[…] Πόσο θλιβερό είναι το σάβανο…
φτιαγμένο από σκουπίδια!
Και το αποκορύφωμα όλων αυτών είναι ετούτη η ρωγμή…
που κανείς δεν μπορεί να διορθώσει.[…]—————-
Μετάφραση – Παρουσίαση Ξανθή Χονδρού – Χιλλ
Η Ντέλσα Λόπες Λορέντζο, γεννήθηκε στο Yaguajay, Αγίου Πνεύματος, στην Κούβα το 1954, είναι αφηγήτρια, ποιήτρια, διεθνής ακτιβίστρια για την ειρήνη, διευθύντρια στην Κούβα του περιοδικού América sin Fronteras, που ιδρύθηκε στο Μεξικό. Πολυπολιτισμικός Κυβερνήτης της Κίνησης προγόνων που εκπροσωπεί την Οργάνωση των Παχαμαλιστικών Κινημάτων της Αμερικής O.M.P.A. που ιδρύθηκε στο Ελ Σαλβαδόρ. Συντονιστής στην Κούβα της ομάδας RINASCIMENTO-RENAISSANCE MILLENIUN III, που ιδρύθηκε στην Αίγυπτο.
Επίτιμος διδάκτορας που της απονεμήθηκε από το HGM. AMB. PROF. DR.VembarVelu, τον Amb. Dr. Jamila Safi και τον Amb. Dr. Tony Fouad της Ανθρωπιστικής Οργάνωσης της Ινδίας.
Συμμετέχει σε ανθολόγιες της Κούβας, της Ευρώπης, της Λατινικής Αμερικής και των Ηνωμένων Πολιτειών που περιλαμβάνουν έργα της. Έχει κερδίσει πολλά βραβεία στην Κούβα, την Ισπανία, τον Ισημερινό, την Αργεντινή, το Μεξικό και άλλες χώρες. Έργα της εμφανίζονται στο βιβλίο Memorias de Yaguajay του Mariano Isla που εκδόθηκε στο Μεξικό. Δημοσιεύσεις σε διάφορα ψηφιακά και έντυπα περιοδικά, στην Κούβα, την Αργεντινή, το Μεξικό, τη Φλώριντα, το Περού κ.λπ.
Βιβλία της είναι το: Requiem para un amor (Ρέκβιεμ για έναν έρωτα) που εκδόθηκε στο Μεξικό. Έκδοση ενός βιβλίου παιδικών ιστοριών Paraíso de mascotas από τον κουβανικό εκδοτικό οίκο Luminaria (2018) και έκδοση στον εκδοτικό οίκο Primigenios στις Ηνωμένες Πολιτείες δύο παιδικών βιβλίων, Juan Pirindingo y otros cuentos και Saltarina y el maja rastrero (ποίηση) τον Μάϊο και Ιούνιο 2020 που επιλέχθηκαν από το Amazon ως τα καλύτερα παιδικά βιβλία του Μαΐου και του Ιουνίου αντίστοιχα.
Η ποίησή της έχει μοιραστεί σε περισσότερες από πενήντα ποιητικές ομάδες σε διάφορες χώρες του κόσμου. Έχει συμμετάσχει στην Έκθεση Βιβλίου της Αβάνας και στο Marzo Literario 2021 (ως εναλλακτική Έκθεση Βιβλίου της Αβάνας).
Επίσης, στην Έκθεση Βιβλίου της Cartagena de Indias, στην Κολομβία, παρουσιάστηκαν δύο παιδικά βιβλία δικής της συγγραφής από τον εκδοτικό οίκο Editorial Primigenios, τα οποία με τη σειρά τους θα παρουσιαστούν από τον ίδιο εκδοτικό οίκο στην Έκθεση Βιβλίου του Μαϊάμι τον Νοέμβριο.
Ο λογοτεχνικός Μάρτιος, η Cartagena de Indias και το Μαϊάμι είναι οι τρεις εκθέσεις στις οποίες έχει συμμετάσχει μέσα στο 2021. Πρόσφατα συμμετείχε στο Διηπειρωτικό Συνέδριο Πληρεξουσίων Συγγραφέων και Ποιητών για την Ειρήνη στην Κολομβία και έχει συμμετάσχει στο Μεξικό, τον Ισημερινό, την Κολομβία, την Αργεντινή, το Πουέρτο Ρίκο και άλλες χώρες σε διάφορες διεθνείς εκδηλώσεις.
