ΕΦΚΑ: Τα ειδοποιητήρια ήρθαν – Τεράστιες αδικίες, λάθη και προβλήματα που ζητούν άμεση λύση
Όπως είναι γνωστό, την Παρασκευή που μας πέρασε αναρτήθηκαν τα ειδοποιητήρια για αρκετούς ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ. Αρκετοί διαπίστωσαν ότι στα ειδοποιητήρια τα ποσά των εισφορών ήταν αισθητά χαμηλότερα σε σχέση με όσα κατέβαλαν μέσα στο 2016, ενώ κάποιοι ίσως και να έπαθαν ένα μικρό σοκ βλέποντας διπλασιασμό ή και τριπλασιασμό των εισφορών τους σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Επαναλαμβάνουμε ότι για μια μεγάλη μερίδα ασφαλισμένων, υπάρχει ελάφρυνση στις εισφορές, ελάφρυνση την οποία όμως την “πληρώνει” μια άλλη μερίδα ασφαλισμένων.
Δεν πρέπει να σταθούμε στο μικρο/μεγάλο προβλήματα που εμφάνισε η πλατφόρμα τις πρώτες ώρες μετά την ανακοίνωση της κας Αχτσιόγλου για την ανάρτηση των ειδοποιητηρίων. Καμία ιστοσελίδα δεν μπορεί να αντέξει ταυτόχρονα τόσες εκατοντάδες χιλιάδες επισκέψεις και αυτό είναι κάτι που το taxis μας το έχει μάθει καλά. Υπό κανονικές συνθήκες θεωρούμε πως δεν θα υπάρχει θέμα.
Το μεγαλύτερο μέρος των «εκκαθαριστικών» αναρτήθηκε στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα του ΕΦΚΑ ενώ η διαδικασία για όλους τους αυτοαπασχολούμενους αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της εβδομάδος. Η λέξη «εκκαθαριστικά» (σ.σ. αντί της ορθής ειδοποιητήρια) δεν χρησιμοποιείται τυχαία διότι τα εν λόγω, μόνο ειδοποιητήρια ασφαλιστικών εισφορών δεν είναι. Εκκαθαριστικά είναι γιατί πολύ απλά εκκαθαρίζουν το εναπομείναν εισόδημά μας.
Ας έρθουμε όμως στα προβλήματα, ορισμένα εκ των οποίων είχαμε θίξει και σε παλαιότερο άρθρο μας. Θα μνημονεύσουμε μόνο μερικά εξ αυτών και θα επανέρθουμε και με άλλα.
Διακοπή Δραστηριότητας
Αρκετοί ήταν οι ελεύθεροι επαγγελματίες που ενώ είχαν ήδη κάνει διακοπή δραστηριότητας μέσα στο 2016, είδαν με έκπληξη το ειδοποιητήριο να έρχεται και να υπολογίζει εισφορές με βάση το εισόδημα του 2015. Δεν μιλάμε φυσικά για διακοπή μιας από τις τυχόν δύο ή και παραπάνω δραστηριότητες που μπορεί να είχε κάποιος ασφαλισμένος. Αναφερόμαστε στην ολοκληρωτική διαγραφή του από το μητρώο του ΟΑΕΕ. Τι ακριβώς πρέπει να κάνουν οι ασφαλισμένοι οι οποίοι έχουν διαγραφεί πλήρως από τα μητρώα, έτσι ώστε να σταματήσει το ΕΦΚΑ να στέλνει εισφορές, αλλά και ταυτόχρονα να διαγράψει τα ήδη απεσταλμένα ειδοποιητήρια από τους ανθρώπους αυτούς; Το υπουργείο και η αρμόδια μηχανογραφική υπηρεσία θα πρέπει να δει άμεσα το θέμα και να το διορθώσει χωρίς να χρειάζεται για μια ακόμη φορά να τρέχει ο ασφαλισμένος για να αποδείξει τα αυτονόητα. Βέβαια, στη χώρα μας ο πολίτης είναι πάντα αυτός που καλείται να βγάζει το φίδι απ΄την τρύπα!
Και εάν στην παραπάνω περίπτωση ο ασφαλισμένος δεν είναι υποχρεωμένος να πληρώσει το ποσό που αναγράφεται στο ειδοποιητήριο στις περιπτώσεις που θα δούμε στη συνέχεια πρέπει να το πληρώσει στο ακέραιο. Να θυμίσουμε εδώ ότι πρέπει να έχουμε υπόψη μας και το άρθρο 104 του ν. 4387/2016 (επιστροφή αχρεωστήτως εισπραχθεισών εισφορών).
Εισφορές με βάση συνολικά εισοδήματα 2015 και από δραστηριότητες που είχαν διακοπεί
Αυτή είναι μια περίπτωση την οποία είχαμε θίξει και στα webinars του κόμβου και δυστυχώς φοβόμασταν ότι το υπ.Εργασίας θα την αντιμετώπιζε με το χειρότερο δυνατό τρόπο για τον ασφαλισμένο. Αναφερόμαστε στις περιπτώσεις κατά τις οποίες κάποιος ασφαλισμένος είχε διπλή ιδιότητα ασφάλισης το 2015 (π.χ. εταίρος Ο.Ε. και ελεύθερος επαγγελματίας) και διέκοψε τη μια από αυτές μέσα στο έτος 2016. Δυστυχώς σε αυτές τις περιπτώσεις το μηχανογραφικό του ΕΦΚΑ υπολόγισε εισφορές στο σύνολο της επιχειρηματικής δραστηριότητας (κέρδη από Ο.Ε. και από ελευθέριο επάγγελμα) και αγνόησε ότι από 1.1.2017 η μια από τις δύο ιδιότητες δεν υπάρχει. Οι διαφορές είναι απίστευτα μεγάλες και αρκετοί ασφαλισμένοι καλούνται να πληρώσουν μηνιαίως ποσά που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.
