Βίκυ Παπατζίκου. Ταγμένη στην Τέχνη και τη γκαλερί της – Τόλμη, αποφασιστικότητα και πάθος / συνέντευξη στη Δήμητρα Σμυρνή

Συνάντηση στη γκαλερί της. Δεκαοχτώ τώρα χρόνια η γκαλερί Παπατζίκου είναι ένα κύτταρο πολιτισμού στην πόλη μας τη Βέροια, όπου, βέβαια, ο χώρος  καταξιώθηκε με προσωπικό αγώνα.

Η επαρχία αντιμετωπίζει το καινούριο πάντα με επιφύλαξη κι αυτό είναι ένα γνώρισμα των μικρών κοινωνιών. Το ότι η Βίκυ το τόλμησε, το αποφάσισε και στην πορεία δικαιώθηκε, είναι αποτέλεσμα της αγάπης της για την Τέχνη και του πάθους, με το οποίο υποστήριξε αυτήν την αγάπη.

Στην κουβέντα μας επισημαίνει τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε η οικογένειά της στις αποφάσεις της και στην πορεία της γκαλερί. “Όπου κι αν βρεθούμε, γινόμαστε  πρεσβευτές της πόλης. Είμαστε στο «φάσμα» του ρομαντισμού. Στις μέρες μας θεωρείται ελάττωμα”  λέει.

Αθλητισμός και Πολιτισμός εν τη ενώσει…! Τάκης Παπατζίκος και Βίκυ. Όλοι ξέρουν στην πόλη τον αστέρα του ποδοσφαίρου Παπατζίκο. Πριν από χρόνια έγραψε ιστορία!  Διακρίθηκαν ο καθένας στο χώρο του ή καλύτερα «ο καθείς εφ ώ ετάχθη».

Σε ερωτήσεις, όπως τι είναι για την ίδια η Τέχνη, τι θα άλλαζε, τι την ενοχλεί,  τι απολαμβάνει και τι εύχεται, απαντάει:”Η Τέχνη για μένα είναι «η εικόνα ενός προορισμού». Τι θα άλλαζα; Αρχής γενομένης από εμένα, «παιδεύομαι»  να περιορίσω τον εγωισμό  μου και να ελαχιστοποιήσω τα λάθη μου. Με ενοχλεί η παντογνωσία, το «όλα τα σφάζω-όλα τα μαχαιρώνω». Απολαμβάνω να  μαγειρεύω για τα παιδιά μου και να μοιράζομαι χρόνο μαζί τους, όποτε και όταν συμβαίνει. Ευχή για τις κοινωνίες μας να πάψουν να μας κατατρύχουν η δουλοπρέπεια και η μετριότητα.”

Δηλώνει «εργάτης της Τέχνης». Πιστεύει πως “ό,τι πραγματικά αξίζει δεν χρειάζεται να φωνασκεί” και συμπληρώνει: “Στον μικρό μας τόπο, γνωριζόμαστε καλά μεταξύ μας. Όσοι ενδιαφέρονται για το χώρο μας μέσα από το βιογραφικό της γκαλερί μπορούν να αντλήσουν πληροφορίες. Τα γεγονότα είναι οι πρωταγωνιστές, είναι ικανά να συνθέσουν σαφή εικόνα του χώρου που τα παράγει.”

Ζούμε στην επαρχία. Είμαστε, βέβαια κοντά στη Θεσσαλονίκη, αλλά μόνο ο απόηχος των εικαστικών γεγονότων της συμπρωτεύουσας, και πολύ περισσότερο της πρωτεύουσας, έφτανε μέχρι τη Βέροια, πριν γεννηθεί στην πόλη η Γκαλερί Παπατζίκου

Ζούμε  στη Βέροια, σε μια πόλη με ιστορικό και φυσικό πλούτο. Θα μπορούσαμε να είμαστε «το κέντρο» αλλά παραμένουμε επαρχία. Ναι, ζούμε στην περιφέρεια,  είμαστε όμως και πολίτες του κόσμου. Και όταν έρχεται η ώρα να  «χτίσουμε», καλό είναι να «χτίζουμε»  στον τόπο μας. Η αποκέντρωση της Τέχνης ήταν στα σχέδιά μας. Ουτοπικό; Ίσως. «Αξίζει να προσπαθήσει κανείς για το όνειρο», όπως λέει και ο ποιητής.

