Ακαδημία Αθηνών – Επιτροπή Ενέργειας: Σκόπιμη η εκκίνηση των διαδικασιών της χρήσης Πυρηνικής Ενέργειας στην Ηλεκτροπαραγωγή

Παρατίθεται προς ενημέρωσή σας η κατωτέρω εισήγηση με θέμα «Προοπτικές για την Πυρηνική Ενέργεια στο Μείγμα Ηλεκτροπαραγωγής», η οποία συνιστά αποτέλεσμα συνεργασίας μελών της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών, έχει δε γίνει δεκτή από την πλειοψηφία της.

Βασικός στόχος της ενεργειακής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κατ’ επέκταση της χώρας μας, είναι η μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα με μηδενικό αποτύπωμα αερίων του θερμοκηπίου. Συστήματα αποθήκευσης ενέργειας σε συνδυασμό με έξυπνες ηλεκτρικές διασυνδέσεις αναμένεται να καλύψουν την αδυναμία της στοχαστικότητας των ΑΠΕ, ώστε οι τελευταίες να αποτελέσουν την κυρίαρχη πρωτογενή πηγή ηλεκτροπαραγωγής. Παράλληλα, οι ΑΠΕ αναμένεται να αποτελέσουν την πηγή παραγωγής συνθετικών υγρών ή αερίων καυσίμων ώστε να καλυφθεί, σε μεγάλο μέρος, το σύνολο των μελλοντικών ενεργειακών αναγκών.

Ενώ, όμως, η κυρίαρχη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό τοπίο του μέλλοντος είναι στόχος αδιαπραγμάτευτος, η δυνατότητά τους να αποτελέσουν τη μοναδική πρωτογενή ενεργειακή πηγή της Υφηλίου δεν θεωρείται απόλυτα εξασφαλισμένη. Έτσι, προωθείται ταυτόχρονα η ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας ως μιας πηγής ηλεκτροπαραγωγής που είναι διαρκώς διαθέσιμη και απαλλαγμένη από ανεπιθύμητες εκπομπές. Στην προώθηση αυτή συμβάλλει το γεγονός ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της ασφάλειας λειτουργίας των νέων αντιδραστήρων θεωρούνται ικανές να μηδενίσουν σχεδόν τους κινδύνους που στο παρελθόν αποτέλεσαν φραγμό στην παγκόσμια εξάπλωση της πυρηνικής επιλογής.

Για τους λόγους αυτούς, η Γαλλία προγραμματίζει σημαντική ανάπτυξη του ήδη τεράστιου προγράμματος πυρηνικής ενέργειας, τo Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε ότι προγραμματίζει αύξηση του ποσοστού ηλεκτροπαραγωγής από πυρηνική ενέργεια στο 25%, η Φινλανδία προγραμματίζει αύξηση της πυρηνικής συνεισφοράς στο 60% περίπου της ηλεκτρικής ενέργειας, και παγκοσμίως, η χρησιμοποίηση της πυρηνικής ενέργειας αυξάνεται σταθερά, με περίπου 52 αντιδραστήρες να βρίσκονται υπό κατασκευή.

Το αν η ύπαρξη της πυρηνικής ενέργειας ως συμπλήρωμα των ΑΠΕ θα αποδειχθεί διαχρονικά ως αναγκαία, δεν είναι σήμερα βέβαιο. Δεν μπορεί όμως κανείς με βεβαιότητα να αποκλείσει το ενδεχόμενο ότι η πυρηνική ενέργεια θα αποδειχθεί στο μέλλον ως απαραίτητη και οικονομικά συμφέρουσα, με συνέπεια οι οικονομίες των χωρών που τη διαθέτουν, να έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι εκείνων που τη στερούνται. Είναι γνωστό ότι διάφορες γειτονικές μας χώρες, φαίνεται να επιλέγουν τη σιγουριά που θα τους προσφέρει η πυρηνική τους ηλεκτροπαραγωγή. Στη Σλοβενία, στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία υπάρχει ήδη η απαιτούμενη υποδομή και τεχνογνωσία, ενώ στην Τουρκία αποκτάται.