Αναφορά στο ποιητικό της έργο:
Μέσα στα ποιήματά της τραγουδάει τα προβλήματα της καθημερινότητας μιας δύσκολης εποχής την οποία περνάει η χώρα της και ο λαός της. Είναι ρεαλιστική ποίηση που παρόλα αυτά έχει μεγάλη συναισθητική εκφραστικότητα και χαρακώνει βαθύτατα τον αναγνώστη. Προβληματίζει και φέρνει τον αναγνώστη πιο κοντά στην μακρινή της πατρίδα, την Κούβα.
Απεταξάμην
Στο τέλος είμαστε αυτό που κάνουμε για να αλλάξουμε αυτό που είμαστε.
(Eduardo Galiano)
Ο θάνατος τραγουδάει στα κόκαλα
ενώ η ζωή κλαίει,
όταν ο πόνος υποχωρεί.
Δεν θα τον απαλύνουν οι προσευχές;
Καμένη σάρκα. Υπερβολές.
Θάλασσα βαμμένη με περιπέτειες.
Σκιές που περνούν. Σκοτεινά
οράματα ενός ολοκαυτώματος.
Πένθιμο τέλος. Δυσαρέσκεια.
Άνοιξη στους τάφους.
Τα απομεινάρια του βίου αβίωτου
στα πιο δυνατά κόκαλα.
Άδεια τα κύπελλα. Κοιμισμένα
απροσδιόριστα άκρα,
(σε ένα πήγαινε-έλα
από το χάος προς νέες σταυροφορίες)
Κρίμα, κρίμα, τι μέρα κι αυτή!
Τι ανοησίες!
Τι είναι όλο αυτό, τελικά;
Είναι δαιμονισμένοι όμηροι;
Ο θάνατος τραγουδάει το τραγούδι του
γίνονται ρέκβιεμ, ζοφερά,
υγρά σημάδια, σε μέρες
μιας χώρας τυλιγμένης στα δάκρυα.
Ο θάνατος τραγουδά τη φρίκη
της ερήμωσης… και υπάρχουν κι άλλα,
οι άνθρωποι πηγαίνουν στο ρυθμό,
του φεγγαριού και του ήλιου. Με πίκρα.
Όλα γυρίζουν. Δεν υπάρχει λογική.
Θυμάται κανείς την ειρήνη;
Πόσο θλιβερό είναι το σάβανο…
φτιαγμένο από σκουπίδια!
Και το αποκορύφωμα όλων αυτών είναι ετούτη η ρωγμή…
που κανείς δεν μπορεί να διορθώσει.
Ω, φύση… και είσαι τόσο οργανωτική.
να διώχνεις το ποτέ!
Ανθρωπότητα τραγούδησε περισσότερα
τραγούδια της ζωής και το σκήπτρο σου,
κίνησε το, ενάντια σ’ ένα παλιό τραγούδι…
στο τραγούδι του Σατανά!
Ο θάνατος και ο φόρος τιμής σε αυτούς που έφυγαν είναι ένα μεγάλο θέμα για την Ντέλσα Λόπες Λορέντζο, γιατί ανάμεσα στα λίγα ποιήματα που έστειλε, τα πρώτα δύο μιλάνε για το θάνατο και τις μεταθανάτιες δόξες.
Ψάχνει ακόμη και μέσα στο ποίημα τον διάλογο με τον αναγνώστη γιατί θέλει να δημιουργεί τέχνη που να είναι για αυτόν και κοντά σε αυτόν. Η ποίηση για τον αναγνώστη που κατανοεί, αλλά για αυτόν που θα ήθελε να της μεταβιβάσει τα δικά του συναισθήματα. Στο ποίημα Μεταθανάτιες δάφνες γράφει χαρακτηριστικά στους τελευταίους στίχους τα ερωτήματα που έχει και τα απευθύνει ευθέως στους αναγνώστες:
Μεταθανάτιες δάφνες
Συχνά είναι μοιραίο να ζει κανείς πάρα πολύ.