Και απαντώ στην ερώτησή σας.  Η Βέροια, αγαπητή Δήμητρα, ακολουθεί τη μοίρα των περισσότερων μακεδονικών πόλεων.  Σπάνια θα δεις σε αυτές γκαλερί και σπανιότερα πινακοθήκες και μουσεία με σύγχρονο προσανατολισμό.  Η αμεριμνησία αυτή δηλώνει την αδιαφορία  των μικρών μας κοινωνιών για την προστασία και την ενίσχυση της σύγχρονης  καλλιτεχνικής δημιουργίας, αλλά και άγνοια. Η Τέχνη εκτός του ότι είναι αφετηρία Πολιτισμού και ανάπτυξης  είναι και  κοινωνικό αγαθό και ως αγαθό  οφείλουμε, κατά την ταπεινή μου γνώμη, να την αντιμετωπίζουμε..

Η Αθήνα και  η Θεσσαλονίκη ευτύχησαν από  νωρίς να έχουν γκαλερί, που παίξανε σημαντικό ρόλο στην  καθιέρωση  νέων προτάσεων τέχνης. Στη συνέχεια ιδρύθηκαν τα μουσεία που πλέον  έχουν την ευθύνη.  Στις μικρές μας πόλεις όπως προανέφερα το θέμα παραμένει άλυτο. Έτσι οι γκαλερί καλούνται  να μυήσουν και να εκπαιδεύσουν το κοινό,  να παίξουν το ρόλο ενός μουσείου, σε άλλη κλίμακα βέβαια. Είναι μεγάλη τύχη για την πόλη, για την όποια πόλη,  η ύπαρξη μιας γκαλερί που δραστηριοποιείται με συνέπεια στο σύγχρονο πεδίο της Τέχνης.  Έρχεται να καλύψει  ένα κενό.

Πώς και πότε αποφασίστηκε ένα τέτοιο τολμηρό εγχείρημα;

Η γκαλερί  λειτουργεί από το 2006.  Τολμηρό εγχείρημα δεν θα το έλεγα.  Απλά από την πόλη μας έλειπε το βίωμα, η γνώση,  δεν προϋπήρξε κάτι ανάλογο. Και όταν παίρνεις την  απόφαση  να προπορευτείς,  να ανοίξεις νέους δρόμους,  αυτό εξ ορισμού έχει δυσκολίες, καλείσαι να πληρώσεις το τίμημα. Και εφόσον επιλέξαμε, μέσω της γκαλερί, να υπηρετήσουμε  το σύγχρονο κομμάτι της Τέχνης επωμισθήκαμε το βάρος αυτής της απόφασης.

Τι πρεσβεύει και πώς μπορεί να γίνει κατανοητή η Σύγχρονη Τέχνη;

Μέσα στην αμηχανία μας να ορίσουμε τι είναι η Σύγχρονη Τέχνη και τι πρεσβεύει, θα την παρομοίαζα με το βοτσαλάκι που πέφτει σε λιμνάζοντα ύδατα και τα ταρακουνάει. Παράγεται σε ενεστώτα χρόνο, πρεσβεύει την εποχή της, τον κόσμο μας και τις  εμπειρίες μας και αξιώνει  την διαχρονικότητά της. Η Τέχνη προάγει την ελευθερία της έκφρασης και κινητοποιεί το συναίσθημα. Για να την κατανοήσουμε χρειάζεται ανοιχτό μυαλό και ανοιχτή καρδιά.

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε με την Τέχνη;

Η αγάπη μου για την Τέχνη. Το βέβαιο είναι πως δεν προέκυψε και ούτε μου κληροδοτήθηκε, ήταν συνειδητή επιλογή.  Από πολύ νωρίς διαισθάνθηκα την αξία της. Αγόραζα Τέχνη και  παρακολουθούσα με ενδελέχεια, θα έλεγα,  ότι συνέβαινε σε μουσεία και γκαλερί.  Έτσι, απέκτησα χρήσιμη γνώση και  εικόνα του  ευρύτερου χώρου  της Τέχνης. Η τύχη ήταν με το μέρος μου.  Χάρη σ΄ αυτή μου τη συμμετοχικότητα, γνώρισα σημαντικές προσωπικότητες  του χώρου, που επηρέασαν με το έργο τους τον τρόπο που παρατηρώ και  αντιλαμβάνομαι την Τέχνη.  Αυτόν τον κόσμο,  τον κόσμο της Τέχνης, που ασκούσε επάνω μου μια ιδιαίτερη γοητεία,  θέλησα να τον μοιραστώ με τους φίλους μου, τους ανθρώπους της πόλης μου. Κάπως έτσι γεννήθηκε η  γκαλερί. Εμπιστεύτηκα το ένστικτό μου.