Αντίθετα, στη χώρα μας η προοπτική για εγκατάσταση πυρηνικών αντιδραστήρων παρουσιάζεται ιδιαίτερα προβληματική. Όλες οι διεθνείς δημοσκοπήσεις καταγράφουν την κοινή γνώμη στην Ελλάδα ανάμεσα στις περισσότερο αρνητικές σε όλον τον κόσμο και κατ’ ακολουθία, κάθε πολιτική ηγεσία αποφεύγει οποιαδήποτε συζήτηση περί ένταξης της πυρηνικής επιλογής στον εθνικό ενεργειακό σχεδιασμό.

Συνέπεια της παραπάνω αρνητικής τοποθέτησης και έλλειψης θεσμικής και υλικής υποδομής, είναι ότι το χρονικό διάστημα που πρέπει να μεσολαβήσει ανάμεσα στον χρόνο της απόφασης για ένταξη ενός πυρηνικού αντιδραστήρα στην Ελλάδα και της θέσης του σε λειτουργία, θα είναι ιδιαίτερα μεγάλο. Πρέπει στο διάστημα αυτό να ολοκληρωθούν οι ακόλουθες τέσσερεις κατηγορίες επεξεργασίας: (i) Θέσπιση νομοθετικού και διοικητικού πλαισίου, (ii) ανάπτυξη τεχνογνωσίας, (iii) δημιουργία φυσικής υποδομής και (iv) παραγγελία, εγκατάσταση και λειτουργία του αντιδραστήρα.

Γίνεται, λοιπόν, φανερό ότι μια πολιτική απόφαση περί κατ’ αρχήν αποδοχής της πυρηνικής επιλογής, δεν δημιουργεί ανέκκλητα τετελεσμένα δεδομένου ότι ανέκκλητες γίνονται οι ενεργειακές αποφάσεις μόνον όταν αρχίζουν να πραγματοποιούνται μεγάλου ύψους επενδύσεις, δηλαδή, κατά το τέλος της περιόδου (iii) και την αρχή της (iv).

Κατά ακολουθία, η Επιτροπή Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών, ναι μεν δεν εισηγείται την ένταξη της πυρηνικής ενέργειας στον εθνικό ενεργειακό σχεδιασμό, υποστηρίζει όμως την σκοπιμότητα εκκίνησης των διαδικασιών οι οποίες θα δημιουργήσουν στην Ελλάδα το κατάλληλο θεσμικό και τεχνολογικό υπόβαθρο ώστε να είναι δυνατή η υπεύθυνη αξιολόγηση των εξελίξεων στις γειτονικές χώρες αλλά και η ετοιμότητα της χώρας για κάθε σχετικό μελλοντικό ενδεχόμενο.

Λίγα Λόγια για την Πυρηνική Ενέργεια

Με τον όρο «Πυρηνική Ενέργεια» εννοούμε την εκμεταλλεύσιμη ενέργεια η οποία εμφανίζεται σε δύο είδη πυρηνικών αντιδράσεων, τη σύντηξη ελαφρών πυρήνων και τη σχάση βαρέων πυρήνων.

Οι έρευνες της Νεωτέρας Φυσικής μάς αποκάλυψαν ότι οι πυρήνες των ατόμων της ύλης αποτελούνται από τα στοιχειώδη σωματίδια νετρόνια και πρωτόνια, καθώς και το ότι «οι μάζες των πυρήνων είναι μικρότερες του αθροίσματος των μαζών των πρωτονίων και των νετρονίων από τα οποία αυτοί αποτελούνται»!

Η διαφορά αυτή στη μάζα, μεταξύ του αθροίσματος των μαζών των συστατικών ενός πυρήνα και της μάζας του πυρήνα, είναι γνωστή ως έλλειμμα μάζας του πυρήνα και αντιστοιχεί σε ποσό ενέργειας το οποίο είναι γνωστό ως ενέργεια συνδέσεως του πυρήνα. Πρόκειται για την ενέργεια η οποία αποβάλλεται από τον πυρήνα τη στιγμή που αυτός δημιουργείται από τα νετρόνια και τα πρωτόνιά του!

