“Κορονοϊός και Άσθμα: Τι γνωρίζουμε σήμερα” γράφει ο Αντώνης Δημητρακόπουλος
Όταν ο SARS-CoV-2 άρχισε να εξαπλώνεται στις αρχές του 2020, διαπιστώθηκε σχετικά γρήγορα ότι οι ασθενείς με άσθμα αποτελούν ευπαθή ομάδα για τον COVID-19. Στην αρχή της επιδημίας, έπρεπε να ληφθούν αποφάσεις γρήγορα με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα, τα οποία ήταν περιορισμένα. Τα πρώτα δεδομένα από την Κίνα είχαν μόλις αρχίσει να έρχονται στο φως και ο COVID-19 δεν ήταν ακόμα πανδημία.
Καθώς το άσθμα είναι μία πνευμονική νόσος και ο SARS-CoV-2 επηρεάζει τους πνεύμονες, ήταν προφανές ότι οι ασθενείς με άσθμα αποτελούν ευπαθή ομάδα, όπως δηλαδή συμβαίνει και για τις υπόλοιπες λοιμώξεις του αναπνευστικού. Ωστόσο, καθώς άρχισαν να δημοσιεύονται όλο και περισσότερα δεδομένα, δημιουργήθηκαν περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις.
Τα δεδομένα από τα νοσοκομεία αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου αναφορικά με τον COVID-19. Οι περισσότεροι ασθενείς που μολύνονται με τον ιό δεν θα παρουσιάσουν αρκετά συμπτώματα για να χρειαστούν νοσηλεία. Επιπλέον, αρκετοί ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί, επομένως μέχρι να γίνει μαζικός έλεγχος του πληθυσμού, θα πρέπει αναγκαστικά να βασιστούμε στα δεδομένα των νοσοκομείων.
Πρώιμα δεδομένα από την Κίνα και τις ΗΠΑ έδειξαν ότι, μεταξύ των ασθενών με COVID-19, το ποσοστό αυτών που πάσχουν από άσθμα ήταν υψηλότερο σε σχέση με το ποσοστό τους στο γενικό πληθυσμό. Το φαινόμενο αυτό ωστόσο δεν παρατηρήθηκε σε άλλες χώρες, όπως η Μεγάλη Βρετανία.
Αν και οι ασθενείς με άσθμα διατρέχουν πιθανώς αυξημένο κίνδυνο να νοσηλευτούν για COVID-19, αυτό δεν έχει αποτυπωθεί ξεκάθαρα στις κλινικές δοκιμές οι οποίες συχνά καταλήγουν σε αντικρουόμενα αποτελέσματα. Κατά συνέπεια, δεν αποκλείεται τα πρώιμα δεδομένα για τους ασθενείς με άσθμα να είναι σωστά και να αποδίδονται σε διαφορές στην ανοσιακή απόκριση ή στις προστατευτικές δράσεις ορισμένων φαρμάκων για το άσθμα.
Σήμερα, γνωρίζουμε πλέον ότι η σοβαρότητα της λοίμωξης από COVID-19 εξαρτάται από αρκετούς διαφορετικούς παράγοντες και το άσθμα αποτελεί ενδεχομένως έναν από αυτούς. Οι ασθενείς που πάσχουν από σοβαρό άσθμα αποτελούν πιθανώς ευπαθή ομάδα. Σήμερα, υπάρχουν ελάχιστα δεδομένα για το άσθμα στα άτομα νεαρής ηλικίας, καθώς ελάχιστα παιδιά παρουσιάζουν σοβαρή νόσηση από τον COVID-19.
Δεδομένα από νοσοκομεία έχουν δείξει ότι οι ασθενείς με άσθμα που νοσηλεύονται για COVID-19 διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
Ο κίνδυνος φαίνεται να είναι επίσης υψηλότερος στους ασθενείς που λαμβάνουν από του στόματος κορτικοστεροειδή, φάρμακα τα οποία χορηγούνται και στη θεραπεία του άσθματος. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τα φάρμακα αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο COVID-19. Οι ασθενείς με σοβαρότερο άσθμα λαμβάνουν συχνότερα τα φάρμακα αυτά και γνωρίζουμε ότι οι ασθενείς αυτοί θεωρούνται ευπαθής ομάδα για τον COVID-19. Ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι τα από του στόματος κορτικοστεροειδή έχουν προστατευτική δράση για τον COVID-19, ωστόσο τα διαθέσιμα δεδομένα για την παραπάνω σύνδεση είναι περιορισμένα.
Οι Οδηγίες
Εκτός από τους άμεσους κινδύνους από τον COVID-19 για τους ασθενείς με άσθμα, η διαταραχή της λειτουργίας του συστήματος υγείας μπορεί επίσης να επηρεάσει τη φροντίδα που θα λάβουν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η διάγνωση και παρακολούθηση του άσθματος περιλαμβάνει αρκετές εξετάσεις που γίνονται κατά την επίσκεψη στον γιατρό. Ωστόσο, προκειμένου να περιοριστεί ο κίνδυνος εξάπλωσης του ιού, αρκετές από τις επισκέψεις στους γιατρούς έχουν περιοριστεί.
Οι παρούσες οδηγίες για τους ασθενείς με άσθμα υποστηρίζουν ότι προκειμένου να περιοριστεί ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης με COVID-19 πρέπει να γίνει καλή ρύθμιση του άσθματος. Οι ασθενείς πρέπει να συνεχίζουν κανονικά την αγωγή τους και να αποφεύγουν προκλητικούς παράγοντες όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση και ο καπνός του τσιγάρου.
Στις περισσότερες χώρες η χρήση μάσκας είναι πλέον υποχρεωτική σε κάθε έξοδο από το σπίτι. Ωστόσο, καθώς οι μάσκες μπορεί να προκαλέσουν δύσπνοια στους ασθενείς με άσθμα, σε αρκετές χώρες η χρήση της μάσκας είναι προαιρετική γι’ αυτούς τους ασθενείς.
Τέλος, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η πανδημία έχει επηρεάσει την ψυχική υγεία του πληθυσμού και μία ομάδα που έχει επηρεαστεί ιδιαίτερα είναι οι ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, όπως το άσθμα. Τόσο το άγχος όσο και η κατάθλιψη έχουν συνδεθεί με χειρότερη ρύθμιση του άσθματος.
Αν και ακόμα προσπαθούμε να προσδιορίσουμε ποιες είναι οι ομάδες που κινδυνεύουν περισσότερο από τον COVID-19, είναι σημαντικό να μην αγνοήσουμε το βαθμό που επηρεάζονται οι ασθενείς με άσθμα από την πανδημία. Ο COVID-19 μπορεί να επιβαρύνει σημαντικά την υγεία ενός ασθενούς που πάσχει από άσθμα, επομένως θα πρέπει να αναπτυχθούν νέα φάρμακα που θα προστατεύουν τους ασθενείς και από τις δύο παθήσεις.
Βιβλιογραφία: The Conversation
