Δήμητρα Στασινοπούλου: “Αιγές – Η Βασιλική Μητρόπολη των Μακεδόνων” / με τη ματιά της πολυβραβευμένης φωτογράφου

Η συνεργάτιδά μας Δήμητρα Στασινόπουλου, πολυβραβευμένη φωτογράφος, (UNESCO, Ακαδημία Αθηνών), μας έστειλε φωτογραφίες της υψηλής ανάλυσης, από τις Αιγές, αποτυπώνοντας με τη δική της ματιά τη Βασιλική Μητρόπολη των Μακεδόνων. Στο τέλος του κειμένου μπορείτε να ανοίξετε τον σύνδεσμο, για να δείτε τις φωτογραφίες. Γράφει: 

Τον Νοέμβριο του 1977 η αρχαιολογική σκαπάνη του Μανόλη Ανδρόνικου συνάντησε την Ιστορία με την ανακάλυψη των τάφων του Φιλίππου Β´και του Αλεξάνδρου Δ´, γιου του Μεγάλου Αλεξάνδρου και της Ρωξάνης, καθώς και όλα τα πολύτιμα ευρήματα που ακολούθησαν, εντυπωσιάζοντας τους σημαντικότερους επιστήμονες και την παγκόσμια κοινή γνώμη, και ανοίγοντας  νέους δρόμους για την επιστημονική έρευνα της αρχαιολογίας και της ιστορίας της Μακεδονίας.

Το κέλυφος προστασίας των βασιλικών τάφων της συστάδας του Φιλίππου Β΄ και η έκθεση των θησαυρών εγκαινιάστηκε πριν από χρόνια – Μουσείο της Βεργίνας όπως έγινε γνωστό.  Eνα μοναδικό Μουσείο-Μαυσωλείο, με τους θησαυρούς να  εκτίθενται στον τόπο όπου βρέθηκαν, δίπλα στους τάφους που τους περιείχαν και να ταξιδεύουν κάθε επισκέπτη στο κέντρο του ξακουστού Βασιλείου της Μακεδονίας, το οποίο κυριάρχησε στην Ελλάδα και όχι μόνο, τον 4ο αιώνα π.Χ.  Δεν πρόκειται απλά για ένα αρχαιολογικό θαύμα, αλλά για έναν από τους μεγαλύτερους χώρους ταφής στον κόσμο – μαζί με τις Μυκήνες, την Τροία και την Κοιλάδα των Βασιλέων στην Αίγυπτο – επειδή, όπως κι αυτοί, ανακαλύφθηκαν ασύλητοι και άθικτοι.  Αποτελούν μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και βρίσκονται στο εσωτερικό ενός καλυμμένου με γρασίδι λόφου, μιμούμενοι τον αυθεντικό ταφικό τύμβο.

Στις 5 Ιανουαρίου, 2024, μετά από χρόνια αποκατάστασης, εγκαινιάστηκε το Ανάκτορο του Φιλíππου Β’, «Ο Παρθενώνας της Μακεδονίας».  Στο μέγα περιστύλιο του ανακτόρου, το φθινόπωρο του 336 π.Χ., ανακηρύχθηκε Βασιλιάς των Μακεδόνων ο Αλέξανδρος και ξεκίνησε η μεγάλη πορεία που μετασχημάτισε τον τότε κόσμο σε Οικουμένη. Η λάμψη των Αιγών φαίνεται και από τα ερείπια του τεράστιου παλατιού που κατασκευάστηκε την περίοδο της βασιλείας του Φιλίππου Β’.  Χτισμένο σε λόφο, το παλάτι ήταν τριπλάσιο σε μέγεθος από τον Παρθενώνα. Φιλοξενούσε αίθουσες δεξιώσεων στο ισόγειο και ήταν ορατό από χιλιόμετρα, συμβολίζοντας τη δύναμη και την ομορφιά και αποτέλεσε πρότυπο για όλα τα παλάτια που χτίστηκαν τους επόμενους αιώνες. 

Στο νέο Πολυκεντρικό Μουσείο των Αιγών βρίσκεται ήδη εδώ και ένα χρόνο η  έδρα του ψηφιακού διαδικτυακού μουσείου «Μέγας Αλέξανδρος, από τις Αιγές στην οικουμένη», έτσι ώστε το μουσειακό κτήριο να αποτελεί όχι μόνον την αφετηρία της επίσκεψης στον αρχαιολογικό χώρο των Αιγών, αλλά και την ιδεατή πύλη στον οικουμενικό κόσμο των Μακεδόνων.  

Αν, κατά το παρελθόν, ο τόπος αυτός είχε την τύχη την ανασκαφική έρευνά του να διευθύνει ο Μανόλης Ανδρόνικος, αρχαιολόγος παγκοσμίου κλάσεως, εδώ και πολλά χρόνια έχει επίσης την τύχη επικεφαλής να είναι η Έφορος Αρχαιοτήτων Ημαθίας, η κυρία Αγγελική Κοτταρίδη, μια αρχαιολόγος με ξεκάθαρο όραμα: να γίνουν οι Αιγές πρότυπος χώρος όπου η ιστορία συναντά το σήμερα. Στη σκληρή δουλειά, το μεράκι, το φιλότιμο, το πάθος και την αφοσίωσή, ολόκληρης της ζωής της, οφείλεται το σημερινό αποτέλεσμα. Ευτυχώς η ιστορία μας έπεσε στα άξια χέρια της.

