πέρας της  ειδικότητας  στο Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου της Θεσσαλονίκης.

“…Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον τότε  Διευθυντή του Ακτινολογικού Εργαστηρίου, τον κ. Ιωάννη Τσιτουρίδη, που μου έδωσε αυτή την ευκαιρία, κυρίως όμως να ευχαριστήσω εκ βαθέων την Ιατρό Ειδική Ακτινοδιαγνώστρια Μαστού, κ. Τριάδα Μαλκότση, τη δασκάλα μου, τη γυναίκα που με ενέπνευσε, με καθοδήγησε, μου μεταλαμπάδευσε τη γνώση, και μου δίδαξε πώς να ακουμπήσω την ψυχή των γυναικών, που μου εμπιστεύονται τη ζωή τους. 

Ειδικά, όταν μια γυναίκα είναι συνεσταλμένη, φοβισμένη, «κουμπωμένη», πώς την προσεγγίζεις, ώστε να έχεις το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στην μαστογραφία, κάτι που δεν επιτυγχάνεται, όταν συντρέχουν τα παραπάνω.

Στη μαστογραφία παίζει ρόλο όλο το κορμί της γυναίκας, στο πώς συμμετέχει στην εξέταση. Για να υπάρξει μια σωστή διάγνωση πρέπει να προϋπάρξει μια σωστή λήψη και, για να υπάρξει η τελευταία, πρέπει να υπάρξει μια σωστή συνεργασία. Προϋποτίθεται λοιπόν μια λειτουργική ατμόσφαιρα μεταξύ γιατρού και ασθενούς, μια ιδανική επικοινωνία, μια ιδιότυπη διαπροσωπική σχέση,  κάτι που είναι πολύ δύσκολο να ‘χτίσεις’ μέσα σε λίγα μόλις λεπτά…”.

Α’ Σταθμός το Γενικό Νοσοκομείο Κατερίνης. Υπεύθυνη του Τμήματος Απεικόνισης Μαστού (2011-2015) 

“Συγκλονιστική εμπειρία… Ένα τμήμα γεννήθηκε και λειτούργησε για πρώτη φόρα στα χρονικά της λειτουργίας του νοσοκομείο! Το Τμήμα  Απεικόνισης Μαστού διέθετε έναν υπερσύγχρονο, ολοκαίνουργιο ψηφιακό μαστογράφο, που όμοιο του δεν είχε καμία όμορη περιοχή στο δημόσιο τουλάχιστον φορέα, καθώς και έναν υψηλής ευκρίνειας υπερηχοτομογραφο! Χάρη  στην προσπάθεια πολλών ανθρώπων,  χάρη σ’ έναν διορατικό και ικανότατο διοικητή, τον κ. Φαρμάκη Αστέριο, που κατάφερε να υπερβεί όλα τα εμπόδια και να λειτουργήσει το τμήμα, χάρη στη στήριξη πολιτικων φορέων της περιοχής.

Κυρίως, όμως, χάρη  στο όραμα, στη συγκρότηση και στην προσπάθεια των γυναικών της Πιερίας. Ο μαστογραφος και η λειτουργία  του θεωρώ πως ήτανε κατάκτηση των γυναικών της Πιερίας και αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή και περηφάνια που συμμετείχα σ’ αυτή την προσπάθεια, κάνοντας το όνειρο πολλών γυναικών, να μπορούν  να έχουν πρόσβαση σε μαστογραφικο έλεγχο, πραγματικότητα.”

Β’ Σταθμός  το Κέντρο Υγείας Βέροιας. Μια παραγωγική θητεία για την ίδια και για την πόλη!( 2015-2020)

Αναφερόμενη στην πενταετή θητεία της στο Κέντρο Υγείας Βέροιας (πρώην ΙΚΑ), κάνει λόγο για μια ιδιαίτερα παραγωγική περίοδο, κατά την οποία είναι γνωστό πως η Βασιλική Καραδήμου άφησε αντικειμενικά τις καλύτερες εντυπώσεις, τόσο στον ιατρικό κόσμο, όσο και σε χιλιάδες ασθενείς.

