Απόψεις Ιστορία

“Παγκόσμια Ημέρα Σκαραβαίου: ένας αυτοκινητιστικός θρύλος” γράφει ο Γιάννης Σκουφής

Είναι ένα από το πιο αναγνωρίσιμα σχήματα -μαζί με το μπουκάλι της Coca Cola- σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου. Αγαπημένο μέσο μεταφοράς -μαζί με την κλούβα- των «παιδιών των λουλουδιών», ήταν στην παραγωγή για 65 ολόκληρα χρόνια και κατασκευάστηκε συνολικά 21.529.464 φορές -ήταν το πιο δημοφιλές αυτοκίνητο στον κόσμο ενώ ξεπεράστηκε από τον ουσιαστικό του διάδοχο το Golf. Όλα αυτά τα χρόνια οι βελτιώσεις, οι αλλαγές και οι τροποποιήσεις που του έγιναν υπερβαίνουν τις 78.000.

Τούτων λεχθέντων, ο Σκαραβαίος, το Σκαθάρι, το VW Beetle ή Bug στις HΠΑ, είναι ένα από τα πλέον σημαντικά μοντέλα της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας, το αυτοκίνητο πάνω στο οποίο στηρίχθηκε το οικονομικό θαύμα της κατεστραμμένης από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο Γερμανίας και αυτό που έκανε τη Volkswagen έναν από τους κορυφαίους κατασκευαστές οχημάτων στον κόσμο. Από την άλλη ήταν ταυτόχρονα και αυτό που σχεδόν την οδήγησε στην οικονομική καταστροφή.

H ιστορία του Σκαραβαίου ξεκινά τα χρόνια της κυριαρχίας των Ναζί, όταν ο Αδόλφος Χίτλερ ανακοίνωσε το όραμά του για ένα φτηνό αυτοκίνητο που θα εξασφάλιζε τη μετακίνηση των Γερμανών στους νέους αυτοκινητόδρομους που κατασκευάζονταν εκείνη την εποχή. Την ιδέα αυτή είχε εν μέρει καλλιεργηθεί στον Χίτλερ από τον Ferdinand Porsche, τον ιδρυτή της ομώνυμης αυτοκινητοβιομηχανίας, ενώ κοινό σημείο επαφής των δύο αντρών ήταν η καταγωγή τους από την Αυστρία.

Ο στόχος ήταν το αυτοκίνητο να κοστίζει 1.000 μάρκα και να μπορεί να αποκτηθεί και μέσω ενός προγράμματος αποταμίευσης, ενώ την υλοποίηση του σχεδίου ανέλαβε ο Porsche. Ο οποίος κλέβοντας τις ιδέες ενός Τσέχου μηχανικού του Hans Ledwinka, που είχε εμπνευστεί κάτι αντίστοιχο για λογαριασμό της Tatra -οι δύο τους ενεπλάκησαν μετά το B’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε δικαστική αντιπαράθεση που έληξε με οικονομικό συμβιβασμό- παρουσίασε ένα ιδιαίτερο όσο και χαρακτηριστικό σχήμα αμαξώματος, που έμοιαζε με αυγό, με τον κινητήρα στο πίσω μέρος του.

Το αυτοκίνητο ονομάστηκε στα πλαίσια και της ναζιστικής προπαγάνδας KdF Wagen -το KdF σημαίνει Kraft durch Freude, σε ελεύθερη απόδοση, δύναμη μέσω της χαράς- η εξέλιξή του ξεκίνησε το 1934, ενώ το 1938 ξεκίνησε σιγά σιγά η παραγωγή του σε ένα εργοστάσιο που στο μέλλον θα εξελισσόταν σε ολόκληρη πόλη, το Wolfsburg, έδρα σήμερα της Volkswagen.

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου κατασκευάστηκαν στρατιωτικές παραλλαγές, ενώ μετά το τέλος των εχθροπραξιών το KdF Wagen έγινε Volkσwagen Typ 1, και η παραγωγή του ξεκίνησε δειλά δειλά στο σχεδόν κατεστραμμένο εργοστάσιο. Κι αυτό προκειμένου να κατασκευαστούν 20.000 μονάδες για τις ανάγκες των συμμαχικών δυνάμεων.

Πιο πριν είχε απορριφθεί η μεταφορά της γραμμής παραγωγής στη Μεγάλη Βρετανία -συνηθισμένη πρακτική τότε στα πλαίσια των πολεμικών αποζημιώσεων- γιατί το αυτοκίνητο είχε θεωρηθεί «άσχημο, πολύπλοκο και ακριβό».

Όπως αργότερα και με τους Beatles έτσι κάποιοι δεν διέκριναν στο Beetle τη δυναμική του, η οποία βέβαια δεν σταμάτησε στις 20.000 «στρατιωτικές» μονάδες. Συνέχισε και μέσα σε μια δεκαετία, το 1955, έφτασε το 1.000.000 μονάδες. Σε μια εποχή που τα αυτοκίνητα, ακόμα και τα φτηνά, γιατί ο Σκαραβαίος ήταν προσιτός, ήταν είδος πολυτελείας.

Η επέλαση του συνεχίστηκε, το επόμενο νούμερο ορόσημο, τα 10.000.000, ήρθαν μέσα σε μια 8ετία, το 1963, ενώ τo 1974 ο υπ’ αριθμόν 17.007.034 Σκαραβαίος βγήκε από τη γραμμή παραγωγής αφήνοντας στη δεύτερη θέση το Ford Model T ως το αυτοκίνητο που είχε κατασκευαστεί περισσότερες φορές.

Οι άνθρωποι στην Κεντρική Ευρώπη είχαν αρχίσει να ταξιδεύουν με τα αυτοκίνητά τους, κυρίως προς το Νότο της ηπείρου και ναι το αρχέτυπο Volkswagen ήταν ένα από τα βασικά τους μέσα μεταφοράς. Για ολόκληρες οικογένειες και τις αποσκευές τους.

Από το 1963 έως την κατάρριψη το ρεκόρ του Model Τ ο Σκαραβαίος είχε γίνει το πιο εμπορικό εισαγόμενο μοντέλο στις ΗΠΑ. Στις ΗΠΑ που στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας τον είχε σνομπάρει, ενώ στη συνέχεια ανακάλυψε το στυλ του, την απλότητα της κατασκευής του αλλά και την ποιότητά του, καθώς και τη φτηνή τιμή του.

Παράλληλα είχε γίνει ως «Herbie το Κατσαριδάκι» από το 1969 και κινηματογραφικός αστέρας…

Στην επιτυχία του Σκαραβαίου καθοριστικό ρόλο έπαιξε και η διαφημιστική του καμπάνια που πιστώνεται στην εταιρεία Doyle Dane Bernbach (DDB), που ανέλαβε το πρότζεκτ και αξιοποίησε στο έπακρο τις μόλις 800.000 δολάρια που ήταν το μπάτζετ της Volkswagen ποντάροντας στο χιούμορ και στις ασπρόμαυρες εικόνες.

Η συγκεκριμένη καμπάνια θεωρείται αν όχι η κορυφαία από τις κορυφαίες στην ιστορία της διαφήμισης.

cnn.gr

banner-article

Ροη ειδήσεων