Στους δρόμους της μνήμης η έκθεση της Ειρήνης Μνατσακανιάν, στη Γκαλερί Παπατζίκου, στη Βέροια
Δήμητρα Σμυρνή
Στα χνάρια μιας οδυνηρής “μνήμης που χαράζει” κινείται η έκθεση της Ειρήνης Μνατσακανιάν, που εγκαινιάστηκε χθες 16/10/15, στη Γκαλερί Παπατζίκου και θα διαρκέσει μέχρι 10/11/15.
Με σιγουριά για την ιδέα της αρχικής σύλληψης και με ευαισθησία και ωριμότητα στην πραγμάτωσή της, η 27χρονη εικαστικός με τις αρμένικες ρίζες, που ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, εκθέτει στην πρώτη της ατομική έκθεση ένα έργο, όπου πρωταγωνιστεί ο άνθρωπος, ο πάσχων άνθρωπος, θύμα των πολιτικών συγκρούσεων και εξελίξεων.
Στα περισσότερα πρόσωπα του έργου της αντικρίζει κανείς την απόγνωση του διωγμού και της προσφυγιάς αλλά και την αποφασιστικότητα της επιλογής μιας καινούργιας ζωής, μιας καινούργιας μοίρας.
Τα έργα της, χαρακτικά τα περισσότερα, είναι φορτισμένα συναισθηματικά συνθέτοντας μια τοιχογραφία συσσωρευμένης μνήμης. Με κυρίαρχο το γκρίζο και το μαύρο και κάποτε το μπεζ και το βυσσινί, όταν πρόκειται για ακουαρέλα, τα έργα συνδέουν υποσυνείδητα τον επισκέπτη με το αποτύπωμα της μνήμης στην ανθρώπινη ψυχή και την μοιραία οξείδωση που προκαλεί σ’ αυτήν η μνήμη.
Η ίδια η εικαστικός απόφοιτος με άριστα της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, η Ειρήνη Μνατσακανιάν, είπε στη faretra:
“Η τέχνη μου πηγάζει από τις ρίζες μου. Άκουσα παλιές ιστορίες για τη γενιά μου, που χάνονται στο πέρασμα του χρόνου και που δέθηκαν σ’ ένα σύνολο μνήμης, κυρίως οικογενειακών αφηγήσεων.
Άλλωστε είμαι κι εγώ, όχι μόνο η οικογένειά μου από παλιά, πρόσφυγας, αφού ήρθα στην Ελλάδα μικρό παιδί με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, το 1990.
Νιώθω λοιπόν την απόγνωση των ανθρώπων που ξεριζώνονται. Κι αυτή η προσφυγιά, που έχει αγγίξει και την Ελλάδα παλιότερα με πολλές μορφές -Κωνσταντινουπολίτες, Μικρασιάτες, Πόντιοι- έχει πάρει τώρα πια στις μέρες μας ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις. Οι πρόσφυγες της Συρίας είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα. Γι αυτό πιστεύω πως το έργο μου αγγίζει ένα σύγχρονο αλλά και πανανθρώπινο θέμα.
Το θέμα της μνήμης ή της προσφυγιάς αποδίδεται άλλοτε χαρακτικά, κυρίως με μείξη μελάνης και ζάχαρης ως πρώτων υλικών –είναι μια ιδιαίτερη τεχνική- και άλλοτε με ακουαρέλα και κάρβουνο, όπως σ’ αυτήν την πορεία που βλέπετε εδώ. Βλέπετε ότι μέσα από το πλήθος ξεπηδά μια παιδική μορφή, που ίσως συμβολίζει τη γέννηση της ελπίδας και το ξεκίνημα της καινούργιας ζωής.
Πηγές της έμπνευσής μου είναι παλιές οικογενειακές φωτογραφίες ή άλλες επίσης παλιές, που τις αγόρασα. Πιστεύω στη λειτουργία της μνήμης ως δύναμης που στηρίζει το παρόν και χτίζει το μέλλον”.
φωτογραφίες: faretra.info