Ο ακριβής προσδιορισμός των μαζών των πυρήνων των ατόμων της ύλης και των ενεργειών συνδέσεώς τους, που επετεύχθη με τα σύγχρονα πειραματικά μέσα, μας οδηγεί στη διαπίστωση των τρομακτικών ποσοτήτων ενέργειας που μπορεί να «αντλήσει» ο άνθρωπος από τον Υλικό Κόσμο, από τους πυρήνες των ατόμων της Ύλης!

Συντήκοντας ελαφρούς πυρήνες προς βαρύτερους ή σχάζοντας βαρείς πυρήνες προς ελαφρύτερους, οδηγούμεθα σε τελικά προϊόντα που παρουσιάζουν ενέργειες συνδέσεως, το άθροισμα των οποίων είναι μεγαλύτερο από εκείνο των αντιδρώντων σωμάτων. Αυτό το περίσσευμα ενέργειας εκλύεται ως προϊόν της πυρηνικής αντιδράσεως και στην πρώτη περίπτωση αναφέρεται ως ενέργεια συντήξεως, ενώ στη δεύτερη περίπτωση ως ενέργεια σχάσεως.

Τα εκλυόμενα ποσά ενέργειας ανά πυρηνική αντίδραση είναι τεράστια. Ενώ από την χρήση των ορυκτών καυσίμων η θερμική ενέργεια που εκλύεται ανά χημική αντίδραση είναι έως και μερικές δεκάδες eV, κατά τις αναφερθείσες πυρηνικές αντιδράσεις έχουμε εκλύσεις ενέργειας της τάξεως μερικών εκατομμυρίων eV για την περίπτωση της σύντηξης και μερικών εκατοντάδων εκατομμυρίων eV για την περίπτωση της σχάσης.

Η πυρηνική σύντηξη έχει επιτευχθεί ήδη από τον Νοέμβριο του 1952 υπό τη μορφή της πρώτης βόμβας υδρογόνου. Δυστυχώς, όμως, μέχρι σήμερα δεν έχει επιτευχθεί η ελεγχόμενη πυρηνική σύντηξη. Καταβάλλονται τεράστιες τεχνολογικές προσπάθειες και διατίθενται πολύ υψηλά κονδύλια για την υποστήριξη της σχετικής έρευνας παραγωγής της, ωστόσο, οι δυσκολίες, από τεχνολογικής άποψης, είναι μεγάλες. Έτσι λοιπόν, όσον αφορά στην ελεγχόμενη πυρηνική σύντηξη, βρισκόμαστε σε αναμονή.

Αντιθέτως, η άλλη μορφή πυρηνικής ενέργειας, η ενέργεια από σχάση βαρέων πυρήνων, έχει αναπτυχθεί τεχνολογικά εδώ και οκτώ δεκαετίες. Έχουν αναπτυχθεί οι Πυρηνικοί Αντιδραστήρες, δηλαδή οι διατάξεις όπου επιτυγχάνεται η ελεγχόμενη αλυσιδωτή αντίδραση σχάσεων βαρέων πυρήνων, για να μας δώσουν την ενέργεια σχάσεως με ελεγχόμενο ρυθμό. Η αποτιθέμενη θερμική ενέργεια στην καρδιά του αντιδραστήρα, που εκλύεται κατά τις σχάσεις, απάγεται από το ψυκτικό μέσο που χρησιμοποιεί ο αντιδραστήρας. Η απαγόμενη αυτή θερμική ενέργεια μεταφέρεται σε ένα δευτερεύον κύκλωμα ψυκτικού μέσου, στον εναλλάκτη θερμότητας, όπου το κατά κανόνα χρησιμοποιούμενο ως ψυκτικό μέσο ύδωρ του δευτερεύοντος κυκλώματος, χρησιμοποιείται είτε για απευθείας θέρμανση είτε σε σύστημα ηλεκτροπαραγωγής για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Η εξάπλωση της χρήσης πυρηνικών αντιδραστήρων σχάσεως παρουσίασε πτωτική τάση ιδίως μετά το ατύχημα του Chernobyl, διότι το ευρύ κοινό κράτησε αρνητική στάση έναντι της ασφάλειας που παρέχουν αυτά τα συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Έκτοτε οι πολιτικές ηγεσίες, απέφευγαν και αποφεύγουν ακόμα να συμπεριλάβουν στα αναπτυξιακά τους προγράμματα την πυρηνική ενέργεια, παρόλο που, στην περίπτωσή μας, τη δεχόμαστε για το μείγμα του ηλεκτρικού ισοζυγίου μας από το Kozloduy (Βουλγαρία)!

