Τάσος Βασιάδης. Ο γιατρός, ο συνδικαλιστής, ο ενεργός πολίτης, ο πολυπράγμων / συνέντευξη στη Δήμητρα Σμυρνή
Αν και γεννημένος στην Ήπειρο, ζώντας τόσα πολλά χρόνια στη Βέροια και με τέτοια ενεργό δράση στην πόλη, τον αισθάνονται όλοι πολίτη της.
Διδάκτορας της Ιατρικής, ορθοπαιδικός, δίνοντας μάχες για τον κλάδο του στο πεδίο του συνδικαλισμού, έφτασε μέσα από εκλογικές διαδικασίες όχι μόνο στη θέση του Προέδρου του Ιατρικού Συλλόγου Ημαθίας, αλλά μέχρι τη θέση του Προέδρου του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου το 2019 και στη συνέχεια του Αντιπροέδρου Μόνιμης Επιτροπής Ευρωπαίων Ιατρών, θέσεις που δεν είναι εύκολο να κατακτηθούν.
Πολίτης της πόλης όχι μόνο εκλεγμένος σε θέσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης παλιότερα, αλλά παίρνοντας θέση και έξω απ’ αυτήν, αρθρογραφώντας ή αγωνιζόμενος μ’ εκείνους που διεκδικούν ένα καλύτερο πρόσωπο για την πόλη, όπως οι “Ενεργοί Πολίτες της Βέροιας” σήμερα, στους οποίους και συμμετέχει.
Γράφοντας βιβλία, ζωγραφίζοντας ή σκιτσάροντας παράλληλα, εύστοχος στα άρθρα του, υπερασπίζοντας την άποψή του με επιχειρήματα, κάνει κάποια εποχή ακόμη και ραδιοφωνικές εκπομπές στην πόλη. Ανησυχία διαρκής, με καρπούς γόνιμους.
Χειμαρρώδης στο λόγο του, με ένα πλατύ χαμόγελο μόνιμης αισιοδοξίας πάντα, συνεχίζει να προχωρεί σε μια γεμάτη πορεία ζωής, που την αφηγείται στη Φαρέτρα με τον δικό του πληθωρικό τρόπο και με ένα πλήθος φωτογραφιών που μας στάλθηκαν, από τις οποίες ένα μόνο μικρό μέρος δημοσιεύεται.
………………………
Πόσο ο Τάσος Βασιάδης αισθάνεται Ηπειρώτης, μετά από τόσα χρόνια στη Μακεδονία και ειδικά στη Βέροια; Πόσο θυμάται την Ηγουμενίτσα των παιδικών και εφηβικών του χρόνων;
Η πατρική μου οικογένεια κατάγεται από την Βήσσανη το γνωστό κεφαλοχώρι της Ηπείρου. Κοιτίδα της οικογένειας της μητέρας μου είναι η Κονίσπολη της Βορείου Ηπείρου. Από συνδυασμένη καταγωγή επομένως και κυρίως εκ πεποιθήσεως είμαι, αισθάνομαι και θα αισθάνομαι πάντα Ηπειρώτης κι αυτό δεν αλλάζει.
Στις παραδόσεις της οικογενείας μου συμπεριλαμβάνεται και η παλαιότερη περίοδος της μετοίκησης της στην Κωνσταντινούπολη, λόγω του διωγμού που είχε υποστεί από το καθεστώς του Αλή Πασά των Ιωαννίνων και μετέπειτα. Η επιστροφή των προγόνων μου στην πατρογονική γη μετά την εξομάλυνση των συνθηκών είχε ως συνέχεια να μεταλαμπαδευτούν στις επόμενες γενεές μαζί με την κυρίαρχη ηπειρωτική συνείδηση και άυλα πολιτιστικά στοιχεία της Πόλης και της Ανατολικής Θράκης γενικά.
Αυτή η διευρυμένη πολιτιστική και κοινωνική παράδοση που διατηρήθηκε επί γενεές στην οικογένεια μου, μεταφέρθηκε και σ’ εμένα κατά τρόπο ώστε, ζώντας επί πολλά χρόνια στη Βέροια με το πολυπολιτισμικό πρόσωπο που την χαρακτηρίζει και έχοντας πολιτογραφηθεί ως Βεροιώτης, πράγμα το οποίο υποστηρίζω ενθέρμως, αισθάνομαι τόσο Ηπειρώτης όσο και στον τόπο καταγωγής μου, πολύ περισσότερο μάλιστα ως μέλος της πολυπληθούς ηπειρωτικής κοινότητας που βρίσκεται από παλαιότερα, μονίμως εγκατεστημένη στην Ημαθία.
Άλλωστε η εμφανής ηπειρώτικη παρουσία στην Ημαθία πέραν των κοινωνικών συναναστροφών, εκδηλωνόταν πάντα με σειρά εξαιρετικά επιτυχημένων εκδηλώσεων, κοινωνικού, καλλιτεχνικού, συνεδριακού και εκθεσιακού χαρακτήρα. Η δραστηριότητα αυτή αποτυπώνεται στο βιβλίο που εξέδωσα ως Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ηπειρωτών Ημαθίας με τίτλο «Ηπειρόραμα στην Ημαθία».
Ο νεότερος κλάδος της οικογενείας μου εγκαταστάθηκε στη Θεσπρωτία περί το 1870 . Προσωπικά γεννήθηκα και έζησα τα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια στην Ηγουμενίτσα. Παρά το γεγονός ότι ποτέ δεν εγκαταστάθηκα επαγγελματικά και οικογενειακά στην Ηγουμενίτσα, δεν έχω αποκοπεί από τα δρώμενα στην γενέτειρα μου, τα οποία παρακολουθώ στενά και συμμετέχω όπου έχω την ευχέρεια, διατηρώντας άρρηκτους δεσμούς με συγγενείς και φίλους. Άλλωστε σε αυτά τα διαχρονικά δρώμενα αναφέρονται δύο από τα βιβλία που έχω εκδώσει με τίτλους, «Το Ημερολόγιο της Νιότης μας» και «Ανθρώπινες Σχέσεις εν Ηγουμενίτση»
Επιλογή της Ιατρικής και σπουδές στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με πτυχίο το 1979. Γιατί Ιατρική;
Θέλω κατ’ αρχήν να αναφερθώ σε μια έντεχνα καλλιεργούμενη απαξιωτική αντίληψη, σύμφωνα με την οποία όσοι επιλέγουν να σπουδάσουν Ιατρική, το κάνουν με αποκλειστικά οικονομικά κριτήρια. Αποτελεί κοινή γνώση ότι ο αγώνας για βελτίωση των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών ζωής της κάθε οικογένειας είναι συνεχής και κοινός για όλους τους ανθρώπους.
Ο Ιατρός ασκώντας το λειτούργημα που είναι ταυτόχρονα και επάγγελμά του, αγωνίζεται όπως όλοι οι άνθρωποι, να εξασφαλίσει τα απαραίτητα για τον αξιοπρεπή βιοπορισμό της οικογενείας του, συμμετέχοντας ταυτόχρονα ως κύτταρο της κοινωνίας στην οικονομική ανάπτυξή της.
Η επιλογή όμως της Ιατρικής ως επιστήμης και ως κοινωνικής αποστολής, είναι κάτι πολύ περισσότερο από τα συνήθη επαγγέλματα, καθώς συνδέεται άμεσα με την ίδια την ζωή των ανθρώπων. Ο Ιατρός πριν ασκήσει το επάγγελμά του δίνει όρκο, ο οποίος τον δεσμεύει να υπηρετεί και να διασφαλίζει το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου, που είναι η υγεία.
Τις οικογενειακές μου παραδόσεις διατρέχει η ιστορική μορφή του προγόνου μου Ηροκλή Κωνσταντίνου Βασιάδη, ο οποίος υπήρξε διακεκριμένος Ιατροφιλόσοφος στην Κωνσταντινούπολη με μεγάλη κοινωνική, πνευματική, εκπαιδευτική και εθνική δραστηριότητα και προσφορά. Από τα παιδικά μου χρόνια η μορφή του και η ιστορία του με γοήτευαν και κινούμενος από το παράδειγμα του είχα ασυνείδητα καλλιεργήσει την σκέψη ότι και εγώ κάποια ημέρα θα γινόμουν Ιατρός.
Η Ιατρική ωστόσο, ως τελική επιλογή ζωής για μένα, αποφασίστηκε από μια επιδίωξη που μου ενέπνευσε η αείμνηστη μητέρα μου η οποία ήθελε να με δει Ιατρό. Ακούω ακόμα τα λόγια της, «…να γίνεις γιατρός, παιδί μου, να βοηθάς τους ανήμπορους ανθρώπους…».
