Αποκριές στη Νάουσα και φέτος. Μπούλες και παράδοση έκαναν την πόλη έναν ελκυστικό προορισμό που πρόσφερε σε χιλιάδες κόσμο που την πλημμύρισε την ευκαιρία να δει ή και να ξαναδεί ένα δρώμενο που οι ρίζες του χάνονται βαθιά στο χρόνο, προκαλώντας τις ίδιες δυνατές συγκινήσεις, όσο κι αν αλλάζουν οι καιροί.
Η πόλη της Νάουσας ζει εδώ και μέρες την ένταση της προετοιμασίας και της προσμονής της μεγάλης μέρας, της τελευταίας Κυριακής, που είναι αφιερωμένη στις Μπούλες, στα παλικάρια της που με τις προσωπίδες και τα τσαπράζια τους, ανεμίζοντας τις πάλες τους, θα χορέψουν τελετουργικά μπροστά στον άρχοντα αλλά και στο λαό της πόλης, όπως παλιά.
Από το πρωί, μπαίνοντας στην πόλη, αντηχούν τα όργανα, ζουρνάς και νταούλι, που μαζεύουν τους μασκοφόρους από τα σπίτια τους. Ο Δήμαρχος περιμένει τον αρχηγό του μπουλουκιού στο Δημαρχείο, για να του δώσει την άδεια να ξεκινήσει, όπως γινόταν παλιά, που το μπουλούκι έπαιρνε την άδεια από τον Μπέη στο Κονάκι του.
Ο αρχηγός φτάνει. Ο Δήμαρχος κι εκείνος χαιρετούν το πλήθος από τον εξώστη και, καθώς ο αρχηγός τραντάζει περήφανα τα ασημένια τσαπράζια στο στήθος του σηκώνοντας ψηλά τα χέρια, το δρώμενο ξεκινά.
Ο χορός κάτω από το Δημαρχείο θυμίζει τα αρχαία διονυσιακά δρώμενα, όπου χορευτές και θεατές σμίγαν συναισθηματικά σε μια τελετουργία, όπου οι πρώτοι οδηγούσαν τους δεύτερους σε μια αβίαστη μέθεξη.
Και δεν είναι μόνο η μάσκα, που από τη φύση της δημιουργεί στο θεατή την αίσθηση του τρόμου μπροστά στο άγνωστο, είναι παράλληλα και η περηφάνια που προκαλεί το στητό και νεανικό σώμα των χορευτών, το δεμένο άσπρο μαντήλι στο μανίκι τους, τα σπαθιά που σμίγουν σε μια φανταστική μάχη, ο ήχος του μέταλλου στο ρυθμό των οργάνων.
Η πομπή ξεκινά. Συνοδεύουν μικρά παιδιά αμούστακα, ντυμένα κι αυτά, η συνέχεια… Ο κόσμος ακολουθεί…
Παντού ο καπνός από τις ψησταριές και την τσίκνα που ξεχύνεται σ’ όλους τους δρόμους της πόλης ενώνεται με τους ήχους των οργάνων και τα χαρούμενα πρόσωπα των ντόπιων και των ξένων που γίνονται όλοι μια μεγάλη παρέα.
Η Αποκριά είναι εδώ. Είναι όπως πάντα στη Νάουσα και περιμένει εκείνους που ζουν και τιμούν την παράδοση, ξέροντας πως η παράδοση είναι ταυτότητα και η ταυτότητα είναι πατρίδα.
Και φέτος η Νάουσα κατάφερε πάλι όχι μόνο να γεμίσει ασφυκτικά την πόλη με κείνους που ήθελαν να ζήσουν το καρναβάλι της, αλλά και να τιμήσει την παράδοση με την προσωπική της σφραγίδα.