Παράλληλα, πολέμιοι της πυρηνικής ενέργειας επηρεάζουν την κοινή γνώμη, που δεν ενημερώνεται με τρόπο ρεαλιστικό. Αυτή όμως δεν αποτελεί αντικειμενική αντιμετώπιση του προβλήματος! Η εκμετάλλευση της πυρηνικής ενέργειας εγκλείει βέβαια ορισμένους κινδύνους για τη δημόσια υγεία, όπως άλλωστε συμβαίνει με την εκμετάλλευση κάθε μορφής ενέργειας, αλλά σταθμίζει κανείς τα υπέρ και τα κατά, συγκρίνει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της με τα αντίστοιχα των άλλων διατιθέμενων μορφών ενέργειας και αποφασίζει σχετικά.

Τα αρνητικά σημεία που ανακύπτουν κατά τον κύκλο χρήσεως της πυρηνικής ενέργειας από σχάση στους Αντιδραστήρες που διατίθενται σήμερα είναι τα ακόλουθα:

(α) Η πιθανότητα να προκληθούν ατυχήματα έκθεσης σε ραδιενέργεια.

Το γεγονός ότι, κατά την περίοδο των 80 περίπου ετών ζωής της Πυρηνικής Βιομηχανίας, συνέβησαν μερικά σοβαρά ατυχήματα (Windscale 1957, Three Mile Island 1979, Chernobyl 1986, Fukushima 2011), κατά τα οποία εκλύθηκαν μικρές έως πολύ μεγάλες ποσότητες ραδιενεργών υλικών, έχουν θέσει έκτοτε σε συναγερμό τόσο τις αρμόδιες υπηρεσίες ασφάλειας, όσο και τους κατασκευαστές. Τα αίτια αστοχίας έχουν αναλυθεί εις βάθος και έχουν πλέον προβλεφθεί τόσες δικλείδες ασφαλείας ώστε να μπορεί να λεχθεί με βεβαιότητα ότι ο Κύκλος της Πυρηνικής Ενέργειας Σχάσεως είναι σήμερα ασφαλής. Άξια αναφοράς είναι η επί πολλές ήδη δεκαετίες χρησιμοποίηση πυρηνικών αντιδραστήρων σε πλοία και υποβρύχια χωρίς να έχει σημειωθεί ούτε ένα περιστατικό έκκλησης ραδιενέργειας.

(β) Η απόθεση ραδιενεργών αποβλήτων.