Τελώντας ένα σεπτό μνημόσυνο στην ψυχή της με τα λόγια μου, θυμάμαι τη δική της επιθυμία να βοηθά τους πάσχοντες. Προερχόμενη από οικογένεια βλαχόφωνων κτηνοτρόφων, που μετακινούνταν νομαδικά μεταξύ βοσκοτοπίων και χειμαδιών, βρέθηκε τη δεκαετία του ’40 στα Γιάννενα όπου είχαν καταφύγει οι δικοί της, έχοντας απωλέσει λόγω των πολεμικών γεγονότων το σύνολο του κτηνοτροφικού τους κεφαλαίου, με την ίδια να μην έχει κατορθώσει λόγω των καταστάσεων, να τελειώσει το δημοτικό σχολείο. Προσκολλήθηκε τότε ως μαθήτρια σε κοπτοραπτικό εργαστήριο, προκειμένου να διδαχθεί την μοδιστρική τέχνη.
Τα Γιάννενα εκείνη την εποχή χαρακτηρίζονταν από ρημαγμένους οικισμούς με παραπήγματα γεμάτα τραυματίες από τα πολεμικά γεγονότα και ασθενείς, με ελάχιστους Ιατρούς για όλη την περιοχή και ένα ανεπαρκές νοσοκομείο, που μετά βίας αντιμετώπιζε στοιχειωδώς τα βαρέα περιστατικά. Η μητέρα, νέο κορίτσι τότε, συγκλονίστηκε από την δραματική κατάσταση που βίωνε και αισθάνθηκε έντονη την επιθυμία να βοηθήσει στην θεραπεία των πασχόντων γειτόνων της, αλλά δεν είχε τις αναγκαίες νοσηλευτικές γνώσεις.
Προσέφυγε λοιπόν στο νοσοκομείο «ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ», όπου έγινε δεκτή στο σώμα των εθελοντριών νοσηλευτριών του Ερυθρού Σταυρού, όπου προσέφερε πολύτιμες υπηρεσίες. Μετά από πολλά χρόνια αισθάνθηκα μεγάλη συγκίνηση και υπερηφάνεια συνάμα, όταν ο Δήμος Ιωαννίνων συμπεριέλαβε την μητέρα μου μεταξύ των προσώπων, που με ειδικό αφιέρωμα τίμησε για την προσφορά τους εκείνη την περίοδο. Την έφεση της να βοηθά τους ανήμπορους ανθρώπους, η μητέρα ενστάλαξε και στη δική μου ψυχοσύνθεση από τα πρώτα παιδικά χρόνια. Μια γυναίκα με ελάχιστες γραμματικές γνώσεις, αλλά με τεράστιο ψυχικό απόθεμα, μου υπέδειξε με τον τρόπο της τον δρόμο που θα ακολουθούσα στην ζωή μου.
Δε μπορούσα λοιπόν να φανταστώ ότι θα γίνω οτιδήποτε άλλο εκτός από Ιατρός, ακολουθώντας και το υπόδειγμα του ευκλεούς προγόνου.
Έντονη φοιτητική δράση, εκλεγμένος πάντα και μάλιστα και σε χώρους φοιτητικούς που άπτονται της Τέχνης ( Θέατρο Κινηματογράφος). Η Χούντα συμπίπτει με τις αρχές της φοίτησης ή η δράση αναπτύσσεται μετά;
Πράγματι βίωσα έντονα φοιτητικά χρόνια στη Θεσσαλονίκη με την εισαγωγή μου στην Ιατρική Σχολή το 1972, κάτω από τις πιεστικές συνθήκες του στρατιωτικού καθεστώτος της εποχής, που ασκούσε έντονη επιτήρηση στο Πανεπιστήμιο και εν γένει στους φοιτητικούς χώρους.
Ήδη το φοιτητικό κίνημα είχε αρχίσει να οργανώνεται στα πλαίσια των Φοιτητικών Συλλόγων που λειτουργούσαν σε κάθε Σχολή, πάντα βέβαια κάτω από την αυστηρή επιτήρηση των πανεπιστημιακών αρχών και των αστυνομικών που περιπολούσαν ακατάπαυστα στους χώρους του Πανεπιστημίου, είτε ως ένστολοι, είτε με πολιτική περιβολή ως «μυστικοί», που όμως ήταν πασίγνωστοι στην φοιτητική κοινότητα, όπως και οι διάφοροι «πληροφοριοδότες», που έσπευδαν να μεταφέρουν αρμοδίως κάθε «ύποπτη» δραστηριότητα που τους υπέπιπτε στην αντίληψη.
Ο Σύλλογος Φοιτητών Ιατρικής Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης (ΣΦΙΑΠΘ) υπήρξε ιδιαιτέρως δραστήριος και όσοι ασχολούμασταν πιο ενεργά βρισκόμασταν υπό στενότερη επιτήρηση που γινόταν αντιληπτή. Το ίδιο και πιο απροκάλυπτα συνέβαινε με τους δραστηριοποιούμενους στην Ένωση Φοιτητών Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΕΦΑΠΘ) αλλά και στην Εθνική Ένωση Φοιτητών Ελλάδος (ΕΦΕΕ).
Οι φοιτητές ωστόσο βρίσκαμε τρόπους να δραστηριοποιούμαστε παράλληλα με τους Συλλόγους και μακράν της άνωθεν επιτήρησης, διαμορφώνοντας ένα αντικαθεστωτικό κλίμα στην φοιτητική κοινότητα και προετοιμάζοντας το έδαφος για τα φοιτητικά γεγονότα που ακολούθησαν, με αποκορύφωση τις καταλήψεις Σχολών σε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας, που στην Θεσσαλονίκη εκδηλώθηκε με την κατάληψη της Πολυτεχνικής Σχολής, παράλληλα με τα γεγονότα του Πολυτεχνείου στην Αθήνα.
Μετά την Μεταπολίτευση του 1974 οι Σύλλογοι Φοιτητών απέκτησαν ουσιαστικό περιεχόμενο με τις ελεύθερες εκλογές που ανέδειξαν τις αντιπροσωπευτικές πλέον διοικήσεις τους και δραστηριοποιούμενοι με αιτήματα τον εκδημοκρατισμό των πανεπιστημίων, την συμμετοχή στις αποφάσεις των Διοικήσεων και την αναβάθμιση του επιπέδου σπουδών.
Εκείνη την περίοδο παράλληλα με την λειτουργία των Φοιτητικών Συλλόγων αναπτύχθηκε και ένα έντονο πολιτιστικό κλίμα στους φοιτητικούς κύκλους με μουσικές δραστηριότητες, λογοτεχνικές παρουσιάσεις, εικαστικές παρεμβάσεις ζωγραφικής, γλυπτικής και φωτογραφίας, θεατρικές παραγωγές και ποιοτικές κινηματογραφικές προβολές. Σ’ αυτό το έντονα πολιτικοποιημένο και πολιτιστικά αναβαθμισμένο κλίμα που χαρακτήριζε εκείνη την εποχή την φοιτητική κοινότητα στη Θεσσαλονίκη, ιδρύθηκε ο Φοιτητικός Όμιλος Θεάτρου Κινηματογράφου (ΦΟΘΚ) που κατέγραψε μια θαυμαστή διαδρομή με θεατρικές παραστάσεις και κινηματογραφικές προβολές υψηλής ποιότητας.
Ιδιαίτερα επισημαίνεται και ο ρόλος που διαδραμάτισαν στα πολιτιστικά δρώμενα και στην διατήρηση της παράδοσης οι Τοπικοί Φοιτητικοί Σύλλογοι με μέλη φοιτητές προερχομένους από τις ίδιες περιοχές. Οι Σύλλογοι αυτοί λειτουργούσαν συντονισμένα δίνοντας την δυνατότητα σε όλους τους φοιτητές ανεξαρτήτως προέλευσης να συμμετέχουν στις δραστηριότητες τους. Ειδική αναφορά επιφυλάσσεται στον Σύλλογο Ηπειρωτών Φοιτητών Θεσσαλονίκης (ΣΗΦΘ) ο οποίος πέραν των κοινωνικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων που ανέπτυξε εκείνη την εποχή στα πλαίσια της φοιτητικής κοινότητας, προχώρησε και σε σημαντικές παρεμβάσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα για την Ήπειρο.
Η συντονισμένη λειτουργία των Τοπικών Φοιτητικών Συλλόγων αναδείχθηκε ακόμα περισσότερο και με ιδιαίτερη έμφαση μετά το 1974, όταν σε ένδειξη συμπαράστασης προς τους Κυπρίους φοιτητές, ίδρυσαν με την συμμετοχή όλων, την οργάνωση Φοιτητική Ένωση Αλληλεγγύης Κυπρίων (ΦΕΑΚ) η οποία βοήθησε σημαντικά όσους βρέθηκαν λόγω των γεγονότων της εποχής αποκομμένοι από τις εστίες τους.
