Το βέβαιο είναι ότι μια αύξηση στα διόδια θα προκαλέσει νέα συμπίεση στο ήδη πιεσμένο εισόδημα των πολιτών, με κίνδυνο να χαθεί η υπομονή τους
————–
Θα μπορούσε να μιλήσει κάποιος ακόμα και για «κεραυνό εν αιθρία», σχετικά με την εντονότατη αντίδραση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στην εκπεφρασμένη πρόθεση των παραχωρησιούχων να προχωρήσουν από το Σεπτέμβριο σε αυξήσεις στα διόδια των αυτοκινητόδρομων της χώρας.
Ωστόσο, οι κινήσεις και των δύο πλευρών έχουν αρκετό παρασκήνιο, το οποίο και αρχίζει περίπου ένα εξάμηνο πριν, όταν τον Δεκέμβριο του 2022 υπήρξε και πάλι πρόθεση για αύξηση των διοδίων, ωστόσο, η κυβέρνηση μετά από συνεννοήσεις με τις εταιρείες είχε πετύχει το «πάγωμά» τους, επικαλούμενη τον αυξημένο πληθωρισμό, αλλά και τις επερχόμενες εκλογές.
Ωστόσο, τώρα ο εκλογικός κύκλος έχει λήξει, ο πληθωρισμός έχει αποκλιμακωθεί και, σύμφωνα με πηγές από την πλευρά των εταιρειών, πλέον έχει παρέλθει και το «εξάμηνο χάριτος», οπότε και οι κοινοπραξίες θεωρούν ότι μπορούν να ασκήσουν το συμβατικό τους δικαίωμα για αύξηση των διοδίων, η οποία υπολογίζεται για το 2023 περίπου στο 10%, με βάση σχετικό τύπο.
Από την πλευρά του, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, με σκληρή ανακοίνωσή του ανέφερε ότι οι εταιρείες «χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε ενημέρωση του Υπουργού, αποφάσισαν, επιδεικνύοντας αναξιοπιστία, να προβούν σε σημαντική αύξηση των διοδίων από τον επόμενο μήνα. Προχώρησαν δε, μεταγενέστερα, σε δημοσιοποίηση της σχετικής πρόθεσης».
«Η βούληση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου ήταν η εξεύρεση μιας ρεαλιστικής λύσης, χωρίς την επιβάρυνση του πολίτη για το 2023. Προς αυτή την κατεύθυνση συζητήθηκαν εναλλακτικά σενάρια», τονίστηκε στην ανακοίνωση, η οποία και κατέληγε λέγοντας ότι «το Δημόσιο θα εξαντλήσει κάθε δυνατότητα που έχει για να επιτύχει την αναστολή των μονομερών ενεργειών των Εταιρειών».
Πηγές των παραχωρησιούχων σημειώνουν, ωστόσο, ότι οι ετήσιες αυξήσεις στα διόδια δεν χρειάζονται την έγκριση του εκάστοτε υπουργού, καθώς αποτελούν δικαίωμα που απορρέει από τις συμβάσεις και το ύψος τους υπολογίζεται με βάση τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Επίσης, επισημαίνουν ότι ο πληθωρισμός και η ενεργειακή κρίση έπληξαν και τις ίδιες, αυξάνοντας τα κόστη τους.
Η κυβέρνηση επιθυμεί διακαώς να μην υπάρξει στην παρούσα φάση αύξηση των διοδίων, καθώς ο πληθωρισμός μοιάζει να «τσιμπάει» έστω και ελαφρά, ενώ και οι τιμές των καυσίμων έχουν πάρει εκ νέου την ανιούσα, συμπιέζοντας ακόμα περισσότερο τα εισοδήματα των πολιτών, σε μια φάση που αποσύρονται σταδιακά τα μέτρα στήριξης κατά της ακρίβειας.
Από την πλευρά των εταιρειών διαρρέεται ότι το υπουργείο δεν έχει καταθέσει κάποια ουσιαστική πρόταση, ενώ πρέπει να επισημανθεί ότι η μη αναπροσαρμογή των διοδίων ουσιαστικά αποτελεί παραβίαση των συμβάσεων και δίνεται η δυνατότητα στους παραχωρησιούχους να διεκδικήσουν αποζημιώσεις από το Δημόσιο.
Ακόμα δεν είναι γνωστό αν θα υπάρξουν νέες συναντήσεις των δύο πλευρών, σε μια προσπάθεια να γεφυρωθεί το χάσμα, ωστόσο, το βέβαιο είναι ότι μια αύξηση στα διόδια (από το 2015 και ως το 2022 έχουν γίνει πέντε μειώσεις και τρεις αυξήσεις) θα προκαλέσει νέα συμπίεση στο ήδη πιεσμένο εισόδημα των πολιτών, με κίνδυνο να χαθεί η υπομονή τους.