Όπως συμβαίνει με κάθε παραγωγική δραστηριότητα, έτσι και η παραγωγή πυρηνικής ενέργειας δημιουργεί απόβλητα. Τα απόβλητα αυτά περιλαμβάνουν ραδιενεργούς πυρήνες, αρκετοί από τους οποίους είναι ιδιαίτερα μακρόβιοι. Όμως, οι φυσικοχημικές ιδιότητες αυτών των υλικών είναι γνωστές και οι ποσότητές τους ανά μονάδα παραγόμενης ενέργειας είναι πολύ μικρές συγκριτικά με τα απόβλητα των συνήθων ορυκτών καυσίμων, πράγμα το οποίο διευκολύνει τη διαχείρισή τους. Ενδεικτικά, κατά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μιας kWh, εκπέμπονται κατά τον κύκλο χρήσης του Φυσικού Αερίου 490 g (γραμμάρια) CO₂, ενώ κατά τον κύκλο του Πυρηνικού Καυσίμου μόνον 12 g CO₂ (βλ. Σχήμα 1) και περίπου 0,9 g προϊόντων σχάσεως εγκλωβισμένα στα στοιχεία του πυρηνικού καυσίμου! Τα ραδιενεργά προϊόντα σχάσεως υψηλής ραδιενέργειας «υαλοποιούνται», τοποθετούνται σε δοχεία από μη διαβρώσιμο υλικό, όπως π.χ. ο ανοξείδωτος χάλυβας, και αποθηκεύονται βαθιά σε κατάλληλης σύστασης γεωλογικά πετρώματα, κατά τρόπον ώστε να εξασφαλίζεται η απομόνωσή τους από τη βιόσφαιρα. Εκτός από αυτήν την πρακτική απόθεσης των πυρηνικών αποβλήτων, εξελίσσονται σήμερα μέθοδοι μεταστοιχείωσής τους σε άλλα βραχυβιώτερα ισότοπα

Σχήμα 1. Εκπομπές του CO₂ σε g/kWh κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής διαφόρων πηγών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. (Πηγή: IPPC 5^th Assessment Report: Schlömer S. et al. 2014, OECD/NEA No. 7567, 2021).

(γ) Η σεισμικότητα της περιοχής εγκαταστάσεως των Πυρηνικών Αντιδραστήρων.

Μία από τις πολυσυζητημένες απειλές της ασφάλειας των Πυρηνοηλεκτρικών Εγκαταστάσεων είναι οι σεισμοί. Αυτό το θέμα, ωστόσο, έχει επισημανθεί  και έχει ληφθεί εξαρχής υπόψη από τους σχεδιαστές και κατασκευαστές αυτών των εγκαταστάσεων. Από τη μέχρι σήμερα εμπειρία, μόνο το ατύχημα της Fukushima διέψευσε τις προβλέψεις, δεδομένου ότι δεν είχε δοθεί η δέουσα σημασία στο μέγιστο δυνατό ύψος του κύματος από τσουνάμι που μπορεί να ακολουθήσει σεισμό σε θαλάσσιο χώρο παρακείμενο της πυρηνικής εγκαταστάσεως. Όλα τα συστήματα ασφαλείας και οι δομικές κατασκευές, σχεδιάζονται με βάση τις προδιαγραφές του επονομαζόμενου Σεισμού Διακοπής της Λειτουργίας του Αντιδραστήρα για λόγους Ασφάλειας. Μάλιστα, όλες οι πυρηνικές εγκαταστάσεις σχεδιάζονται ώστε να αντέχουν σε σεισμό της αμέσως επόμενης κατηγορίας.

(δ) Η εξάπλωση των πυρηνικών όπλων.

Αναπόφευκτη συνέπεια της «καύσεως ουρανίου» στους πυρηνικούς αντιδραστήρες είναι η παραγωγή πλουτωνίου μέσω της μετατροπής του ισοτόπου U-238. Πράγματι, όταν ο πυρήνας του U-238 απορροφήσει ένα νετρόνιο μετατρέπεται σε U-239, το οποίο ακολούθως μετατρέπεται στον σχάσιμο πυρήνα πλουτωνίου-239 (Pu-239). Το Pu-239 μπορεί να οδηγηθεί, εκτός από τις ελεγχόμενες από τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) κρατικές πολεμικές  βιομηχανίες για τη γόμωση πυρηνικών κεφαλών, και να χρησιμοποιηθεί σε παράνομες, ανεξέλεγκτες χρήσεις. Επομένως, ορθά συσχετίζεται με τους κινδύνους που εγκλείει η χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Βεβαίως, το πλουτώνιο που δημιουργείται στα στοιχεία του πυρηνικού καυσίμου δεν είναι άμεσα προσιτό, εκτός αν υπάρχει διαθέσιμη  εγκατάσταση χημικού διαχωρισμού. Όμως, οι εγκαταστάσεις αυτές βρίσκονται σήμερα υπό διεθνή έλεγχο μέσω του ΔΟΑΕ και η πράξη έχει δείξει ότι ο έλεγχος αυτός είναι αποτελεσματικός. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας, με την εμπειρία και τα μέσα που διαθέτει σήμερα, αποτελεί το μοναδικό όργανο το οποίο μπορεί να εμπιστευθεί η ανθρωπότητα. Ο ΔΟΑΕ, μέσω της υπογραφής της «Συνθήκης Περί Μη Διαδόσεως των Πυρηνικών Όπλων» (NPT: Non Proliferation Treaty), έχει αποδείξει ότι ο έλεγχος αυτός είναι αποτελεσματικός και βοηθά τα μέγιστα στον έλεγχο μεταφοράς, διαθέσεως και χρήσεως των πυρηνικών υλικών. Δέον να τονιστεί ότι στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πέραν του ΔΟΑΕ, ανάλογους ελέγχους ασκεί και η ΕΥΡΑΤΟΜ (Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας).

