Εξαφανίζεται σταδιακά η όποια προστασία των εργαζομένων
Μείωση μισθού κατά 20% περιλαμβάνει ο μηχανισμός «Συν-Εργασία», αφού από τις 15 Ιουνίου έως τις 15 Οκτωβρίου θα είναι μια αναγκαστική επιλογή για τους εργαζομένους η μείωση του ωραρίου απασχόλησης, η οποία θα γίνεται ανά εβδομάδα, καθώς σε διαφορετική περίπτωση μπορούν να απολυθούν χωρίς κανένα εμπόδιο.
Σύμφωνα με την τροπολογία του υπουργείου Εργασίας που κατατέθηκε στη Βουλή, ο μηχανισμός αφορά μόνο όσους εργάζονται με σύμβαση πλήρους απασχόλησης κατά τη χρονική στιγμή που η τροπολογία θα δημοσιευτεί σε ΦΕΚ. Οι επιχειρήσεις μπορούν να το κάνουν για έναν ή περισσότερους μήνες για το σύνολο ή μέρος του προσωπικού τους.
Οι επιχειρήσεις – εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, που εντάσσονται στον μηχανισμό «Συν-Εργασία», δύνανται να προβαίνουν σε μείωση του χρόνου εβδομαδιαίας εργασίας μέχρι και 50%, είτε για μέρος είτε για το σύνολο των εργαζομένων τους, ανάλογα με τις λειτουργικές τους ανάγκες.
Όσοι εργαζόμενοι μπουν σε καθεστώς μειωμένου χρόνου εργασίας θα πάρουν από τον εργοδότη το 50% του μισθού τους. Το κράτος θα τους καταβάλει το 60% από το υπόλοιπο 50% και έτσι τελικά οι αποδοχές τους θα μειωθούν κατά 20%.
Κάπως έτσι η προστασία των απασχολουμένων φθίνει σταδιακά, όσο τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων χαλαρώνουν, ενώ παράλληλα αίρεται και η ρήτρα των μη απολύσεων. Δηλαδή όσοι εργαζόμενοι δεν ενταχθούν σε κανένα από τα δύο πλαίσια μπορούν να απολύονται ελεύθερα. Επίσης εντελώς απροστάτευτοι είναι όσοι εργάζονται με ευέλικτες μορφές απασχόλησης, οι οποίοι δεν θα μπορούν να ενταχθούν στο καθεστώς «Συν-Εργασία».
Την ίδια ώρα το κράτος δίνει το δικαίωμα σε τέσσερις κατηγορίες επιχειρήσεων να μπορούν να συνεχίσουν να κάνουν χρήση της αναστολής σύμβασης. Οι εργαζόμενοι που θα παραμείνουν σε αναστολή δικαιούνται την αποζημίωση ειδικού σκοπού κατ’ αναλογία ημέρας – δηλαδή 17,8 ευρώ ανά ημέρα αναστολής και έως 534 ευρώ ανά μήνα.
Οι επιχειρήσεις για όσο χρόνο κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής απαγορεύεται να προχωρήσουν σε απολύσεις. Επίσης δεσμεύονται να διατηρήσουν για 30 ημέρες μετά τη λήξη των αναστολών τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας. Ειδικότερα:
1. Εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις εστίασης
Οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα στον κλάδο της εστίασης που πλήττονται σημαντικά, βάσει ΚΑΔ που ορίζονται από το υπουργείο Οικονομικών, μπορούν:
● να παρατείνουν την αναστολή συμβάσεων των εργαζομένων τους που έχουν ήδη τεθεί σε αναστολή ή
● να δηλώσουν νέες αναστολές συμβάσεων για εργαζόμενους που δεν τελούσαν σε αναστολή τον Μάιο.
Οι εργοδότες μπορούν να θέτουν σε αναστολή εργασίας μέρος ή το σύνολο των εργαζομένων τους (σε περίπτωση που επιθυμούν την εθελοντική αναστολή λειτουργίας). Σε κάθε περίπτωση, όμως, η αναστολή μπορεί να διαρκέσει κατ’ ανώτατο όριο έως 30 ημέρες και πάντως όχι πέραν της 30ής Ιουνίου. Από 1η Ιουλίου παύουν οι αναστολές και επιστρέφει σε ενεργό απασχόληση το 100% των εργαζομένων.
2. Εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις τουρισμού, μεταφορών, πολιτισμού, αθλητισμού
Οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα που ανήκουν στους κλάδους τουρισμού, μεταφορών, πολιτισμού και αθλητισμού και πλήττονται σημαντικά, βάσει ΚΑΔ που ορίζονται από το υπουργείο Οικονομικών, μπορούν:
● να παρατείνουν την αναστολή συμβάσεων των εργαζομένων τους που έχουν ήδη τεθεί σε αναστολή ή
● να δηλώσουν νέες αναστολές συμβάσεων για εργαζόμενους που δεν τελούσαν σε αναστολή τον Μάιο.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και τα ξενοδοχεία δωδεκάμηνης διάρκειας. Οι εργοδότες μπορούν να θέτουν σε αναστολή εργασίας μέρος ή το σύνολο των εργαζομένων τους. Σε κάθε περίπτωση όμως η αναστολή μπορεί να διαρκέσει κατ’ ανώτατο όριο έως 30 ημέρες ανά μήνα και πάντως όχι πέραν της 31ης Ιουλίου.