Ποιες εγγενείς δυσκολίες κλήθηκε  να  αντιμετωπίσει μια τέτοια απόφαση;

Ξέρετε, η ύπαρξη και η λειτουργία μιας αίθουσας σύγχρονης τέχνης,  όπου κι αν αυτή εδρεύει, και το εννοώ, είναι δρόμος  συνεχούς προσπάθειας. Η ελλιπής παιδεία μας, η προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίζεται η Τέχνη, η εγκατάλειψή και υποβάθμιση του δημόσιου χώρου και του ιδιωτικού επίσης  χώρου που προορίζεται για κοινή χρήση,  περιορίζουν  την αισθητική και  πνευματική μας καλλιέργεια.

Έχω τη συνήθεια λόγω της δουλειάς μου, όπου κι αν βρεθώ να «σκανάρω» το χώρο. Το πώς διαχειριζόμαστε το χώρο και τι επιλέγουμε να βάλουμε στους τοίχους αντανακλά την παιδεία μας. Οι διαπιστώσεις συχνά είναι αποκαρδιωτικές. Απουσιάζει από τον μέσο  Έλληνα η γνώση, συνεπώς και η ανάλογη κουλτούρα.  Η αγορά του έργου τέχνης δεν έχει περάσει στη νοοτροπία μας. Οι συλλέκτες, οι φιλότεχνοι,  και όσοι  αγοράζουν συστηματικά Τέχνη εξυπηρετούν μέρος  της αγοράς. Τα Μουσεία και οι γκαλερί υπάρχουν, για να προσφέρουν γνώση και υπηρεσίες. Πόσοι περνάμε την πόρτα τους;

Στην περίπτωσή μας, χρειάστηκε εκ του μηδενός να δημιουργήσουμε κοινό αλλά και να  διαφοροποιήσουμε  συνήθειες και νοοτροπίες  χρόνων. Στον αντίποδα έρχεται να προστεθεί και το πρακτικό ζήτημα. Καλώς αποφασίζεις  και δημιουργείς έναν χώρο,   καλείσαι όμως  να τον συντηρείς και να τον χρηματοδοτείς συνεχώς, με ότι αυτό συνεπάγεται. Το να βάζεις το χέρι βαθιά στην τσέπη και να επιμένεις στην ποιότητα ακόμα και σε μη ευνοϊκά περιβάλλοντα είναι το μεγάλο στοίχημα. Χρειάζονται αντοχές.

Ποιοι ήταν οι καλλιτέχνες που συμμετείχαν στην πρώτη έκθεση;

Πρώτη έκθεση, Δεκέμβριος 2006, σαν να συμβαίνει τώρα…  Έντονες οι μνήμες. Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: Μανόλης Γιανναδάκης, Γιώργος Κατσάγγελος,  Velizar  Kristic, Κωστής Τριανταφύλου, Γιώργος Τσακίρης. Ο Βελισσάριος  Κρίστιτς  δεν είναι πλέον στη ζωή. Ήταν η  πρώτη μας ομαδική έκθεση.  Πέντε καταξιωμένοι καλλιτέχνες με έντονο αποτύπωμα στον χώρο της Σύγχρονης Εικαστικής Σκηνής.  Και ο κύβος ερρίφθη!  Μια ιστορική για το χώρο μας έκθεση πλέον.  Έδωσε με σαφήνεια το στίγμα, την κατεύθυνση της γκαλερί και  αποτέλεσε αφετηρία σημαντικών συνεργασιών.

Και το κοινό; Πώς αντέδρασε αρχικά;

Η αντίδραση του κοινού δεν με απασχόλησε ιδιαίτερα. Η αμηχανία ήταν  αναμενόμενη. Είχαμε να κάνουμε τότε με ένα κοινό ανυποψίαστο, σχεδόν στην πλειοψηφία του

Ακολούθησαν συνεργασίες με πολλούς καλλιτέχνες καταξιωμένους, (ανάμεσά τους καθηγητές των Σχολών Καλών Τεχνών της Αθήνας, του Αριστοτελείου ή  Δυτικής Μακεδονίας). Είδαμε να  εκθέτουν στη Γκαλερί  πολλές προσωπικότητες της Τέχνης  αλλά και  Έλληνες  καλλιτέχνες της διασποράς. Πώς πείθονται όλοι αυτοί να εκθέσουν σε μια μικρή επαρχιακή πόλη;

Από το κύρος και τη φήμη της γκαλερί. Η μεθοδικότητα και η εξωστρέφεια που δείξαμε, απέδωσαν καρπούς. Αποφύγαμε εύκολες πρακτικές. Είπαμε και τα όχι μας. Όλα δεν είναι Τέχνη. Ποιος θα σε πάρει στα σοβαρά, αν οι επιλογές σου δείχνουν ανεπάρκεια; Με ευθύνη, επαγγελματισμό και συνέπεια οικοδομούνται οι σχέσεις εμπιστοσύνης και αλληλοϋποστήριξης ανάμεσα στον καλλιτέχνη και στον γκαλερίστα.  Όλα έχουν τον τρόπο τους και τα πάντα κερδίζονται.

