Κορωνοϊός, έναν χρόνο μετά – Η Ουχάν είναι «καθαρή», η Δύση δεν τα κατάφερε, ο ΠΟΥ ψάχνει απαντήσεις
Η Ουχάν είναι πλέον «καθαρή». Αυτό ανακοίνωσαν οι κινεζικές αρχές περίπου έναν χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας της Covid-19, που έχει στοιχίσει τη ζωή σε 1,7 εκατ. ανθρώπους παγκοσμίως, ενώ τα κρούσματα έχουν ξεπεράσει τα 75 εκατομμύρια.
Την ώρα που οι υπόλοιπες χώρες του πλανήτη στροβιλίζονται στη δίνη του νέου κύματος της πανδημίας, η ζωή στην Ουχάν έχει επιστρέψει σε μεγάλο βαθμό στους κανονικούς της ρυθμούς. Φωτογραφίες έκαναν τον γύρο του κόσμου με πολίτες της περιοχής να βρίσκονται στους δρόμους, να ψωνίζουν, να διασκεδάζουν, να αγκαλιάζονται χωρίς μάσκες, εικόνες που στον υπόλοιπο κόσμο φαντάζουν μακρινές, έως και απίθανες.
Σε λίγες ημέρες, στις 31 Δεκεμβρίου 2020, συμπληρώνεται ένας χρόνος από τη μέρα που άρχισε επισήμως ο εφιάλτης του κορωνοϊού SARS-CoV-2 και της νόσου Covid-19 που αυτός προκαλεί. Οι κινεζικές αρχές τότε είχαν ειδοποιήσει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για 27 κρούσματα μιας «ιογενούς πνευμονίας» στην Ουχάν βάζοντας την επόμενη μέρα λουκέτο, αφού ανακάλυψαν ότι κάποιοι από τους ασθενείς ήταν έμποροι ή εργάζονταν στην περιοχή και αποτελούσαν την πηγή μετάδοσης της ασθένειας.
Ακούστηκαν και γράφτηκαν πολλά. Για βρώση νυχτερίδας και παγκολίνου, για ταχεία μετάδοση μιας ιογενούς νόσου που, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις του ΠΟΥ, προσομοίαζε στις λοιμώξεις από τους ιούς SARS και MERS, αλλά τότε ακόμα κανείς δεν μπορούσε να κάνει την εκτίμηση για την πανδημία που θα χτυπούσε ολόκληρο τον πλανήτη.
Η κινεζική κυβέρνηση έλαβε αυστηρά μέτρα επιβάλλοντας άμεσα ένα σκληρό lockdown 76 ημερών, τοποθετώντας κίτρινα προστατευτικά οδοφράγματα σε μήκος χιλιομέτρων στους ερημωμένους δρόμους της πόλης, προκειμένου να κρατήσουν τον κόσμο στα σπίτια και τις επιχειρήσεις κλειστές. Τα μέτρα, όπως φαίνεται, απέδωσαν.
Η σχετική επιτυχία της Κίνας στο να θέσει τον ιό υπό έλεγχο έχει αποτελέσει βασικό θέμα συζήτησης στα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης. «Δεν έχω πάει στο εξωτερικό, άρα δεν πολυκαταλαβαίνω, αλλά βλέποντας τηλεόραση φαίνεται σαν οι ξένες χώρες να μην βάζουν πρώτα από όλα την ανθρώπινη ζωή» δήλωσε ένας 54χρονος που πουλά φαγητό σε δρόμο της Ουχάν και που ξανάνοιξε το κατάστημά του τον Ιούνιο. «Η ιδεολογία των ξένων χωρών δεν είναι τόσο καλή όσο της Κίνας» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Δυτική αποτυχία
Και ενώ στο «λίκνο» του κορωνοϊού η ζωή επέστρεψε, στη Δύση ο ιός συνεχίζει να χτυπάει αλύπητα χώρες της Ευρώπης, τις ΗΠΑ, αλλά και τη Λατινική Αμερική, οι οποίες καταγράφουν καθημερινά χιλιάδες κρούσματα και θανάτους.
