“Ένα πολιτικός… Ελύτης στη σωστή πλευρά της Ιστορίας” γράφει ο Δημήτρης Αθανασιάδης

Ο πιο συγκροτημένος και βαθυστόχαστος πολιτικός λόγος που έχω ακούσει τα τελευταία χρόνια είναι η άποψη που εξέφρασε για την Ευρώπη ο υπουργός εξωτερικών της Ινδίας, Subrahmanyam Jaishankar, στο Forum Globesec 22 που διεξάγεται αυτές τις μέρες (2-4 Ιουνίου 2022) στη Μπρατισλάβα της Σλοβακίας.

O πολιτικός αυτός λόγος αποτελεί, στην πραγματικότητα, μια πολιτική μεταφορά της ποιητικής άποψης του Οδυσσέα Ελύτη για την Ευρώπη σε μια αξιοθαύμαστα ιερουργική συνταύτιση της ελληνικής διανόησης και του ινδικού διαλογισμού.

Ο Ινδός υπουργός εξωτερικών, λοιπόν, επισήμανε ότι τα προβλήματα της Ευρώπης δεν είναι προβλήματα του κόσμου, λέγοντας, ακόμα, ότι τα ευρωπαϊκά έθνη πρέπει να ξεφύγουν από τη νοοτροπία ότι τα ευρωπαϊκά προβλήματα είναι προβλήματα του κόσμου και τα προβλήματα του κόσμου δεν είναι προβλήματα της Ευρώπης.

Όσο για τον ποιητικό λόγο του Ελύτη για την Ευρώπη μπορείτε να τον απολαύσετε από το παρακάτω απόσπασμα από το έργο του «Ο κήπος με τις αυταπάτες»:

«Στο συντομότατο διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα σε πέντε στίχους του Ίβυκου και άλλους τόσους του Κάλβου, πρόφτασε ν’ αφυπνιστεί από τον πρωτογονισμό και την ωμοφαγία της η ομάς των λαών που επέτυχε στη συνέχεια να συγκροτήσει τα κράτη της Ευρώπης, όπως τα γνωρίζουμε σήμερα, βουτηγμένα στο συμφέρον, όπως οι ποντικοί στο λάδι, και για ένα διάστημα τόσο χαμηλής μετατρεψιμότητας που και ο τελευταίος φθόγγος της φωνής τους να ’χει σταθεί ανάμεσα στη ρίνα και τον λάρυγγα.

Δόξα να ’χει ο Θεός που εις την κορυφή του Ομήρου εστάθηκαν της θαλάσσης ο θρους και των ανοιχτών φωνηέντων το πάφλασμα. Πολλές ρήσεις έχουμε δει ν’ ανατρέπονται, ποτέ όμως την αποφθεγματική εκδοχή: Όπου γλώσσα πατρίς.

Ο πολιτισμός περνάει όπως το ιώδιο πάνω στις πονεμένες περιοχές για να τις ιάνει, έως ότου κάποιος καινούργιος τραυματοποιός παρουσιαστεί και επαναληφθεί η ίδια ιστορία, κι έχει ο Θεός.
Επειδή άπαξ και κάποιος επέτυχε – στον πολιτισμό εννοώ –, δεν μπορεί παρά να επανέλθει. Μετά μυριάδες χρόνια θα επανέλθει».

Αυτή είναι η σωστή πλευρά της ιστορίας, στην κορυφή του Ομήρου, ακόμη και στον κήπο με τις αυταπάτες της πολιτικής ηγεσίας χώρας μας.