Βέροια: Σελίδες από τα “ΑποΜνημοΝεύματα της μνήμης” κάθε Κυριακή πρωί στη Φαρέτρα
ΝΑΖΛΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ (Θ)
———————————-
McOza,
ένα καλόγουστο, ατμοσφαιρικό καφέ που συγκεντρώνει όλες τις ηλικίες,
μα κυρίως τους τριαντάρηδες και βάλε,
προσεγμένο στην κάθε του όψη
και με τη διεύθυνση δύο αδελφών που ξέρουν να διαβάζουν την εποχή τους.
Μια γωνιά για τη συνάντηση των φιλενάδων, των πρωινών σκέψεων και συσκέψεων,
του απογευματινού καφέ και του βραδινού ποτού.
Καλαίσθητο καλλιτεχνικό περιβάλλον,
ευγενική υποδοχή,
ατμόσφαιρα κοσμοπολίτικη,
ποικίλη προσεγμένη μουσική.
Έχει και τις μέρες της ΤΙΜΗΤΙΚΗΣ του το McΟza.
Το τριήμερο του Καρνάβαλου, στο μπαλκόνι του επί της Μητροπόλεως,
τα χάλκινα ξεσηκώνουν την πόλη.
Χαίρονται οι αδελφοί που το καφέ τους είναι ουσιαστικά
ένας «γλυκός» ραδιοφωνικός σταθμός βαθύτερων αναζητήσεων.
Τα αδέλφια ιδιοκτήτες του ΚΑΦΕ ο Βασίλης και ο Δημήτρης Τσιάρας
ξέρουν ΜΥΣΤΙΚΑ της πόλης, ξέρουν τις ευαισθησίες της, τους πόθους της,
όλους αυτούς που συζητά η κοσμοπολίτικη πελατεία τους.
——————————————-
Η μαέστρος Ελένη Αναγνώστου
…μια θάλασσα πλατιάαααα… τραγουδά ο Σαββόπουλος
δίχως να ξέρει πως μια τέτοια εκτείνεται
στα όνειρα ενός κοριτσιού, μιας γυναίκας που την πήρε τ’ αγέρι της Τέχνης.
Η Ελένη διευθύνει την έκταση της Μουσικής Γεωγραφίας,
την αρμονία,
τη συμφωνία,
και επιτίθεται με πάθος στην ασυμφωνία της εποχής.
Τα παρατεταμένα «αααααα»,
οι διφωνίες, οι τετραφωνίες,
οι εσωτερικές φωνές,
η συγκομιδή ΗΧΩΝ
των μωρών,
των καλοκαιριών,
της αγάπης,
των Υπεράνω και ΥΠΕΡΜΑΧΩ στιγμών της εξόδου
απ’ τα «ζυγωματικά» της καθημερινότητας που εξημερώνουν τον Χρόνο.
Από κτίσεως Κόσμου,
η γεωγραφία της Μουσικής στα έγκατα της ψυχής των ανθρώπων.
Ελένη της Τροίας ή
Ελένη της χάρης,
η Ελένη της Αν-ΑΓΝΩΣΤΟΥ ψυχικής ανθοφορίας.…
———————————–
Ζαχαροπλαστείο «Τρίγωνο»
Τα τρίγωνα ΠΑΝΟΡΑΜΑΤΟΣ σερβιρισμένα στο πιάτο σας,
στο κουτί με τα γλυκά για το σπίτι, για τους φίλους, δώρο στους εορτάζοντες.
Ο Νίκος και ο Αργύρης Σακαλής…
Δυο αδέλφια δεξιοτέχνες,
καλλιτέχνες ζαχαροπλαστικής
και γλυκά ποικίλα
και τούρτες
και σοκολατάκια
και παγωτά
και ροφήματα και ποτά.
Δυο αδέλφια κάνουν επιστημονική ζαχαροπλαστική
και δημιουργούν έναν μύθο πλούσιων γεύσεων
αποτέλεσμα καλλιτεχνικών επιτευγμάτων.