“…Πρόκειται για ένα τμήμα που αναστηλώθηκε, που δούλεψε, που δημιούργησε, που  διοργάνωσε μεγάλο αριθμό εκδηλώσεων και δράσεων για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των γυναικών για τον καρκίνο του μαστού. Ένα τμήμα που συνεργάστηκε με όλους σχεδόν  τους φορείς της πόλης, και που στηρίχθηκε από όλα τα ΜΜΕ, τόσο σε τοπικό, όσο και σε πανελλαδικό επίπεδο.

Ο στόχος και ο σκοπός μας ήτανε να ενημερωθούν οι γυναίκες της περιοχής μας για  τον εχθρό, τη νόσο, που τόσο δίπλα μας βρίσκεται. Να μάθουν να μη φοβούνται και να εξετάζονται.

Το ιδιαίτερο γνώρισμα όλων αυτών των δράσεων ήτανε πως πάντα συνοδευόταν από παράλληλες καλλιτεχνικές  πινελιές, κάνοντας το έργο πιο εύκολα προσβάσιμο, και γιατί πιστεύω πως  η Τέχνη  σε οποιαδήποτε μορφή της μπορεί να συνοδεύσει την Ιατρική και γιατί η Ιατρική από την άλλη, όπως έλεγε και ο Ιπποκράτης, είναι Τέχνη.”

«Η Ακτινοδιαγνωστική είναι Τέχνη και ο γιατρός… καλλιτέχνης»!

Στην ερώτηση μας αν είναι σημαντικότερος ο ρόλος των μηχανημάτων ή του γιατρού στη διαδικασία της διάγνωσης, η κ. Καραδήμου ανταπαντά με ερώτηση, σχεδόν αινιγματικά:

«…Είναι η Ακτινοδιαγνωστική Τέχνη ή τεχνική; Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί την τεχνική, για να εκφράσει την Τέχνη. Επειδή η Τέχνη είναι μια πράξη δημιουργίας,  χρησιμοποιεί την τεχνική, την τεχνολογία, η όποια προοδεύει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, δίνοντας τη δυνατότητα στον «καλλιτέχνη» (ιατρό εν προκειμένω) να συνθέτει έργα, που ήταν ανέφικτα στο παρελθόν, (χαρακτηριστικό παράδειγμα οι 3d ανασυνθέσεις, που γίνονται στις αγγειογραφίες και όχι μόνο).

Ζούμε στην ηλεκτρονική εποχή, της τεχνολογίας, και πράγματι έχουμε υπερσύγχρονα μηχανήματα που μπορούν να κάνουν διάγνωση μόνα τους, μέσα από υποβοηθούμενες ψηφιακές τεχνικές, ωστόσο νομίζω ότι τα μηχανήματα δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τον άνθρωπο Ιατρό,

Ο ρόλος του Ιατρού είναι αναντικατάστατος. Ο ακτινολόγος τεχνίτης  θα πρέπει  με  βάση τις γνώσεις του και τη δεξιότητα του να βελτιώσει την αισθητική της Τέχνης του, που θα τον οδηγήσει σε πιο ασφαλείς διαγνώσεις, χρησιμοποιώντας την τεχνική. Κανένα μηχάνημα και κανένα λογισμικό, που δημιουργήθηκε από τον άνθρωπο, δεν θα μπορέσει να αντικαταστήσει την ανθρώπινη ευφυΐα και αντίληψη.”

