Η «ελευθερία» των ατομικών συμβάσεων επιτρέπει στην (κάθε) εταιρεία να αντλεί από την τεράστια δεξαμενή της ανεργίας φτηνό, ευέλικτο και ελαστικό εργατικό δυναμικό που το μόνο του «δικαίωμα» είναι να εργάζεται όπου του πουν (στην περιοχή Ελλάδα), όσο του πουν (16ωρα και κόντρα βάρδιες), χωρίς καν την επιπρόσθετη αμοιβή
Περισσότερο ίσως από τον θάνατο (στις 25 Οκτωβρίου) ενός λιμενεργάτη (Δημήτρης Δαγκλής το όνομά του) σοκάρει ο τρόπος με τον οποίο τα «mainstream» media εξαφάνισαν την είδηση και «θάβουν» τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων, οι οποίοι, με αφορμή τον θάνατο του συναδέλφου τους, διαμαρτύρονται για τις «θανατηφόρες» εργασιακές σχέσεις που έχει επιβάλει η COSCO απ’ όταν πήρε κοψοχρονιά και ανέλαβε να «μεταρρυθμίσει» και να «εκσυγχρονίσει» το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας.
Στην κυβέρνηση προφανώς δεν έχουν ακόμη κατανοήσει τι ακριβώς εννοεί ο Μπάιντεν όταν λέει ότι «η Κίνα είναι ο εχθρός» και εξακολουθούν να έχουν στα ώπα – ώπα τους Κινέζους, επιτρέποντάς τους να λειτουργούν ως κράτος εν κράτει στο λιμάνι.
Την ίδια στιγμή τα media δεν θα μπορούσαν σε καμία περίπτωση να δυσαρεστήσουν την κυβέρνηση προβάλλοντας τον θάνατο εν ώρα εργασίας του λιμενεργάτη, και πολύ περισσότερο αναζητώντας τα «πώς» και τα «γιατί» αυτού του φρικτού εργατικού δυστυχήματος. Και υπάρχουν πολλά «πώς» και «γιατί»…
Όλα αυτά, δηλαδή τη διερεύνηση των συνθηκών κάτω από τις οποίες έγινε το δυστύχημα και την αναζήτηση των ευθυνών, έχουν αναλάβει οι αρμόδιες αρχές. Βάσιμη, ωστόσο, είναι η εκτίμηση ότι το πόρισμα των αρχών θα καταλήξει (αν καταλογίσει ευθύνες) στην «αμέλεια» και τα «λάθη» των εργαζομένων, δηλαδή του θύματος – ο οποίος βρέθηκε εκεί που δεν θα έπρεπε – και του συναδέλφου του χειριστή του γερανού που έκοψε στα δύο τον Δημήτρη Δαγκλή – ο οποίος έκανε αυτό που δεν θα έπρεπε.
Οι αρχές δεν αναμένεται να μπουν στον κόπο της διερεύνησης του πλαισίου μέσα στο οποίο οι εργαζόμενοι στο λιμάνι παίζουν καθημερινά τη ζωή τους κορώνα – γράμματα. Άλλωστε αυτό το πλαίσιο κάποιες άλλες αρχές του ελληνικού κράτους το έχουν εγκρίνει.
Δουλοκτητική σύμβαση εργασίας
Το γιατί σκοτώθηκε εν ώρα εργασίας ο λιμενεργάτης Δημήτρης Δαγκλής το γνωρίζουν πολύ καλά οι συνάδελφοί του, οι οποίοι διαμαρτύρονται και ανάμεσα σε άλλα αιτήματα ζητούν την κατάργηση των «κόντρα βαρδιών». Κόντρα βάρδια σημαίνει ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου εργαζόμενοι δουλεύουν 16 ώρες συνεχόμενες ή κάνουν δύο βάρδιες με διάλειμμα οκτώ ωρών για ξεκούραση. Ο Δημήτρης Δαγκλής φέρεται να έχασε τη ζωή του σε μια τέτοια «κόντρα βάρδια».
Μπορεί κάποιος εύκολα να «δει» τον εργασιακό χώρο – κάτεργο στο λιμάνι απλώς διαβάζοντας τη σύμβαση εργασίας (έχει δημοσιευτεί στο imerodromos.gr τον Οκτώβριο του 2018) που «προσφέρει» η COSCO στους εργαζομένους της.
Ας δούμε λοιπόν κάποια εδάφια αυτού του μνημείου εργοδοτικής ασυδοσίας σημειώνοντας και υπογραμμίζοντας ότι, με ευθύνη των ελληνικών κυβερνήσεων, είναι καθ όλα νόμιμα:
– «Κάθε εργασία παρεμφερής με την άνω κύρια απασχόληση του Εργαζόμενου ή εν γένει κάθε απασχόλησή του σε εργασία που θεωρείται συναφής με αυτήν (…) δεν θεωρείται πρόσθετη εργασία και ρητά συμφωνείται ότι δεν θα οφείλεται γι’ αυτήν περαιτέρω αμοιβή για πρόσθετη εργασία (…)».
