Χρυσά στεφάνια και πήλινοι δαίμονες στην Πέλλα

Της Δήμητρας Μυρίλλα

Χρειάστηκαν πάνω από 25 χρόνια επίμονης και επίπονης, συνεχούς, συστηματικής, βήμα – βήμα, πόντο – πόντο έρευνας,

εκεί όπου οδηγούσαν οι ιστορικές πηγές, αλλά και η ίδια η γη, για έρθουν στο φώς οι πολύχρυσες νεκροπόλεις των Αιγών και του Αρχοντικού, που ήταν ο προκάτοχος της Πέλλας στα αρχαϊκά χρόνια (7ος-6ος αι. π.Χ.). Τα μοναδικής ιστορικής, αρχαιολογικής, αλλά και καλλιτεχνικής αξίας αντικείμενα που μας αποκάλυψαν αυτές οι πολύχρονες έρευνες, ανάμεσά τους χρυσά στεφάνια, χρυσές μάσκες, κοσμήματα, χρυσοποίκιλτα όπλα, μοναδικά γλυπτά, μετάλλινα, αλαβάστρινα και πήλινα αγγεία, συνολικά περισσότερα από 500 παρουσιάζονται στην έκθεση με τίτλο «Μακεδονικοί Θησαυροί», που φιλοξενείται στον άνω όροφο του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Πέλλας.

Η περίφημη «Δέσποινα των Αιγών», σύζυγος του Αμύντα Α΄ (530-495 π.Χ.), βασίλισσα και πρωθιέρεια των Μακεδόνων, με το σύνολο των χρυσών κοσμημάτων και των χρυσών ελασμάτων που διακοσμούσαν τη φορεσιά της αποτελεί ένα από τα κεντρικά εκθέματα. Απέναντί της στέκονται οι χρυσοφόροι πολεμιστές του Αρχοντικού με τις εντυπωσιακές πανοπλίες και τις μυστηριώδεις χρυσές νεκρικές μάσκες που φορούν αυτοί και οι γυναίκες τους, μαρτυρίες αδιάψευστες της ηγετικής τους θέσης.

Όπως σημειώνει η διευθύντρια της ΙΖ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Αγγελική Κοτταρίδη «Η επίσκεψη στη νέα περιοδική έκθεση του μουσείου της Πέλλας, όπου για πρώτη φορά όλα αυτά τα γοητευτικά «θραύσματα μνήμης» συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο, πιστεύουμε πως μπορεί να γίνει η αιτία, κοινό και ειδικοί, να αναστοχαστούμε και να γνωρίσουμε καλύτερα τους αρχαίους κατοίκους της Μακεδονικής γης, ξεφεύγοντας από τα στερεότυπα του ’60 και του ’70 και αφομοιώνοντας της πολύτιμη μαρτυρία των ευρημάτων που η ακούραστη αρχαιολογική σκαπάνη δεν σταματά να φέρνει στο φως…..».

Δίπλα από τα χρυσά αντικείμενα, φορείς δύναμης και πλούτου, βρίσκονται, εξ’ ίσου, αν όχι και περισσότερο σημαντικά τα αινιγματικά πήλινα κεφάλια δαιμόνων και θεών που χρησιμοποιήθηκαν στις ταφικές τελετές μιας βασίλισσας των Αιγών, εύγλωττοι μάρτυρες της μακεδονικής τέχνης στην αυγή της κλασικής εποχής (480 π.Χ.). Κι ακόμα, οι πολυδαίλαδες πανοπλίες, τα περίτεχνα χάλκινα αγγεία και σκεύη, οι λευκές λήκυθοι με την υπέροχη ζωγραφική του 5ου αι. π.Χ. Τα μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία, τα μοναδικά αλαβάστρινα και μαρμάρινα σκεύη από τον τάφο της βασίλισσας του Περδίκκα Β΄(454-413 π.Χ.), αλλά και από τον τάφο της βασίλισσας Ευρυδίκης, μητέρας τριών βασιλιάδων και γιαγιάς του Μεγαλέξανδρου, καθώς και τα εξωτικά όσο και πολύτιμα αβγά στρουθοκαμήλου, τα ολόγλυφα μυροδοχεία και τα αντικείμενα από φαγιεντιανή και πολύχρωμο γυαλί.

Αντικείμενα που τεκμηριώνουν όχι μόνον τα καλλιτεχνικά και τεχνολογικά επιτεύγματα των τοπικών εργαστηρίων χρυσοχοϊκής και μεταλλοτεχνίας στα αρχαϊκά χρόνια, αλλά και τις πυκνές εμπορικές και πολιτιστικές ανταλλαγές και σχέσεις της περιοχής με όλα τα μεγάλα ελληνικά εξαγωγικά κέντρα, την Κόρινθο, την Αθήνα, την Ανατολική Ιωνία (Μίλητος, Σάμος κ.λ.π.), τα νησιά, αλλά και με τις εξωτικές αγορές της Συρίας, της Φοινίκης και της Αιγύπτου.

Μπαίνοντας στο Μουσείο, κοντά στην είσοδο, εκτίθεναι δυο πολύτιμα χρυσά στεφάνια, το αντρικό στεφάνι βελανιδιάς από το ιερό της Εύκλειας στις Αιγές που συσχετίζεται με την οικογένεια του Αλέξανδρου και ένα γυναικείο στεφάνι μυρτιάς από την περιοχή της Πέλλας, ενώ στην εισαγωγική γκαλερί της έκθεσης παρουσιάζεται η φωτογραφική έκθεση «Εικόνες του Μεγαλέξανδρου». Στο τέλος αυτής της διαδρομής στο χρόνο ο επισκέπτης βλέπει ένα σύνολο αγγείων συμποσίου με αντικείμενα του 4ου αιώνα από τις Αιγές και την περιοχή της Πέλλας.

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2015.

Πηγή: http://www.imerodromos.gr