Η “ιερότητα” του μαστού

Παράλληλα αναφέρεται στην «ιερότητα» του μαστού, η οποία βέβαια δημιουργεί και την «ιερή» υποχρέωση της πρόληψης και της προστασίας:

“…Η γυναίκα έχει την ιερή υποχρέωση να προσέχει το μαστό της.’Εν αρχή ην ο μαστός’, ο οποίος αποτελεί ζωοδότη και καταστροφέα παράλληλα. Χρόνια πριν ήταν ο μοναδικός τρόπος, για να θρέψουμε τα παιδιά μας. Αλλά και καταστροφέας, γιατί, αυτό, που αποτελεί σύμβολο μητρότητας, θηλυκότητας, σεξουαλικότητας, φτάνει κάποια στιγμή στην πορεία της ζωής να γίνει για τη γυναίκα επικίνδυνο, λόγω του καρκίνου, που δεν είναι ο καρκίνος απλώς ενός οργάνου, αλλά ενός πραγματικού συμβόλου.

Όταν μια γυναίκα κάνει επεμβάσεις τύπου μαστεκτομής, ουσιαστικά στερείται τη σεξουαλικότητά της. Θεωρητικά τουλάχιστον.

 Γνωρίζω γυναίκες, όμως, που εξακολουθούν να είναι πολύ ερωτικές, θελκτικές, σεξουαλικές!  Άλλωστε έχει προχωρήσει πολύ και η πλαστική χειρουργική σ’ αυτόν τον τομέα, μέσα από τα σύγχρονα θεραπευτικά πρωτόκολλα που ‘τρέχουν’, με τις επεμβάσεις αποκατάστασης.

Ο μαστός ήταν από την αρχαιότητα σύμβολο ζωής και ερωτισμού. Μάλιστα από τα χρόνια της Αναγέννησης έγινε η απεικόνιση της Παναγίας μέσα από τη «Maria Lactans», που θηλάζει, κατά τη ζωγραφική τεχνοτροπία των Ρωμαιοκαθολικών, όπως επίσης και στην ορθόδοξη αγιογραφία της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσας, στην οποία έχουμε τη μοναδική απεικόνισή της να θηλάζει τον Ιησού. Κι αν παρατηρήσει κανείς την εικόνα, ο Ιησούς δεν είναι βρέφος. Είναι παιδάκι. Και ο μαστός είναι τοποθετημένος προς τον δεξιό ώμο και όχι στο πρόσθιο θωρακικό τοίχωμα, όπως συνηθίζεται. Η συγκεκριμένη εικόνα βρίσκεται στη Μονή Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους και είναι καταπληκτική. “Η Μητέρα της Ζωής θηλάζει τη Ζωή και τη συνέχειά της…”

Η μαστογραφία σώζει ζωές!

Επισημαίνει ότι σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, μία στις 8 γυναίκες παγκοσμίως θα νοσήσει από καρκίνο του μαστού και διαβεβαιώνει ότι οι περισσότερες ζωές σώζονται, όταν οι γυναίκες εξετάζονται κάθε χρόνο, αρχίζοντας από τη ηλικία των 40 ετών.

“…Η μαστογραφία έχει μειώσει τους θανάτους από καρκίνο του μαστού σε ποσοστό περίπου 30 %. Είναι σημαντικό όλες οι γυναίκες να συνεχίσουν τους προληπτικούς τους ελέγχους, λόγω της μεγάλης καθυστέρησης που προκάλεσε η πανδημία, και να γνωρίζουν πως σε όλες τις δομές υγείας λαμβάνονται όλες οι απαιτούμενες προφυλάξεις.

Είναι σημαντική η εφαρμογή του προληπτικού ελέγχου ασυμπτωματικών γυναικών σε όλη την επικράτεια, έτσι, ώστε η κάθε γυναίκα, όπου κι αν κατοικεί, ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα μέρη της Ελλάδας, να έχει τη δυνατότητα διενέργειας μαστογραφικού ελέγχου.