(Racine)
Μακάβριο και σιωπηλό κριμένο μυστικό στη δομή της,
για παράδειγμα παίρνει τον κοιμισμένο άντρα στην αγκαλιά της,
τον οποίο πνίγει μέχρι θανάτου, και είναι ανάμεσα στις αγκαλιές,
που φεύγει ο ποιητής χωρίς να το καταλαβαίνει.
Τα πλήθη χειροκροτούν το μεγαλείο του
ο ίδιος είναι ντυμένος με λευκή γούνα,
μένει έκπληκτος, από τα λουλούδια και τις δάφνες,
ένα στεφάνι που δένεται σαν κορώνα στο κεφάλι του.
– Ποιοι είναι αυτοί που με επιβραβεύουν με τιμές;
Γιατί υμνούν τον ποιητή;
– Πού βρίσκομαι; Έλεος πια, ας μου πει κάποιος,
και ας μην μου κρύψει ούτε λέξη
για αυτή την απίστευτη φήμη, για τους στόχους μου.
Δεν καταλαβαίνεις ότι σε εσένα μιλάω;
Η ποίηση ως μέσω επικοινωνίας αμφίδρομης είναι κάτι το οποίο δεν συνηθίζεται και αυτό γιατί αφενός ο ποιητής βρίσκεται μόνος του όταν γράφει, αλλά και ο αναγνώστης μόνος όταν διαβάζει. Μόνο σε παρουσιάσεις υπάρχει ένας υποτυπώδης διάλογος, εάν μπορούμε να τον θεωρήσουμε διάλογο. Η ποίηση που ανήκει στους αναγνώστες είναι ίσως η προοδευτική ποίηση, και πόσο περισσότερο προοδευτική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η ποίηση που ψάχνει τον διάλογο με το κοινό, με τον κάθε αναγνώστη!
Ο φόρος τιμής στους μεγαλύτερους και η υποχρέωση να διατηρηθεί η μνήμη τους, ο αγώνας που έδωσαν κάποτε, το ύφος που είχαν στο παρελθόν είναι άλλη μία εικόνα που μεταδίδει μέσα από το ποίημα για τον πατέρα της με τον τίτλο “Σύντηξη και μύθος”. Γραμμένο στη μορφή σονέτου, δύο τετράστιχα και 2 τρίστιχα, δηλώνει την απεριόριστη αγάπη για το πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται. Αν και δεν είναι γραμμένο με ρίμα, αλλά σε ελεύθερη μορφή, διαφαίνεται ξεκάθαρα από την αρχή, από τον τίτλο, η αγάπη για τον πατέρα, για τους κοντινούς συγγενείς, που ίσως να μην πρόσφεραν πολλά, αλλά έδωσαν την άπειρη αγάπη τους στα παιδιά! Σύντηξη που συνεχίζει να πυροδοτεί την φλόγα της αγάπης και δημιουργεί και μετά θάνατον τον μύθο…
Σύντηξη και Μύθος
(Στη μνήμη του πατέρα μου, που έχει γίνει μύθος, καθισμένος στη σκιά ενός φυλλώδους γειτονικού κέδρου)
…και λίγα φύλλα ακόμη θροΐζουν στον άνεμο…
(Eliseo Diego)
Στη σκιά των αναθυμιάσεων του παρελθόντος,
ένα φως προβάλλεται στο άπειρο.
Σε ένα κούτσουρο έχει εγκατασταθεί η φωτιά του
και η αιώνια σύντηξη είναι σχεδόν ένας μύθος.
Φυλαγμένα μέσα σε φυλλωσιές, κάτι μυστικά,
κάτι στιγμές που θυμάται ο χρόνος
(με τους ατελείς ρυθμούς και τους χώρους του)
παίρνουν το δρόμο τους προς το παρόν που τις θρηνεί.