Τα σημερινά δεδομένα

Η πυρηνική ενέργεια το 2018 συνεισέφερε περισσότερο από το 10% της παγκόσμιας ηλεκτρικής παραγωγής, με 441 Πυρηνικούς Αντιδραστήρες σε 30 χώρες, συνολικής δυναμικότητας 400 GW (βλ. Σχήμα 2). Στις χώρες μέλη του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), η συμβολή της ήταν 18%, και στην Ευρωπαϊκή Ένωση 25%.

Σχήμα 2. Συμβολή της πυρηνικής ενέργειας στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας το 2018, στις 30 χώρες που χρησιμοποιούν πυρηνικούς αντιδραστήρες. (Πηγή: IAEA/PRIS data, June 2020, OECD/NEA No. 7567, 2021).

Βάσει στοιχείων του ΔΟΑΕ (ΙΑΕΑ) του Φεβρουαρίου του 2020, 52 νέοι πυρηνικοί αντιδραστήρες είναι υπό κατασκευή σε 19 χώρες, συνολικής δυναμικότητας περίπου 60 GW (βλ. Σχήμα 3). Προσφάτως, έχουν αναγγελθεί επί πλέον σχέδια για νέες κατασκευές από τον Γάλλο Πρόεδρο Μακρόν, τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπάιντεν και τον Πρωθυπουργό του Η.Β. Τζόνσον.

Σήμερα, αναπτύσσονται εξελιγμένοι τύποι αντιδραστήρων που στοχεύουν σε μεγαλύτερες αποδόσεις, καλύτερη εκμετάλλευση των σχάσιμων υλικών, ταχύτερη και οικονομικότερη κατασκευή και στη μεγαλύτερη δυνατή ενδογενή και φυσική ασφάλεια (Σχήμα 3). Πρόκειται για τους αντιδραστήρες της επονομαζόμενης 4^ης γενιάς. Ένα υποσύνολο απ’ αυτούς τους πολλά υποσχόμενους νέους τύπους αντιδραστήρων, είναι οι «Μικροί Αρθρωτοί Αντιδραστήρες» (SMR: Small Modular Reactors).

Σχήμα 3. Υπό κατασκευή πυρηνικοί αντιδραστήρες, βάσει στοιχείων του Φεβρουαρίου 2020. (Πηγή: IAEA/PRIS, June 2020, OECD/NEA No. 7567, 2021).

