Απόψεις Κοινωνία

Ευαίσθητοι μόνο στα λόγια – Αισθητά λιγότερες οι καταγγελίες από τα περιστατικά κακοποίησης παιδιών

Μιχάλης Λαγάνης

«Η σιωπή είναι συνενοχή»… Πώς αλλιώς μπορεί να σχολιάσει κάποιος τα στοιχεία της έρευνας σχετικά με την κακοποίηση των παιδιών στην Ελλάδα, την οποία πραγματοποίησε για λογαριασμό της ΕΛΙΖΑ – Εταιρείας κατά της Κακοποίησης του Παιδιού η εταιρεία Nielsen;

Συγκεκριμένα επτά στους δέκα Έλληνες υποστηρίζουν ότι έχει πέσει στην αντίληψή τους περιστατικό παιδικής κακοποίησης. Ιδιαίτερα ανήσυχοι εμφανίζονται κυρίως οι νεότεροι σε ηλικία γονείς και όσοι έχουν μικρά παιδιά.
Σχεδόν όλοι μάλιστα επισημαίνουν ότι, αν έπεφτε στην αντίληψή τους περιστατικό άσκησης σωματικής ή ψυχολογικής βίας εις βάρος ανηλίκου, δεν θα δίσταζαν να το καταγγείλουν στις διωκτικές αρχές ή σε κάποια ΜΚΟ ή σωματείο που δραστηριοποιείται στην παιδική προστασία.

Τα ευρήματα
Η συντριπτική πλειονότητα των συμμετασχόντων στην έρευνα της Nielsen για λογαριασμό της ΕΛΙΖΑ θα αντιδρούσε καταγγέλλοντας οποιοδήποτε γεγονός σωματικής ή σεξουαλικής βίας υπέπιπτε στην αντίληψή του.

Συγκεκριμένα το 93% και το 96% των Ελλήνων και των Ελληνίδων θα απευθυνόταν αντίστοιχα είτε στην αστυνομία είτε σε ΜΚΟ προκειμένου να καταγγείλει το γεγονός της σωματικής κακοποίησης και της σεξουαλικής κακοποίησης, ενώ ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, το 52%, θα επενέβαινε σε κάθε περιστατικό κακοποίησης, ακόμη και σε περιπτώσεις παραμέλησης ή λεκτικής βίας.

«Θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι τα στοιχεία της συγκεκριμένης έρευνας δεν αποτυπώνουν την πραγματική εικόνα των επώνυμων καταγγελιών που γίνονται είτε στην αστυνομία είτε σε κάποια κοινωνική υπηρεσία ή ΜΚΟ για την προστασία του παιδιού. Είναι πολύ λιγότερα από τους αριθμούς που αφήνει να εννοηθεί ότι υπάρχουν η συγκεκριμένη έρευνα» λέει στο «Ποντίκι» η Μαρία Σούμπερτ, ψυχοθεραπεύτρια και υπεύθυνη της στήλης για το παιδί στη διαδικτυακή σελίδα για τον πολιτισμό www.theathinai.com.

Άλλωστε οι καταγγελίες που γίνονται ετησίως στις υπηρεσίες προστασίας ανηλίκων της Ελληνικής Αστυνομίας είναι πολύ λιγότερες από τον πραγματικό αριθμό των παιδιών που πέφτουν θύματα ενδοοικογενειακής ή γενικότερης κακοποίησης.

Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις που κάποιος απευθύνεται σε κάποια τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης είτε για να καταγγείλει κάποιο περιστατικό είτε να απευθύνει έκκληση για βοήθεια, προτιμά να το κάνει ανώνυμα φοβούμενος την προσωπική έκθεση.
«Συνήθως οι ερωτώμενοι πολίτες σε συγκεκριμένες έρευνες, οι οποίοι σε συντριπτικό, όπως αποτυπώνεται, ποσοστό εμφανίζονται θετικοί στην καταγγελία περιστατικών παιδικής κακοποίησης που πέφτουν στην αντίληψή τους, εκείνη την ώρα απαντούν επηρεαζόμενοι από το σύνδρομο της συνενοχής.

Πιθανώς μάλιστα κατά το παρελθόν να έγιναν μάρτυρες αντίστοιχων περιστατικών, αλλά δίστασαν να το καταγγείλουν επώνυμα είτε λόγω φόβου είτε λόγω ενδοιασμών σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να έχει για τους ίδιους μια επώνυμη καταγγελία» επισημαίνει η Μ. Σούμπερτ.
Δύο είναι τα κύρια ζητήματα που οφείλουμε να λάβουμε υπόψιν όταν αναφερόμαστε στο πολύ λεπτό ζήτημα της παιδικής κακοποίησης, λένε οι ειδικοί.

Παιδοκεντρική κοινωνία

«Εν αντιθέσει με 40 χρόνια νωρίτερα η ελληνική κοινωνία είναι η πλέον παιδοκεντρική, καθώς ο ρόλος και τα δικαιώματα των παιδιών βρίσκονται στο προσκήνιο. Σκεφτείτε τι ίσχυε τις δεκαετίες του 1960 ή και του 1970, όταν ένα χαστούκι από τον γονέα ή τον εκπαιδευτικό εθεωρείτο μέσο διαπαιδαγώγησης» τονίζει η Μ. Σούμπερτ.

Ένα δεύτερο πολύ σημαντικό θέμα είναι η σχέση που έχουμε με τα παιδιά μας.

«Υπάρχουν τρεις τύποι γονέων. Πρώτον, αυτοί που θεωρούν το παιδί κτήμα τους και αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των δραστών σε περιπτώσεις παιδικής σωματικής ή σεξουαλικής κακοποίησης.

Δεύτερον, αυτοί που θεωρούν το παιδί τους κομμάτι του εαυτού τους και ενδεχομένως να εκδηλώνουν πάνω τους ανοικτές ψυχικές πληγές ενός τραυματικού προσωπικού παιδικού παρελθόν.

Τρίτον, οι γονείς που μεγαλώνουν τα παιδιά τους αντιμετωπίζοντάς τα ως ισότιμα μέλη της οικογένειας με ατομικά δικαιώματα και υποχρεώσεις, ανάλογα με την ηλικία» αναφέρει στο «Π» η Μαρία Σούμπερτ.

Το τελικό συμπέρασμα πάντως είναι ότι πολλά από τα καθημερινά περιστατικά συστηματικής κακοποίησης μικρών παιδιών παραμένουν «στο σκοτάδι», επιφέροντας τραγικές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία των θυμάτων.

topontiki

banner-article

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΔΙΑΒΑΣΜΕΝΑ