Επιλογή της ειδικότητας του ορθοπαιδικού με εξειδικεύσεις σε Πανεπιστήμια Αθήνας, Θράκης, Μιλάνου και Γλασκώβης. Γιατί αυτή η επιλογή και γιατί η ειδικότητα θέλει και την ενίσχυση των ξένων πανεπιστημίων. Πόσο μεγάλη είναι η διαφορά;
Κάθε φοιτητής της Ιατρικής κατά την διάρκεια των σπουδών του και ειδικότερα κατά τις επιμέρους εκπαιδεύσεις, τα λεγόμενα «τρίμηνα» στα διάφορα νοσοκομειακά τμήματα, ενημερώνεται για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε ειδικότητας και ενδομύχως επιλέγει εκείνην, η οποία έλκει το ενδιαφέρον του περισσότερο. Η τελική επιλογή βέβαια συναρτάται και από άλλους παράγοντες, όπως οι χρόνοι αναμονής, οι ποικίλες ιδιάζουσες συνθήκες κλπ.
Προσωπικά στράφηκα από πολύ νωρίς στον χειρουργικό τομέα, έχοντας την πεποίθηση ότι δια της χειρουργικής επιτυγχάνονται άμεσα θεραπευτικά αποτελέσματα σε σοβαρά προβλήματα υγείας. Ιδιαίτερα με γοήτευαν η τραυματιολογία και η αποκατάσταση των χρονίων μυοσκελετικών προβλημάτων. Η επιλογή της ορθοπαιδικής ειδικότητας επομένως, καθώς εμπεριέχει τα ως άνω αντικείμενα, υπήρξε μονόδρομος για μένα, τον οποίο ακολούθησα σε όλη την διάρκεια της επιστημονικής και επαγγελματικής μου διαδρομής.
Η διαδικασία λήψης της Ορθοπαιδικής ειδικότητας την εντάσσει στις λεγόμενες «σπονδυλωτές», καθόσον η ολοκλήρωση της απαιτεί την εκπαίδευση σε διάφορα επιμέρους αντικείμενα, σε διαφορετικά νοσοκομεία. Έτσι ξεκινώντας από το 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας στην Αθήνα κατά την διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας, συνέχισα αλληλοδιαδόχως στο Νοσοκομείο Βέροιας, στο Νοσοκομείο Νάουσας, στο Νοσοκομείο «Άγιος Παύλος» Θεσσαλονίκης, στο Νοσοκομείο «Γ.Γεννηματάς» Θεσσαλονίκης και στο Περιφερειακό Νοσοκομείο «Γ.Παπανικολάου».
Στα πλαίσια άσκησης της ειδικότητας, μέλημα μου υπήρξε η συνεχής ενημέρωση στις εξελίξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας, με την συμμετοχή μου σε επιστημονικές διοργανώσεις, συνέδρια, ημερίδες, δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά και εξειδικεύσεις σε επιμέρους αντικείμενα. Η εξειδίκευση σε χειρουργικές τεχνικές της σπονδυλικής στήλης, υπήρξε αντικείμενο εκπαίδευσης στο Ορθοπαιδικό Κέντρο «Leonardo Da Vinci» του Πανεπιστήμιου Μιλάνου, μετά από σύσταση του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Με σύσταση του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας αξιοποιήθηκε η δυνατότητα εξειδίκευσης στο Πανεπιστήμιο Γλασκώβης, με αντικείμενο την επίδραση της διατροφής στα νοσήματα του μυοσκελετικού.
Στα πλαίσια εκπαιδευτικού προγράμματος του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθήνας, ολοκληρώθηκε στο Νοσοκομείο «Ερυθρός Σταυρός» η εξειδίκευση χρήσης διαγνωστικών υπερήχων στις ορθοπαιδικές παθήσεις. Η διδακτορική διατριβή με θέμα τις συνέπειες της ολικής μηνισκεκτομής για την άρθρωση του γόνατος, εκπονήθηκε με ανάθεση από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.
Οι σύγχρονες δυνατότητες του διαδικτύου δίνουν την ευχέρεια στον κάθε ενδιαφερόμενο να ενημερώνεται για τις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις κάθε κλάδου. Η εκπαίδευση όμως στην χρήση αυτών των εξελίξεων απαιτεί την προσωπική παρουσία και συμμετοχή στους χώρους, όπου αυτές συντελούνται. Υπό αυτήν την έννοια η διαρκής βελτίωση που πρέπει να επιδιώκει κάθε ιατρός και γενικά κάθε επιστήμων, περιλαμβάνει την διαρκή συμπληρωματική του εκπαίδευση πέραν των σημαντικών τοπικών δυνατοτήτων και στα γνωστά πανεπιστημιακά κέντρα άλλων χωρών, όπου η έρευνα και η εφαρμογή κινούνται σε διεθνώς αναγνωρισμένα στάνταρ, τα οποία κάνουν την διαφορά που ποικίλει κατά περίπτωση.
Το πνεύμα της έρευνας και μαθησιακής κατάκτησης είναι συνεχές. Πέρα από την απόκτηση διδακτορικού, οι ανακοινώσεις σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια τι προσδίδουν στην επιστημονική κατάρτιση;
Η εκπόνηση των διδακτορικών διατριβών και των διαφόρων μεταπτυχιακών εργασιών αφορούν συγκεκριμένα θέματα που εμπίπτουν σε κάθε κλάδο της επιστήμης και σε κάθε ειδικότητα. Οι επιστημονικές και τεχνολογικές όμως συνεχείς εξελίξεις καθιστούν αναγκαία την διαρκή επιστημονική κατάρτιση επί του συνόλου της ύλης κάθε ειδικότητας. Αυτό επιτυγχάνεται σε ένα σημαντικό βαθμό με τις συμμετοχές στις ελληνικές και διεθνείς συνεδριακές διοργανώσεις, με τα σεμινάρια, τις ανακοινώσεις, τις αναλυτικές παρουσιάσεις, τα φροντιστήρια, τα εκπαιδευτικά εργαστήρια κλπ. Όλα αυτά κινούνται στο πνεύμα της έρευνας και της μαθησιακής κατάκτησης, το οποίο είναι όχι μόνο συνεχές αλλά και επιτακτικό για κάθε Ιατρό, που πρέπει διαρκώς να βελτιώνεται, προς όφελος της επιστήμης που υπηρετεί και κυρίως προς όφελος των ασθενών του.
Ιατρικός συνδικαλισμός στην Ημαθία με πανελλήνιες στη συνέχεια προεκτάσεις. Από Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Ημαθίας 1996-2008, μέχρι και Πρόεδρος Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου το 2019 και στη συνέχεια Αντιπρόεδρος Μόνιμης Επιτροπής Ευρωπαίων Ιατρών 2017-2019. Όλη αυτή η συνεχής ανέλιξη τι προσδίδει συναισθηματικά αλλά και επιστημονικά;
Υπηρέτησα τον ιατρικό συνδικαλισμό από διάφορες θέσεις ως αιρετός, για πολλά χρόνια ταυτόχρονα με την επαγγελματική μου σταδιοδρομία ως Ιατρού. Η κατ αρχήν υπηρέτηση μου ως Αγροτικού Ιατρού στην Ημαθία με έφερε σε άμεση επαφή με τα σοβαρά υγειονομικά προβλήματα της υπαίθρου, τα ιδιαίτερα προβλήματα υγείας των κατοίκων των χωριών και τα σοβαρά προβλήματα των Αγροτικών Ιατρείων που λειτουργούσαν κάτω από ένα αναχρονιστικό νομικό καθεστώς. Μετά από συνεννόηση με τους συναδέλφους που συνυπηρετούσαμε στα Αγροτικά Ιατρεία της Ημαθίας ιδρύσαμε τον πρώτο αμιγή Σύλλογο Αγροτικών Ιατρών στη χώρα, με σκοπό να προβάλουμε τα προβλήματα και να διεκδικήσουμε την επίλυση τους.
Ο Σύλλογος Αγροτικών Ιατρών Νομού Ημαθίας (ΣΑΙΝΗ) αγκαλιάστηκε άμεσα από τον Ιατρικό Σύλλογο Ημαθίας ο οποίος υποστήριξε δυναμικά όλες τις διεκδικήσεις του. Το παράδειγμα μας ακολούθησαν και άλλες περιοχές και σύντομα σχηματίστηκε η Ομοσπονδία Συλλόγων Αγροτικών Ιατρών, μέσω της οποίας αναπτύχθηκε σημαντική δραστηριότητα με τεκμηριωμένες παρεμβάσεις προς το Υπουργείο Υγείας, που έδωσαν διέξοδο σε σημαντικά ζητήματα.
