Η κύρια αιτία για τα αλλεπάλληλα «κύματα» ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά και προϊόντα είναι η άνοδος του ενεργειακού κόστους, η οποία εκτοξεύει και τις τιμές των πρώτων υλών.
Την ίδια ώρα ο πληθωρισμός, «πέταξε» στο 5% (Δεκέμβριος 2021) ωθώντας τις τιμές βασικών αγαθών και υπηρεσιών σε νέες αυξήσεις.
Στο μεταξύ όμως, όπως είπε και ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, οι καταναλωτές βρίσκονται ήδη ενώπιον ενός νέου κύκλου ανατιμήσεων, τον οποίο προσπαθεί να διαχειριστεί η κυβέρνηση.
Τα πρώτα «φουσκωμένα» τιμολόγια από τους προμηθευτές έχουν αρχίσει να φθάνουν στα σούπερ μάρκετ και στις άλλες μεγάλες αλυσίδες, και περνούν ήδη στον καταναλωτή.
Οι εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς και του υπουργείου Ανάπτυξης είναι ότι τις επόμενες εβδομάδες θα σημειωθούν «γενναίες» αυξήσεις σε μια σειρά από βασικά αγαθά, όπως το αλεύρι, τα τυροκομικά, τα ζυμαρικά, ο καφές, η ζάχαρη, τα αρτοσκευάσματα, τα αυγά, τα κατεψυγμένα τρόφιμα κ.ά.
Μάλιστα στελέχη των αλυσίδων σούπερ μάρκετ εκτιμούν ότι το καλάθι της νοικοκυράς θα επιβαρυνθεί πιο πολύ τη φετινή χρονιά σε σχέση με το 2021. Έτσι τα βασικά είδη διατροφής και νοικοκυριού θα πάρουν φωτιά σε ελάχιστο χρόνο, καθώς πολλές κατηγορίες προϊόντων θα είναι αυξημένες από 5% έως 20%!
Εκτόξευση τιμών
Σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες, από 15 Ιανουαρίου οι ανατιμήσεις θεωρούνται σίγουρες σε
● άλευρα,
● τυροκομικά,
● αλλαντικά,
● βούτυρα – μαργαρίνες,
● γαλακτοκομικά,
● δημητριακά,
● ζυμαρικά,
● καφέ,
● ζάχαρη,
● ελαιόλαδο,
● ροφήματα,
● σοκολάτες,
● είδη ζαχαροπλαστικής,
● τοματικά – κονσέρβες,
● αρτοσκευάσματα – φρυγανιές,
● αυγά,
● κατεψυγμένα τρόφιμα,
● σακούλες απορριμμάτων,
● χαρτί υγείας – χαρτί κουζίνας – χαρτοπετσέτες
● και απορρυπαντικά.
Ήδη βαρύ το πακέτο – Έχουν προηγηθεί μεγάλες επιβαρύνσεις το δεύτερο εξάμηνο του 2021
Θυμίζουμε ότι ήδη στα σούπερ μάρκετ έχουν προηγηθεί κι άλλα κύματα αυξήσεων κατά το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους, όπως έχει καταδείξει και η κίνηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, σε κάποια είδη όπως τα έλαια, τα ζυμαρικά ή το κρέας (αρνί). Σε ετήσια βάση κατεγράφησαν ανατιμήσεις σε:
● φυσικό αέριο (180,9%),
● πετρέλαιο θέρμανσης (45,2%),
● ηλεκτρισμό (37,8%)
● και καύσιμα (24,9%).
Παράλληλα, υπήρξαν ανατιμήσεις σε πολλά αγαθά που απαρτίζουν το λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς», όπως, μεταξύ άλλων, σε:
● αρνί – κατσίκι (21,3%),
● ελαιόλαδο (18,5%),
● άλλα βρώσιμα έλαια (16,7%),
● πατάτες (11,9%),
● νωπά ψάρια (9,8%),
● ψωμί (4,3%),
● καφέ (3,9%)
● και τυριά (3,5%).
Σε ανακοίνωσή του το ΙΝΚΑ επισημαίνει πως φοβάται ότι οι αυξήσεις τιμών θα συνεχιστούν με μεγαλύτερη ένταση.
«Η ακρίβεια καλπάζει με γοργούς εξωγενείς και εσωτερικούς ρυθμούς. Η κυβέρνηση αδυνατεί να κοντρολάρει την αγορά. Εμείς ως ΙΝΚΑ Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας συστήνουμε, όπου είναι εφικτό και δυνατόν, αγορές με βάση τις προσφορές των καταστημάτων, γιατί εκεί είναι το όφελός μας. Ίσως το κέρδος να φτάσει και να καλύψει τις μεγάλες αυξήσεις.