Ποια είναι τα όπλα της γκαλερί;

Σημαντική κάνουν μια γκαλερί οι επιλογές της και το είδος της τέχνης που διακονεί.  Συνεπώς τα όπλα μιας γκαλερί είναι οι συνεργάτες της και η προσήλωση στους στόχους  που θέτει  εξ αρχής. Μέσα από τις συνεργασίες μας γράφεται η ιστορία  μας,  χτίζουμε  το βιογραφικό μας  και αυτό  μας  ακολουθεί.

Αλλά, πέρα από προσωπικότητες εγνωσμένης αξίας, ο χώρος δίνεται και σε νέους καλλιτέχνες. Με ποιο σκεπτικό;

Είναι θεμιτό και  επιβάλλεται.  Δικαιούνται οι νέοι άνθρωποι την  ευκαιρία.  Είναι πάγια θέση μας. Δεν λειτουργήσαμε ποτέ φοβικά.  Δώσαμε και δίνουμε  βήμα σε νέους καλλιτέχνες, όταν  εκτιμούμε ότι αξίζει να προβληθεί η δουλειά τους,  με την ελπίδα να μας δικαιώσουν.  Κάποιοι  από  αυτούς στο μέλλον,  θα ανήκουν στις γενιές  που τα έργα τους θα έχουν  βρει τη θέση τους στα μουσεία.

Οι καλλιτέχνες της πόλης έδωσαν κι αυτοί το “παρών” τους, απ’ όσο θυμόμαστε. Με ποιο τρόπο;

Αγαπώ την πόλη μου και τους ανθρώπους της, και η πόλη μου με αγαπάει. Υπάρχουν ορατές αποδείξεις αυτής της αμφίδρομης αγάπης. Η σχέση αυτή, με ευαισθητοποιεί απέναντί τους. Βλέπουμε και αξιόλογες προσπάθειες  συμπολιτών μας. Χαίρομαι, όταν η δουλειά τους, μου επιτρέπει να τους δώσω βήμα. Ίσως μερικούς  να δυσαρέστησα.  Ξέρετε κάπου διάβασα,  μάλλον είναι του Φουκώ, «η εξουσία είναι σαν τον υδράργυρο, απλώνεται παντού».  Αυτή την ελάχιστη εξουσία του χώρου μου, προσπάθησα να τη διαχειριστώ με λογική. Πιστεύω υπήρξα δίκαιη. Επιπλέον, όποτε μου ζητήθηκε, πρόσφερα την εμπειρία και τη γνώση μου, βοήθησα κάποιους να βελτιώσουν το βιογραφικό τους, άνοιξα τον κύκλο των γνωριμιών τους, και  όπου χρειάστηκε έβαλα ακόμα και  προσωπική εργασία με αφιλοκέρδεια.  Δε σας το κρύβω, υπήρξαν και άβολες στιγμές.  Λένε, αν θες να αποκτήσεις εχθρούς,  πες την αλήθεια…  Οι ισορροπίες είναι δύσκολες  στα μικρά μας περιβάλλοντα.

Πόσο εκτιμήθηκε αυτή η στάση;

Δεν με απασχολεί ιδιαίτερα. Το καλό, όπως και το κακό, είναι σύμφυτα με τον άνθρωπο. Είναι θέμα παιδείας και αξιών. Ευτυχώς υπάρχει και  ο χρόνος  που βάζει τα πράγματα στη θέση τους. Από τη μεριά μου, όσο μπορώ προσφέρω.  Επιπλέον έχω μια ηθική υποχρέωση, οφείλω  ευγνωμοσύνη στην οικογένειά μου, στους συνεργάτες μου που παραμένουν στο πλάι μου, στους φίλους μου που με στηρίζουν και σε  γνωστούς και άγνωστους που με τον τρόπο τους ευνόησαν στην μακροημέρευση της γκαλερί.

