Ο Ελύτης, ο ποιητής του Αιγαίου και της θάλασσας είναι εκείνος που δεν μπορούμε να τον φανταστούμε χωρίς το γαλάζιο της ή το βαθύ της πράσινο, χωρίς τα μυστικά νοήματα των κυμάτων της και χωρίς την άγουρη αιωνιότητά της.
Όσο κι αν η ποίησή του άγγιξε θέματα του Ελλάδας τραυματικά και παράλληλα υμνητικά του χαρακτήρα του λαού της, όπως στο ανεπανάληπτο “Άξιον Εστί”, το φως και το γαλάζιο της ποίησης του Ελύτη είναι ο πυρήνας της, που αναλύεται σ’ αυτά τα δύο συστατικά της.
Η “Μικρή πράσινη θάλασσα” αποτελεί σε έξοχη πύκνωση τον καθρέφτη της υπερρεαλιστικής γραφής του ποιητή μαζί με την προσωπική του πάντα θέαση της ποίησης, που τον κάνει μοναδικό.
Η θάλασσα, η αιωνιότητά της σε σχέση με το πεπερασμένο της ανθρώπινης ζωής, η άγουρη νιότη της, που εμπνέει στον ποιητή ερωτικά συναισθήματα, όπως και η Ποίηση με την οποία την ταυτίζει υποσυνείδητα, οι μνήμες ενός χαμένου Ελληνισμού της Μικρασίας, που γίνονται άλλοτε ψαλμοί της Ορθοδοξίας και άλλοτε λόγια του Ηράκλειτου, όλα στο βαθύ της χρώμα, βυθίζονται και αναλύονται στα “εξ ων συνετέθησαν”.
Μικρή πράσινη θάλασσα
Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ
Που θα ‘θελα να σε υιοθετήσω
Να σε στείλω σχολείο στην Ιωνία
Να μάθεις μανταρίνι και άψινθο
Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ
Στο πυργάκι του φάρου το καταμεσήμερο
Να γυρίσεις τον ήλιο και ν’ ακούσεις
Πως η μοίρα ξεγίνεται και πως
Από λόφο σε λόφο συνεννοούνται
Ακόμα οι μακρινοί μας συγγενείς
Που κρατούν τον αέρα σαν αγάλματα
Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ
Με τον άσπρο γιακά και την κορδέλα
Να μπεις απ’ το παράθυρο στη Σμύρνη
Να μου αντιγράψεις τις αντιφεγγιές στην οροφή
Από τα Κυριελέησον και τα Δόξα σοι
Και με λίγο Βοριά λίγο Λεβάντε
Κύμα το κύμα να γυρίσεις πίσω
Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ
Για να σε κοιμηθώ παράνομα
Και να βρίσκω βαθιά στην αγκαλιά σου
Κομμάτια πέτρες τα λόγια των Θεών
Κομμάτια πέτρες τ’ αποσπάσματα του Ηράκλειτου.
…………………
Οι «Παρενθέσεις» είναι μικρά κείμενα, μικρές πινελιές, σε θέματα πολιτισμού ή ζωής, που φωτίζουν γωνιές από μεγαλύτερα θέματα, λειτουργώντας σαν παρ-εν-θέσεις.
