“Τομέας Παιδείας ΠαΣοΚ-ΚιΝΑλ: Για μια άλλη Εκπαίδευση που θα συμβάλλει στην οικοδόμηση μιας άλλης Κοινωνίας” / γράφει ο Κωνταντίνος Ζώκος

Κωνταντίνος Α. Ζώκος

Δάσκαλος Φυσικής

Η κινητικότητα του κοινωνικού υπόβαθρου, κάτω από την επήρεια παλαιών ή νέων παραγωγικών δυνάμεων και κυρίαρχων αντιθέσεων, οδηγεί συνήθως στην αναδιαμόρφωση της πολιτικής υπερδομής, η οποία συγκροτείται για να απεικονίσει τις μορφές του υποβάθρου που σε κάθε περίοδο διαμορφώνονται. Αν μια πολιτική απεικόνιση εκφράζει μια υπάρχουσα μορφή υποβάθρου που διατηρείται, τότε η αναγκαιότητα ύπαρξης της πολιτικής οντότητας που εκφράζει αυτή τη μορφή αναδύεται διαρκώς και παραμένει σταθερή ως ένα διαρκές αίτημα των καιρών. Μπορεί η πολιτική οντότητα ως ύπαρξη να υποχωρεί, να μειώνεται η ένταση της συγκρότησής της, πολλές φορές σχεδόν να εξαφανίζεται, αλλά πάντα αναδύεται εκ νέου στηριγμένη στη παλιά της συγκρότηση και συνεχώς ανανεούμενη, επειδή αυτή η μορφή του κοινωνικού υποβάθρου είναι μια διακριτή κοινωνική κατάσταση με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που αναπαράγονται και διατηρούνται.

Σε αυτή τη νέα περίοδο ανάδυσης της πολιτικής οντότητας ΠαΣοΚ-ΚιΝΑλ θεωρείται ότι χτίζουμε κάτι καινούργιο, όμως, πάνω σε βάσεις πολλές από τις οποίες έχουν διαμορφωθεί στο παρελθόν και τις οποίες οφείλουμε να αναδιαμορφώσουμε, για να συμπεριληφθούν και οι νέες απεικονίσεις που η κοινωνική κινητικότητας διαμορφώνει. Αποτελούμε συνέχεια ενός εγχειρήματος οικοδόμησης μιας σοσιαλιστικής φόρμας, που οριοθέτησε μια τρίτη – διαφορετική – διαδρομή από το διπολισμό που ήταν κυρίαρχος όταν εμφανίστηκε, ως πρόταση της πολιτικής υπερδομής η οποία επιδίωξε και τελικά εξέφρασε το κοινωνικό υπόβαθρο που είχε ήδη διαμορφωθεί με αίτημα αυτή τη νέα πορεία. Βηματίζοντας μέσα από φαινόμενα που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως εκτροπές, ως αλλοτριώσεις του αρχικού προτασιακού συνόλου, συναντήσαμε μεταπτώσεις, πτώσεις και πολιτικές καταστροφές, στοιχεία που (θέλω να πιστεύω πως) οδήγησαν σε μια στέρεα ιδεολογική πρόταση: την Σοσιαλδημοκρατία. Μια πολιτική κίνηση, η οποία παρόλο που γεννήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα ως υπέρβαση των δύο – τότε – κυρίαρχων ρευμάτων του φιλελευθερισμού και του μαρξισμού, θα ήταν δυνατόν να αποτελεί ένα αποτελεσματικό πλαίσιο πολιτικής για τον 21ο αιώνα.

Στο πλαίσιο της νέας αυτής περιόδου μετάβασης, της καινούργιας διαδρομής  για την οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας, οφείλουμε να συγκροτήσουμε, με τη συν-λειτουργία (κοινωνικής) βάσης και (πολιτικής) υπερδομής, ένα Νέο (ενιαίο κοινωνικό) Όραμα, η υλοποίηση του οποίου θα οδηγήσει στην Κοινωνική Αλλαγή. Θεωρώ, ότι η διαμόρφωση του Νέου Οράματος του ΠαΣοΚ-ΚιΝΑλ, αποτελεί συνθήκη sine qua non για τη πορεία προς τη διαμόρφωση μιας κοινωνικής πλειοψηφίας, που θα απαιτήσει την Αλλαγή, στο πλαίσιο της Δημοκρατίας. Η πορεία προς την Κοινωνική Αλλαγή, θα πρέπει να στηρίζεται στις προτάσεις της Επιστήμης και της Τεχνολογίας και να χρησιμοποιεί την Επιστημονική Μέθοδο ως εργαλείο υπέρβασης του ανορθολογισμού και της περιόδου κυριαρχίας της ψευδοεπιστήμης, που έχουν επιβληθεί μέχρι σήμερα στο κοινωνικό γίγνεσθαι μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος και των μέσων μαζικής (λεγόμενης) ενημέρωσης. Με τη χρήση των εργαλείων αυτών, που η Ανθρωπότητα επινόησε, οφείλουμε να διερευνήσουμε την πραγματική κατάσταση του κοινωνικού γίγνεσθαι, να διευρύνουμε τη γνώση που αναδύεται από τη μελέτη της, να οδηγηθούμε όσο πλησιέστερα μπορούμε στα αίτια που διαμορφώνουν την κοινωνική πραγματικότητα, να οικοδομήσουμε τη Νέα Οργάνωση και με τη συμβολή της να επεξεργαστούμε τη Νέα Πρόταση Αλλαγής, στην οποία κυρίαρχο στοιχείο θα πρέπει να είναι ένα: η Αλήθεια!