Εισφορές με βάση συνολικά εισοδήματα 2015 γενικά
Δυστυχώς το πρόβλημα του υπολογισμού των εισφορών με βάση τα κέρδη του 2015 είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που ίσως να φαντάστηκε το υπ. Εργασίας.
Η διαφορά των φορολογητέων κερδών από το 2015 στο 2016 είναι μεγάλη σε πολλές περιπτώσεις αυτοαπασχολούμενων, όπως φάνηκε από μια μικρή έρευνα μεταξύ συναδέλφων, αλλά και από μερικές δεκάδες e-mails που λάβαμε τις τελευταίες τρεις ημέρες. Η διαφορά στις εισφορές ξεπερνάει σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και τα 1.000 ευρώ τον μήνα. Ακόμη όμως και μικρότερες διαφορές της τάξεως των 50 ή 100 ευρώ, δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητες. Άραγε έχουν αναλογιστεί οι ιθύνοντες του υπ. Εργασίας ότι είναι ανέφικτο να καταβληθούν τόσο μεγάλες «προσωρινές» εισφορές;
Ουσιαστικά το σύστημα του υπολογισμού εισφορών με βάση το προ προηγούμενο έτος, θεσμοθετεί μια δεύτερη εισφορά, κάτι σαν μια δεύτερη προκαταβολή φόρου (στις περιπτώσεις που τα κέρδη του προηγούμενου έτους είναι λιγότερα από τα κέρδη του προ προηγούμενου). Δίνεις περισσότερα λεφτά και περιμένεις να συμψηφισθούν με μελλοντικές εισφορές. Εάν η διαφορά είναι αρκετά μεγάλη δυστυχώς ο συμψηφισμός θα ξεπερνάει σε πολλές περιπτώσεις τη διάρκεια του έτους.
Πρέπει να γίνει κατανοητό από το υπ.Εργασίας ότι οι ασφαλισμένοι (αυτοαπασχολούμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες) δεν είναι τράπεζες, ούτε έχουν απεριόριστη ρευστότητα για να χρηματοδοτούν το σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης. Μας φτάνει που χρηματοδοτούμε με την προκαταβολή φόρου 100% στα κέρδη την φορολογική διοίκηση, δεν θα δίνουμε έναντι και στον ΕΦΚΑ. Ο τρόπος υπολογισμού εισφορών αυτός συνιστά στην κυριολεξία —για ένα πολύ μεγάλο μέρος επιχειρήσεων και επαγγελματιών— αφαίμαξη και στραγγαλισμό της όποιας μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας έχει απομείνει στην Ελλάδα. Υπενθυμίζουμε για μια ακόμη φορά ότι υπάρχει μια λύση και αυτή είναι η κατά δήλωση των ασφαλισμένων στον δεύτερο μήνα του έτους, των καθαρών κερδών τους έτσι ώστε να υπολογίζονται οι εισφορές με την μικρότερη δυνατή απόκλιση. Στην συνέχεια ο συμψηφισμός που θα γίνεται μετά την υποβολή της δήλωσης θα έχει σχεδόν μηδενική απόκλιση.
Εισφορές υγειονομικής περίθαλψης και σύνταξης στο ανώτατο πλαφόν
Εδώ το σύστημα δούλεψε μια χαρά. Όσοι ασφαλισμένοι με βάση το εισόδημα του 2015 ξεπέρασαν την ανώτατη βάση υπολογισμού εισφορών, είδαν με «χαρά» τα ειδοποιητήρια να τερματίζουν στο ποσό των 1589,48 ευρώ μηνιαίως. Οι ασφαλισμένοι αυτοί καταβάλλουν για τον κλάδο υγείας 407,32 ευρώ το μήνα. Δηλαδή μέσα στο έτος θα έχουν καταβάλλει 4.887,84 μόνο για τον κλάδο υγείας. Προτείνουμε στους ασφαλισμένους αυτούς να απαιτήσουν από τον ΕΦΚΑ ειδική κινητή μονάδα με γιατρούς και νοσηλευτές κάθε μέρα έξω από το σπίτι τους, αλλά και έξω από το γραφείο τους.
Το ποσό δεν είναι απλά μεγάλο, είναι τεράστιο. Ρωτήσαμε γνωστό ασφαλιστή να μας πει τι πρόγραμμα υγείας αγοράζει κανείς με ένα τέτοιο ποσό στην ιδιωτική ασφάλιση και η απάντηση του ήταν αποστομωτική: «Δεν υπάρχει τόσο ακριβό πρόγραμμα μόνο για την υγεία». Το γεγονός ότι υπάρχει αναλογική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης 6,95% ανεξαρτήτως ποσού με ανώτατο όριο το γνωστό σε όλους πλαφόν (π.χ. άλλος πληρώνει 407,32 ευρώ μηνιαίως και άλλος 40,73 ευρώ) ενώ οι ασφαλισμένοι θα απολαμβάνουν τις ίδιες παροχές, είναι κάτι που θα πρεπε να είχε διορθωθεί εξ αρχής, γιατί είναι ολωσδιόλου άδικο.