Εξ ίσου σπουδαία και αποτελεσματική υπήρξε και η συμμετοχή στις Νοσοκομειακές Επιτροπές των Νοσοκομείων Βέροιας, Νάουσας και Αγίου Παύλου Θεσσαλονίκης, που λειτουργούσαν στα πλαίσια της Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείων Βορείου Ελλάδος Θεσσαλίας (ΕΙΝΒΕΘ) με επιτυχείς παρεμβάσεις και κινητικότητες που αναπτύχθηκαν για επίλυση επί μέρους προβλημάτων. Σημαντικότατη υπήρξε η συνδικαλιστική δραστηριότητα που αναπτύχθηκε επί χρόνια στα πλαίσια του Συλλόγου Επιστημονικού Υγειονομικού Προσωπικού ΙΚΑ (ΣΕΥΠΙΚΑ) αλλά και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Επιστημονικού Υγειονομικού Προσωπικού ΙΚΑ (ΠΟΣΕΥΠΙΚΑ), με επιτυχείς κινητοποιήσεις που άφησαν εποχή.
Ο Ιατρικός Σύλλογος Ημαθίας υπήρξε το επόμενο συνδικαλιστικό πεδίο, όπου η συμμετοχή στη Διοίκηση του επί 18 χρόνια, αρχικά από την θέση του Γεν. Γραμματέα και στη συνέχεια ως Προέδρου, άφησε ισχυρές και επιτυχείς παρακαταθήκες στο επιστημονικό, στο υγειονομικό, στο κοινωνικό, στο οργανωτικό, στο επαγγελματικό και στο διεκδικητικό πεδίο. Οι Πρόεδροι του Ιατρικού, του Οδοντιατρικού και του Φαρμακευτικού Συλλόγου κάθε περιοχής ως θεσμοθετημένα μέλη της Τοπικής Διοικούσας Επιτροπής του Ταμείου Σύνταξης και Αυτασφάλισης Υγειονομικών (ΤΣΑΥ), ανέπτυξαν εκείνη την περίοδο σημαντική δραστηριότητα για την αναβάθμιση του Ασφαλιστικού τους Φορέα.
Παράλληλα ξεκίνησε και η αιρετή εκπροσώπηση στο Διοικητικό Συμβούλιο του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου η οποία διήρκεσε 25 χρόνια με τις ιδιότητες του Μέλους, του Αντιπροέδρου και του Προέδρου. Μετά την θεσμοθέτηση του ΕΟΠΥΥ ως Ενιαίου Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας ακολούθησε η εκλογή ως εκπροσώπου του ΠΙΣ στο Δ.Σ. του νέου τότε Οργανισμού και η εκλογή ως εκπροσώπου στο Δ.Σ. του ΕΚΑΒ. Μεταγενέστερα με την θεσμοθέτηση του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (ΕΤΑΑ) πραγματοποιήθηκε η εκλογή αρχικά στη θέση του Αντιπροέδρου και στη συνέχεια ως Προέδρου στον Κλάδο Υγειονομικών πρώην ΤΣΑΥ και ως Αντιπροέδρου ΕΤΑΑ.
Η θέση του Υπευθύνου Διεθνών Σχέσεων του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου και του Επικεφαλής των Ελληνικών Αντιπροσωπειών στις Πανευρωπαϊκές Ιατρικές Οργανώσεις CPME, CEOM, GIPEF, UEMS υπήρξε μια παράλληλη δραστηριότητα, η οποία έδωσε την δυνατότητα ενεργοποίησης της Ευρωπαϊκής Ιατρικής Κοινότητας υπέρ των θέσεων του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου. Η εξόχως τιμητική εκλογή εκ μέρους των Ευρωπαίων Συναδέλφων στη θέση του Αντιπροέδρου της Αντιπροσωπευτικότερης Οργάνωσης που είναι η Μόνιμη Επιτροπή Ευρωπαίων Ιατρών (CPME), έδωσε την δυνατότητα ακόμα πιο αποτελεσματικών παρεμβάσεων. Στα πλαίσια επισκέψεων στις Ηνωμένες Πολιτείες αξιοποιήθηκε η ευκαιρία εκπροσώπησης του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου σε κοινές συσκέψεις για τον Ιατρικό Τουρισμό με Ιατρικούς Φορείς όπως η Ελληνικός Ιατρικός Σύλλογος Νέας Υόρκης.
Σημαντική υπήρξε και η διαχρονική συμμετοχή σε αμιγώς επιστημονικούς φορείς όπως η Ορθοπεδική Τραυματιολογική Εταιρεία Μακεδονίας Θράκης (ΟΤΕΜΑΘ), η Ελληνική Εταιρεία Χειρουργικής Ορθοπαιδικής & Τραυματιολογίας (ΕΕΧΟΤ), η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Μεταβολισμού των Οστών (ΕΕΜΜΟ), η Αθλητιατρική Εταιρεία Ελλάδος, η Βαλκανική Αθλητιατρική Ένωση και η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία.
Κατά την διάρκεια της μακροχρόνιας συμμετοχής στους Ιατρικούς Φορείς, πέραν των θεσμικών και συνδικαλιστικών παρεμβάσεων, διεκδικήσεων και κινητοποιήσεων, αναπτύχθηκε μια εξαιρετικής σημασίας δραστηριότητα στο επιστημονικό, οργανωτικό, κοινωνικό και ανθρωπιστικό πεδίο, σε ολόκληρη την Ημαθία, πανελλαδικά και πανευρωπαϊκά. Η αποτίμηση όλης αυτής της διαδρομής δεν μπορεί παρά να συνοδεύεται από αισθήματα ικανοποίησης, καθώς αξιοποιήθηκε η δυνατότητα προσφοράς σε όλα τα πεδία και ταυτόχρονα η δια ζώσης συνεργασία με σημαντικές προσωπικότητες.
Συγκρίνοντας επίπεδα ιατρικής γνώσης αλλά και δυνατοτήτων στην Ελλάδα και το Εξωτερικό, (με την ικανότητα σύγκρισης λόγω εμπειρίας), σε ποια συμπεράσματα καταλήγουμε;
Το επιστημονικό επίπεδο των Ελλήνων Ιατρών είναι εξαιρετικά υψηλό και σε καμία περίπτωση δεν υπολείπεται του αντιστοίχου των συναδέλφων που καταγράφεται σε άλλες χώρες. Αυτό αποδίδεται στην διαρκή προσπάθεια των ίδιων των Ιατρών που προσπαθούν συνεχώς να βελτιώνονται παρά τις δυσχερείς συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας, αλλά και στις υψηλού επιπέδου επιστημονικές διοργανώσεις που συμβάλλουν στην ενημέρωση και συνεχή εκπαίδευση τους.
Αυτή η πραγματικότητα άλλωστε αναγνωρίζεται στις χώρες όπου οι Έλληνες Ιατροί καταφεύγουν αναζητώντας επαγγελματικές προϋποθέσεις και ευκαιρίες αντίστοιχες των επιστημονικών τους προσόντων, που επί του παρόντος δεν παρέχονται στην χώρα μας και εκεί διαπρέπουν. Πρόκειται για το φαινόμενο της επιστημονικής μετανάστευσης, το οποίο διεθνώς αποδίδεται με τον χαρακτηριστικό όρο «brain drain». Παρακολουθώντας τις μεταβολές του ιατρικού δυναμικού, ως Πρόεδρος του Τομέα Υγειονομικών ΕΤΑΑ, διαπίστωσα κατά την διάρκεια της θητείας μου την ραγδαία μείωση του αριθμού ενεργών ιατρών στη χώρα μας κατά είκοσι περίπου χιλιάδες. Η εντυπωσιακή αυτή διαπίστωση οφείλονταν κατά βάση στην έξαρση της ιατρικής μετανάστευσης, φαινόμενο το οποίο εξακολουθεί να εκδηλώνεται.
Η Ιατρική Κοινότητα μέσω των Φορέων της, θέτει διαρκώς και επιτακτικά την αναγκαιότητα να βελτιωθούν οι επαγγελματικές συνθήκες στη χώρα μας, ώστε να ανακοπεί η ροή του ιατρικού δυναμικού προς άλλες χώρες και να επιστρέψουν όσοι βρήκαν επαγγελματικό καταφύγιο σε αυτές, προκειμένου να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον τόπο τους. Γι’ αυτήν την αναγκαιότητα βέβαια απαιτείται η διαμόρφωση του κατάλληλου νομικού πλαισίου, για το οποίο προϋπόθεση αποτελεί η πολιτική βούληση, που επί του παρόντος δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα.