Μπερδεύεται κανείς σαν βλέπει στις τούρτες τα ζαχαρένια λουλούδια τους.
Τι δουλειά έχει ο Μονέ
και τα τριαντάφυλλα του Μαγκρίτ στο παρασκευαστήριό τους;
Αλλά και τις πενταώροφες τούρτες ποιος αρχιτέκτονας τις σχεδίασε;
Καλλιτεχνικό εργαστήρι αλησμόνητων γεύσεων, καλόκαρδων ανθρώπων.
——————————-
Εστιατόριο-γαστρονομικός προορισμός «Βεργιώτικο»
Αξίζει να ταξιδέψει κανείς
506 χιλιόμετρα απ’ την Αθήνα
για να γευματίσει στο «Βεργιώτικο»,
γράφουν και σχολιάζουν στα περιοδικά και τις ιστοσελίδες
ειδικοί γευσιγνώστες.
Σκαρφαλωμένο σ’ έναν γοητευτικό βράχο,
έχοντας στο «πέτο» του πάμπολλες διακρίσεις,
κρατά έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στις προτιμήσεις
των ντόπιων και των ξένων επισκεπτών.
Στολίδι για την πόλη της Βέροιας και τον Μύθο της
το «άρωμα» του ΒΕΡΓΙΩΤΙΚΟΥ.
————————
Εστιατόριο-γαστρονομικός προορισμός «12 Γράδα»
Ένας ατμοσφαιρικός χώρος,
μια σύνθεση της παλιάς μνήμης της πόλης και των νέων Ονείρων της.
Ένα βήμα ιδιαίτερης αισθητικής, ένας καλόγουστος ρομαντικός χώρος,
που «ακούει» τους ήχους του ποταμού, του Τριπόταμου που κυλά αντίκρυ του.
12 ΓΡΑΔΑ.
Ένα πολύτιμο κεφάλαιο για την πόλη.
Άνθρωποι σαν τα αδέλφια Σαμούκα,
που ξέρουν την ανάγκη του καιρού για μια «ευγενική διαχείριση» της Άνοιξης.
Τα 12 ΓΡΑΔΑ διαβάζουν
μυστικά ερωτευμένων, φίλων, επιχειρηματιών, δημοσιογράφων, ξένων επισκεπτών,
κρυφών εξομολογήσεων, οικογενειακών στιγμών,
γράφουν μια «Ιστορία Γεύσεων και λεπτών αισθημάτων».
Τι ωραία τα βράδια στα 12 ΓΡΑΔΑ!
———————————————
Ζαχαροπλαστείο «Ακροπόλ»
Τι ήταν κι αυτό;
Οι αδελφοί Σούμπουροι πηγαίνουν κι έρχονται.
Ο Αντώνης κάνει σοκολατίνες και προφιτερόλ
και ο Τάκης αναρωτιέται και προσπαθεί να καταλάβει το «σόι» των πελατών του.
Οι βολταδόροι της Κυριακής, οι Βλάχοι,
οι τυχαίοι περαστικοί, οι οικογενειάρχες με τις κομψές γυναίκες και τα τσουτσούνια,
οι πολιτικοί πρώτο τραπέζι πίστα, οι δεσποινίδες άνευ ταιριού,
οι εκπρόσωποι της καθημερινότητας…
Οι φοιτητές, όμως, είναι ένα σημαντικό κομμάτι, το πιο ζωηρό και πιο ανήσυχο.
Έρχονται από το Σάββατο και αρχίζουν τις θεωρίες.
Είναι εκεί ο Χασιώτης, ο Μακριδάκης, ο Αμανατίδης, ο Αγγέλογλου, ο Μπέλλας,
ο Σεβάχ (Ταχτσόγλου), ο Δουλγέρογλου, ο Γκανάρας, ο Τόλιος, ο…
Είναι, όμως, και ο ποιητής της Βέροιας, ο κυρ Στέλιος ο Σβαρνόπουλος.