Ο όρος “έκθεση μικρής φόρμας”, άγνωστος πριν για μας, καθιερώθηκε και ευδοκίμησε στην πράξη. Πώς;

Οι εκθέσεις αυτής της λογικής δεν είναι άγνωστες στον κόσμο της Τέχνης.  Έχουν την ιστορία τους. Εξυπηρετούν μιαν ανάγκη, μικρότερα έργα, βολικότερες  τιμές. Δίνεται η ευκαιρία στο κοινό να αποκτήσει ένα έργο τέχνης ή ίσως, ένα έργο τέχνης του καλλιτέχνη που θαυμάζει. Είναι πολυσυλλεκτικές από κάθε άποψη. Σίγουρα μια καλή  ευκαιρία να συνυπάρξουν στον ίδιο χώρο και να αναμετρηθούν διαφορετικής γενιάς καλλιτέχνες . Έτσι αναπτύσσεται μεταξύ τους  γόνιμος  διάλογος με αφορμή  αυτή τη συνύπαρξη.  Η έκθεση,  «ΜΙΚΡΗ ΦΟΡΜΑ»  έγινε για τον χώρο μας θεσμός. Μια απίστευτα μεγάλη γιορτή! Και το χαρήκαμε.

Κάτι που αξίζει να αναφέρω είναι η έκθεση  «ART στο Κλιμακοστάσιο»  που εγκαινιάσαμε «κεκλεισμένων των θυρών»  την περίοδο του εγκλεισμού, 1/1/2021,  σε ανάμνηση της  «ΜΙΚΡΗΣ ΦΟΡΜΑΣ».

Ναι, είδαμε και σχετικό βίντεο, τι ακριβώς συνέβη στο Κλιμακοστάσιο;

Ήταν ιδέα χρόνων.  Την περίοδο του εγκλεισμού λόγω του κωρονοϊού, άδραξα την ευκαιρία. Μετέτρεψα το κλιμακοστάσιο του σπιτιού μας σε γκαλερί. Σε αυτό συνέβαλε σημαντικά η  εξαιρετική γεωμετρία του χώρου.  Από την είσοδο έως και τον δεύτερο όροφο  ανέπτυξα έργα  από το ντεπό της γκαλερί. Το αποτέλεσμα εξέπληξε και εμένα. Στήθηκε μια πρωτότυπη έκθεση, έκανε αίσθηση. Την εγκαινιάσαμε  «κεκλεισμένων των θυρών»  την Πρωτοχρονιά του 2021. Ήταν η πρώτη μας διαδικτυακή έκθεση. Υφίσταται μέχρι σήμερα με αλλαγές, είναι επισκέψιμη και αποτελεί ευχάριστο ξάφνιασμα για όσους περνάνε το κατώφλι μας. Υπάρχει αναρτημένη στο κανάλι μας στο YouTube.  https://www.youtube.com/watch?v=y0IbVTmHSlA

Ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι της Γκαλερί και πώς τοποθετούνται χρονικά και θεματικά;

Τα όνειρα δεν τελειώνουν ποτέ. Να γιορτάσουμε το 2026 τα είκοσι χρόνια της γκαλερί, με ένα μεγάλο κάλεσμα. Και το σχεδιάζουμε από τώρα.  Αυτός είναι ο μεγάλος στόχος μας. Να είμαστε και να το χαρούμε. Βέβαια τρέχει και το πρόγραμμα της γκαλερί. Τον Μάιο θα είμαστε στην 7η Art-Thessaloniki (HELEXPO), που παρά τις δυσκολίες επιμένει σθεναρά και εμείς μαζί,  και τον Σεπτέμβρη ελπίζουμε και πάλι να δηλώσουμε παρόντες  στο ART-ATHINA  στο Ζάππειο. Οψόμεθα …

Και φτάνουμε στο σημαντικότερο δείγμα καταξίωσης της Γκαλερί Παπατζίκου μέσα από τη συμμετοχή της στην ART-ATHINA , το 2013. Κατόρθωμα για μια επαρχιακή πόλη, και κατόρθωμα το ότι η Γκαλερί συνεχίζει να συμμετέχει μέχρι και σήμερα στον καλλιτεχνικό αυτό θεσμό. Πώς  αποφασίστηκε, πώς ήταν η πρώτη φορά και πώς λειτούργησε η συμμετοχή της μέχρι και το περσινό καλοκαίρι;

Η ART-ATHINA είναι  Διεθνής έκθεση Σύγχρονης Τέχνης από τις μακροβιότερες στην Ευρώπη. Η μεγαλύτερη συνάντηση Τέχνης στην Ελλάδα. Διοργανώνεται από τον ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟ ΑΙΘΟΥΣΩΝ ΤΕΧΝΗΣ και τελεί υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας.