Και δράση στην Αυτοδιοίκηση. Δημοτικός Σύμβουλος (’91-’94 & ’12-’14), Νομαρχιακός Σύμβουλος (’95-’02); Πού χωλαίνει η Αυτοδιοίκηση;
Η υπηρέτηση του τόπου με κάθε δυνατό τρόπο αποτελεί υποχρέωση και καθήκον κάθε ενεργού πολίτη και η Αυτοδιοίκηση αποτελεί ένα σημαντικό πεδίο προς επιτέλεση αυτού του χρέους. Σ’ αυτήν την πρόκληση θεώρησα ότι έπρεπε να ανταποκριθώ παράλληλα με τις επιστημονικές, επαγγελματικές, συνδικαλιστικές, κοινωνικές και πολιτιστικές μου δραστηριότητες.
Ενεργοποιούμενος στα Αυτοδιοικητικά Όργανα και στις δραστηριότητες που αναπτύχθηκαν για την διαχείριση των σοβαρών ζητημάτων της εποχής, θεωρώ ότι ανταποκρίθηκα στο κοινωνικό μου καθήκον, λειτουργώντας με την κατάθεση απόψεων, προτάσεων και εισηγήσεων και στηρίζοντας με την συμμετοχή μου τους έχοντες την διοικητική ευθύνη, ώστε να επιτυγχάνεται, όσο ήταν δυνατόν, το καλύτερο για τον τόπο.
Επισημαίνεται, βέβαια, ότι οι θεσμικές δυνατότητες της Αυτοδιοίκησης είναι περιορισμένες στην Ελλάδα, καθόσον Αυτόνομη Αυτοδιοίκηση σημαίνει μεταφορά αρμοδιοτήτων από την Κεντρική Διοίκηση, πράγμα το οποίο καμία κυβέρνηση δεν προσεγγίζει ευμενώς. Σε σύγκριση με το παρελθόν τα πράγματα βέβαια έχουν βελτιωθεί σημαντικά. Πολλά ευρωπαϊκά προγράμματα, τα οποία ενεργοποιούνται στην περιφέρεια για έργα υποδομής, απευθύνονται κυρίως στην Αυτοδιοίκηση ως φορέα εκτέλεσης. Υποχρεώνεται έτσι η Κεντρική Διοίκηση να μεταβιβάσει αρκετές αρμοδιότητες και πόρους στην Αυτοδιοίκηση.
Επειδή αποτελεί αξίωμα ότι τίποτα δεν παραχωρείται χωρίς διεκδίκηση, χρέος των ενασχολούμενων με την Αυτοδιοίκηση είναι να διεκδικούν περισσότερους πόρους και μεγαλύτερες αρμοδιότητες, προκειμένου να επιτυγχάνεται το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τον τόπο και να δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, που θα ανακόπτουν την συνεχή απόδραση ανθρώπων, οι οποίοι θα μπορούν να παραμένουν και να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της περιοχής τους. Αυτή δε η διεκδίκηση δεν αποτελεί χρέος μόνο της Αυτοδιοίκησης αλλά συνολικά των Φορέων, των Παραγόντων και εν γένει της τοπικής κοινωνίας.
Αλλά και πολιτική δράση. Ανάμιξη στο χώρο της ΝΔ και υποψήφιος βουλευτής το 2000. Γιατί η δράση στο χώρο δε συνεχίζεται; Πόσο οι κομματικοί χώροι αντέχουν στην κριτική; Πόσο τα στεγανά τους είναι ασφυκτικά;
Κάθε άνθρωπος ως πνευματική οντότητα είναι εκ των πραγμάτων πολιτικό όν και, είτε το αναγνωρίζει, είτε όχι, κάθε δράση και κάθε έκφραση του έχουν πολιτικό πρόσημο, καθώς συμμετέχει εμφανώς ή διακριτικά, άμεσα ή μακροπρόθεσμα στη διαμόρφωση των πολιτικών εξελίξεων. Υπό αυτήν την έννοια προσδιορίζω όλες μου τις δραστηριότητες ως μία αποκλειστικά πολιτική διαδρομή. Οι θέσεις από τις οποίες δραστηριοποιείται πολιτικά κάθε άνθρωπος αποτελούν βέβαια αντικείμενο ιδεολογικού προσανατολισμού και σχεδιασμού, αλλά η ανάδειξη του σ’ αυτές είναι πάντα και συνάρτηση των εκάστοτε συγκυριών.
Το σημαντικότερο είναι ο άνθρωπος να δραστηριοποιείται και να παρεμβαίνει πολιτικά, ανεξάρτητα των συγκυριών που μπορεί να τον αναδείξουν ή όχι σε θέση διαχείρισης, προασπίζοντας τις θέσεις του παρά το προφανές ενδεχόμενο, ότι οι παρεμβάσεις σπανίως εισακούονται, ενώ μπορεί να ενοχλούν και να δυσαρεστούν κάποιους.
Με αυτές τις αρχές υπήρξα διαχρονικά ενεργός πολίτης και πολιτικά παρών δραστηριοποιούμενος στα πλαίσια της Νέας Δημοκρατίας, ως πολιτικού χώρου ιδεολογικά πλησιέστερου προς τις απόψεις μου, στον οποίο ξεκίνησα την συμμετοχή μου με την ιδιότητα του απλού μέλους. Βασική μου φιλοσοφική αρχή για την οργάνωση του πολιτικού συστήματος είναι ότι τα πολιτικά κόμματα ως δημιουργήματα της ανθρώπινης διανόησης ανήκουν στους ανθρώπους, στα μέλη τους, και όχι στις εκάστοτε ηγεσίες τους που ασκούν την τρέχουσα διαχείριση. Γνωρίζω βέβαια ότι αυτή η θέση προσκρούει στην γενικώς κρατούσα αντίληψη ότι «οι άνθρωποι ανήκουν σε κόμματα» και οφείλουν να υποτάσσονται αδιαμαρτύρητα στις όποιες επιμέρους ενέργειες των εκάστοτε ιθυνόντων.
Οι κομματικές οργανώσεις της Νέας Δημοκρατίας την εποχή της ενεργού συμμετοχής μου ως μέλος της, χαρακτηρίζονταν από συνεχείς και εμφανείς κοινωνικές παρεμβάσεις με την ενεργοποίηση των οργάνων της και πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονταν βάσει του καταστατικού της από τις ανοικτές τοπικές και νομαρχιακές συνελεύσεις. Η ανάδειξη δε των μελών που μετείχαν στα διοικητικά όργανα γινόταν με γενικές εκλογές μεταξύ των μελών του κόμματος, στις οποίες υπήρχε αθρόα συμμετοχή. Στα πλαίσια αυτών των διαδικασιών εξελέγην αλληλοδιαδόχως μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Τοπικής Οργάνωσης Βέροιας (ΔΕΤΟΒ), μέλος της Νομαρχιακής Διοικούσας Επιτροπής Ημαθίας (ΝΟΔΕ), επικεφαλής της Νομαρχιακής Επιτροπής Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΝΕΤΑ), Συντονιστής Επιστημονικού Τομέα, Συντονιστής Συνδικαλιστικού, εκλέκτωρ εκλογής Αρχηγού και Σύνεδρος. Παράλληλα συμμετείχα ως εκπρόσωπος και στα αντίστοιχα κεντρικά όργανα του κόμματος.
Η ανάδειξη μου ως υποψήφιου βουλευτή στις εκλογές του 2000, όπως και όλων των συνυποψηφίων μου, πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια ανοικτής Νομαρχιακής Συνέλευσης με την πολυπληθή συμμετοχή μελών του κόμματος από ολόκληρη την Ημαθία. Οι συγκυρίες δεν ευνόησαν τότε την εκλογή μου στο Κοινοβούλιο. Αυτό όμως δεν ανέστειλε την δραστηριοποίηση μου, η οποία συνεχίστηκε σε κεντρικό πλέον επίπεδο με την συμμετοχή σε μικτές κοινοβουλευτικές και εξωκοινοβουλευτικές επιτροπές, όπως εκείνες που αφορούσαν την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και την οργάνωση της Υγείας.
Ειδικότερα υπήρξα εκ των συντακτών του προγράμματος για την Υγεία ενσωματώνοντας την εισήγηση μου, που απετέλεσε απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου. Υπήρξαν δε χαρακτηριστικές εκείνη την εποχή οι ενημερωτικές εξορμήσεις για το πρόγραμμα Υγείας σε όλες τις περιοχές του Νομού Ημαθίας.
Οι γενικότερες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην λειτουργία των πολιτικών κομμάτων στον τόπο, προφανώς και της Νέας Δημοκρατίας, απωθούν τα απλά μέλη από την ενεργό συμμετοχή σε διαδικασίες και λήψεις αποφάσεων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αποστασιοποίηση, ιδιαίτερα των νέων από το πολιτικό σύστημα, πράγμα το οποίο αποτελεί μια παθογένεια, η οποία τίποτα καλό δεν προοιωνίζει.