Είναι και ο βαφέας αυτοκινήτων και ζωγράφος Καλαμπαλίκας,
είναι και ένα σμάρι από ανθρώπους που χαίρονται ν’ ακούν
τα λογοτεχνικά εύσημα του κυρ Στέλιου
που φέρνει τον Κώστα Βάρναλη στη Βέροια στα βράδια του «Ακροπόλ»
…είχα γυναίκα είχα και ζα,
είχα μια Βάσω με βυζιά, μα προκοπή δεν είδα…
Πώς τέλειωσε η ιστορία;
Πιθανόν καθώς πήραμε τα πτυχία, να έγινε ένα κενό που δεν μπόρεσε να αναπληρωθεί.
Ωστόσο, στιγμές και στιγμές της φοιτητικής ζωής μείνανε κάτω από τον τίτλο
…ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΟΥ ΑΚΡΟΠΟΛ…
————————————-
Κέντρο «Ελιά»
Ιστορία ιστοριών!
Ένας τόπος που φυλάει ακριβές μνήμες της πόλης.
Απ’ τους πολέμους, τους Εγγλέζους, τους ερωτευμένους,
τους κοσμοπολίτες, τους ιερολοχίτες, τους…
Ντύθηκε τόσα και τόσα «ρούχα» το εξοχικό κέντρο,
έχοντας πάντα συντροφιά την υπέροχη θέα του Ημαθιώτικου Κάμπου.
Δεν λείπει απ’ τη μνήμη κανενός ένα περιστατικό στην «Ελιά».
Μουσικές βραδιές, φοιτητικές χοροεσπερίδες, τιμητικές εκδηλώσεις,
υποδοχή βασιλέων, εκλεκτοί γάμοι, πανηγυρισμοί κάθε είδους.
Η Νανά Μούσχουρη και ο Άλκης Στέας, στο Φεστιβάλ Παραγωγής Βεροίας,
τελετές βραβείων, μαθητικές παρέες στις πασχαλινές διακοπές.
Όσοι ξένοι βλέπαν για πρώτη φορά το βράδυ την «Ελιά»
«θαύμαζαν τη θάλασσα και τα καΐκια»
που το πρωί εξαφανίζονταν παραδομένα στην πραγματικότητα…
Όσες διοικήσεις κι αν άλλαξε, η ΓΟΗΤΕΙΑ της παραμένει η ίδια.
Σήμερα 2022 η επιχείρηση διευθύνεται
από τους Αδελφούς Μπίκα και τον Στέλιο Ζιαμπούλη.
————————-
Εξαγωγικές επιχειρήσεις φρούτων
Λαζού-Κασάπη-Εκατό-Σαββίδη-Τσιαμήτρου-Χρηστάκη
Τι ωραία έκπληξη!
Στη Βέροια ιδρύθηκαν μεγάλες εξαγωγικές επιχειρήσεις φρούτων,
που μετέφεραν στα Βαλκάνια, στην Ευρώπη,
στον κόσμο, όλο τα γεννήματα της ελληνικής γης.
Πόσοι και πόσοι άνδρες, γυναίκες και παιδιά δεν δούλεψαν σ’ αυτές,
στηρίζοντας τα οικονομικά της οικογένειας και το χαρτζιλίκι των νεότερων.
Τι φορτηγά και τι σιδηρόδρομοι και τι αεροπλάνα
και τι, τι, τι, και τι φοιτητές στον Σιδηροδρομικό Σταθμό της Βέροιας
φορτώνουν και γεμίζουν με τελάρα φρούτων τα βαγόνια,
για Γερμανία, για Γαλλία, για Αγγλία, για Αμέρικα.
Οι ΧΥΜΟΙ της εύφορης πεδιάδας της Βέροιας στο τραπέζι του Κόσμου.
Όμως,
και τι αγάπες
και τι έρωτες
και τι γάμοι και αρραβωνιάσματα
ξεπήδησαν απ’ αυτήν τη γιορτή των φρούτων!
