Δίον: Το ωραιότερο αρχαιολογικό πάρκο της Ελλάδας
Μέχρι το 1962 το χωριό λεγόταν Μαλαθριά, από το βότανο μάλαθρο που υπήρχε άφθονο στην περιοχή.
Εδώ άλλωστε, βρισκόταν η ιερή πόλη των Μακεδόνων που άκμασε τον 5ο αιώνα π.Χ., στα χρόνια του Αρχέλαου που καθιέρωσε τα «εν Δίω Ολύμπια», τους αθλητικούς και σκηνικούς αγώνες διάρκειας εννέα ημερών προς τιμή του Ολυμπίου Διός και των Μουσών.
Σήμερα στο Διον θα δείτε το αρχαίο θέατρο που κατασκευάστηκε την ελληνιστική εποχή και φιλοξενεί κάθε καλοκαίρι τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Ολύμπου.
Εντυπωσιακό είναι και το αρχαιολογικό πάρκο, το ωραιότερο της Ελλάδας, ένας υπέροχα σχεδιασμένος αρχαιολογικός χώρος-πρότυπο με αρχαία ιερά, ελληνιστικά και ρωμαϊκά θέατρα, αρχαίους πλακοστρωμένους δρόμους, θέρμες με πισίνες και ψηφιδωτά, ωδείο, ρωμαϊκά σπίτια, επαύλεις και παλαιοχριστιανικές βασιλικές.
Είναι ένα πρότυπο για τους υπόλοιπους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας και αξίζει να τον επισκεφθείτε.
Μέσα στο χωριό αξίζει να δείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο Δίου
με εκθέματα από την περιοχή αλλά και την υπόλοιπη Πιερία.
Από το χωριό θα έχετε τη μοναδική ευκαιρία να επισκεφθείτε το φαράγγι του Ορλιά (ή Ουρλιά) για να βρεθείτε σε ένα παραμυθένιο σκηνικό με καταρράκτες, λίμνες. Συνεχίζοντας, θα αφήσετε το αυτοκίνητο στο ξωκλήσι Αγ. Κων/νου και Ελένης και θα πάρετε το μονοπάτι που φτάνει μέχρι το ορειβατικό καταφύγιο στην θέση Κορομηλιά.
Ολόκληρη η περιοχή του αρχαιολογικού πάρκου είναι πνιγμένη στη βλάστηση και μικροί χείμαρροι και τρεχούμενα νερά διασχίζουν τον αρχαιολογικό χώρο δημιουργώντας ένα παραδεισένιο σκηνικό μέσα από το οποίο λάμπουν λευκά τα αρχαία ευρήματα.
Το αρχαίο Δίον υπήρξε η ιερή πόλη του μακεδονικού βασιλείου με το τέμενος του Ολυμπίου Διός να αποτελεί το κέντρο της θρησκευτικής ζωής και τον χώρο προβολής των μακεδόνων βασιλέων.
Στα τέλη του 5ου αι. π.Χ., χάρη στην πρωτοβουλία του βασιλιά Αρχέλαου, καθιερώθηκαν τα «εν Δίω Ολύμπια», πολυήμεροι αθλητικοί και σκηνικοί αγώνες προς τιμήν του Διός και των Μουσών, γεγονός που συνέβαλε στην πανελλήνια αναγνώριση του πιερικού ιερού.
Η στρατηγική θέση του Δίου στις βορειοανατολικές υπώρειες του Ολύμπου, σε μικρή απόσταση από την ακτή, με ένα πλωτό ποτάμι, τον Βαφύρα, να ρέει ανατολικά του, και με τον έλεγχο του περάσματος από τη Θεσσαλία στη Μακεδονία, οδήγησε τον Κάσσανδρο, στα τέλη του 4ου αι. π.Χ., να οχυρώσει την πόλη με ένα στιβαρό περίβολο.
Ο Φίλιππος Β΄ και ο Μέγας Αλέξανδρος οργάνωναν στο Δίον επινίκιες πανηγύρεις και προσέφεραν μεγαλοπρεπείς θυσίες και πλούσια αφιερώματα προς τιμήν του Ολυμπίου Διός και των Μουσών.
Τα πλεονεκτήματα της θέσης και η ιστορία του τόπου υπήρξαν τα κίνητρα για να ιδρύσει ο Οκταβιανός Αύγουστος στο Δίον ρωμαϊκή αποικία μετά τη νίκη του στο Ακτιο το 32/31 π.Χ. Η πόλη γνώρισε μεγάλη άνθηση κατά τους αυτοκρατορικούς χρόνους.
Κατά την Υστερη Αρχαιότητα, με την επικράτηση του Χριστιανισμού, το Δίον έγινε έδρα επισκόπου και αποτέλεσε σημαντικό αστικό κέντρο της Πιερίας.
