Κινηματογραφική Λέσχη εργαζομένων ΕΡΤ3: “Συμβόλαιο των δολοφόνων” του Ζακ Ντερέ
Συνέχεια τη Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου του αφιερώματος cult σκιές της Κινηματογραφικής λέσχης των εργαζομένων της ΕΡΤ3 και του Κέντρου Μελετών και Ερευνών για το Σινεμά (ΚΕΜΕΣ) στο θερινό σινεμά ΑΠΟΛΛΩΝ, με την ένθετη διπλή τιμή στον Ζακ Ντερέ, αρχής γενομένης με το «Συμβόλαιο των δολοφόνων»(«Symphonie pour un massacre», ασπρόμαυρο,Γαλλία-Ιταλία 1963, διάρκεια 115´).
Το σενάριο υπογράφουν οι γνωστοί σκηνοθέτες Ζακ Ντερέ, Ζοζέ Τζιοβανί, Κλοντ Σοτέ, ενώ πρωταγωνιστούν οι Ζαν Ροσφόρ, Μισέλ Οκλέρ, Μισέλ Μερσιέ, Ζοζέ Τζιοβανί.
Στην ταινία παρακολουθούμε τη ζωή, τις κινήσεις και τους σχεδιασμούς μιας ομάδας φίλων και παραβατικών που ετοιμάζουν ένα μεγάλο κόλπο. Κάποιος από την ομάδα κλέβει ένα τεράστιο ποσό και αρχίζουν οι διαδικασίες αποκάλυψής του.
Με σπουδαίους σταρ, αργούς ατμοσφαιρικούς ρυθμούς και υπέροχη μουντή φωτογραφία του Κλοντ Ρενουάρ, της μεγάλης οικογένειας των γνωστών καλλιτεχνών, έχουμε ένα διαφορετικό νουάρ. Το κυνήγι του χρήματος, η ουτοπία της διαφυγής, οι επιθυμίες, τα πάθη αλλά και η ματιά συγκλίνουν σε ένα υπέροχο ποιητικό, απαισιόδοξο ρέκβιεμ με μια ατμόσφαιρα εξόχως μελαγχολική και πένθιμη.
Την ταινία θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, του οποίου έντυπη ανάλυση θα διανεμηθεί στο κοινό, ενώ με το τέλος της προβολής το προς συζήτηση θέμα θα είναι: Οι κώδικες του Ζακ Ντερέ στο γαλλικό φιλμ νουάρ.
Η ανάλυση που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:
«Αυτό το φιλμ είναι τα άπαντα της σερί νουάρ, μια σεβαστική υπόκλιση προς αυτό το κινηματογραφικό είδος, ουσιαστικά μια τελετή, παρά μια μυθοπλασία. Για να το νοιώσουμε επαρκώς πρέπει να θυμηθούμε τη ρήση του Τσέχοφ, που παραθέτει στην αρχή της ταινίας «Η Συμμορία των Σικελών» ο Βερνέιγ: «Όταν μου λένε να σκιαγραφήσω κλέφτες αλόγων, δεν με ενδιαφέρει η ηθική τους, αλλά το ήθος τους».
Ένας άνδρας (Ζαν Ροσφόρ) εξαπατά πανέξυπνα τους συντρόφους του και οικειοποιείται ένα τεράστιο ποσό χρημάτων, φθάνοντας και στις δολοφονίες τους. Στην ταινία του Ντερέ όμως δεν μας ενδιαφέρει τόσο ούτε η μυθοπλασία ούτε τα περίτεχνα κόλπα των αλληλοεξαπατήσεων, όσο η τελετή κηδείας αυτών των παραβατικών. Είναι ένα ρέκβιεμ, ένα ξεφύλλισμα, μια πορεία προς το μοιραίο.
Σε ένα φιλμ νουάρ τελετουργίας, η αίσθηση από τις επιρροές των ιαπωνικών κωδίκων του είδους, αλλά και οι βραδυφλεγείς αφηγηματικοί ρυθμοί είναι εμφανείς. Οι ήρωες κινούνται ως υπνωτισμένοι, ως να κατευθύνονται κάπου χωρίς να το γνωρίζουν κι αυτό είναι ο τάφος τους (δες και τις ταινίες του Μελβίλ).
Τα συναισθήματα υπάρχουν μόνον επιφανειακά, είναι στιγμές μικροσυγκινήσεων και φαίνεται πως την απόλυτη γνησιότητα κατέχει μόνον η γυναίκα, που τελικά γίνεται ο φορέας της λύσης, του μοιραίου και η κορυφαία μιας αρχαιοελληνικής τραγωδίας.
Δείτε τον Ζοζέ Τζιοβανί, που ήταν καταδικασμένος σε θάνατο, σε μικρό ρόλο (στην κυριολεξία «σκατόφατσα») και ακόμα τον Σαρλ Βανέλ, τον πατριάρχη του γαλλικού νουάρ. Τι θα’ ταν όμως αυτή η σπουδαία ταινία χωρίς την εκπληκτική της μουσική και τη φωτογραφία του μέγιστου Κλοντ Ρενουάρ, της γνωστής οικογένειας. Ο τελευταίος ποτίζει το ασπρόμαυρό του με μια δηλητηριώδη μελαγχολική πρόβλεψη θανάτου. Όλα υποφωτισμένα, σκυθρωπά, μουντά, μέσα από ντεκόρ, είτε λιτά είτε βαρυφορτωμένα, που επισημαίνουν τη σύγκρουση παλιού (Σαρλ Βανέλ) και νέου (Ζαν Ροσφόρ).
Ποτέ άλλοτε ο θάνατος δεν φωτογραφήθηκε τόσο άψογα, ποτέ άλλοτε το γαλλικό νουάρ, πριν αρχίσει τις έγχρωμες αναζητήσεις του, δεν υπήρξε τόσο αισθητικά και αισθαντικά ανατριχιαστικό, ως μία λεπτή συνεχής βροχή, που δεν σε μουσκεύει αλλά σε ποτίζει βαθιά και μόνιμα, ώστε να καταρρεύσεις πολύ αργότερα…»
Ταινίες που πλησιάζουν το στυλ του «Συμβολαίου των δολοφόνων» είναι: «Η συμμορία των Σικελών» του Ανρί Βερνέιγ, «Πολύ αργά για δάκρυα» του Μπάιρον Χάσκιν, «Το μυστικό του δωματίου 36» του Ντον Ζίγκελ, «Ο μπάτσος» και «Ο μεγάλος τυχοδιώκτης» του Ζαν Πιερ Μελβίλ, «Βιασμός στον ήλιο» και «Ριφιφί στο Τόκιο» του Ζακ Ντερέ.
Την άλλη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου το πρόγραμμα είναι διαφοροποιημένο ως εξής:
Στον θερινό κινηματογράφο ΑΠΟΛΛΩΝ στις 21:00 θα προηγηθεί της προβολής δωρεάν συναυλία, με συνθέσεις του Νίκου Γεωργάκη, εξαιρετικούς ερμηνευτές και επιμέλεια-οργάνωση του Αλέξανδρου Τριανταφύλλου. Στις 22:15 θα προβληθεί η 2η ταινία – αναφορά στον Ζακ Ντερέ, το «Τρεις φορές σκληρός» με τους Αλέν Ντελόν και Ντάλιλα Ντι Λάζαρο.
Για οποιαδήποτε επικαιροποιημένη πληροφορία σχετικά με τις ταινίες, τους συντελεστές και το πρόγραμμα, ανατρέχετε στο kemes facebook ή στο kemes.wordpress.com