Κι αυτό γιατί η μαστογραφία μπορεί να σώσει ζωές. Η εν λόγω εξέταση, που αποτελεί εξέταση εκλογής, έχει τη δυνατότητα ανάδειξης καρκίνου του μαστού, όταν δεν είναι κλινικά εμφανής, όταν δηλαδή η γυναίκα δεν έχει σημεία ή σύμπτωμα νόσου και είναι φαινομενικά υγιής. Εάν ο καρκίνος διαγνωσθεί έγκαιρα και αντιμετωπισθεί κατάλληλα, αποτελεί σε πολύ μεγάλο ποσοστό ιάσιμη νόσο.

Όσο για τη μεγάλη ακτινοβολία που δέχεται η γυναίκα  κατά την διάρκεια της εξέτασης είναι μυθοπλασία. Δεν υπάρχουν επιστημονικές  μελέτες που να αποδεικνύουν  ότι  είναι επιβλαβής για την γυναίκα. Η ακτινοβολία που δεχόμαστε ειδικά με τους σύγχρονους ψηφιακούς μαστογράφους είναι μικρή, πολύ μικρότερη από άλλες ακτινολογικές εξετάσεις, που χρησιμοποιούμε ευρέως.”

Δεν  κάνω μαστογραφία, γιατί δεν έχω κληρονομικότητα

 Προσοχή, η κληρονομικότητα στον καρκίνο του μαστού επηρεάζει κατά 10 –  15 %. Το υπόλοιπο ποσοστό είναι σποραδικό. Επομένως, μπορεί να τύχει σε όλους μας

 Η αλήθεια είναι  πως είναι δύσκολο να είσαι γυναίκα και να μεγαλώνεις. Αυξανομένης της ηλικίας , αυξάνεται και η πιθανότητα εμφάνισης της νόσου. Καλό θα ήτανε να ξεκινάμε  από την ηλικία των 40 ετών, και ο έλεγχος να επαναλαμβάνεται σε ετήσια βάση. Είναι απαραίτητο, ασχέτως εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ή όχι, οι γυναίκες να ακολουθούν τις κατευθυντήριες οδηγίες για τον τακτικό προσυμπτωματικό  απεικονιστικό και κλινικό έλεγχο.

Προσοχή: ο καρκίνος του μαστού δεν είναι πάντοτε ψηλαφητός!

Όπως παρατηρεί, ο καρκίνος του μαστού δεν είναι πάντοτε ψηλαφητός και ξεγελάει το γυναικείο πληθυσμό, κάτι που καθιστά τον ετήσιο έλεγχο ακόμη πιο επιτακτικό.

 «…Πολλές γυναίκες δεν κάνουν μαστογραφία, γιατί δεν ψηλαφούν κάτι και έτσι δεν προχωρούν στην πρόληψη. Αυτό όμως είναι ένας μεγάλος  μύθος. Αν μια γυναίκα έχει πολύ μεγάλο μαστό και ο καρκίνος είναι πολύ βαθιά, ακόμη και τα πιο έμπειρα κλινικά χέρια δεν μπορούν να τον ψηλαφίσουν.

Εδώ ακριβώς δικαιώνεται η μοναδική αξία της μαστογραφίας στην ανάδειξη βλαβών, που δεν είναι ψηλαφητές και δεν μπορούν να διαγνωστούν με διαφορετικό τρόπο.

 Και αν αναδείξουμε αυτές τις βλάβες σε πρώιμη φάση,” Early Breast Cancer” έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι έχει καλύτερη πρόγνωση, καλύτερη χειρουργική διαχείριση, η θεραπεία γίνεται καλύτερα ανεκτή και η γυναίκα έχει καλύτερη ποιότητα ζωής

Και αυτό ακριβώς είναι το κέρδος της πρόληψης. Εμείς απευχόμεθα η  γυναίκα να έρθει εδώ αργοπορημένη και να κάνει κακή διάγνωση, λέγοντας ότι έχει ψηλαφίσει κάτι.

Η μαστογραφία αποτελεί θείο δώρο για τη γυναίκα!”

