Αλβανία – Βουλιαράτες / Μια επίσκεψη χρέους, μνήμης και τιμής στους πεσόντες του ’40
Κάθε χρόνο στους Βουλιαράτες της Αλβανίας, στη Βόρειο Ήπειρο, κοντά στο Αργυρόκαστρο, γίνεται μια σεμνή τελετή για να τιμηθούν οι πεσόντες Έλληνες στρατιώτες του ’40.
Τρεις Βεροιώτισσες, η Αλκμήνη Γαλανοπούλου – Μπεμπέτσου, η Ερμιόνη Καλαρά και η Ζωή Χατζηνικόλάου αφηγούνται τις εντυπώσεις τους από το ταξίδι τους στους Βουλιαράτες, που το θεώρησαν χρέος τους απέναντι στους πεσόντες. Είπαν:
“Το θέλαμε από χρόνια να πάμε, ξέροντας πως εκεί κάθε χρόνο την 28η Οκτωβρίου τιμούν τους νεκρούς του Αλβανικού Έπους, τους νεκρούς του περήφανου ΟΧΙ, που είπε ο λαός μας. Δεν είναι το ίδιο να τους τιμάς εδώ, που είναι τόσο μακριά, με το να τους τιμάς εκεί, που οι βουνοπλαγιές, τα Στενά του Σαρανταπόρου, γίνανε μάρτυρες μιας τέτοιας θυσίας…
Κάπου μιάμιση ώρα από τα σύνορα απέχουν οι Βουλιαράτες. Το Δημοτικό του Σχολείο, το Γυμνάσιο και το Λύκειο με τους μαθητές τους, ήταν παρόντες στην τιμητική εκδήλωση.
Πιθανότατα ανάμεσά μας να υπήρχαν και απόγονοι των πεσόντων, που ήρθαν να τιμήσουν τη μνήμη τους.
Οι Βουλιαράτες μάς υποδέχτηκαν στο εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου, όπου έγινε η δοξολογία, με τον τρόπο που γίνεται κι εδώ.
Μετά τη δοξολογία, σε διπλανή αίθουσα, βρεθήκαμε όλοι μαζί. Τα παιδιά των σχολείων, ντυμένα σεμνά, όπως ταιριάζει στην περίσταση, άσπρο, μαύρο και μπλε, αλλά και οι γυναίκες που ήταν παρούσες είχαν πάνω στο ρούχο τους ένα κομμάτι από μαύρο ύφασμα, σημάδι πένθους
Ο χώρος αντήχησε από το “Πιστεύω”, που το ήξεραν και το είπανε τα παιδιά μεγαλόφωνα μαζί μας κι από τον Εθνικό μας Ύμνο, που τον τραγούδησαν περήφανα.
Δίπλα στην εκκλησία τα νεκροταφεία μάς έδωσαν μια άλλη συγκίνηση. Το νεκροταφείο κατασκευάστηκε από τον Ελληνικό Στρατό και ένας τοίχος του ήταν το οστεοφυλάκιο, όπου υπήρχαν οστά γνωστών αλλά και άγνωστων στρατιωτών, καθώς και τάφοι. Για όλους τελέστηκε εκεί το τρισάγιο.
Ακούστηκαν όλα τα ονόματα και ήταν πραγματικά συγκινητικό σε κάθε όνομα να ακούγεται απ’ όλους δυνατά η λέξη “Αθάνατος”!
Ακολούθησε στη διπλανή αίθουσα της εκκλησίας γιορτή των μαθητών, όπου ακούστηκαν ποιήματα γνωστών Ελλήνων ποιητών για το ’40 και τραγούδια για το Έπος από εξαιρετική χορωδία. Ακολούθησε παρέλαση των παιδιών στο δρόμο με την ελληνική σημαία.
Μας έκανε εντύπωση όχι μόνο το ότι μιλούσαν σωστά ελληνικά, αλλά χρησιμοποιούσαν και πολύ ωραίες εκφράσεις. Υπήρχε διάχυτη μια αύρα ελληνικότητας… Στα χέρια κρατούσαν όλοι μικρές ελληνικές σημαίες χωρίς την παραμικρή αίσθηση φόβου. Άλλωστε υπήρχε στην εκδήλωση εκπρόσωπος της Αλβανικής Κυβέρνησης καθώς και της Ελληνικής.
Πραγματικά δεν είδαμε το φόβο στα μάτια των ανθρώπων εκεί. Είδαμε μόνο περηφάνια και δημιουργική διάθεση. Φαινόταν σ’ όλη τη στάση τους πως θα προοδεύσουν. Φαινόταν στα πετρόκτιστα νοικοκυρεμένα σπίτια τους με τις αυλές, φαινόταν στο ήθος τους… Έχοντας και τη γεύση από το Αργυρόκαστρο που επισκεφτήκαμε, μια πανέμορφη πόλη με προσωπικότητα, γυρίσαμε συγκινημένες!”
Αλκμήνη Γαλανοπούλου – Μπεμπέτσου
Ερμιόνη Καλαρά
Ζωή Χατζηνικολάου
………………………………..