Και ανάμεσα στα φεγγάρια και τους πρωινούς ήλιους,
τα κλαδιά διηγούνται το μύθο
με τον απόηχο που έχει μεταβιβάσει ο χρόνος,
ενώ τα λουλούδια – σε μυστικιστικές τελετουργίες –
του δίνουν το άρωμά τους, ως προσφορά,
στον πρόγονο μέσα στην αραιωμένη ομίχλη.
Μέσα στις γραμμές των ποιημάτων της υπάρχει όμως και μεγάλη κριτική, κοινωνική κριτική για το εφήμερο, για τον έρωτα της μίας νύχτας, αλλά ταυτόχρονα και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται ένας Άδωνης της μοντέρνας εποχής: με την ίδια αδιαφορία που τρέφει αυτός για τους άλλους: “…καταφέρνω να αγνοήσω το μυθολογικό σου πρόσωπο και να καταπιώ την καρδιά σου χωρίς γαρνιτούρα…” Η άμεσή της γλώσσα καυτηριάζει ανοιχτά την κακοήθεια. Κατονομάζει τον τρόπο του εγκλήματος, την έλλειψη συναισθημάτων. Εις γνώσιν της ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει η σχέση αυτή καταλήγει στο τέλος του ποιήματος στη “συνταγογράφηση” άλλης δίαιτας, γιατί αυτό που τρως σε αυτό μεταμορφώνεσαι…
Φορούν ορχιδέες
Εκεί συνθλίβεις τις καρδιές τους για να τις καταβροχθίσεις. Η συνείδησή σου είναι ασυγκίνητη. Δεν θυμάσαι καν τα ονόματα εκείνων που περιπλανώνται χωρίς το βασικό τους όργανο.
Καρδιές μόνο για ευχαρίστηση. Η κορμοστασιά σου και το πρόσωπο του Άδωνη είναι ο τρόπος για να λεηλατήσεις τα στήθη των γυναικών.
Χαρακτηρισμένη ως θύμα, καταφέρνω να αγνοήσω το μυθολογικό σου πρόσωπο και να καταπιώ την καρδιά σου χωρίς γαρνιτούρα. Βρέχει ορχιδέες και το στόμα σου που αποστάζει το όνομά μου, είναι καλυμμένο με άνθη πορτοκαλιάς που μετατρέπονται σε μέλι.
Μυρίζει λιβάνι και χτυπούν καμπάνες, ενώ τα ροδοπέταλα χαλάνε την πορεία προς το μέλλον και εγώ, φοβισμένη από τον χρόνο, σου συνταγογραφώ φυτική δίαιτα.
Το ποίημα “Περιμένοντας τον ήλιο” έχει πολύ βαθιά νοήματα, τόσο για την ανθρώπινη φύση που βάλλεται, όσο και για ένα κράτος που του κόβουν τις δυνατότητες. Ο ήλιος είναι η ελπιδοφόρος δύναμη, η πηγή των ονείρων που ακόμη διατηρούνται ζωντανές. Η Κούβα ζει αποκλειστικά από τον τουρισμό στο ηλιόλουστο νησί αυτό. Δεν υπάρχει χιόνι ούτε το χειμώνα. Η χιονοστιβάδα προφανώς εδώ γίνεται μεταφορά για τα προβλήματα που δημιουργούνται στη χώρα και στο λαό της από ψευδείς ειδήσεις που πέφτουν επάνω τους. Παρ’ όλα αυτά ο λαός ελπίζει να επιστρέψει κάποια στιγμή στην κανονικότητα των ανοιχτών συνόρων και ανταλλαγών, για να πάρει την ανάσα που του αξίζει!
Περιμένοντας τον ήλιο
Ατενίζεις ελπίδες ανάμεσα σε πολύχρωμες δαντέλες και στήμονες,
καθώς σκέφτεσαι την τροχιά της πορείας σου.
Τινάζεις την παγωνιά από πάνω σου που σε κάνει να τρέμεις και να παγώνει το δέρμα σου. Τακτοποιείς τα κόκαλά σου περιμένοντας έναν ήλιο και αριθμείς το πεπρωμένο σου στη ζεστασιά των ακτίνων του. Ονειρεύεσαι το θαύμα της επιστροφής στη ζωή, στο μέλος του σώματος σου, που κατέρρευσε από το χτύπημα μιας χιονοστιβάδας.