Μια «αποικία» φρούτων ήταν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις της Βέροιας,
αναμνήσεις των οποίων κρατούν στη σκέψη τους
τόσοι και τόσοι άνθρωποι της Πόλης.
——————-
Χρυσοχοΐδης Μιχάλης
Δεν ξέρω πώς μπορεί να περάσει κανείς αλώβητος απ’ τα σοκάκια της Πολιτικής.
Ο Χρυσοχοΐδης, όμως, δείχνει χρόνια τώρα πως είναι ένα ικανότατο άτομο,
που στις δικές του μέρες και επιλογές
τα πολιτικά βάσανα και οι οξύνσεις λειάνθηκαν.
Υπάρχουν πολιτικές και ιστορικές μέρες.
Υπάρχουν διαδηλωτές, υπάρχουν και οραματιστές.
Το σε ποια έδρανα θα καθίσεις είναι κάτι πολύ βαθύτερο
από τις επιφανειακές ιδεολογικοπολιτικές προτιμήσεις.
Η ταυτότητα,
τα ήθη και οι αρχές ενός χωριού,
μπορούν ακόμη να προστατεύουν ανθρώπους
που πρωταγωνιστούν στην κεντρική σκηνή της πρωτεύουσας.
—Πόσο μακριά κοιτάς ; ρωτούν τη φωτογραφία του.
—Ρωτήστε την ψυχή μου, απαντά.
——————————-
Χατζίκου Βούλα
Έτυχε να ζήσω από κοντά την ατμόσφαιρα μιας γυναίκας
που προστάτευε στη μνήμη της
τις σελίδες της παράδοσης του τόπου της,
που δίδασκε αφιλοκερδώς τους τοπικούς χορούς,
που σ’ έναν καιρό δύσκολο σήκωνε το μαντίλι του πρωτοχορευτή
και οδηγούσε νέους και νέες της πόλης
να βαδίσουν τα βήματα της μουσικοχορευτικής ιστορίας της.
Μια ιέρεια της Βεροιώτικης Ιστορίας.
Μια σεμνή περηφάνια,
μια γυναίκα που συγκέντρωνε γύρω της τα νιάτα της πόλης,
για να μάθουν να περπατούν
και να χορεύουν τους σκοπούς και τους ρυθμούς της.
———————
Συνθέτης «Ορατών & Αοράτων»,
Φαρμακοποιός Σούλης Λιάκος
Τουτέστιν και ακριβολογώντας, μια ιδιομορφία.
Μελέτησε καλά έως τα πέντε του.
Έπειτα εκφώνησε λόγους του Σουλεϊμάν,
του Μποστ,
των Δημάρχων που χάθηκαν στο άγνωστο,
ανακάτεψε θεωρίες όλων των ειδών
κι έπειτα
δήλωσε στον εαυτό του την πραγματική του ταυτότητα.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ!
Και λογοτέχνης και ποιητής
και συνθέτης και φαρμακοποιός
και κιθαρίστας
και παντρεμένος με τη Λίλα Βαρελοπούλου
και δυο παιδιά,
τον φαρμακοποιό Παναγιώτη
και τη λογοθεραπεύτρια Ελένη.
Ένα ωραίο παραμύθι των εκπλήξεων της ζωής.
Έχει κρυφά μυστικά στο μπαούλο του.
Το Λέχοβο κρυφακούει ότι τον δίδαξε.
Από κει αντλεί μουσικές, εξαιρετικά γοητευτικές, διεισδυτικές, και πρωτότυπες.
Μου φαίνεται πως αλατίζει τον καιρό με μια δική του συνταγή γνωστή ως
ΠΑΡΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΑΠ’ ΤΟ ΧΕΡΑΚΙ
και πάνε στο
ΖΑΒΑΡΑΚΑΤΡΑΝΕΜΙΑ, ΖΑΒΑΡΑΚΑΤΡΑΝΕΜΙΑΑΑΑΑΑ…
————————————-
Η γιαγιά η Γιούσου
Στεργιανή Μαχαίρα (γιαγιά Γιούσου)
Η γιαγιά η μαυροφορεμένη στο μοναστήρι της.