Τι ισχύει στην περίοδο της εγκυμοσύνης

Σε ό,τι αφορά την περίοδο αυτή, αντιμετωπίζουμε αρκετά προβλήματα. Είναι πραγματικά δύσκολη η διάγνωση, λόγω τον ορμονικών μεταβολών που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια  της κύησης, (όπου  η διόγκωση και η υπερτροφία  είναι φυσιολογικά φαινόμενα). Αυτό καθιστά  προβληματική και την απεικονιστική διερεύνηση. Εξέταση εκλογής  αποτελεί ο υπέρηχος μαστών και επί ψηλαφητού ύποπτου μορφώματος περαιτέρω έλεγχος με βιοψία, (με κόπτουσα βελόνη). Η μαστογραφία  με χρήση ακτινοπροστατευτικής ποδιάς για την κοιλιά, δεν αντενδείκνυται, αφού η δόση  με τα σύγχρονα μηχανήματα  είναι μικρή και δεν θεωρείται απαγορευτική, εάν κριθεί αναγκαία.

Αυτό που θα πρέπει να υπενθυμίσουμε στις γυναίκες που βρίσκονται στην ηλικία 30-35 και επιθυμούν να τεκνοποιήσουν, όπως και οι γυναίκες  που θα υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση,  ανεξαρτήτως ηλικίας, καλό θα ήτανε να υποβληθούν προληπτικά σε  έναν πλήρη μαστολογικό έλεγχο. Για να μπορέσουμε να αποφύγουμε, όσο μπορούμε, δυσάρεστες εκπλήξεις κατά την διάρκεια της κύησης.”

Καρκίνος του αντρικού μαστού

Όπως επισημαίνει η γιατρός, ο καρκίνος του μαστού στους άνδρες είναι λιγότερο συχνός. Για κάθε 100 καρκίνους στις γυναίκες, αντιστοιχεί ένας στους άνδρες και προσθέτει:

“Οι άντρες μπορεί να υποβληθούν σε μαστογραφικό και υπερηχογραφικό  έλεγχο, όταν υπάρχει διόγκωση ύποπτη ή ψηλαφητικη σκληρία στο μαστό τους…”.

Το χαμόγελο «χτίζει» τη σχέση γιατρού – ασθενή

Το χαμόγελο και τη φιλική προσέγγιση ορίζει η κ. Καραδήμου ως «κοινό παρονομαστή» στην επικοινωνία γιατρού – ασθενή και υποστηρίζει σθεναρά πως είναι πολύτιμης σημασίας για την πετυχημένη έκβαση κάθε εξέτασης, ξεκλειδώνοντας τον ασθενή ψυχοσωματικά.

“…Αυτό που βοηθάει πάρα πολύ το γιατρό είναι να αντιληφθεί τη δυσκολία που έχει ο ασθενής. Και μια γυναίκα, κυρίως, επειδή υποβάλλεται κι αυτή στην ίδια εξέταση, καταλαβαίνει ακριβώς τι νιώθει μια άλλη γυναίκα, ερχόμενη για τη μαστογραφία, ακόμη κι όταν την κάνει προληπτικά,  χωρίς να έχει κάποια κλινικά συμπτώματα, που θα μπορούσαν να τη φοβίσουν. Αυτό είναι το πρώτο κομμάτι.

Το δεύτερο έχει να κάνει με τη διαπροσωπική σχέση που «χτίζεται» εκείνη τη στιγμή. Αρχικά παίρνεις ένα σύντομο ιστορικό, οπότε μέσα από αυτό, σιγά – σιγά, έχεις τη δυνατότητα ν’ αντιληφθείς, να την αφήσεις να σε γνωρίσει, να σου πει κάποια πράγματα, και αρχίζει μια μικρή επικοινωνία.”

Ανακοίνωση της κακής διάγνωσης: «Στιγμές μεγάλες και ιερές»!

