Ο Ομότιμος Καθηγητής Κ. Φωτιάδης για τον Ελληνισμό του Καυκάσου, μέσα από τη ματιά και τη δράση του Καζαντζάκη
Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ημαθίας και η ΚΕΠΑ οργάνωσαν στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών της Βέροιας εκδήλωση με τίτλο « Ο Καζαντζάκης και οι Έλληνες του Καυκάσου». Εισηγητής ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Κωνσταντίνος Φωτιάδης, ο οποίος κατέθεσε την ιστορική του εμπειρία, φωτίζοντας τον Ελληνισμό του Καυκάσου σε ώρες δραματικές γι’ αυτόν, μέσα από τη ματιά και τη δράση του Νίκου Καζαντζάκη.
Η εισήγηση ντύθηκε μουσικά με ποντιακά τραγούδια και ολοκληρώθηκε με κρητικούς χορούς.
Η Πρόεδρος του Συνδέσμου Ευγενία Καβαλάρη έδωσε το λόγο στον ομιλητή, γνωστό σε όλους, ο οποίος ξεκίνησε με μια διαπίστωση. Πόσο λίγο τιμήθηκε ο Νίκος Καζαντζάκης σε σχέση με το λογοτεχνικό του ανάστημα.
Ο Καζαντζάκης βρίσκεται σε αποστολή από την Ελληνική Κυβέρνηση στον Καύκασο, προκειμένου να βοηθήσει τους χειμαζόμενους από τους Τούρκους Έλληνες της περιοχής να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Η αποστολή αυτή δημιουργεί στο συγγραφέα πρωτόγνωρη ικανοποίηση, αφού ο μέχρι τώρα άνθρωπος της θεωρίας θα περάσει στη δράση.
Ο Καθηγητής Φωτιάδης, πριν περάσει στη δράση του συγγραφέα, έδωσε στο ακροατήριό του πλήθος πληροφοριών σχετικών με τους πληθυσμούς του Καυκάσου, με τη δυναμική που είχαν αναπτύξει, οικονομική και πολιτιστική, αλλά και με το ιστορικό τοπίο και τις ανατροπές που δημιουργήθηκαν, ιδιαίτερα μετά τη Ρωσική Επανάσταση.
Οι πληροφορίες του ήταν ντοκουμέντα που τα περισσότερα βασίζονταν όχι μόνο στον Τύπο της εποχής αλλά και σε επίσημα έγγραφα, στα οποία ο ιστορικός είχε πρόσβαση.
Ο Καζαντζάκης ως Γραμματέας του Υπουργείου Περίθαλψης στέλνεται από το Βενιζέλο στον Καύκασο κι εκεί αντικρύζει το αδιέξοδο των ανθρώπων αυτών, που, περιμένοντας τα καράβια του επαναπατρισμού, αποδεκατίζονται από την πείνα και τις αρρώστιες.
«Πόνεσα τη ράτσα μου, που ήταν καρφωμένη στον Καύκασο σαν τον Προμηθέα, και φώναζε τους ανθρώπους να τη σώσουν…» γράφει ο Καζαντζάκης, ο οποίος δεν ενδιαφέρεται στους 11 μήνες της θητείας του μόνο για τη μετακίνηση των Ποντίων στην Ελλάδα, αλλά και για την εγκατάστασή τους στη Μακεδονία, για την οποία Μακεδονία είπε: «Μια σωτηρία υπάρχει για τη Μακεδονία, η μεταφορά των Ελλήνων του Καυκάσου».
Ο Καζαντζάκης φεύγει κι αυτός από τον Καύκασο με το τελευταίο από τα καράβια που ήρθαν για να φέρουν στην Ελλάδα τους ταλαιπωρημένους πρόσφυγες, απεικονίζοντας στο έργο του μια συνταρακτική εικόνα επιστροφής.
«Ήμουν βαθιά συγκινημένος. Ο παπάς του Σοχούμ σήκωσε τα χέρια του στον ουρανό και είπε: Κύριε, σώσον τον λαόν σου. Βόηθα τον να κάνει εκκλησίες και σχολεία…»
Στην ιστορική θεώρηση του θέματος προστέθηκε και η καλλιτεχνική, αφού στη λύρα και το τραγούδι οι Σπύρος Θεοδωρίδης και Γιώργος Ιωσηφίδης της Ευξείνου Λέσχης Βέροιας συναντήθηκαν στη σκηνή με χορευτικό του Συλλόγου Κρητών Βέροιας, παντρεύοντας την κρητική ρίζα του Καζαντζάκη με την ποντιακή των Ελλήνων του Καυκάσου.
Φωτογραφίες: faretra.info