Ήταν ένας στόχος , που κατακτήθηκε βήμα – βήμα με γνώση, συνέπεια και  δουλειά..

Η γκαλερί εδρεύει στη Βέροια αλλά τα μάτια μου ήταν πάντα στραμμένα στην Αθήνα.. Η ART-ATHINA ήταν το όχημα, για να βρεθούμε στο κέντρο των εικαστικών εξελίξεων.

Το 2012 η γκαλερί έγινε αποδεκτή ως μέλος (βάση  βιογραφικού)  από τον  Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αιθουσών Τέχνης. Η αποδοχή αυτή, σήμαινε και επίσημα  την καταξίωση μας στο χώρο της σύγχρονης εικαστικής σκηνής.  Το επόμενο  βήμα ήταν η αίτηση  και η πρότασή μας για την συμμετοχή μας στην  ART-ATHINA 2013. Η απάντηση ήταν θετική και από το Μάιο  2013 έως και τον Νοέμβριο του 2023 συμμετέχουμε ανελλιπώς με αξιόλογες προτάσεις. Μέσα από αυτή τη συνθήκη, συλλέγουμε γνώση και αποκτούμε εμπειρία, ανανεώνουμε τις συνεργασίες μας με καλλιτέχνες και συλλέκτες. Έχουμε δημιουργήσει στην Αθήνα το κοινό μας και ένα ευρύτερο δίκτυο.

Γνωρίζω αρκετά  καλά την ανθρωπογεωγραφία του χώρου της Τέχνης, όπως γνωρίζω και τη θέση της γκαλερί μέσα σ’ αυτόν. Δεν πτοήθηκα και δεν συμβιβάστηκα. Το καρτελάκι κάτω από την επωνυμία της γκαλερί γράφει Βέροια, τιμώ τον τόπο μου, διεκδίκησα  και έξω από αυτόν ό,τι μας αξίζει, τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.

Η Γκαλερί συνεργάστηκε και με άλλους φορείς, δείχνοντας μια εξωστρέφεια ιδιαίτερα γόνιμη. Πώς και γιατί;

Οι γκαλερί είναι χώροι που αλληλεπιδρούν με την κοινωνία. Δεν είναι ξεκομμένοι από αυτήν. Η εξωστρέφεια για μας ήταν και είναι ζητούμενο. Στα χρόνια που λειτουργούμε, ενδεικτικά θα αναφέρω, συνεργαστήκαμε με εργαστήρια Σχολών Καλών Τεχνών. Δημιουργήσαμε ανοιχτές δράσεις  με την συμμετοχή  ομάδων και σχολείων. Φιλοτεχνήσαμε με φοιτητές του 3^ου εργαστηρίου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους μεγάλης κλίμακας στο σπίτι της Βεργίνας, που ανήκει στο Σύλλογο ¨Πρωτοβουλία για το Παιδί”.  Φιλοξενήσαμε στον χώρο της γκαλερί σε συνεργασία με το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσ/νίκης μέρος της 2^ης photo-biennale, META-THESIS III.  Συνεργαστήκαμε με τη Δ. Κ. Βιβλιοθήκη της Βέροιας σε μία προσπάθεια επικοινωνίας και ανταλλαγής ιδεών και αφιερώσαμε ένα μήνα στην καμπάνια της “ΜΑΖΙ ΘΑ ΑΝΑΨΟΥΜΕ ΤΑ ΦΩΤΑ”.  Παρουσιάσαμε, εργαστήρια- τμήματα της ΚΕΠΑ του Δήμου Βέροιας.  Δώσαμε χώρο και βήμα σε συλλόγους και ανεξάρτητες ομάδες. Ευτυχής συγκυρία η συνεργασία μας με το Εθνογραφικό Κέντρο Γιώργη Μελίκη-Κέντρο Έρευνας Μάσκας. Επίσης συμβάλαμε σημαντικά με τον σύζυγό μου στη δημιουργία ενός μικρού Λαογραφικού Μουσείου στο Σέλι – Κάτω Βέρμιο. Επωμισθήκαμε την οργάνωση του χώρου, την ευθύνη και την επιμέλεια των μικρών του συλλογών που μέρος τους προέρχεται από την οικογένεια. Πάντα με διάθεση προσφοράς, ανιδιοτέλεια και προσωπική εργασία.  Στον ίδιο χώρο, στα 1450μ υψόμετρο, οργανώσαμε συναντήσεις Σύγχρονης Τέχνης.

