Πόπη Χατζηδήμου. Ένα πορτρέτο λόγου και μουσικής, μνήμης και συγκίνησης
Σε μια βραδιά λόγου και μουσικής, όπου η μνήμη οδήγησε στην τιμή κι εκείνη στη συγκίνηση, η μορφή της Πόπης Χατζηδήμου ζωντάνεψε χθες στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών της Βέροιας, κάνοντας το κοινό να αισθανθεί σε βάθος τους στίχους της αφροαμερικανίδας ποιήτριας
Οι άνθρωποι μπορεί να μη θυμούνται τι έκανες ή τι τους είπες
αλλά πάντα θυμούνται πώς τους έκανες να αισθανθούν
Και για την Πόπη Φιρτινίδου, την πιανίστα και δασκάλα του πιάνου στο Δημοτικό Ωδείο Βέροιας, η μορφή της δικής της δασκάλας, της Πόπης Χατζηδήμου, ξαναγυρίζει κάθε άνοιξη καθώς την τιμά εδώ και δεκατρία χρόνια, για να θυμίσει τους ακατάλυτους δεσμούς ανάμεσα στο δάσκαλο και το μαθητή, δεσμούς αγάπης, ευγνωμοσύνης και θαυμασμού, που εκφράστηκαν τη φετινή χρονιά μέσα από τον τίτλο της εκδήλωσης «Κραταιά ως θάνατος αγάπη».
Κάθε χρόνο τιμά τη δασκάλα της αφιερώνοντας την εκδήλωση «Το πιάνο μακρινός φίλος, οικείος ξένος…» σε κείνην και τα έσοδά της βραδιάς στο Σύλλογο Kαρκινοπαθών Ημαθίας «Άγιος Παρθένιος».
Όμως η φετινή βραδιά ήταν κάτι διαφορετικό! Ήταν η πύκνωση όλων των προηγούμενων σ’ ένα πολύχρωμο πορτρέτο, όπου οι πινελιές του ήταν πολλές φωνές, όχι μόνο της Φιρτινίδου, οι νότες πολλές, δικές της και των μαθητών της, και πολλή η συγκίνηση όλων, όσοι ήταν πάνω στη σκηνή κι όσοι σε απόλυτη, κατανυκτική μέθεξη παρακολουθούσαν το δρώμενο.
Τα λόγια του Δημήτρη Αθανασιάδη, του για πολλά χρόνια Διευθυντή του Δημοτικού Ωδείου Βέροιας, που έζησε την Πόπη Χατζηδήμου αλλά και τη μουσική της συνέχεια μέσα από τους μαθητές της, μετέφερε ο πιανίστας και καθηγητής του Ωδείου Θανάσης Ρεπάνης.
[…] “Το διδακτικό έργο και το εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό ήθος της αείμνηστης Πόπης Χατζηδήμου βρήκαν τη συνέχειά τους ως σήμερα στο χώρο του Δημοτικού Ωδείου της Βέροιας με τους άξιους μαθητές της και κυρίως την Πόπη Φιρτινίδου και την Κατερίνα Κοκοζίδου, τις οποίες είχα τη χαρά να έχω ως συνεργάτες για πολλά χρόνια και να μου θυμίζουν, ότι οι διδακτικές, παιδαγωγικές και ηθικές αξίες δεν χάθηκαν με το χαμό της δασκάλας τους.
Το ήθος, όμως, αυτό της Πόπης Χατζηδήμου δεν επιβίωσε μόνο στο χώρο του Δημοτικου Ωδείου, αλλά και έξω από αυτό, τοπικά, πανελλήνια και σε παγκόσμια κλίμακα, με μαθητές της που διέπρεψαν στην προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική τους ζωή, τις επιστήμες, τις τέχνες και τα γράμματα και έχω την ευτυχία μετά από τόσα χρόνια να τους χαίρομαι και να τους εκτιμώ, γιατί η αείμνηστη δασκάλα τους, η Πόπη Χατζηδήμου, δεν τους προσέφερε μόνο τη γνώση ως στοιχείο της μουσικής εκπαίδευσης, αλλά και την αρετή του ήθους ως παράγοντα της γενικότερης παιδείας.” […]
Η βραδιά ξεκινά και η Πόπη Φιρτινίδου παίζει στο πιάνο το «Νανούρισμα» του Σοπέν, op 57. Στην οθόνη δυο μικρά παιδικά χεράκια οδηγούνται στα πλήκτρα του πιάνου κρατημένα από δυο ώριμα χέρια, χέρια της γνώσης αλλά και της αγάπης. Οι συμβολισμοί ήδη μιλούν στο μυαλό και στην ψυχή. Η φωνή της Κατερίνας Κοκοζίδου, μαθήτριας παλιάς κι αγαπημένης της Πόπης Χατζηδήμου, συμπληρώνει την εικόνα με λόγο αυτήν τη φορά. Κική Δημουλά «Επιτύμβιο».