Όπως καταθέτει η γιατρός, το δυσκολότερο κομμάτι στο έργο της είναι η στιγμή της ανακοίνωσης μιας κακοήθους διάγνωσης, κάτι, που, όπως υποστηρίζει, προϋποθέτει σε σημαντικό βαθμό όχι μόνο τη γνώση της διαχείρισης της ψυχολογίας του ασθενούς, αλλά και την  αυτογνωσία του γιατρού.

“…Είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο. Η ανακοίνωση δυσάρεστων αποτελεσμάτων στον ασθενή είναι μια επίπονη και ψυχοφθόρος διαδικασία. Υπάρχουν πολλά πρωτόκολλα σε κέντρα μαστού, όπου υπάρχει και μια ολόκληρη ομάδα ιατρών, ψυχολόγου συμπεριλαμβανομένου, με βάση τα οποία γίνεται η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων. Ωστόσο, αυτή δεν είναι η δική μας πραγματικότητα…

Εσύ ως ιατρός καλείσαι με το πέρας της εξέτασης να ενημερώσεις την ασθενή εν πλήρη αληθεία. Δεν είναι καθόλου εύκολο και δεν το συνηθίζεις ποτέ, το κουβαλάς και σε στοιχειώνει πολλές φορές. Είναι εκείνες οι στιγμές που μπορεί να μιλάνε τα μάτια, το σώμα, χωρίς να λες τίποτα, και άλλες που μπορεί τα λόγια σου να στιγματίσουν ζωές. Το πώς θα επικοινωνήσεις αποτελεί την τέχνη σου, κάτι που ελλοχεύει στην καρδιά σου, εκεί συντελείται η επώαση των σκέψεών σου, η άνθιση των συναισθημάτων σου, η ζύμωση των αποφάσεων σου και το σχέδιο προσέγγισης.

Αναφορικά με αυτήν την προσέγγιση θα χρησιμοποιήσω μια μαγική λέξη: «Εξαρτάται». Από την κάθε γυναίκα ξεχωριστά. Για παράδειγμα, μια γυναίκα ψηλαφεί κάτι και έρχεται για μαστογραφία. Ερχόμενη εδώ, στο πίσω μέρος του μυαλού της έχει μια ιδέα ότι κάτι μπορεί να πάει στραβά και αυτό που ψηλαφεί να μην είναι καλό. Μια γυναίκα, όταν έχει υποβληθεί σε μια μαστεκτομή, τμηματεκτομή  και βρίσκεται στη φάση του επανελέγχου, πάλι, όταν έρχεται εδώ, έχει στο πίσω μέρος του μυαλού της ότι μπορεί να υπάρχει μια υποτροπή της νόσου. Είναι κάπως προετοιμασμένη.

Όταν όμως έχουμε μια γυναίκα, η οποία έρχεται για να κάνει μια μαστογραφία και είναι φαινομενικά υγιής, δεν έχει απολύτως τίποτα και έρχεται χαμογελαστή να κάνει την εξέταση και διαπιστώνεις ότι υπάρχει κάτι που δεν είναι καλό, εκεί τα πράγματα δυσκολεύουν.

Πρώτα προσπαθείς εκείνη τη στιγμή να κατανοήσεις τον εαυτό σου, ώστε να διαχειριστείς το πώς θα μπορέσεις να το πεις στη γυναίκα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, για να μην την τρομάξεις, και παράλληλα να την καθησυχάσεις. Πώς να δώσεις την είδηση και αν η γυναίκα είναι σε θέση να την προσλάβει και να την κατανοήσει, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, σε μικρές «δόσεις» και έπειτα να δώσεις όλες εκείνες τις πληροφορίες που θα χρειαστεί, για να απευθυνθεί  στα αρμόδια κέντρα και τους ειδικούς γιατρούς για την όλη αντιμετώπιση. Αυτό είναι το ιατρικό κομμάτι.