——————————————————–
About-Poetry / Cuba: Delsa Lopez Lorenzo the Poetess of Fusion and Myth
[…] How gloomy the blanket
which is made of waste
and to top it all a crack
without anyone to correct it […]——————————–
Translation – Presentation Xanthi Hondrou-Hill
Delsa López Lorenzo (Born in Yaguajay, Sancti Spíritus, Cuba in 1954).
Delsa López Lorenzo is a narrator, poet, International Peace Activist, director in Cuba of the América sin Fronteras Magazine founded in Mexico. Pluricultural Ancestral Governor representing the Organization of Pachamamist Movements of America O.M.P.A. founded in El Salvador. Coordinator in Cuba of the group RINASCIMENTO-RENAISSANCE MILLENIUN III, founded in Egypt.
Doctor Honoris Causa awarded by HGM. AMB. PROF. DR.VembarVelu, Amb. Dr Jamila Safi and Amb. Dr. Tony Fouad of the Humanist Organization of India.
Anthologies of Cuba, Europe, Latin America and the United States include her works. She has won several awards in Cuba, Spain, Ecuador, Argentina, Mexico, and other countries. Works of hers appear in the book Memorias de Yaguajay by Mariano Isla published in Mexico. Publications in several digital and printed magazines, in Cuba, Argentina, Mexico, La Florida, Peru, etc. Requiem para un amor (Requiem for a love) published in Mexico. Publication of a book of children’s stories Paraíso de mascotas by the Cuban publishing house Luminaria (2018) and publication in Primigenios publishing house in the United States of two children’s books, Juan Pirindingo y otros cuentos and Saltarina y el maja rastrero (poetry) May and June 2020 selected by Amazon as the best children’s books of May and June respectively.
Her poetry has been shared in more than fifty poetry groups in several countries around the world.
She has participated in the Havana Book Fair and in Marzo Literario 2021 (as an alternative to the Havana Book Fair).
Also in the Cartagena de Indias Book Fair, Colombia, two children’s books of her authorship were presented by Editorial Primigenios, which in turn will be presented by the same publisher at the Miami Book Fair in November.
Literary March, Cartagena de Indias, and Miami are the three fairs in 2021. He recently participated in the Intercontinental Congress of Writers and Poets Plenipotentiary for Peace in Colombia and has participated in Mexico, Ecuador, Colombia, Argentina, Puerto Rico and other countries in various international events.
Reference to her poetic work:
In her poems she sings the problems of everyday life of a difficult time that her country and its people are going through. It is realistic poetry that nevertheless has great emotional expressiveness and deeply engages the reader. It troubles and brings the reader closer to her distant homeland, Cuba.
Vade retro
After all, we are what we do to change what we are.
(Eduardo Galiano)
Death sings in the bones
while life sobs,
when the pain settles
Is it going to be alleviate it in prayers?
Burnt meats. Excesses.
Sea marked by misfortunes.
Shadows that pass. Dark
visions of a holocaust.
Mournful end. Unhappy
Spring of graveyards.
Remains of a life not lived
on the strongest bones.
Empty sockets. Inert
undefined councils,
(in a coming and going
from chaos to new crusades)
Shame, shame, what a day!
What a load of nonsense!
After all, what are they?
Are they demonic hostages?
Death sings its song
And requiems make their requiems, somber,
damp marks, in days
of a land wrapped in tears.
Death sings the horror
of desolation… and there is more,
men go to the beat,
of moon and sun. Bitterness.
Everything turns. There is no sanity.
Does anyone remember peace?
How gloomy the blanket
which is made of waste
and to top it all a crack
without anyone to correct it.
Oh nature… and you are so neat
to chase away the never!
Homo sapiens, sing more
songs of life; and thy scepter,
make a voice, A vade retro…
to Satan’s song!
Death and tribute to those who have passed away is a big theme for Delsa Lopez Lorenzo, because among the few poems she sent, the first two speak of death and after-death glories.