Παρακολουθώντας τις πρόσφατες εσωκομματικές διαδικασίες εκλογής ηγεσιών στα πολιτικά κόμματα, διαπιστώνεται η κυριαρχία οπαδικού πνεύματος, που ελάχιστη σχέση έχει με την πραγματική πολιτική. Τα πολιτικά κόμματα ως Θεσμοί Δημοκρατίας δεν έχουν ανάγκη από οπαδούς των εκάστοτε ηγεσιών τους, για να διατηρήσουν την επαφή τους με την κοινωνία. Χρειάζονται ενεργά μέλη τα οποία θα συμμετέχουν βάσει καταστατικών διαδικασιών στην διαμόρφωση των θέσεων και των αποφάσεων. Μόνο έτσι θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στον θεσμικό τους ρόλο και θα προσελκύσουν και πάλι τους νέους που έχουν αποστασιοποιηθεί από το πολιτικό σύστημα επιλέγοντας άλλα πρότυπα.
Οι πολιτικές μου παρεμβάσεις και εισηγήσεις για γενικότερου αλλά και επιμέρους ενδιαφέροντα ζητήματα, συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο μου με τίτλο «Παρέμβαση».
Μεγάλη η αγάπη για τον Πολιτισμό και τις εκφάνσεις του. Αλλά και για την Κοινωνία γενικότερα, με τις παθογένειες και τις ανάγκες της. Μέλος, αντιπρόεδρος, πρόεδρος πλήθους συλλόγων. Στόχος;
Η ενασχόληση με τον πολιτισμό, την παράδοση και τις κοινωνικές δραστηριότητες ξεκινά από τα παιδικά μου χρόνια, χαρακτήρισε όλη την διάρκεια της γενικότερης διαδρομής μου και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με την ενεργό συμμετοχή, υπό διάφορες ιδιότητες, σε πολιτιστικούς, λαογραφικούς και κοινωνικούς φορείς. Στα πλαίσια αυτά εντάσσονται οι κατά καιρούς ενασχολήσεις με την μουσική, τον αθλητισμό, την συγγραφή, την ποίηση, την ζωγραφική, την καλλιτεχνική φωτογραφία και το ραδιόφωνο. Ειδικότερα ως ραδιοφωνικός παραγωγός και παρουσιαστής, με την καθιέρωση της ελεύθερης ραδιοφωνίας επιμελήθηκα και παρουσίασα επί χρόνια σειρά εκπομπών με πολιτιστικό και κοινωνικό περιεχόμενο, ορισμένες των οποίων συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο μου «Ταξιδεύοντας στα FM».
Απαράβατος και μόνιμος στόχος αυτής της δραστηριοποίησης είναι η διαφύλαξη των παραδόσεων, η ανάδειξη των πολιτιστικών στοιχείων που συνθέτουν την ταυτότητα του τόπου και η αναγκαία κοινωνική συσπείρωση, που αποτελεί την προϋπόθεση για τα προηγούμενα. Είναι γνωστό άλλωστε ότι στο διάβα των αιώνων και κάτω από ποικίλους επικυριάρχους του τόπου, η εθνική συνείδηση και ταυτότητα διασώθηκαν και διατηρήθηκαν χάρη στον πολιτισμό, τις παραδόσεις και την κοινωνική συνοχή των Ελλήνων.
Εδώ πρέπει να αναφερθεί ότι στην σύγχρονη εποχή με την ανεξέλεγκτη επίδραση του διαδικτύου, τα εξωγενή ερεθίσματα και τις ποικίλες κρίσεις που σοβούν, αναμενόμενο είναι να εκδηλώνονται και φαινόμενα αποστασιοποίησης από αυτές τις αρχές. Εν προκειμένω η αποτροπή εκδήλωσης αυτών των φαινομένων, αποτελεί συνολική ευθύνη. Καθώς όλοι συμμετέχουμε ως πολίτες στην κοινωνική ζωή και στο πολιτιστικό γίγνεσθαι του τόπου, φέρουμε την υποχρέωση να προλαμβάνουμε και να αποτρέπουμε ό,τι αντιλαμβανόμαστε ότι απειλεί την πολιτιστική μας υπόσταση, τις παραδόσεις και την κοινωνική μας συνοχή.
Ο κάθε πολίτης πρέπει να ενεργοποιεί τις δυνατότητές του και να δρα υπεύθυνα προς αυτή την κατεύθυνση, παράλληλα με τους αρμόδιους Φορείς και τις υφιστάμενες Πολιτιστικές και Κοινωνικές Δομές. Κοινή αποστολή πρέπει να αποτελεί η εξασφάλιση των προϋποθέσεων, ώστε οι επόμενες γενιές να παραλάβουν όλα αυτά που κληροδότησαν οι προηγούμενες και να διαμορφώσουν ένα πολιτιστικό και κοινωνικό περιβάλλον για το οποίο θα είμαστε όλοι υπερήφανοι.
Και πώς ένας Τάσος Βασιάδης, που όργωσε κυριολεκτικά την Ευρώπη, αλλά έχει και γεύση Αμερικής, χαίρεται τόσο πολύ την προεδρία του στο Ξηρολίβαδο, ένα μικρό βλαχοχώρι της Ημαθίας;
Σημαντικό για κάθε άνθρωπο είναι να μην ξεχνά τον τόπο απ’ όπου ξεκίνησε, όσο μακριά και αν έχει φτάσει. Με το Ξηρολίβαδο συνδέθηκα από την πρώτη στιγμή που εγκαταστάθηκα στην Ημαθία. Με γοήτευσαν κυριολεκτικά το μοναδικό φυσικό του περιβάλλον, η ιστορία του, οι παραδόσεις του και οι άνθρωποι του. Δεν πρόκειται απλώς για ένα μικρό βλαχοχώρι της Ημαθίας.
Η ιστορία του είναι μακρά και φτάνει σε παλαιότερα χρόνια, πολύ πριν εγκατασταθούν εκεί οι βλαχόφωνοι κτηνοτρόφοι από την οροσειρά της Πίνδου. Το Ξηρολίβαδο συνδέθηκε ιστορικά με την Βασιλική Οδό, της οποίας η κατασκευή ξεκίνησε από τον βασιλιά Αμύντα Γ΄ συνεχίστηκε από τον γιό του Φίλιππο Β΄ και συνέδεε την Κάτω Μακεδονία με την Άνω και την Ήπειρο, εξυπηρετώντας την μετακίνηση στρατευμάτων, καραβανιών και ταξιδευτών. Τελευταίος σταθμός της Βασιλικής Οδού, πριν την είσοδο στη Βέροια υπήρξε το Ξηρολίβαδο, από τα αρχαία μέχρι τα σχετικά πρόσφατα χρόνια με σημαντικές λειτουργίες.
Η αναζήτηση και αξιοποίηση των βιβλιογραφικών πηγών, των ιστορικών στοιχείων, των λαογραφικών καταγραφών και των κοινωνικών βιωμάτων που συνδέονται με το Ξηρολίβαδο ως τόπου, όπου άνθισε η ορεινή κτηνοτροφία, αλλά και ως ηρωικού και μαρτυρικού χωριού, που συνδέεται με σημαντικά εθνικής σημασίας ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα, αποτελεί μια διαρκή αποκάλυψη για την έρευνα που διενεργώ από χρόνια, στα πλαίσια του τοπικού Πολιτιστικού Φορέα.
Ο Πολιτιστικός Όμιλος Ξηρολιβάδου, που λειτουργεί συνεχώς από το 1965 και αποτελεί τον κύριο φορέα εκπροσώπησης της τοπικής κοινωνίας, κρατά ζωντανές τις παραδόσεις του τόπου, αναδεικνύοντας τα σημαντικότατα ιστορικά, πολιτιστικά και κοινωνικά στοιχεία του και διοργανώνοντας πλήθος δραστηριοτήτων στις οποίες συμμετέχουν οι κάτοικοι και οι φίλοι του χωριού. Όλα αυτά συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο μου με τίτλο «Ξηρολίβαδο Χουάρα Μουσιάτα» που αποτελεί τον πρώτο στίχο από το πασίγνωστο παραδοσιακό τραγούδι, που στην βλάχικη λαλιά σημαίνει «Ξηρολίβαδο Όμορφο Χωριό».
Και η συγγραφική δράση; Μέχρι τώρα έχουν εκδοθεί 9 βιβλία και περιμένουν άλλα 6 στο συρτάρι! Τι είναι για τον Τάσο Βασιάδη η γραφή;
Ο συγγραφέας εκ των πραγμάτων είναι μία ανθρώπινη οντότητα «πάσχουσα» ή καλύτερα «κυοφορούσα», έτσι, ώστε, αν δε γράψει και δεν εξωτερικεύσει αυτά που κρατά μέσα του, δεν θεραπεύεται, δεν ελευθερώνεται. Επομένως, η συγγραφή είναι ένα είδος αυτοθεραπείας, για να εκφρασθώ με πλέον οικείους σε μένα ιατρικούς όρους. Άλλωστε η ανάγκη της δημιουργίας είναι έμφυτη σε κάθε άνθρωπο και εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους.