Το σημαντικότερο όλων, αξιοποιήσαμε το δικαίωμα που μας παραχωρεί η Τέχνη, πραγματοποιήσαμε εκθέσεις με φιλανθρωπικό χαρακτήρα, εντός αλλά και εκτός του χώρου της γκαλερί, συνεισφέροντας μέσω της Τέχνης στην ανακούφιση ευπαθών ομάδων.

Στην εποχή μας, που όντως είναι δύσκολη και η βία προβάλλει το πιο σκληρό της πρόσωπο, θα μπορούσε η Γκαλερί να γίνει τόπος επίσκεψης εφήβων μέσα από τη σχολική διαδικασία; Θα υπήρχε η δυνατότητα ξενάγησης;

Ζούμε σε επικίνδυνες εποχές. Η βία και γενικότερα η παραβατικότητα των εφήβων είναι ίσως η απάντηση στα αδιέξοδα που βιώνουν.  Στον αντίποδα είναι η Τέχνη, που έρχεται να δώσει διεξόδους  και απαντήσεις στα προβλήματά τους.  Είναι ευχάριστο να μας  επισκέπτονται ομάδες παιδιών και εφήβων. Συχνά οργανώνουμε εργαστήρια, ξεναγήσεις και άλλες δράσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Είναι μέσα στο πλαίσιο της λειτουργίας μας.

Θα μπορούσε ο Δήμος να στηρίξει την προσπάθεια, που σαφώς είναι μια ιδιωτική πρωτοβουλία, και πώς;

Δεν είναι θέμα «στήριξης» αλλά οπτικής και φιλοσοφίας.  Σήμερα οι συνέργειες  είναι τόσο απαραίτητες, όσο και αναγκαίες. Υπάρχει βιωμένη γνώση. Είναι σύνηθες να βλέπουμε στα Μουσεία αλλά και σε θεσμικούς  ή μη, χώρους, ενδιαφέρουσες συνεργασίες. Συλλέκτες, γκαλερί και φορείς να ενώνουν τις δυνάμεις τους με σκοπό την υλοποίηση φρέσκων και καινοτόμων προτάσεων τέχνης.  Όσο για το πλαίσιο συνεργασίας είναι στην ευχέρεια του κάθε Δήμου ή του κάθε φορέα. Βασική προϋπόθεση να υπάρχει διάθεση και όραμα.

Κατά τη γνώμη σας τι χρειάζεται ο κόσμο μας;

Restart, επανεκκίνηση. Να επαναπροσδιορίσουμε τις έννοιες «αξίες» και «ιδανικά», το ρόλο και τη θέση μας  στο νέο περιβάλλον που δημιουργείται, με προτεραιότητα πάντα τον άνθρωπο και τη φύση. Ο κόσμος μας βρίσκεται σε σύγχυση, μοιάζει με σύγχρονη Βαβέλ. Το αποκούμπι μας στα δύσκολα είναι η παρηγοριά  και η υπόσχεση της ελευθερίας που δίνει η Τέχνη ως κοινή γλώσσα και ως  πολιτική πράξη. Πάντα ελπίζω. Ο άνθρωπος είναι πολυμήχανος, «ως Οδυσσεύς»,  θα βρει τον τρόπο.

Η Γκαλερί έχει διανύσει 18 χρόνια ζωής από το 2006. Κάνοντας έναν συναισθηματικό αλλά και λογικό απολογισμό, ποια ήταν η πορεία της; Πώς λειτούργησε στην πόλη;

Δεκαοχτώ χρόνια διακονίας… τολμώ να πω.  Μια πορεία που είχε  δυσκολίες, απογοητεύσεις  αλλά και  απολαβές. Καταφέραμε να δημιουργήσουμε έναν  πυρήνα πολιτισμού στη πόλη μας και καθιερώσαμε τον χώρο μας έξω από τα δύο μεγάλα εικαστικά κέντρα της χώρας (Αθήνα &  Θεσσαλονίκη), ως  σημείο συνάντησης και προβολής της σύγχρονης εικαστικής σκηνής.

Ο χώρος μας πλέον έχει χαρτογραφηθεί στο χάρτη της  Σύγχρονης Τέχνης και μαζί μας και η πόλη της Βέροιας. Υπάρχουν σημαντικές μαρτυρίες και καταγραφές της παρουσίας μας στα εικαστικά δρώμενα της χώρας μας. Έχουμε αφήσει το μικρό μας αποτύπωμα. Κι όσο θα υπάρχουν καλλιτέχνες που θα μας μνημονεύουν  στο βιογραφικό τους, θα συνεχίζουμε να υπάρχουμε.  Η ιστορία καταγράφει.