Σε λίγο οι ρόλοι αλλάζουν. Η Κοκοζίδου κάθεται στο πιάνο κι η Φιρτινίδου διαβάζει. «Η Σονάτα του Σεληνόφωτος»… Οι στίχοι του Ρίτσου, οι νότες του Μπετόβεν… η συγκίνηση ανεβαίνει…
Η βραδιά προχωρεί. Τις δυο δασκάλες του πιάνου διαδέχονται στα πλήκτρα του οι μαθητές της Φιρτινίδου. Παίζουν για τη δική τους δασκάλα αλλά και για τη δική της, γνωρίζοντας πια μετά από χρόνια τι σημαίνει η μαγική αυτή σχέση…
Τα δάχτυλά τους άλλοτε χαϊδεύουν τα πλήκτρα, άλλοτε τρέχουν πάνω τους ορμητικά, πάντα στο δρόμο που δείχνει εκείνη χρόνια τώρα, διδάσκοντας μουσική και ήθος, όπως έκανε και η δική της δασκάλα.
Είναι εκεί κοντά της παλιοί μαθητές του Ωδείου, που δεν την εγκαταλείπουν ποτέ, που μεγάλωσαν στα χέρια της και έχουν τη δική της σφραγίδα, κοντά της και οι τωρινοί μαθητές της που χαίρονται την κατάκτηση των μουσικών δρόμων μαζί της… Είναι όλοι εκεί…
Παίζουν οι Ελένη Συλίβριλη, Ανθία Τσιτούρα, Ελένη Ιωακειμίδου, Αννα Μέλλιου, Αναστάσης Κετίκογλου, Σοφία Παυλίδου και οι παλιές της μαθήτριες, απόφοιτες του Δημοτικού Ωδείου Βέροιας, Ελένη Τενεκετζόγλου, Ειρήνη Τουλίκα και Ιφιγένεια Τσιμούρα.
Τις νότες διαδέχονται οι λέξεις. Μικρά πορτρέτα από παλιούς μαθητές της Χατζηδήμου, ανθρώπων που θέλησαν να καταθέσουν τη δική τους άποψη γι’ αυτήν, από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο η Χριστίνα Συριοπούλου ή από το μακρινό Βερολίνο ο διευθυντής Ορχήστρας Γιώργος Βαγιανός, συνθέτουν το μεγάλο πορτρέτο της.
Μότσαρτ, Σούμπερτ, Τσαϊκόφσκι, Μπαχ… Τα νεανικά δάχτυλα κυλούν στο πιάνο… οι φωνές της Φιρτινίδου και της Κοκοζίδου, ραγισμένες από τη συγκίνηση μεταφέρουν τα κύματα αυτής της συγκίνησης στο κοινό… Απόλυτη σιωπή… Απόστολος Παύλος «Επιστολή προς Κορινθίους» ή αλλιώς για όλους μας « ο Ύμνος στην Αγάπη»…
Η βραδιά φτάνει στο τέλος της. Η σοπράνο Ελένη Αναγνώστου στη σκηνή. Μάνος Χατζιδάκις. Τραγουδά με συγκίνηση το «Κραταιά ως θάνατος αγάπη» του Σολομώντα. Όταν η μουσική και οι λέξεις διασχίζουν τους αιώνες άφθαρτες, τότε μπορούμε να μιλάμε για τη μαγεία της Τέχνης.
Και ήταν έτσι. Μια βραδιά υψηλής ποιότητας, αποτέλεσμα πολλής δουλειάς, φαντασίας και προπαντός αγάπης.
Η Πόπη Χατζηδήμου, πέρα απ’ όσα τη χαρακτήριζαν, υπήρξε μια τυχερή γυναίκα, αφού ευτύχησε να δώσει αλλά και να πάρει τόσα πολλά.
Και θα ήταν πραγματικά θέμα απόδοσης δικαιοσύνης, αν το Δημοτικό Ωδείο ονομαζόταν “Χατζηδήμου-Θεοφάνους”, που αποτελεί και επιθυμία και πρόταση των διδασκόντων του, όπως ανέφερε χθες ο Διευθυντής του Πέτρος Ρίστας.
Φωτογραφίες: faretra.info
