Πριν από 166 χρόνια (1851), όπως διασώζεται στην κτητορική επιγραφή της Αγίας Τριάδας Μελίκης- και ποιος γνωρίζει πόσα χρόνια πριν όταν η εκκλησία ήταν προς τιμή του Αγίου Αθανασίου-, μεταφέρθηκε, 5 χιλ. ανατολικά στα Πιέρια και στην κοίτη του Άσκορδου (Κρασοπούλη), ένας Σφόνδυλος, μαζί με άλλες πέτρες από το Ανάκτορο των Αιγών για να κτιστεί μια εκκλησιά. Οι πέτρες μπήκαν στον τοίχο και ο Σφόνδυλος έγινε η Αγία Τράπεζα, όπως ακριβώς και στον Ναό του Αγίου Δημητρίου Παλατιτσίων. Όπως και στην Αγία Τριάδα, μέσα στο ανάκτορο.
Μιλάει η Αγγελική για το πολυσήμαντο αυτό κτίσμα και δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε το μέγεθός του. ‘Eνα ερώτημα μόνο θα προσθέσω. Ποιο άλλο αρχαίο κτίσμα «Αξιώθηκε» να στήσει εκκλησιές και 5(
Άγιες Τράπεζες; Λυπάμαι που στο όνομα της νέας θρησκείας, γκρεμίστηκε ένας άλλος κόσμος Μέγας Αρχαίος και Ελληνικός!
Στα 1978 και παρόλες τις φιλότιμες προσπάθειες του αείμνηστου φίλου αρχαιολόγου Σωτήρη Κίσσα, ο ναός της Αγίας Τριάδας «έπεσε» και φυσικά τα υλικά του, αρκετά από το ανάκτορο, γέμισαν τους γύρω λάκκους. Λόγω της ιδιαίτερης οικογενειακής μου σχέσης με την Αγία Τριάδα, αφού ο προπάππος μου Παναγιώτης Ιωάννου Καραγκιόζης με τον μοναχό Αρσένιο είχαν ανεγείρει, προσπαθήσαμε με τον αείμνηστο Πατέρα Τίτο Σπυρόπουλο να σώσουμε ό,τι σώζονταν. Αρκετά από το εσωτερικό του ναού μεταφέρθηκαν αρχικά στον Άγιο Νικόλαο και τώρα στην Αγία Παρασκευή Μελίκης.
Οι πέτρες γέμισαν τους γύρω λάκκους και η Αγία Τράπεζα (Σφόνδυλος) στην άλλη μεριά του δρόμου, όπως τον πέταξε η μπουλντόζα.
Με πόνο ψυχής την έβλεπα για καιρό πολύ, ώσπου κάποια μέρα του 1983 αποφάσισα να την μεταφέρω στο Εθνογραφικό μας Κέντρο. Τοποθετήθηκε σε ξεχωριστό σημείο και λειτούργησε ως «Αγία Τράπεζα». Σε γιορτές και σχόλες η μάνα μου την θύμιαζε, άναβε ένα κεράκι και δύο φορές κάναμε και ευχέλαιο. Το ίδιο έκανα κι εγώ για τελευταία φορά, προχθές της Παναγίας. Δεν ήταν λίγες οι φορές που όταν αργά επέστρεφα στο σπίτι έβλεπα πάνω της ένα καντηλάκι να καίει! Σε ξομολόγο δεν πήγα ποτέ, όμως ο Σφόνδυλος αυτός- Αγία Τράπεζα- ξέρει όλα τα βαθιά μου μυστικά!
Μετά από 166 μαρτυρημένα χρόνια ήρθε ή ώρα ο ανακτορικός αυτός Σφόνδυλος να πάει στη θέση του! Στο ανάκτορο των Αιγών! Η τεράστια προσπάθεια της ΕΦΑ Ημαθίας να σηκώσει το μέγιστο αυτό έργο, το Ανάκτορο των Αιγών, μας συνεπήρε όλους.
Η Αγγελική, η Εύα και ένας ολόκληρος κόσμος μαζί τους καθημερινά προσπαθούν για κάτι που ποτέ δε γνώρισε ο τόπος μας. Είμαστε κοντά τους.
Εμείς ως Εθνογραφικό Κέντρο έχουμε πρώτοι χρέος να πράξουμε αυτά που διαβάζει ο επισκέπτης όταν μας επισκέπτεται.
«Οι πέτρες μας έχουν την ηλικία του άχρονου χρόνου. Σμιλεύτηκαν από τα καλέμια των προπατόρων μας. Έστησαν το ανάκτορο του Φιλίππου και του Μεγαλέξανδρου. Σήμερα, σπασμένες στη Χώρα των Αιγών τις βρίσκουμε και τις προσκυνάμε».
Η σημερινή μέρα είναι ξεχωριστή για μένα. Μια εωθινή αυγουστιάτικη χαρμολύπη με κατέχει στον τόπο μου για τον τόπο μου! Όμως ξέρω ότι έπραξα σωστά! Σε όποια κολώνα του ανακτόρου κι αν μπει ο Σφόνδυλος αυτός, για μένα θα είναι η δική μου Αγία Τράπεζα, της οικογένειας και του χωριού μου! Ελπίζω οι αγαπημένοι φίλοι μου αρχαιολόγοι να μου επιτρέπουν, όταν η χαρμολύπη μου θα γίνεται αβάσταχτη, να καίω στη βάση της κολώνας αυτής δυο σπυριά λιβάνι!!!
Γιώργης Μελίκης