Το ψυχολογικό όμως κομμάτι είναι το πιο δύσκολο, γιατί εκείνες οι στιγμές είναι μεγάλες στιγμές. Είναι… ιερές στιγμές! Την κοιτάς στα μάτια και βλέπεις ότι η ζωή που είχε μέχρι σήμερα δε θα έχει καμία σχέση με αυτήν που θα έχει από εδώ και πέρα, καθώς μπαίνει σε ένα πολύ δύσκολο μονοπάτι. Εσύ, ως γιατρός, θα πρέπει να διαθέτεις ενσυναίσθηση και αντίληψη της βαρύτητας της είδησης που θα πρέπει να ανακοινώσεις και φυσικά θα πρέπει να σταθείς δίπλα της.

Πιστεύω πάρα πολύ πως, όταν εξηγείς στις γυναίκες τι πραγματικά συμβαίνει, ηρεμούν. Αν τις αφήνεις στο χάος της άγνοιας, τότε τα χάνουν. Η γυναίκα έχει κάθε δικαίωμα να ξέρει τα του μαστού της. Πρέπει να έχει και γνώση γι΄αυτά που θα ακολουθήσουν  και πρέπει να συνεργαστεί, να συμμετέχει σε όλο αυτό.

Στην Ακτινοδιαγνωστική, (και στην Ιατρική γενικότερα), ο ακτινοδιαγνώστης πρέπει να κινηθεί ανάμεσα στο «τι» και στο «πώς». Το «τι» προσδιορίζεται από την επιστήμη και την ηθική. Τι πρέπει να κάνω, ποια μηχανήματα και με ποια πρωτόκολλα πρέπει να προχωρήσω και με ποια τεχνική, για να έχω το καλύτερο  δυνατό αποτέλεσμα για τον ασθενή και φυσικά όλο αυτό είναι επίκτητο και επιδέχεται εκπαίδευση.

Το «πώς» από την άλλη έχει να κάνει με την αντίληψη, την τέχνη του να επικοινωνήσω με τον ασθενή, και έχει να κάνει με το ταλέντο του κάθε γιατρού, και το βαθμό της ενσυναίσθησης που διαθέτει. Εκεί που έρχεσαι αντιμέτωπος κάθε φορά με τον εαυτό σου και αναρωτιέσαι… σε σένα, όταν έρθει η ώρα σου, πώς θα ήθελες να το πουν;…».

Σταθμός Γ’ το Ακτινοδιαγνωστικό Εργαστήριό μου

“Μετά από ώριμη σκέψη η απόφαση πάρθηκε. Ο κύκλος  του ΕΣΥ ολοκληρώθηκε. Έτσι αποφάσισα να συνεχίσω να προσφέρω τις ιατρικές μου υπηρεσίες  από το δικό μου  εργαστήριο, όπου  υπάρχει η  δυνατότητα διενέργειας 

ψηφιακής μαστογραφίας  με ταυτόχρονη  υπερηχογραφική εξέταση μαστών 

σημαντικό,  γιατί  αποφεύγεται η ταλαιπωρία  και η αγωνία της γυναίκας. Διενεργείται εξέταση για

μέτρηση οστικής πυκνότητας ( έλεγχος οστεοπόρωσης)

υπέρηχοι ενηλίκων ( ανδρών και γυναικών)

υπέρηχος άνω-κάτω κοιλίας, νεφρών, κοιλιακής αορτής , θυρεοειδούς αδένα – παραθυρεοειδών αδένων- τραχήλου, πρεογχειρητική και μετεγχειρητική χαρτογράφηση αυτών

υπέρηχος μαλακών μορίων, και  υπέρηχος μαστών.

Ο μαστός και οι παθήσεις του είναι πραγματικά ένα δύσκολο κεφάλαιο στην Ιατρική Επιστήμη και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά όσοι από τους συνάδελφους  ασχολούνται χρόνια με αυτό. Απαιτεί προσήλωση, μεγάλη προσοχή, συνεχόμενη εκπαίδευση και ενσυναίσθηση.