Από τη μελέτη των δεδομένων, που τα εργαλεία διερεύνησης της πολιτικής πραγματικότητας συλλέγουν, θα μπορούσε να υποστηριχθεί πως – μετά την αναταραχή του κοινωνικού γίγνεσθαι που θα μπορούσε να προσδιοριστεί ως περίοδος μετάβασης – έχει σταθεροποιηθεί μια κατάσταση στην οποία κυριαρχούν η φιλελεύθερη αγοραία λογική και η λαϊκιστική μαρξιστική (αντι)λογική. Μαζί με αυτά υπάρχει και ένα σημαντικό τμήμα που πιστεύει στην (υπό διαμόρφωση) πρόταση της Σοσιαλδημοκρατίας, αλλά και ένα άλλο, μικρότερο, της ορθόδοξης μαρξιστικής λογικής του παθητικού οικονομισμού και της ταξικής διακριτότητας. Από την άλλη μεριά η διερεύνηση της κοινωνικής πραγματικότητας αποκαλύπτει φαινόμενα προβληματικής λειτουργίας της κοινωνίας, όπως η διευρυνόμενη πίστη σε αστρολογία, ζώδια, σε θεωρίες συνωμοσίας κλπ.. Κυρίαρχο φαινόμενο: η αποδοχή συνθημάτων, τσιτάτων, συνταγών και δηλώσεων χωρίς μελέτη, χωρίς να αφιερώνεται χρόνος στην ουσιαστική γνώση, επομένως η γρήγορη και επιφανειακή πρόσληψη της όποιας πληροφορίας χωρίς καμία επεξεργασία. Αυτή είναι η κοινωνική κατάσταση που κυριαρχεί σήμερα και με αυτή την κοινωνική πραγματικότητα πρέπει να αλληλεπιδράσουμε. Σε μια κοινωνία στην οποία, όπως δείχνουν σχετικές μελέτες, το 58% των νέων 18 έως 24 ετών πιστεύουν στα ζώδια και στην αστρολογία, μπορεί να αιτιολογείται το φαινόμενο που κυριαρχεί σήμερα: η άκριτη αποδοχή μιας πληροφορίας η οποία δεν ελέγχεται από κανέναν πριν γίνει αποδεκτή. Μια κοινωνία την οποία οφείλουμε να γνωρίσουμε, αν θέλουμε το Νέο Όραμα που θα καταθέσουμε με τη συνδρομή μιας Νέας Οργάνωσης και με τη κυρίαρχο στοιχείο την Αλήθεια, να ανοίξει το δρόμο για μια Κοινωνική Αλλαγή.

Σε αυτή την Αλλαγή, σημαντικός (πρέπει να) είναι ο ρόλος του Τομέα Παιδείας του ΠαΣοΚ-ΚιΝΑλ, τομέας που (πρέπει να) προσπαθεί για την οικοδόμηση μιας Εκπαίδευσης που να προσφέρει Γνώση και την προώθηση διαδικασιών που να απελευθερώνουν τον Άνθρωπο και έτσι απελευθερωμένος να κινείται αυτοδύναμος προς την Αλήθεια. Η δράση στο πλαίσιο της εκπαίδευσης, για την αλλαγή της, είναι ουσιαστικός παράγοντας για την όποια πορεία της πολιτικής δράσης στο κοινωνικό επίπεδο, και αυτό επειδή η κοινωνική κατάσταση που παρουσιάστηκε παραπάνω ξεκινάει από την πτώση του ελληνικού σχολείου. Η παρακολούθηση των επιδόσεων των μαθητών/τριών του ελληνικού σχολείου σε μαζικές διαδικασίες ελέγχου – PISA, Πανελλήνιες – αποδίδουν ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο πτώσης. Βέβαια, αυτό δεν θα μπορούσε να συνδεθεί με την νοητική κατάσταση του μαθητικού δυναμικού, αλλά θα πρέπει να το συσχετίσουμε με τον επιβαλλόμενο [από τον ιδεολογικό μηχανισμό του κράτους που ονομάζεται σχολείο, σε συνέργεια με τον υποδόριο παρασχολικό μηχανισμό του φροντιστήριου] τρόπο σκέψης και λειτουργίας. Όταν η πλειονότητα του μαθητικού δυναμικού που με αυτό τον τρόπο προσανατολίστηκε, διαχυθεί στην κοινωνία, το μόνο σίγουρο είναι η διαμόρφωση μιας κοινωνίας με τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν και ενάντια στα οποία οφείλουμε να δράσουμε, για να τα αλλάξουμε στην κατεύθυνση της Σοσιαλδημοκρατίας.