Στο μέγαρο του Μπέζα στη Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Εκεί συγκατοικεί με τον δήμαρχο Κεμιντζέ,
με την οικογένεια του Τάκη του Βλαχόπουλου,
του εστιάτορα Τσαπράζη, τη δασκάλα Ζάχου,
την οικογένεια Ναζλίδη, τον αδελφό του Μιχάλη Χασιώτη.
Είναι αφοσιωμένη κάθε μέρα στον αργαλειό της και την κυδωνιά της.
Κάθε του Αγίου Δημητρίου ανάβει όλα τα φώτα του ισογείου της,
σκουπίζει την αυλή και περιμένει.
Σήμερα θα ’ρθει ο σκοτωμένος στον αλβανικό πόλεμο γιος της.
—Θα ’ρθει. Θα ’ρθει. Το ’δα στο όνειρο.
Στέκει στην πόρτα της και περιμένει μέχρι τις 12 τα μεσάνυχτα.
Πάλι, όμως, δεν ήρθε.
Ήρθαν, όμως, τα δάκρυα. Ήρθε πάλι η απόγνωση.
Δεν ήρθε το παιδί της. Δεν ήρθε.
Σβήνουν τα φώτα, κλείνουν οι πόρτες
και στο ισόγειό της ξεσπούν μητρικά κλάματα:
Δημητράκη μουουουουου, Δημητράκη μουουουουου…
—————————————-
Ξηροί καρποί «Αβέρωφ»
Σε μια τρύπα τριγωνική 1,5 μέτρο,
στη συμβολή Μητροπόλεως- Βενιζέλου-Ελιάς στην πολυκατοικία Μιχαλούση,
με μια ματιά αλλιώτικη, μακρύτερη απ’ τα καθημερινά,
ένας θυμοφιλόσοφος πουλά ξηρούς καρπούς.
Φιστίκια πουλά, πουλά σπόρια, πουλά φουντούκια,
σταφίδες, αμύγδαλα, ξερά σύκα, αράπικα μικρά φιστίκια, σαν φιστίκ…
Μόνο τα όνειρά του δεν πουλά.
Τα ’χει κοντά του, δίπλα του, να του κάνουν συντροφιά,
να του διηγούνται παραμύθια απ’ την Ιστορία του Ελληνισμού
και τα κατορθώματα των «αφοσιωμένων».
Ξηροί καρποί «Αβέρωφ».
Θωρηκτό «Αβέρωφ»!
———————–
Πατήρ Κύριλλος
Εις τον Άγιο Ιωάννη, τον νέο ναό της πόλης,
που κτίσθηκε πάνω στα αρχαία ερείπια ενός άλλου ναού,
που αποκάλυψαν οι εργασίες επούλωσης των τραυμάτων του.
Εκεί εξουσιάζει μια μορφή που ξέρει το απολυτίκιο
της γυναικείας καθημερινότητας.
Ο πάτερ Κύριλλος.
Όλα είναι πιο κοντά στα ανθρώπινα μέτρα,
και το χαμόγελο και το μειδίαμά του και η ματιά του
και η φωνή του στεντόρεια.
«Λιμήν των ψυχών η εκκλησία»
έγραφε στην προμετωπίδα του ο «εξαφανισμένος» ναός.
«Λιμήν των ψυχών…»
———————————
Ο ψάλτης-κοσμηματοπώλης
Χαράλαμπος Γαβριηλίδης
Έφερε τη γλυκύτητα της φωνής του απ’ τη Μικρά Ασία.
Ψάλτης αριστερός στη Μητρόπολη.
Και γω 14χρονος στο ψαλτήρι του μ’ ανοιχτό το στόμα.
—Γιαννάκη, θα πεις εσύ σήμερα το Άσπιλε, Αμόλυντε…
Μια φωνή που θεράπευε όλες τις γρατζουνιές και τις παραφωνίες των επίγειων.
