Η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης
Ο μεγάλος άγγλος ρομαντικός ποιητής William Wordsworth όρισε τη μεγάλη ποίηση ως «εκχείλιση συναισθημάτων», ταυτόχρονα, όμως, επειδή θεώρησε ότι ο ορισμός αυτός είναι περιορισμένος, επεσήμανε ότι «Η ποίηση είναι το πιο φιλοσοφικό είδος γραπτού λόγου: αντικείμενό της είναι η αλήθεια, όχι ενός ατόμου και ενός τόπου, αλλά η γενική και λειτουργική αλήθεια»[1].
Αναρωτιέται, λοιπόν, κάποιος αν η ποίηση αναζητάει τη «γενική λειτουργική αλήθεια», ποια είναι η ευθύνη του ποιητή; Ποια είναι η ευθύνη του απέναντι στην ανθρωπότητα που βιώνει τον εφιάλτη του πολέμου και των μαζικών εγκλημάτων, που μαστίζεται από τη φτώχεια, που στέκει αδύναμη, πολλές φορές, μπροστά στις «δημόσιες αμαρτίες» των μεγάλων; Ποια είναι η ευθύνη του απέναντι στην ανθρωπότητα που έχει ανάγκη την ποίηση, όχι μόνον για να παρηγορηθεί, αλλά, κυρίως, για να μιλήσει για όσα δεν μπορούν να ακουστούν, στην εποχή της «περίφημης» πληροφορίας, από τα ΜΜΕ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Η ευθύνη του ποιητή, ατομική και κοινωνική, είναι μεγάλη.
Γιατί; Την απάντηση τη δίνει ο Γιώργος Σεφέρης: ο ποιητής δεν είναι «ένας ανεύθυνος που κατρακυλά στο φύσημα της έμπνευσης ή της ιδιοτροπίας του. Απεναντίας η ιδέα μου είναι πως ο γερός τεχνίτης είναι από τα πιο υπεύθυνα άτομα που γεννιούνται στη γη. Σηκώνει την ευθύνη μιας πάλης ζωής και θανάτου. Από την ανθρωπότητα που μαίνεται ή σωπαίνει τριγύρω του τι θα διασώσει; Τι πρέπει να απαρνηθεί από την άμορφη ανθρώπινη ύλη που είναι ωστόσο τρομακτικά ζωντανή που τον παρακολουθεί ως μέσα στα όνειρά του; Οι ευθύνες αρχίζουν από τα όνειρα…»[2]. Ο ποιητής προστατεύει τον χειμαζόμενο άνθρωπο της εποχής μας από τους εφιάλτες του, διαλύει τα σκοτάδια και ρίχνει φως στο δρόμο του. Με άλλα λόγια, όταν ο ποιητής γράφει, θα πρέπει: «Σαν πρόκες […] να καρφώνονται οι λέξεις./Να μην τις παίρνει ο άνεμος»[3]…
Για το Δ.Σ.
————
[1] Wordsworth, Preface to the “Lyrical Ballads” στο Poetical Works, II, 400
[2] Γ. Σεφέρης, Δοκιμές Α΄, Ίκαρος, Αθήνα 1981, σ. 267
[3] Μ. Αναγνωστάκης, Ποιητική