– «Ο Εργοδότης δικαιούται να μεταθέτει ή αποσπά τον εργαζόμενο από εργασία σε εργασία, από βάρδια σε βάρδια, από τμήμα σε τμήμα, από μηχάνημα σε μηχάνημα, από εκμετάλλευση σε εκμετάλλευση κ.λπ. Ως τόπος (έδρα) της εργασίας του Εργαζόμενου συμφωνείται όλη η Ελλάδα»!
– «(…) Το ωράριο εργασίας του Εργαζόμενου θα είναι τριάντα δυο (32) ώρες την εβδομάδα (…) ήτοι δεκαέξι (16) ημέρες τον μήνα (…). Ο Εργαζόμενος θα ενημερώνεται εγκαίρως για τις ώρες και τις ημέρες της εργασίας του (…). Η υπέρβαση του ημερήσιου ωραρίου απασχόλησης θα λαμβάνει χώρο μόνο κατόπιν προηγούμενης έγγραφης εντολής (…) άλλως θα λογίζεται οικειοθελής παραμονή στον χώρο εργασίας».
– «Επειδή για κάποια διαστήματα τον χρόνο, οι δραστηριότητες της επιχείρησης παρουσιάζουν εποχική αύξηση, για την αντιμετώπιση των αναγκών αυτών, συμφωνείται ότι ο εργαζόμενος εφόσον το επιθυμεί θα παρέχει τις υπηρεσίες του καθ’ όλες τις ημέρες τον μήνα (…) χωρίς αυτό να θεωρείται ότι μετατρέπει την εκ περιτροπής σύμβαση εργασίας σε πλήρη απασχόληση»
– «(…) στο παραπάνω ποσό (συμβατικές αποδοχές), το οποίο είναι ανώτερο από το νομίμως οριζόμενο ως κατώτατο (…) περιλαμβάνεται η αμοιβή για οποιασδήποτε φύσης επιδόματα, καθώς και για κάθε πρόσθετη πέραν της νομίμου εργασία που ήθελε παρασχεθεί (αμοιβή νυχτερινής εργασίας, αμοιβή Κυριακών, Αργιών, αμοιβή για εκτός έδρας εργασία, αμοιβή αναπληρωματικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης κ.λπ.), η οποία τυγχάνει συμψηφιστέα κατά νόμο οφειλόμενη μισθολογική παροχή και αποζημίωση».
Επενδυτικό Ελντοράντο
Αυτό που συμπληρώνει την εικόνα του κάτεργου είναι ότι οι περισσότεροι από τους 2.200 εργαζόμενους της COSCO δεν έχουν άμεση εργασιακή σχέση με την εταιρεία. Ως «ελεύθεροι άνθρωποι» έχουν ατομικά συμβληθεί με τις 6 εταιρείες οι οποίες αναλαμβάνουν εργολαβικά τις καθημερινές εργασίες για λογαριασμό της COSCO.
Με αυτόν τον τρόπο η εταιρεία που διαχειρίζεται το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας ουσιαστικά αποσείει από πάνω της κάθε ευθύνη για οτιδήποτε «αναπάντεχο» και ποινικά κολάσιμο μπορεί να συμβεί (όπως ένα εργατικό δυστύχημα για παράδειγμα).
Η κατάσταση στο λιμάνι του Πειραιά, περιγράφει το εργασιακό μοντέλο που προώθησαν οι ελληνικές κυβερνήσεις στο πλαίσιο των μνημονιακών υποχρεώσεων για «εκσυγχρονισμό» / «μεταρρυθμίσεις» και στις εργασιακές σχέσεις.
Η «ελευθερία» των ατομικών συμβάσεων επιτρέπει στην (κάθε) εταιρεία να αντλεί από την τεράστια δεξαμενή της ανεργίας φτηνό, ευέλικτο και ελαστικό εργατικό δυναμικό που το μόνο του «δικαίωμα» είναι να εργάζεται όπου του πουν (στην περιοχή Ελλάδα), όσο του πουν (16ωρα και κόντρα βάρδιες), χωρίς καν την επιπρόσθετη αμοιβή υπερωριακής απασχόλησης (καθότι έχει φροντίσει να νομοθετήσει επ’ αυτού ο Χατζηδάκης με την πληρωμή των υπερωριών σε ρεπό…).
Πρόκειται πράγματι για μια «πετυχημένη» μεταφορά του κινεζικού εργασιακού παραδείσου σε ευρωπαϊκό έδαφος.