Είμαι ευγνώμων  που κατάφερα να ασχοληθώ τόσα χρόνια  με τον μαστό, ευχαριστώντας θερμά την οικογένειά μου, τον σύζυγο, τον γιο και τον αδελφό μου για τη συνεχόμενη στήριξή τους.

Με γνώμονα την ανθρωποκεντρική προσέγγιση της Ιατρικής, ευελπιστώ να συνεχίσω να προσφέρω υψηλής ποιότητας ιατρικές υπηρεσίες  στους πολίτες της Ημαθίας για μια ακόμη φορά, τώρα από το Ακτινοδιαγνωστικό μου Εργαστήριο.

Η προσπάθεια  για την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού συνεχίζεται…”

far

…………………..

Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα

Η Βασιλική Καραδήμου  γεννήθηκε  και μεγάλωσε στη Βέροια, όπου  και δραστηριοποιείται επαγγελματικά τα τελευταία  χρόνια.
Ο  πατέρας  της  Αναστάσιος  Καραδήμος  ήτανε  οικοδόμος  και η  μητέρα  της   Ιφιγένεια  Καραδήμου   νοικοκυρά.
Παντρεμένη  με  τον  Αναστάσιο Κοτρώνη, Γενικό  Χειρουργό και  μητέρα  ενός 15χρονου αγοριού, του  Κωνσταντίνου-Νεκτάριου  Κοτρώνη.

Διεκπεραίωσε τον  κύκλο  της  πρωτοβάθμιας και  δευτεροβάθμιας  εκπαίδευσης, (στο  6o Δημοτικό  σχολείο  και  στο  4o  Γυμνάσιο  και  Λύκειο Βέροιας ), ως  αριστούχος  μαθήτρια.

Αποφοίτησε  με  άριστα  από την Ιατρική  Σχολή  του  Πανεπιστημίου  Φεράρα – Ιταλίας.

Ακολούθησε την ειδικότητα της Ακτινοδιαγνωστικής στο Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ  Θεσσαλονίκης , υπό τη

διεύθυνση του αείμνηστου Αθ. Δημητριάδη, και στη συνέχεια μετεκπαιδεύτηκε στη Μαστογραφία

στο Γ.Ν. Παπαγεωργίου, υπό την διεύθυνση του κ. Ιωάννη Τσιτουρίδη.

Υπηρέτησε ως επικουρικός ιατρός επί διετία στο Γ.Ν. ΑΓ.ΠΑΥΛΟΣ Θεσσαλονίκης.

Από το 2011-2015 υπηρέτησε  στο Κ.Υ. ΑΙΓΙΝΙΟΥ ( με άμεση απόσπαση στο Γ.Ν. ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ),

όπου πρωτολειτούργησε  ως υπεύθυνη το Τμήμα Απεικόνισης του Μαστού.

Από το 2015 έως το 2021 υπηρέτησε στο Κ.Υ. ΒΕΡΟΙΑΣ.

Εδώ και ένα χρόνο  εργάζεται στο ιδιωτικό ακτινολογικό εργαστήριό της στη Βέροια,  Εδέσσης 2.

Έχει δραστηριοποιηθεί έντονα  για την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των γυναικών της περιοχής

και όχι μόνο, διοργανώνοντας επί σειρά ετών πλήθος ημερίδων και δράσεων ανάλογης θεματολογίας.

Συμμετείχε σε  πλήθος  επιστημονικών συνεδρίων  και εργασιών, θεματολογίας  ανάλογης  της

ειδικότητας  της.

Μέλος  του Δ.Σ. του  Ιατρικού  Συλλόγου  Ημαθίας

Μέλος  της Ελληνικής  Ακτινολογικής  Εταιρείας

Μέλος  της  Ελληνικής  Εταιρείας  Απεικόνισης  Μαστού

Μέλος του EUSOBI  ( European Society of Breast Imaging)

Μέλος  της  Διοικούσας Επιτροπής  της Ελληνικής  Αντικαρκινικής Εταιρείας-Παράρτημα      Βέροιας.