Even within the poem, she looks for a dialogue with the reader because she wants to create art that is for them and close to them. Poetry is for the reader who understands, but also for the reader who would like to convey their own feelings to the poet. In the poem Post Mortem Laurels, she characteristically writes in the last lines the questions she has and addresses them directly to the readers:
Post Mortem Laurels
It is often fatal to live too long.
( Racine )
Macabre and silent in her skeleton,
she takes the sleeping man in her arms,
suffocates him to death, and it is between embraces,
that the poet leaves without realizing it.
Crowds applaud his greatness
that appears covered in white furs,
and in their amazement, flowers and laurels,
are crown girded on the head.
– Who are those who lavish honors on me?
Why do they sing praises to the poet?
– Where am I? for pity’s sake, let them tell me,
and do not hide even a word
of this incredible fame, of my purpose.
Do you not understand that I am speaking to you…?
Poetry as a means of two-way interaction is something that is not common and this is because on the one hand the poet is alone when he writes, but also the reader is alone when he reads. Only in presentations there is a rudimentary dialogue, if we can consider it a dialogue. The poetry that is open to readers is perhaps progressive poetry, and how much more progressive could poetry be called that seeks dialogue with the audience, with each reader!
The tribute to the elders and the obligation to preserve their memory, the struggle they once gave, the style they had in the past is another image she conveys through the poem about her father entitled “Fusion and Myth”. Written in the sonnet form, two quatrains and two triads, it declares her boundless love for the person to whom it is addressed. Although it is not written in verb form, but in free form, it is clearly evident from the beginning, from the title, the love for the father, for the close relatives, who may not have offered much, but gave their infinite love to the children! Fusion that continues to ignite the flame of love and creates the myth even after death…
FUSION AND MYTH
(In memory of my father, who has become a myth, sitting in the shade of a leafy neighboring Guacuma)
…even a few leaves rustle in the wind…
(Eliseo Diego)
In the shadow of effluvia of the past,
a light is projected to infinity.
On a log its fire has settled
and the eternal fusion is almost a myth.
Kept in foliage, what secrets,
some moments that time remembers
(with its incomplete rhythms and spaces)
they make their way to the present that mourns them.
And between moons and morning suns,
the branches are telling the legend
with the echoes that time has transmitted,
while flowers -in mystical rituals-
they give him their aroma, as an offering,
to the ancestor in the diluted mist.
But within the lines of her poems there is also a great criticism, a social criticism of the ephemeral, of one-night stands, but at the same time the way in which an Adonis of the modern age should be treated: with the same indifference that he has for others: “…I manage to ignore your mythological face and swallow your heart without garnish…” Her direct language openly denounces malice. It denounces the manner of the crime, the lack of emotion. Aware that this relationship is not going to go forward, she resorts at the end of the poem to “prescribing” another diet, because what you eat is what you are transformed into…
they wear orchids
There you crush their hearts in order to devour them. Your conscience is unmoved.
You don’t even remember the names of those who wander without their essential organ.
Ηearts just for pleasure. Your figure and your Adonis face are keys to plunder the woman’s breasts.
Marked as a victim, I manage to ignore your mythological face and swallow your heart without garnish. It rains orchids and your mouth that distills my name, is covered with orange blossoms turned into honey.
Incense smells and bells ring, while the petals carpet the march towards the future, and I, fearful of time, prescribe a vegetable diet for you.
The poem “Waiting for the Sun” has very profound meanings, both for human nature that is being harmed and for a state that is being cut off from its possibilities. The sun is the hopeful force, the source of dreams still kept alive. Cuba lives exclusively from tourism on this sunny island. There is no snow even in winter. The snowball apparently here becomes a metaphor for the problems created for the country and its people by false news that falls upon them. Nevertheless, the people hope to return to the normality of open borders and exchanges at some point to get the breath they deserve!
Waiting for the sun
You glimpse hopes among colorful laces and stamens, as you do so, you’re thinking of orbiting your course.
You shake frost that makes you shiver, and freeze your skin. You settle your bones in expectation of a sun and figures your destiny in the warmth of its rays. You dream of the miracle of returning to life, to the body part, that collapsed from the beating by an avalanche,.