Οι αντιδραστήρες αυτοί θα παρέχουν μεγάλη ενεργειακή ευελιξία, θα είναι ισχύος της τάξεως των 10 έως 300 MW, θα κατασκευάζονται μαζικά σε ένα εργοστάσιο, θα μεταφέρονται και θα εγκαθίστανται εύκολα ακόμα και σε δυσπρόσιτα σημεία όπου απαιτείται ενέργεια, όπως ορυχεία, σταθμούς αφαλατώσεως, πλοία, διαστημικά οχήματα κ.ά. Σε περιπτώσεις δε που απαιτείται μεγαλύτερη ισχύς, θα συνδέονται αρθρωτά περισσότεροι του ενός για να καλύψουν τις μεγαλύτερες ενεργειακές ανάγκες. Κάπου 70 αντιδραστήρες SMR μελετώνται σήμερα, σε διάφορες χώρες όπως το Η.Β., οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Κίνα και ο Καναδάς. Οι SMR έχουν πολλά πλεονεκτήματα, όπως: της εν σειρά παραγωγής σε εργοστάσιο, της απλοποίησης των μηχανολογικών κατασκευών, της δυνατότητας υπογειοποίησης της όλης εγκαταστάσεως για φυσική προστασία, της δυνατότητας επέκτασης της διάρκειας λειτουργίας των, κ.λπ.

Αυτά και άλλα πλεονεκτήματα συνηγορούν στη δραστική μείωση του «αρχικού κόστους» και του «χρόνου κατασκευής» του όλου έργου.

Από οικονομικής άποψης, είναι γνωστό ότι οι Πυρηνικοί Αντιδραστήρες απαιτούν ένα μεγάλο αρχικό κεφάλαιο κατασκευής, ενώ τα τρέχοντα έξοδα λειτουργίας και συντήρησής τους για τη χρονική διάρκεια της λειτουργίας τους (κατά μέσον όρο 40 χρόνια) είναι μικρά συγκρινόμενα με τα κλασσικά συστήματα ηλεκτροπαραγωγής.

Και μια αισιόδοξη προοπτική!

Οι Αντιδραστήρες 4^ης γενιάς που δοκιμάζονται σήμερα, και που πιθανόν σύντομα θα αρχίσουν να χρησιμοποιούνται ευρέως, είναι οι Αντιδραστήρες Τετηγμένων Μετάλλων, οι οποίοι βασίζονται στον κύκλο Θορίου. Το στοιχείο Θόριο υπάρχει άφθονο στη Φύση, τα κοιτάσματά του είναι περίπου τριπλάσια από εκείνα του ουρανίου και εξορύσσονται επιφανειακά. Τα διαπιστωμένα κοιτάσματα θορίου επαρκούν για την τροφοδοσία της Πυρηνικής Βιομηχανίας για τουλάχιστον 1.000 χρόνια, ενώ εκείνα του ουρανίου για περίπου 100. Το ισότοπο Th-232 μετατρέπεται στο σχάσιμο ισότοπο U-233, το οποίο αφήνει πολύ λιγότερα ραδιενεργά απόβλητα απ’ ό,τι το μέχρι σήμερα χρησιμοποιούμενο U-235, ενώ το περιεχόμενο των αποβλήτων αυτών σε πυρήνες για πολεμική χρήση είναι αμελητέο!

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Στο ανωτέρω κείμενο πραγματοποιήθηκε, με στόχο μια αντικειμενική ενημέρωση του Έλληνα Πολίτη, μία σχετικά σύντομη σκιαγράφηση της Πυρηνικής Ενέργειας γενικότερα και ειδικότερα της «Πυρηνικής Ενέργειας από Σχάση». Τονίστηκαν τα πλεονεκτήματα, αλλά και τα αδύνατα σημεία της ενεργειακής αυτής πηγής, καθώς και οι μέθοδοι αποτελεσματικής αντιμετώπισης των σημείων αυτών. Συμπερασματικά, η Πυρηνική Ενέργεια από τη Σχάση, θεωρείται σήμερα μια ασφαλής, ευέλικτη και πράσινη μορφή ενέργειας, κατάλληλη για το ενεργειακό μείγμα ηλεκτροπαραγωγής της Ελλάδος.

Για Περισσότερες Πληροφορίες:

Λουκάς Γ. Χριστοφόρου,

Ακαδημαϊκός

Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας

της Ακαδημίας Αθηνών,

Τηλέφωνα επικοινωνίας:

210-6597119, 210-6597667

Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: christophorou@academyofathens.gr