Όσο για το χρόνο, αυτός ποτέ δεν είναι αρκετός για τον άνθρωπο και ως έννοια προσεγγίζεται ανάλογα με την διαχείρισή του. Αν ο χρόνος αξιοποιείται παραγωγικά και αποδοτικά κατά την διάρκεια του σύντομου βίου του ανθρώπου, τότε είναι μεγάλος και επαρκής. Αν αφήνεται να διαρρεύσει χωρίς αξιοποίηση, είναι ολίγος και ανεπαρκής. Υπό αυτή την θεώρηση ισχύει και στην περίπτωσή μου το ίδιο με κάθε άνθρωπο, όπου η παραγωγική διαχείριση του χρόνου δίνει την δυνατότητα ανάπτυξης πολλαπλών παραλλήλων δραστηριοτήτων.
Η συγγραφή των εκδοθέντων έργων μου αλλά και όσων αναμένονται να εκδοθούν, αποτελεί μια παράλληλη παραγωγική δράση η οποία συμπληρώνει τις ποικίλες ενασχολήσεις μου. Στα πλαίσια της συγγραφής εντάσσεται και η μακροχρόνια σταθερή δημοσίευση αρθρογραφίας για ποικίλα θέματα που σχετίζονται με τον Πολιτισμό, την Υγεία, την Παράδοση, την Κοινωνία και την Πολιτική. Για κάποια χρόνια συνεργάστηκα και ως σκιτσογράφος σε τοπικές εφημερίδες. Σημαντικός αριθμός των παλαιότερων δημοσιευμάτων συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο με τίτλο «Παρέμβαση», ενώ τα νεότερα θα εμπεριέχονται στο υπό έκδοση βιβλίο με τίτλο «Με το θάρρος της Γνώμης».
Πέραν των βιβλίων, για τα οποία έχει ήδη γίνει λόγος, αναφορά επιφυλάσσεται στην ποιητική παρέμβαση με τίτλο « Απαντοχές», που εμπεριέχει ποιήματα της πρώιμης συγγραφικής μου περιόδου. Η νεότερη ποιητική παραγωγή, που δεν σταμάτησε ποτέ, θα συμπεριληφθεί σε προσεχή έκδοση, της οποίας ο τίτλος δεν έχει ακόμα οριστεί.
Με ποιητική διάθεση εκδόθηκε και η εύθυμη παρλάτα με τίτλο «Του ΙΚΑ τα ευτράπελα» στην οποία περιγράφονται καταστάσεις, γεγονότα και πρόσωπα που χαρακτήρισαν την πρωτοβάθμια περίθαλψη, που παρέχονταν από το ΙΚΑ κάποιες άλλες εποχές. Εξ ίσου εύθυμη υπήρξε και η παρλάτα με τίτλο «Της Αλλαγής το κάγκελο», που εκδόθηκε με αφορμή την συμπλήρωση 10 χρόνων κυκλοφορίας της εφημερίδας «Αλλαγή», την οποία εξέδιδε η καλή φίλη Χαρούλα Ουσουλτζόγλου. Η παρλάτα «Της Αλλαγής το κάγκελο», περιγράφει και σχολιάζει με εύθυμο τρόπο τα πολιτικά δρώμενα στην Ημαθία με αναφορές και πρόσωπα που δραστηριοποιούνταν στα πλαίσια του ΠΑΣΟΚ. Η παρλάτα απαγγέλθηκε κατά την διάρκεια της εορταστικής βραδιάς για τα δεκάχρονα της «Αλλαγής» με χαρακτηριστικό τρόπο, από τον γνωστό Βεροιώτη ηθοποιό Δημήτρη Μαυρόπουλο.
Η έκδοση με τίτλο «Το Βασιαδαίικο» αποτελεί μια εκτεταμένη γενεολογική μελέτη, που ξεκινά από το 1700 και περιγράφει την εξέλιξη όλων των κλάδων της οικογένειας «Βασιάδη» και την διασπορά τους ανά τον κόσμο, στα πλαίσια ιστορικών γεγονότων και καταστάσεων. Η έκδοση προκάλεσε το ενδιαφέρον πολλών, οι οποίοι συνεισέφεραν και νέα στοιχεία, τα οποία θα συμπεριληφθούν σε νεότερη έκδοση.
Στα ανέκδοτα μέχρι στιγμής έργα συμπεριλαμβάνονται, πλην όσων ήδη αναφέρθηκαν, και τα ιστορικά μυθιστορήματα «Ο Δρόμος της Μεγάλης Άρκτου» και «Σπονδές Δρόμων», η συλλογή προσωπικών διηγημάτων με τίτλο «Αφηγήματα», το έργο «Ανθρώπων Άστεα» που συμπεριλαμβάνει συνεντεύξεις συγκεκριμένων ανθρώπων, που οι ιστορικές συγκυρίες της εποχής τους και οι περιπέτειες που επιφύλαξαν οι περιστάσεις, τους οδήγησαν μακράν των πατρογονικών τους κοιτίδων και τα «40 χρόνια Ιατρικού Συνδικαλισμού», που αποτέλεσε πρόταση του Ιατρικού Συλλόγου Ημαθίας με αφορμή την συνταξιοδότηση μου.
Η κατάσταση στα θέματα Υγείας είναι σήμερα για την Ελλάδα δραματική. Το ΕΣΥ καταρρέει. Οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες είναι απροστάτευτες. Λοιπόν; Λύσεις;
Οι πρόσφατες γενικές εξελίξεις με τις κλιμακούμενες πολεμικές συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή ανακαλούν στην ιστορική μνήμη την συνήθη πρακτική των στρατιωτικών δυνάμεων που καταλαμβάνουν κάποιες περιοχές, να προκαλούν τετελεσμένα γεγονότα καταστρέφοντας όλους τους διατιθέμενους πόρους και όλα τα έργα υποδομής, όπως γέφυρες, δρόμους, υδραγωγεία κ.λπ., ώστε η διάδοχη κατάσταση να αποστερείται όλων εκείνων των μέσων, της ευχερούς άσκησης των αρμοδιοτήτων της. Αυτά τα τετελεσμένα γεγονότα εμπνέονται από την αρχή της «καμένης γης», που ως όρος χρησιμοποιείται μεταφορικά, όταν επιχειρούνται με εσπευσμένο τρόπο νομοθετικά τετελεσμένα, για σοβαρά ζητήματα, που εκ των πραγμάτων προκαλούν κοινωνικές αντιδράσεις.
Αυτό συμβαίνει και στο χώρο της Υγείας, με την επίκαιρη νομοθετική κινητικότητα, η οποία επιχειρεί να διαμορφώσει ένα νέο τοπίο στην Δημόσια Υγεία και την Περίθαλψη των πολιτών, με σαφή στοιχεία ποιοτικής υποβάθμισης, προκαλώντας την εύλογη αντίδραση της Ιατρικής Κοινότητας. Οι Ιατρικοί Φορείς εκδηλώνουν την αντίθεσή τους ως προς το περιεχόμενο του επίκαιρου νομοσχεδίου με τίτλο «Ρυθμίσεις για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και την παρακολούθηση και αξιολόγηση της φαρμακευτικής δαπάνης», χαρακτηρίζοντας το ως ατελέσφορο, εξοντωτικό για το ιατρικό επάγγελμα και υπονομευτικό για την υγεία των πολιτών, επισημαίνοντας όλες τις επίμαχες διατάξεις του. Ανάλογη αντίθεση εκδηλώθηκε και εκδηλώνεται στις διατάξεις του πρόσφατου νόμου περί προσωπικού ιατρού, για τις οποίες, παρά την θεσμοθέτηση, δεν διαφαίνεται η εφαρμογή τους.
Όταν αυτές οι αμφιλεγόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις, εισάγονται εσπευσμένα παρά τις εκδηλούμενες αντιδράσεις, είναι σαφές ότι επιδιώκεται η δημιουργία τετελεσμένων, τα οποία θα είναι ιδιαίτερα δύσκολα να αποκατασταθούν από τους επόμενους διαχειριστές, όποιοι και αν είναι αυτοί. Το σίγουρο είναι ότι με τους επιχειρούμενους νομοθετικούς πειραματισμούς και την αναπόφευκτη υποβάθμιση του ποιοτικού επιπέδου της παρεχόμενης δημόσιας περίθαλψης, ο χώρος της Υγείας αναμένεται να μετατραπεί σε «καμένη γη» για τους πολίτες, οι οποίοι πλέον θα επιβαρύνονται προσωπικά με το κόστος των υπηρεσιών υγείας, τις οποίες έχουν ακριβοπληρώσει και εξακολουθούν να πληρώνουν μέσω των ασφαλιστικών εισφορών και της φορολογίας.