Μια στοργική φωνή που έβγαινε πριν από τα δάκρια στα μετόπισθεν της ύπαρξης.
Πόσο πολύ ΘΕΟΣ στο ψαλτήρι του.
Στη φωτογραφία στο ύψος της κεντρικής οδού της Βέροιας
με τους γείτονες επαγγελματίες.
Δίπλα του, ο δημοφιλής κουρέας με τη «χωρίστρα»
και το χαρτί του διαγγέλματός του προς Βεροιείς…
Αναστάσης Ασλάνογλου.
————
Ζαχαροπλαστείο «Πράπα»
Στην οδό Κεντρικής της Βέροιας.
Απέναντι απ’ το καφενείο του Τζαφερόπουλου.
Στο εργαστήρι ο πρωτομάστορας Γιοβανόπουλος
ετοιμάζει τις αμυγδάλου και τα προφιτερόλ.
Στου Πράπα
υπάρχουνε έξι μαρμάρινα τραπέζια
όπου συνωστίζονται τις Κυριακές οι μαθητές
για να κάνουν σοκολατίνες και αμυγδάλου το χαρτζιλίκι τους.
Όμως, είναι και κάτι τραπέζια πιο προωθημένα.
Υποδέχονται τους μαθητικούς έρωτες και τα κοιτάγματα.
—Πάμε στον Πράπα για ένα γλυκό βλέμμα;
—Και δεν πάμε.
Έχει και τρία παιδιά η οικογένεια.
Γιατροί όλοι σήμερα, με δική τους κλινική και φήμη εξαιρετική
για τις ιατρικές τους γνώσεις και ικανότητες,
σχεδόν «ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΕΣ»!!!
Ο Νίκος, ο Γιάννης και η Στέλλα.
Η μαμά τους
ήξερε την άλγεβρα του σκοπού.
Εκ τούτου η «ζαχαροπλαστική» ευφυΐα τους.
———————
Ο πολυτάλαντος δημιουργός Νίκος Μανούδης
Όπως λέμε «αφανής πρίγκιπας εσωτερικών βασιλείων»
ή ένας που μαζεύει στην αυλή της σκέψης του πρωταγωνιστές,
για να τους δωρίσει τη μνήμη που θα ενσαρκώσουν.
Είναι οξυδερκής, είναι ταλαντούχος οραματιστής,
που σκαρφίζεται τρόπους για να δείξει στην πόλη τις απώλειές της.
Έχει μια σχέση βαθιά με τα πετρώματα των θεμελίων των πραγμάτων,
παραμονεύει τις ευαισθησίες του ΧΡΟΝΟΥ,
σκαρφαλώνει στις στέγες των καθημερινών σίριαλ
να βρει τα πιο ακριβά και τα πιο διεισδυτικά των ανθρώπων μυστικά.
Συνδέω τη μύτη του μολυβιού μου με το μέλλον, λέει.
Δημιουργώ μια ευνοούμενη για τους πρωταγωνιστές μου πολιτεία.
Περνώ τα σύνορα της «γιορταστικής» μονοτονίας
και φιλοξενώ στο εργαστήρι μου
ΤΥΠΟΥΣ
που δεν κυκλοφορούν στο παζάρι της πεζότητας.
Τους εξωθώ να μιλήσουν.
Να εξομολογηθούν.
Να θυμώσουν.
Να εκραγούν. Να ερωτευθούν.
Ζω στην περιοχή της ελευθερίας της και κάνω δώρο στην κοινωνία
ένα τηλεσκόπιο για να βλέπει πέραν των ορίων.
Έχω πείσμα. αλτρουιστικό. Μ’ αρέσει ο στίχος του Ελύτη
…σαν να μην κάτεχα ο αγράμματος
πως είναι ακριβώς μέσα στη άκρα σιγαλιά
που ακούγονται οι πιο θαυμαστοί κρότοι…