Όταν σκεφτόμαστε την Εκπαίδευση, συνήθως αναδύονται στον κοινωνικό προβληματισμό οι έννοιες Σχολείο (αναφέρομαι σε όλες τις βαθμίδες), Προγράμματα Σπουδών, Μαθητές, Εκπαιδευτικοί, Γονείς, υποδομές, παραγωγικό και κοινωνικό γίγνεσθαι. Ακόμη, αναδύονται έννοιες όμως γνωστική ωρίμανση, ανάπτυξη ικανοτήτων, κριτική σκέψη («πολυτραγουδισμένη» αυτή), στόχοι, οργάνωση, διοίκηση, μαθησιακές λειτουργίες κ λπ. Όλα αυτά ριγμένα, συνήθως έτσι σκόρπια, ξεχωριστά και διακριτά στον διάλογο που εξελίσσεται (με διαρκώς επιβραδυνόμενους ρυθμούς) στην πολιτική υπερδομή που αναπτύσσεται πάνω από τις διαμορφώσεις της κοινωνικής κινητικότητας. Στο παρόν άρθρο που σχετίζεται με τον Τομέα Παιδείας του ΠαΣοΚ-ΚιΝΑλ, αλλά και την πορεία για μια άλλη Κοινωνία, τα αφήσαμε αυτά στην άκρη για λίγο, τα αφήσαμε για ειδικές αναφορές σε άρθρα, όταν αποφασίσει – όπως οφείλει – ο Τομέας να οργανώσει συνεδρίες σε κάθε περιοχή, που το μόνο σίγουρο είναι πως θα συμβάλλουν στη διαμόρφωση μια ολοκληρωμένης πρότασης για μια Εκπαίδευση απελευθέρωσης του Προσώπου. Στο άρθρο αυτό εστιάσαμε μόνο στο πολιτικό πλαίσιο, το οποίο θα πρέπει να λειτουργεί ως κέλυφος, μέσα στο οποίο θα οικοδομηθεί μια Σοσιαδημοκρατική πρόταση οργάνωσης της Εκπαίδευσης, για την καλλιέργεια μια άλλης αιδείας, διαφορετικής από αυτή που είναι κυρίαρχη σήμερα.

Στη θέση μιας Παιδείας ανορθολογισμού, προώθησης της ψευδοεπιστήμης, της ομοιομορφίας και της υποταγής σε συνταγές, έχουμε υποχρέωση να καταθέσουμε μια πολιτική πρόταση για μια Παιδεία ορθολογισμού, προώθησης και χρήσης της Επιστημονικής Μεθόδου, για μια Παιδεία πλουραλισμού και απελευθέρωσης, μια Παιδεία Αλήθειας. Επειδή, δε, για τη διαμόρφωση μια τέτοιας Παιδείας σημαντικός ιδιαίτερα είναι ο Παράγοντας Εκπαίδευση – μαζί με άλλους βέβαια – οφείλουμε να επεξεργαστούμε μια τέτοια πρόταση Εκπαίδευσης που να οδηγεί στην Άλλη Παιδεία. Δεν έχει νόημα να εργαστούμε για κάτι (άλλο) διαφορετικό από μια ποσοτικοποιημένη Εκπαίδευση, με συγκεκριμένους, και κατά συνέπεια μετρήσιμους ως προς την επιτυχία τους, στόχους, διακρίνοντας τους όρους Παιδεία (ως ποιότητα) και Εκπαίδευση (ως μετρήσιμες ποσότητες) και εργαζόμενοι μετρώντας τις πραγματικές εικόνες που αναδύονται από την κοινωνία στην οποία αναφερόμαστε και την οποία θέλουμε να υπηρετήσουμε. Κάτι που μπορεί να γίνει αν συμβάλλουμε, όχι στην προώθηση ατόμων που ορέγονται θέσεις και πολιτική προβολή, αλλά στην οικοδόμηση μιας Νέας Οργάνωσης η οποία θα επεξεργαστεί και θα προωθήσει τη Νέα Πρόταση Αλλαγής για μια κοινωνία με κυρίαρχα στοιχεία τη Γνώση, την Αλήθεια και τη Δημοκρατία, καθώς είναι ιδιαίτερη η συνάφεια αυτής με τη Σοσιαλδημοκρατία.