“Τάφρος 66” ή “Τάφος 66” αναφορά στον Υπουργό Περιβάλλοντος Ιωάννη Τσιρώνη
Εδώ και τρεις δεκαετίες τουλάχιστον – σαν μια άλλη Περσεφόνη – η «τάφρος 66» πεθαίνει το Καλοκαίρι και ανασταίνεται το Χειμώνα.
Σύντομο ιστορικό
Η «τάφρος 66» κατασκευάσθηκε το 1935, όταν αποξηράνθηκε η λίμνη των Γιαννιτσών. Έχει συνολικό μήκος 39 χλμ. και λειτουργεί ως αποδέκτης των επιφανειακών υδάτων της λεκάνης Πέλλας και Ημαθίας, αρδεύοντας επί σειρά ετών τις παρόχθιες γεωργικές εκτάσεις. Μέχρι την δεκαετία του 80 λειτούργησε και σαν τόπος αναψυχής, αφού εκεί μάθαμε να κολυμπάμε.
Τα νερά της Τάφρου 66 χύνονται στον ποταμό Αλιάκμονα και δια μέσου αυτού στο Θερμαϊκό. Το Δέλτα του Αλιάκμονα σχηματίζει μαζί με τα Δέλτα των ποταμών Αξιού και Λουδία έναν υγροβιότοπο, προστατευόμενο θεωρητικά από τη σύμβαση Ramsar
Τις τελευταίες δεκαετίες ωστόσο, το ποτάμι έχει μετατραπεί σε μόνιμο οικολογικό κίνδυνο, εξαιτίας της ανεξέλεγκτης λειτουργίας των μονάδων τυποποίησης οπωροκηπευτικών (κονσερβοποιείων). Τα λύματα των εργοστασίων περνούν στην Τάφρο 66 ανεπεξέργαστα.
Δυστυχώς η τάφρος 66, αποτελεί ίσως τον πιο υποβαθμισμένο – μετά τη λίμνη Κορώνεια – φυσικό αποδέκτη επιφανειακών υδάτων στη Β. Ελλάδα.
Το πρόβλημα
Στο βωμό του κέρδους ασυνείδητων βιομηχάνων των Νομών Ημαθίας και Πέλλας, που ελέγχουν τον χώρο της μεταποίησης των οπωροκηπευτικών, θυσιάζεται η ποιότητα ζωής και η υγεία των κατοίκων που ζουν κατά μήκος του ποταμού(τάφρος 66).
Η απαξία της γης προφανής , αφού ένα ποτάμι που ήταν πηγή ζωής για πολλές δεκαετίες , εξασφαλίζοντας την άρδευση χιλιάδων στρεμμάτων καθίσταται απολύτως επικίνδυνο, ενώ κάθε ζωντανός οργανισμός που ζει σ’ αυτό, τους θερινούς μήνες πεθαίνει μαζί μ’αυτό.
Οι αγρότες των δυο Νομών, χρησιμοποιούνται ως άλλοθι από τους βιομηχάνους, αφού τίθεται – εκ των πραγμάτων – το ζήτημα της απορρόφησης των προϊόντων τους, αλλά και απασχόλησης μελών των οικογενειών τους.
Η πολιτεία απούσα, άνθρωποι με έλλειμμα ευθύνης και αίσθησης καθήκοντος συνεδριάζουν περιοδικά, (προηγούνται συνήθως της περιόδου λειτουργίας των βιομηχανιών), και αναλώνονται σε διαπιστώσεις και προτάσεις, που αν τις συγκρίνει κανείς, δεν είναι παρά συρραφή παρόμοιων αποφάσεων παρελθόντων ετών. Θύτες και «προστάτες» στο ίδιο τραπέζι γυρεύοντας τα αυτονόητα. Η υβριστική αυτή συμπεριφορά, προς τους κατοίκους της Ημαθίας, ιδιαίτερα προς αυτούς που «ζουν» (η ζωή τους θερινούς μήνες είναι αφόρητη από τη δυσοσμία) κοντά στο ποτάμι, δεν πρέπει να γίνει πλέον ανεκτή.