Λειτουργήσαμε με ειλικρίνεια και ευθύνη απέναντι στην πόλη. Πρωτοσυστήσαμε στο κοινό της πόλης σημαντικούς καλλιτέχνες και ανοίξαμε νέους δρόμους  που θα τους διαβούν με μεγαλύτερη ευκολία, όσοι στο μέλλον θα επιχειρήσουν στο πεδίο της Σύγχρονης Τέχνης. Και τους το ευχόμαστε.

Υπάρχει διάδοχη κατάσταση;

Ελπίζω να υπάρξει. Συνήθως οι εικόνες μας καθορίζουν τις επιλογές μας. Αλλά κι αν δεν υπάρξει, η γκαλερί αφήνει   παρακαταθήκη στην πόλη και με προϋποθέσεις ίσως και μία αξιόλογη συλλογή.

Τι προσφέρει η Τέχνη στο άτομο αλλά και στο σύνολο;

Είναι τόσο σημαντική λένε, όσο και το νόημα της ύπαρξής μας. Προσφέρει απαντήσεις στα μεγάλα ζητήματα της ζωής και του θανάτου. Ενίοτε γίνεται λόγος πολιτικός με σημαντική κοινωνική  επιρροή.  Η Τέχνη έχει πολυεπίπεδη δύναμη, είναι ισχυρό εργαλείο ανάπτυξης και προόδου της κοινωνίας. Το σημαντικότερο, ανυψώνει τον άνθρωπο, γίνεται η «ψυχή» της καθημερινότητάς μας. Αν το αποτέλεσμα της σχέσης της Τέχνης με το άτομο και το σύνολο ικανοποιεί τις προσδοκίες μας ή όχι,  έγκειται στην  προσωπική ανάγκη και αναζήτηση του καθένα μας. Το βέβαιο είναι χωρίς την Τέχνη η ζωή μας ,το λιγότερο, θα ήταν βαρετή.

Και κλείνοντας, αφού η Βίκυ Παπατζίκου και η Τέχνη συμπορεύονται εδώ και τόσα χρόνια, πώς η πρώτη βλέπει τη δεύτερη;

Η Βίκυ  και η  Τέχνη κάναμε μία συμφωνία, να στηρίζει η μία την άλλη. Τα έχουμε βρει, κοινώς.  Η Τέχνη, μάλλον δεν έχει παράπονο, η Βίκυ την υπηρετεί με σεβασμό.  Και η Βίκυ;  Δηλώνω τυχερή και ευγνώμων.  Ευτύχησα, χάρη στην Τέχνη, να συναντήσω αξιόλογους ανθρώπους, έκανα  σπουδαίες συνεργασίες και φιλίες, μοιράστηκα εμπειρίες και γεγονότα,  δημιούργησα μέσα από την γκαλερί μου κοινό, με εμπιστεύτηκαν φίλοι και συλλέκτες, συνέβαλα να δημιουργηθούν μικρές και μεγαλύτερες συλλογές, κατάφερα να αποκτήσω μια μεγάλη και αξιόλογη συλλογή έργων Σύγχρονης Τέχνης. Εν κατακλείδι η Τέχνη  για μένα είναι  ο δρόμος  που απολαμβάνω να περπατώ.

Και όταν έρθει η στιγμή  και σταματήσει ο χρόνος  για να κατεβώ, η Γη θα συνεχίσει να γυρίζει και χωρίς εμένα…

…………………

Η γκαλερί “papatzikou” λειτουργεί από τον Δεκέμβριο του 2006. Έχει ήδη παρουσιάσει έναν σημαντικό αριθμό καταξιωμένων καλλιτεχνών, σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις. Δίνει βήμα σε νέους καλλιτέχνες και συμβάλλει στη στήριξη σύγχρονων προτάσεων τέχνης. Συμμετέχει και οργανώνει εκθέσεις – γεγονότα και εκτός του χώρου της. Στόχος της γκαλερί μέσα από το έργο των συνεργατών της να υπηρετεί και  να παρουσιάζει τη σύγχρονη εικαστική έρευνα πολύπλευρα.

Για να δείτε όλες τις εκθέσεις που έγιναν στη γκαλερί “papatzikou” κατεβάσετε το αρχείο που ακολουθεί:  βιογραφικό γκαλερί “papatzikou”

Φωτογραφίες: Αρχείο “γκαλερί Papatzikou”

……………..