Να σημειωθεί πως η αρχική διάταξη έκανε λόγο για αναστολή έως 30 ημερών για ολόκληρο το δίμηνο, ωστόσο με νομοτεχνική βελτίωση δόθηκε η δυνατότητα να διαρκέσουν οι αναστολές για σύνολο 60 ημερών. Από 1η Αυγούστου παύουν οι αναστολές και επιστρέφει σε ενεργό απασχόληση το 100% των εργαζομένων.
3. Εποχικά εργαζόμενοι σε ξενοδοχεία
Οι εργοδότες των εποχικών ξενοδοχείων και καταλυμάτων που θα επαναλειτουργήσουν φέτος υποχρεούνται από 1η Ιουνίου να προβαίνουν στις επαναπροσλήψεις των εποχικών ξενοδοχοϋπαλλήλων που απασχολήθηκαν το 2019 και έχουν δικαίωμα επαναπρόσληψης με βάση τον σχετικό νόμο του 1983.
Σύμφωνα με τον νόμο του 1983, ο εργοδότης υποχρεούται να επαναπροσλαμβάνει συνολικά τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που είχε κατά μέσο όρο τις δύο προηγούμενες περιόδους εργασίας και κατά προτίμηση αυτούς που εργάζονταν την τελευταία περίοδο. Οι επαναπροσλήψεις θα γίνονται με βάση την πληρότητα του ξενοδοχείου ως εξής:
● με τη συμπλήρωση 20% της πληρότητας, οριστική ανάκληση της αναστολής τουλάχιστον του 1/3 των συμβάσεων,
● με τη συμπλήρωση 50% της πληρότητας, οριστική ανάκληση αναστολής τουλάχιστον των 2/3,
● με τη συμπλήρωση 80% της πληρότητας, οριστική ανάκληση της αναστολής όλων των συμβάσεων.
Όσοι επιστρέφουν από αναστολή στη δουλειά με σύμβαση πλήρους απασχόλησης μπορούν να μπαίνουν στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία», που προβλέπει μείωση του ωραρίου έως και 50%, μείωση του μισθού έως και 50% και κρατική επιδότηση που θα υπολογίζεται στο 60% του χαμένου μισθού.
4. Εποχικά εργαζόμενοι σε ξενοδοχεία που δεν θα λειτουργήσουν
Οι εποχικοί ξενοδοχοϋπάλληλοι που δεν θα εργαστούν φέτος, καθώς τα ξενοδοχεία στα οποία απασχολούνται δεν θα επαναλειτουργήσουν, τίθενται σε αναστολή και είναι δικαιούχοι αποζημίωσης ειδικού σκοπού έως 30 Σεπτεμβρίου. Δικαιούνται δηλαδή 534 ευρώ ανά μήνα για τέσσερις μήνες, από 1η Ιουνίου έως 30 Σεπτεμβρίου.
Τέλος, σημαντικό είναι να σημειώσουμε ότι ολοκληρώνεται και η υποβολή των αιτήσεων για τις επιχειρήσεις – εργοδότες οι οποίες ξεκίνησαν να επαναλειτουργούν μέσα στον Μάιο για την καταβολή στους εργαζόμενους της αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ.
Οι σχετικές υπεύθυνες δηλώσεις μπορούν να υποβάλλονται συγκεντρωτικά έως και τις 7.6.2020. Η καταβολή της αποζημίωσης ειδικού σκοπού στους εργαζόμενους θα πραγματοποιηθεί από τις 10.6.2020 έως και τις 12.6.2020. Η αποζημίωση ειδικού σκοπού είναι αναλογική των ημερών που οι εργαζόμενοι ήταν σε αναστολή της σύμβασης εργασίας τους. Συγκεκριμένα δικαιούνται να λάβουν αναλογική ειδική αποζημίωση για το πρώτο διάστημα του Μαΐου και έως την επαναλειτουργία:
● με επαναλειτουργία τη Δευτέρα 4.5: 54 ευρώ (3 μέρες).
● με επαναλειτουργία τη Δευτέρα 11.5: 180 ευρώ (10 μέρες).
● με επαναλειτουργία τη Δευτέρα 18.5: 306 ευρώ (17 μέρες).
● με επαναλειτουργία τη Δευτέρα 25.5: 432 ευρώ (24 μέρες).
Για το χρονικό διάστημα μετά την επαναλειτουργία της επιχείρησης δικαιούνται την αναλογία του μισθού τους από τον εργοδότη.
Για παράδειγμα, μισθωτός με μισθό 800 ευρώ σε επιχείρηση με 10 εργαζόμενους που επαναλειτουργεί από 11 Μαΐου, η σύμβασή του δεν παρατείνεται και επιστρέφει σε ενεργή απασχόληση. Δικαιούται 180 ευρώ από το κράτος για τις πρώτες 10 μέρες του Μαΐου και τα 3/4 του μισθού του από τον εργοδότη για τις υπόλοιπες 21 μέρες, δηλαδή 600 ευρώ.