Ο Δήμαρχος Νίκος Κουτσογιάννης, πριν αρχίσει το δρώμενο, περιμένοντας τον αρχηγό του μπουλουκιού, για να δώσει το σύνθημα της πομπής, είπε στη faretra.info:
«Οι γιορτές μας της Αποκριάς πήγαν υπέροχα. Καμιά άλλη λέξη δεν μπορεί να χαρακτηρίσει αυτήν την πορεία. Υπέροχα!
Είχαμε πάρα πολύ κόσμο, με πολλή ζωντάνια, με πολύ καλή διάθεση. Πέρα από το ότι η Αποκριά εκφράζει την ψυχή της Νάουσας, το σημαντικό είναι ότι μέσα απ’ αυτήν στηρίζεται η τοπική οικονομία. Είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι που αυτό το τριήμερο κατορθώσαμε να γεμίσουμε όχι μόνο τη Νάουσα αλλά και τη Βέροια και την Έδεσσα και την Κατερίνη.
Για μας τους Ναουσαίους η παράδοση είναι η ίδια η ζωή. Η Νάουσα δε θα μπορούσε να ζήσει χωρίς παράδοση, η παράδοση είναι κομμάτι της ψυχής μας. Θεωρώ ότι, αν κάποια στιγμή η Νάουσα έχανε τη σύνδεσή της με την παράδοση, θα τελείωνε και ο στόχος.
Προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε την παράδοση όπως της αρμόζει, χωρίς να κινδυνεύουμε να γίνουμε δέσμιοί της. Με γνώμονα την παράδοση κοιτάμε πάντα το μέλλον.
Είμαστε σε συνεχή κίνηση, σε δυναμισμό, σε εξέλιξη, δεν μένουμε στατικοί. Και την παράδοση τη διαχειριζόμαστε μέσα απ’ αυτήν την προσέγγιση, την προσέγγιση της εξέλιξης.
Εδώ εντάσσεται, σ’ αυτήν την προσέγγιση, και η επιλογή του Τόνι Σφήνου. Γιατί οι Αποκριές δεν είναι αποκλειστικά παράδοση. Οι Αποκριές – ειδικά τα προηγούμενα χρόνια που η πόλη ανθούσε οικονομικά – όλες οι προηγούμενες μέρες, πλην των δύο τελευταίων Κυριακών, της πρώτης και της δεύτερης, είχαν σαν βασικό χαρακτηριστικό τους τα πειράγματα. Καρναβαλιστές που ντύνονταν αυθόρμητα, δημιουργούσαν ομάδες, πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι, οι πόρτες μας ήταν ανοιχτές –το θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια – έκαναν έφοδο μέσα στο σπίτι, κάναν τα πειράγματά τους και φεύγανε.
Βέβαια, έχουν αλλάξει οι εποχές, δεν μπορούμε να ξαναγυρίσουμε σ’ εκείνα τα χρόνια, γιατί άλλαξε ο τρόπος ζωής και η νοοτροπία μας. Ο κόσμος δεν έχει εκείνη την άμεση επικοινωνία με το γείτονα, η παράδοση όμως με τα σατιρικά χαρακτηριστικά εξακολουθεί να παραμένει ζωντανή και βιώνεται με διαφορετικό τρόπο πια. Έτσι, λοιπόν, ο Σφήνος με τη σάτιρά του είναι ιδανικός για την Τσικνοπέμπτη. Είναι μια σατιρική παράσταση που κουμπώνει ακριβώς στο νόημα και στο ύφος της Τσικνοπέμπτης.
Εύχομαι στο μέλλον να είμαστε γεροί πάνω απ’ όλα, ώστε να συνεχίσουμε με πολλή αγάπη και καλή διάθεση να γιορτάζουμε την Αποκριά μας με τον τρόπο που οι Ναουσαίοι ξέρουμε και να τον μεταδίδουμε συνεχώς σε φίλους απ’ όλη την Ελλάδα και τον κόσμο, που μας επισκέπτονται.»
Και του χρόνου, λοιπόν!
Φωτογραφίες: faretra.info