‘Οπως γράφει η Κα Κοτταρίδη (τα κείμενα της οποίας χρησιμοποίησα και στο ηλεκτρονικό αυτό βιβλίο)

«… Οι αρχαίοι Ελληνες ήταν φιλότιμοι: αγαπούσαν τις τιμές, προσπαθούσαν να νικήσουν τον θάνατο μέσα από τη μνήμη, τους ενδιέφερε η υστεροφημία τους. Το κατάφεραν. Ζει ακόμη το ήθος τους, το βάσανό τους, το άγγιγμά τους στην πέτρα …».

«… Ο Φίλιππος παρέλαβε μια μικρή πόλη κατά κώμας –Αιγαί, όπως Αθήναι, δηλαδή σύνολο οικισμών– και τη μεταμόρφωσε σε πρωτεύουσα λαμπρή, με ανάκτορο – αρχέτυπο μιας αρχιτεκτονικής μόδας που έμελλε να «σαρώσει» τους αιώνες, τις πόλεις και τις αυτοκρατορίες.  O Αλέξανδρος πήρε το μοντέλο του πατέρα του, το εξέλιξε και άλλαξε τον κόσμο. Εγινε βασιλιάς της οικουμένης …»  «…Ήταν μια κοινωνία ομηρικού τύπου, με τους ανθρώπους ταγμένους δίπλα στον αρχηγό τους, ο οποίος όμως δεν ήταν βασιλιάς με τον τρόπο που εμείς το εννοούμε. Δεν υπήρχε απολυταρχική μοναρχία. Ο Μακεδόνας βασιλιάς ήταν «πατέρας» των υπηκόων του, γι’ αυτό και συνήθως ονομαζόταν Αλέξανδρος (από το αλέξω, αποκρούω τους εχθρούς) ή Αμύντας (αυτός που αμύνεται για τον λαό, τον προστατεύει). Επίσης εκλεγόταν, δεν κληρονομούσε τον θρόνο …». «… O Αλέξανδρος πήρε το μοντέλο του πατέρα του, το εξέλιξε και άλλαξε τον κόσμο. Εγινε βασιλιάς της οικουμένης, ιδρύοντας ελληνικές πόλεις.  Το καλύτερο που έχει να δείξει η ελληνιστική οικουμένη είναι η συνύπαρξη, η συναποδοχή θρησκειών, λαών, εθνοτήτων και η ώσμωση που γίνεται με επίκεντρο τον ελληνικό πολιτισμό, με την έννοια της ανεκτικότητας, της γλώσσας, της δημοκρατίας και της φιλοσοφίας, της δημοκρατίας στην καθημερινότητα, στην πόλη. Η γλώσσα που μιλούν όλοι είναι η ελληνική …».

Είχα την τύχη να ταξιδέψω και να δω με τα μάτια μου ένα μεγάλο μέρος της απέραντης Ελληνιστικής Οικουμένης του Αλέξανδρου. Μικρά Ασία (εδάφη της σημερινης Τουρκίας), Συρία, Μεσοποταμία, Ιράκ, Ιρακινό Κουρδιστάν, Ιράν, Πακιστάν, Ινδία, μέχρι και την έρημο του Τακλαμακάν της σημερινής Κίνας. Ο θαυμασμός και ο σεβασμός προς τον Αλέξανδρο διατηρείται ακόμη και σήμερα στους λαούς που κατέκτησε και μου είναι πραγματικά δύσκολο να περιγράψω τα συναισθήματά μου βλέποντας από κοντά αυτόν τον κόσμο και τα αισθήματά του για τους Έλληνες. Το ότι δίνουν το όνομα Αλέξανδρος στα παιδιά τους στις χώρες αυτές είναι ενδεικτικό. Οι ιστορίες είναι έζησα είναι πολλές, θα απαριθμήσω μόνον μία συνοπτικά. Σε ένα ταξίδι μου στην πιο απομονωμένη περιοχή της Bόρειας Ινδίας, ένα από τα τελευταία σημεία που πέρασε ο Αλέξανδρος, σε μια συντροφιά Αμερικανών και Ευρωπαίων, ήμουν η μόνη Ελληνίδα. Όταν ο τοπικός «Μαχαραγιάς» με ρώτησε από για τη χώρα καταγωγής μου, μου απάντησε με θαυμασμό, επί λέξει «Greece, our son is Alexander, after your Alexander!» 

Η έκθεση όλων αυτών των θαυμάτων απευθύνεται όχι μόνον στη λογική αλλά κυρίως στο συναίσθημα. Οι φωτογραφίες που θα δείτε είναι ένα μικρό μόνο δείγμα και σίγουρα δεν μπορούν να αποδώσουν το μεγαλείο των εκθεμάτων. Είναι μια πρόγευση για όσους δεν είχαν την ευκαιρία ακόμη να τα δούν και μια προτροπή να το κάνουν. Σαν ένα μικρό αντίδωρο για την συγκίνηση αλλά και την περηφάνεια που αισθάνθηκα σε αυτές τις επισκέψεις μου, χάρισα στο Μουσείο όλες τις φωτογραφίες μου από τα μέρη της Ελληνιστικής Οικουμένης, για να χρησιμοποιηθούν για το ψηφιακό αρχείο τους.

e-book link : https://www.yumpu.com/xx/document/read/68598965/-

Δήμητρα Στασινοπούλου

Οι φωτογραφίες που παραθέτουμε είναι ενδεικτικές.