Όλοι μαζί πρέπει να πιέσουμε να πέσουν οι τιμές των προϊόντων. Ο καταναλωτής είναι η δύναμη της αγοράς. Όταν ακριβαίνει ένα προϊόν, πάμε σε άλλο για να πέσει η τιμή» σημειώνει το ΙΝΚΑ.
Η… άσκηση του Άδωνι
Για το θέμα έκανε ανακοινώσεις και ο Άδωνις Γεωργιάδης τονίζοντας ότι βρίσκεται υπό διερεύνηση το θέμα της ακρίβειας στο υπουργείο Ανάπτυξης με τελικό στόχο να αναχαιτιστεί το πληθωριστικό κύμα.
«Έχουμε βάλει μια άσκηση στο καλάθι της νοικοκυράς για να δούμε πού πρόκειται να κυμανθεί τους επόμενους μήνες. Δουλεύουμε για να δούμε πού πρόκειται να έχουμε το επόμενο διάστημα τις μεγαλύτερες αυξήσεις για να δούμε και αυτό το θέμα, αν γίνεται διά της φορολογίας να παρέμβουμε σε ορισμένα είδη έτσι ώστε να μπορέσουμε να ανακουφίσουμε αυτό το αναπόφευκτο πληθωριστικό κύμα».
Και συνέχισε: «Είναι ανοικτό το ενδεχόμενο γι’ αυτό το μέτρο, αν δούμε ότι οι αυξήσεις είναι υπερβολικές, να πάρουμε επιπλέον μέτρα για να ελέγξουμε το κύμα της ακρίβειας. Σας διαβεβαιώ ότι η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός προσωπικά είναι πάνω από αυτό το θέμα, όπως σε όλα».
Η ερμηνεία των μαρκετάδων
Την ίδια ώρα οι εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ αποδίδουν τις όποιες ανατιμήσεις υπάρχουν στην αύξηση του μεταφορικού κόστους των αγαθών και τις αυξήσεις στη διαδικασία μεταποίησης και παραγωγής. Σημείωσαν ότι μέχρι τώρα το ενεργειακό κόστος δεν έχει προστεθεί στην τιμή των προϊόντων, αλλά σίγουρα πλησιάζει η στιγμή που αυτό θα συμβεί.
Το ζήτημα πλέον είναι τι είδους αυξήσεις θα υπάρξουν και κατά πόσον η κυβέρνηση θα βάλει αναχώματα σε αυτή την πορεία των τιμών.
Μάλιστα τονίζουν πως οι αλυσίδες λιανικής και οι προμηθευτές το προηγούμενο διάστημα προσπάθησαν να απορροφήσουν, όσο μπορούσαν, τις αυξήσεις, που κυρίως προέρχονται από την εκτόξευση των πρώτων υλών και την ενέργεια.
«Το ενεργειακό κόστος, οι αυξήσεις στις πρώτες ύλες, αλλά και τα φουσκωμένα μεταφορικά έξοδα, είναι οι αιτίες για την πίεση στα κόστη τους, που μετακυλίονται στους καταναλωτές» επισήμαναν. Οι εκπρόσωποι της αγοράς αναφέρουν ακόμη ότι πλέον έχει τριπλασιαστεί το κόστος ενέργειας και γι’ αυτό ζήτησαν να παραταθεί το μέτρο της κρατικής επιδότησης της ενέργειας και τους επόμενους μήνες του έτους.
Παράλληλα έθεσαν το θέμα των πρώτων υλών, π.χ. την αύξηση στο αλουμίνιο κατά 45% που επιβαρύνει το κόστος των συσκευασιών, την αύξηση του πετρελαίου κατά 45% που εκτινάσσει το κόστος των μεταφορικών, αλλά και την απογείωση των τιμών φυσικού αερίου.
Από Φεβρουάριο ο «νέος» ΕΝΦΙΑ
Τον Φεβρουάριο του 2022 αναμένεται να κάνει πρεμιέρα η νέα κλίμακα υπολογισμού ΕΝΦΙΑ. Την ίδια ώρα οι επιβαρύνσεις από τις αντικειμενικές αλλά και η καθιέρωση καινούργιας ημερολογιακής έναρξης πληρωμής του ΕΝΦΙΑ αρχής γενομένης από τον Μάρτιο και εξόφληση σε περισσότερες μηνιαίες δόσεις, πιθανότατα σε 10, είναι πλέον γεγονός.