Αποτέλεσμα μια σειρά σκληρά lockdowns – πλην ελαχίστων εξαιρέσεων –, που έχουν κοστίσει οικονομικά και έχουν επιβαρύνει ψυχολογικά τους πολίτες.
Θεωρίες συνωμοσίας δίνουν και παίρνουν. Θεωρίες που εκμεταλλεύτηκε ακόμα και ο απερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος κατηγορεί την Κίνα για δημιουργία του ιού σε εργαστήριά της, ενώ δεν δίστασε να ψέξει και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως… κινεζοκρατούμενο.
Βασικό όπλο των κυβερνήσεων για την αναχαίτιση της διασποράς της νόσου αποδείχτηκαν τα μέτρα περιορισμού. Η Ιταλία ήταν η πρώτη χώρα που προχώρησε σε lockdown, καθώς χτυπήθηκε βάναυσα από τον ιό.
Οι αρνητές
Οι συνεχείς περιορισμοί και η διασπορά των fake news γύρω από την πανδημία δυνάμωσαν και τα φαινόμενα των αρνητών του ιού. Πλήθος κόσμου σε διάφορες χώρες έβγαινε στους δρόμους και διαδήλωνε κατά των μέτρων περιορισμού, των μασκών και των εμβολίων, ενώ οι θεωρίες συνωμοσίας για τον Μπιλ Γκέιτς, το 5G, ακόμα και ο φόβος για τα συστατικά του εμβολίου προκαλούν πονοκέφαλο στις κυβερνήσεις, οι οποίες ψάχνουν τρόπους να αναχαιτίσουν τη διασπορά του ιού.
Κινήματα και κόμματα, κυρίως ακροδεξιών καταβολών, που αρέσκονται να υιοθετούν θεωρίες συνωμοσίας, όπως η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το VoX στην Ισπανία, αλλά και νεοφασιστικές ομάδες στην Ιταλία, καλούσαν σε διαμαρτυρία για τα μέτρα περιορισμού.
Και στην ευχάριστη είδηση των εμβολίων και της έναρξης των πρώτων εμβολιασμών, μία νέα μετάλλαξη του κορωνοϊού, αρκετά πιο μεταδοτική, έκανε την εμφάνισή της στο Ηνωμένο Βασίλειο και σήμανε συναγερμό σε όλη την Ευρώπη. Χώρες της Ε.Ε. κλείνουν τα σύνορά τους και δεν θα δέχονται πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο. Η νέα μετάλλαξη του ιού προκαλεί ανησυχία και φέρνει εκ νέου τα κράτη – μέλη μπροστά σε νέα μέτρα περιορισμού.
Τα φετινά Χριστούγεννα θα είναι σίγουρα πολύ διαφορετικά. Η ελπίδα για το εμβόλιο παραμένει ισχυρή, αλλά δεν αποτελεί πανάκεια. Επιστήμονες παραδέχονται πως και μετά τους εμβολιασμούς η χρήση μάσκας και τα μέτρα προστασίας θα συνεχίσουν να αποτελούν μέρος της καθημερινότητας. Η Ουχάν τα κατάφερε ύστερα από ένα σκληρό lockdown, ενώ η Δύση πλήρωσε την αλαζονεία της…
Διεθνής ομάδα επιστημόνων του ΠΟΥ, που έχει αναλάβει να ερευνήσει την προέλευση του νέου κορωνοϊού, θα μεταβεί στην περιοχή της Ουχάν την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου. Με το δεύτερο κύμα της πανδημίας να χτυπά αλύπητα κυρίως τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, επιστήμονες από δέκα χώρες θα προσπαθήσουν να βρουν απαντήσεις για το ζώο – ξενιστή που οδήγησε στη μόλυνση των ανθρώπων και άλλαξε τη ζωή όλων για έναν ολόκληρο χρόνο. Τουλάχιστον…