Ο μηχανισμός ελέγχου της πολιτείας πρέπει επιτέλους να λειτουργήσει και να ελέγξει την κατάσταση. Οι υπόλογοι πολιτικοί και υπηρεσιακοί παράγοντες, τόσο σε επίπεδο Νομού, όσο και Περιφέρειας, αντί να σιωπούν, οφείλουν να επιβάλλουν τη νομοθεσία και τους περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίας των υπόψη βιομηχανιών.
Η νομοθεσία δεν τηρείται, προκαλώντας την εύλογη αγανάκτηση των πολιτών, που όταν αντιδρούν, οδηγούνται οι ίδιοι στις αίθουσες των δικαστηρίων.
Τα «πρόστιμα» που επιβάλλονται – όταν επιβάλλονται – κατά κανόνα περιορίζονται στο ελάχιστο, υφίστανται για να δικαιολογούν τη σχέση αμοιβαίας «κατανόησης», μεταξύ διοίκησης – βιομηχάνων. Πάντως ποτέ δεν λειτούργησαν αποτελεσματικά, αφού κάθε χρόνο το καλοκαίρι, ιδιαίτερα τον μήνα Ιούλιο και Αύγουστο, το ποτάμι μετατρέπεται κυριολεκτικά σε τάφο.
Ενδεικτικά σας αναφέρω, ότι οι μαθητές του Φιλίππειου 1ου Γυμνασίου Βέροιας και μέλη της Ομάδας Αγωγής Περιβάλλοντος, Βαγγέλης Γιαννέλος, Εύμη Κρυσταλλοπούλου και Γιώργος Χατζηκυριακίδης, το 2009 η εργασία τους, υπό τον τίτλο «Περιφερειακή Συλλεκτήρια Τάφρος 66: Ένα Δηλητήριο στην Καρδιά της Ημαθίας», αναδείχθηκε ως η καλύτερη πανελλαδικά στον 2ο Διαγωνισμό Περιβάλλοντος που προκήρυξε η Βαλκανική Ένωση Φυσικών με θέμα τα «Αστικά Λύματα και Απορρίμματα» για μαθητές ηλικίας 14 – 17 ετών.
Το φαινόμενο της «τάφρου 66», περιοδικά επαναλαμβανόμενο επί σειρά ετών, είναι επαρκώς γνωστό στους κατοίκους των δύο νομών , δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια ανοχής, πρέπει επιτέλους να λειτουργήσουν τα αρμόδια όργανα της πολιτείας επιβάλλοντας το νόμο.
Είναι αδιανόητο να ανεχόμαστε τη βάναυση μόλυνση της τάφρου 66, που αποτελεί τον συλλέκτη των ρεμάτων και ρυακιών του ορεινού όγκου του Βερμίου, που δεν είναι άλλο, παρά η φυσική λειτουργία του βουνού, που μας προσφέρει καθαρό νερό το καλοκαίρι, διασφαλίζοντας συνθήκες αειφόρου ανάπτυξης στην περιοχή. Κάνοντας παράλληλα τη ζωή των κατοίκων αφόρητη από τη δυσοσμία – εκτός των άλλων – ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες.
Είναι προφανές ότι, απαιτείται διαρκής έλεγχος, καθώς και παρακολούθηση των ρυπογόνων πηγών που καταλήγουν στην «Τάφρο 66» καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες, κατά την περίοδο λειτουργίας των μονάδων τυποποίησης οπωροκηπευτικών.
Οφείλουμε να σεβαστούμε τη ζωή των συνανθρώπων μας, που κατοικούν σε χωριά κατά μήκος του ποταμού, επιβάλλοντας την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας των υπόψη μονάδων, πράττοντας τα νόμιμα και τα αυτονόητα.
Αθήνα 13/7/2016 Ουρσουζίδης Ν. Γιώργος
Βουλευτής Ημαθίας του ΣΥΡΙΖΑ