Οι νέες διατάξεις με τις αλλαγές στα κλιμάκια και τους συντελεστές του ΕΝΦΙΑ λόγω της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών αναμένεται να κατατεθούν στη Βουλή στις αρχές Φεβρουαρίου και μετά την έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης η ΑΑΔΕ θα «τρέξει» τις διαδικασίες για την έκδοση των νέων εκκαθαριστικών σημειωμάτων που, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα «φθάσουν» στους ιδιοκτήτες ακινήτων έως τα τέλη Μαρτίου.
Σίγουρα κερδισμένοι μόνο όσοι έχουν μεγάλη ακίνητη περιουσία
Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα κλίμακα του ενιαίου φόρου ακινήτων θα έχει περισσότερα κλιμάκια και συντελεστές ώστε να αποτραπούν οι επιβαρύνσεις για όσους κατέχουν μικρή και μεσαία περιουσία μετά το άλμα των νέων αντικειμενικών αξιών στις περισσότερες περιοχές της χώρας.
Η πολιτική δέσμευση της κυβέρνησης είναι ότι φέτος η μεγάλη μάζα των ιδιοκτητών ακινήτων θα πληρώσει λιγότερο ΕΝΦΙΑ συγκριτικά με το 2021.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά, κερδισμένοι θα είναι όσοι έχουν μεγάλη ακίνητη περιουσία, αφού καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος του ΕΝΦΙΑ, που αφορά 450.000 ιδιοκτήτες ακινήτων με περιουσία άνω των 250.000 ευρώ. Ο ΕΝΦΙΑ, που θα υπολογιστεί βάσει των νέων αντικειμενικών αξιών, θα παραμείνει ίδιος για 7 εκατ. ιδιοκτήτες.
Παιχνίδι με κλιμάκια και συντελεστές για να μην επιβαρυνθούν υπέρμετρα μικροί και μεσαίοι
O υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει προαναγγείλει ότι στόχος είναι περαιτέρω μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ το 2022. Βάσει των τελευταίων δεδομένων, ο ΕΝΦΙΑ του 2022 θα είναι, μεσοσταθμικά, μειωμένος κατά 3% με 4%. Η νέα κλίμακα ήδη διαμορφώνεται και θα ανακοινωθεί στο άμεσο διάστημα.
Την ίδια ώρα, σε 7.634 ζώνες (55% του συνόλου) αναμένεται αύξηση αντικειμενικών, ενώ όπου αυξάνεται ο ΕΝΦΙΑ θα μπαίνει «κόφτης» αύξησης στο 10%. Σχετικά με τις εκπτώσεις 50% ή 100%, διευρύνονται τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, λόγω αύξησης των αντικειμενικών, που αφορούν 1.350.000 ιδιοκτήτες.
Στους σχεδιασμούς του οικονομικού επιτελείου είναι ο νέος ΕΝΦΙΑ για 6,3 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων να αρχίσει να καταβάλλεται από τα τέλη Μαρτίου και να ολοκληρώνεται στο τέλος του έτους, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, δηλαδή σε 10 δόσεις.
Με τις ισχύουσες διατάξεις, για κάθε νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται και υπολογίζεται στην αξία των δικαιωμάτων με συντελεστή 5,5‰. Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ για τα ακίνητα τα οποία ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας, ανεξαρτήτως αντικειμένου εργασιών, υπολογίζεται με συντελεστή 1‰. Ειδικά, για τα ΝΠΔΔ και τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ ισούται με 3,5‰ επί της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων για τα ακίνητα που δεν ιδιοχρησιμοποιούν.
Για το 2021, 68.542 επιχειρήσεις και νομικές οντότητες κλήθηκαν να πληρώσουν για τα ακίνητά τους 216,182 εκατ. ευρώ κύριο φόρο και 278,014 εκατ. ευρώ για συμπληρωματικό φόρο με το συνολικό ποσό να ανέρχεται σε 494,197 εκατ. ευρώ. Για τα 7.180.009 φυσικά πρόσωπα ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ του 2021 ανήλθε σε 2,093 δισ. ευρώ, εκ των οποίων ο συμπληρωματικός φόρος που επιβάλλεται σε ιδιοκτήτες με ακίνητα άνω των 250.000 ευρώ να φτάνει τα 368,4 εκατ. ευρώ.
Τέλος, να σημειωθεί ότι στον νέο ΕΝΦΙΑ αναμένεται να διατηρηθούν οι μειώσεις 50% και 100% που ισχύουν και σήμερα για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