Η Ιατρική Κοινότητα με τις επανειλημμένες παρεμβάσεις των Φορέων της, προσπάθησε και προσπαθεί να αποτρέψει το φαινόμενο της «καμένης γης» στην Υγεία. Σ’ αυτήν την πρακτική των τετελεσμένων, η προάσπιση της ποιότητας περίθαλψης των πολιτών και η διασφάλιση της επιστημονικής και επαγγελματικής υπόστασης των ιατρών, είναι ζήτημα εγρήγορσης και διαρκούς αγωνιστικής ετοιμότητας.
Ως μόνος τρόπος πλέον για να ελεγχθεί και να αποτραπεί η νομοθετική κινητικότητα που μετατρέπει την Υγεία σε «καμένη γη» και θέτει σε επισφάλεια τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, προβάλλει η κοινωνική κινητοποίηση, όπως γίνεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου επιχειρούνται ανάλογοι νομοθετικοί πειραματισμοί. Οι Πνευματικοί, Επιστημονικοί, Επαγγελματικοί, Κοινωνικοί, Πολιτιστικοί, Αγροτικοί και πάσης φύσεως Φορείς, οφείλουν να κινητοποιηθούν συντονισμένα και αγωνιστικά απαιτώντας την ισχύ της συνταγματικής διάταξης, που ορίζει την υποχρέωση της πολιτείας να μεριμνά για την ισότιμη για όλους τους πολίτες παροχή υπηρεσιών Υγείας.
Μόνο εάν καταστεί κοινή συνείδηση ότι η Υγεία, ως το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου, αποτελεί πρώτιστα ζήτημα κοινωνικής ευθύνης, θα μπορέσουν να δρομολογηθούν λύσεις για τα ζέοντα και επιτακτικά προβλήματα.
Και δεν είναι μόνο εκεί το πρόβλημα. Όλη η πολιτική σκηνή υφίσταται τριγμούς. Οι νέοι γυρίζουν την πλάτη σ’ ένα πολιτικό κατεστημένο που νιώθουν πως τους προδίδει. Πού πάμε;
Εκ πεποιθήσεως είμαι φύσει και θέσει αισιόδοξος. Διαχέεται βέβαια μια αντίληψη ότι ο σημερινός Έλληνας διακατέχεται από αποστασιοποιημένο πολιτικό κριτήριο. Πιστεύω ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Αυτό που προκαλεί την επιφύλαξη ως προς τούτο, είναι η αποστασιοποίηση πολλών πολιτών από την συμμετοχή τους στα κοινά, οι οποίοι περιορίζονται στην εξ αποστάσεως ανέξοδη κριτική.
Η εποχή μας χαρακτηρίζεται δυστυχώς από άκρατο ωφελιμισμό, ατομισμό και εσωστρέφεια. Αυτό βέβαια εξηγείται από τις συνθήκες ζωής και τα οικονομικά αδιέξοδα, που μονοπωλούν τον χρόνο και τη διάθεση των πολλών, ώστε να μη ασχολούνται με τα κοινά. Έτσι ο πολίτης αναγκαστικά περιορίζεται στο μικρόκοσμό του.
Ίσως αυτή η μη συμμετοχή είναι και μια αντίληψη, η οποία υπαγορεύεται από την διαβόητη παγκοσμιοποίηση, που θέλει τον πολίτη να επαναπαύεται στον καναπέ του σπιτιού του. Η ρευστότητα του πολιτικού σκηνικού και οι εναλλαγές του, χαρακτηρίζουν κάθε εποχή από τα αρχαία χρόνια, έτσι ώστε όλες οι εκφάνσεις της πολιτικής να επαναλαμβάνονται κατά πανομοιότυπους κύκλους. Ο χρόνος ούτως η άλλως διαβαίνει καταλυτικά, αμβλύνει τις όποιες αντιθέσεις και καταργεί εν τοις πράγμασι κάθε αδιέξοδο.
Τελικά πιστεύω πως ο Έλληνας θα νικήσει τον ατομισμό του, θα απεγκλωβιστεί από τα αδιέξοδα που του επιβάλλονται και θα διεκδικήσει με συμμετοχικούς αγώνες το καλύτερο αύριο, όπως άλλωστε συμβαίνει διαχρονικά.
Κι επειδή ο Πολιτισμός μιας χώρας σαν την Ελλάδα, που κάποτε αντιστεκόταν κι ήταν σε θαυμαστή άνοδο πριν πενήντα χρόνια, (τι μεγάλες μορφές σ’ όλους του τομείς!), κατρακυλά ανεπανόρθωτα, πού να ελπίσουμε; “Ζητείται ελπίς” τιτλοφορούσε ο Αντώνης Σαμαράκης, πριν από πολλά χρόνια ένα από τα βιβλία του. Αλλά πού θα βρεθεί σήμερα η ελπίδα;
Ξεκινώντας από το τελευταίο ερώτημα θα επισημάνω ότι η αναζήτηση της ελπίδας για την πολιτιστική αναβάθμιση του τόπου δεν μπορεί και δεν πρέπει να αναζητείται σε εξωγενείς παράγοντες. Η ελπίδα ενυπάρχει στην ψυχοσύνθεση και εν πολλοίς στις γενετικές καταβολές του Έλληνα. Άλλωστε ο γνωστός μύθος με το κουτί της Πανδώρας που περιείχε όλες τις ανθρώπινες συμφορές και στο τέλος αναδείκνυε την ανεκτίμητη αξία της Ελπίδας, αποτελεί δημιούργημα της ελληνικής διανόησης και έμπνευσης.
Το γεγονός ότι παλαιότερα υπήρξε ανάδειξη σημαντικών μορφών στο πολιτισμό σε σύγκριση με την σύγχρονη εποχή μαρτυρεί και την διαχρονική πολιτιστική παράδοση του τόπου, που χαρακτηρίζεται από περιόδους χαμηλής δραστηριοποίησης αλλά και χρονικές στιγμές έντονης πνευματικής έξαρσης. Εάν προσεγγίσουμε τα σύγχρονα πολιτιστικά δρώμενα της εποχής και ενδιατρίψουμε στο πολιτιστικό φυτώριο που διαρκώς ανανεώνεται, θα ανακαλύψουμε μορφές που κάλλιστα μπορούν να αναδειχθούν σε κορυφαίες και αναμένουν τις κατάλληλες ευνοϊκές συγκυρίες.
Υπάρχει ελπίδα, λοιπόν, και είναι σύμφυτη με την ίδια την κοινωνική, πνευματική και πολιτιστική ιδιοσυγκρασία και υπόσταση του Έλληνα.
Απαραίτητη προϋπόθεση, ώστε η ούτως ή άλλως υφιστάμενη ελπίδα να αποφέρει τα γενικώς προσδοκώμενα αποτελέσματα για τον πολιτισμό και την γενική ανάπτυξη του τόπου, είναι η ενεργοποίηση των πολιτών σύμφωνα με το ακόλουθο απόσπασμα από το έργο «Πολιτικά» του Αριστοτέλη, το οποίο χρησιμοποιώ και ως εισαγωγή στο βιβλίο μου «Παρέμβαση»:
«Ουδέ χρη νομίζειν αυτόν αυτού τινά είναι των πολιτών, αλλά πάντας της πόλεως. Μόριον γαρ έκαστος της πόλεως. Η δ’ επιμέλεια πέφυκεν εκάστου μορίου βλέπειν προς την του όλου επιμέλειαν», δηλαδή «Κανείς δεν πρέπει να πιστεύει ότι ανήκει στον εαυτό του, αλλά αντίθετα ότι όλοι οι πολίτες ανήκουν στην πόλη. Ο κάθε άνθρωπος είναι ένα μόριο της πόλης. Η δε φροντίδα κάθε μορίου πρέπει να αποβλέπει προς την φροντίδα για το σύνολο».
Κάθε άνθρωπος πρέπει να λειτουργεί ως πέρασμα μέσα από τον οποίο οι αυριανοί πολίτες θα μπορούν να διδάσκονται και να εμπνέονται από τις αρχές και τα βιώματα των προηγουμένων γενεών. Μέσα απ’ αυτήν την προσέγγιση έχουν απόλυτη ισχύ οι στίχοι του Κωστή Παλαμά:
«Χρωστάμε σ’ όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ‘ρθουν και θα περάσουν,
κριτές θα μας δικάσουν, οι αγέννητοι, οι νεκροί»
………………
Φωτογραφίες: Αρχείο Τάσου Βασιάδη
………………..