Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας: Εγκαίνια της έκθεσης των “Ζωγράφων της Σταφυλής” / Μια ενδιαφέρουσα εικαστική συνομιλία

Εγκαίνια απόψε στο Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας για την ομαδική έκθεση των “Ζωγράφων της Σταφυλής”, με συνδιοργανωτές την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας και τους Φίλους του Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών.

Στην υποβλητικά φωτισμένη αίθουσα του Βυζαντινού Μουσείου, με στόχο να αναδειχθούν με τον καλύτερο τρόπο τα έργα, οι ζωγράφοι εξέθεσαν τη δουλειά τους με κρίκο σύνδεσης μεταξύ τους το λογοτεχνικό περιοδικό  “Σταφυλή”, όπου συναντιούνται καταθέτοντας πολλά από τα έργα τους.

Ενώ και οι τεχνοτροπίες και τα θέματα δεν ταυτίζονταν, υπήρχε ένα δέσιμο ανάμεσα στα έργα που σίγουρα οφείλονταν και στην επιμέλεια της έκθεσης, που έγινε άριστα από την εικαστικό Φωτεινή Χαμιδιελή κι από την αρχιτέκτονα  της ΕΦΑ, Μερόπη Χατζημιχάλη, αλλά και από την επικοινωνία μεταξύ των ζωγράφων και το πάθος τους για την ποιότητα, όπως είπαν χαρακτηριστικά.

Χρώματα και θέματα ποικίλα, με πρωταγωνιστές τον άνθρωπο ή τη φύση, αιχμαλώτισαν το μάτι των επισκεπτών που γέμισε τον χώρο του Μουσείου, συζητώντας πολλές φορές και με τους ίδιους τους καλλιτέχνες.

Στην έκθεση συμμετέχουν οι εικαστικοί: Βασίλης Βαφειάδης, Θανάσης Καραμήτας, Νικόλας Κυριάκου, Γιάννης Μαβίδης, Κώστας Ντιός, Μαρία Ξαγοράρη, Γιώργος Πολίτης και Φωτεινή Χαμιδιελή.

Απόντες, ως φυσικές παρουσίες, απόψε ο Θανάσης Καραμήτας, ο Κώστας Ντιός και η Μαρία Ξαγοράρη. Η Φαρέτρα είχε την ευκαιρία να μιλήσει με τους υπόλοιπους.

Με πολλούς επισκέπτες στα εγκαίνια, που  αποδεικνύουν κάθε φορά με την προσέλευσή τους πως εκτιμούν την ποιότητα των εκθέσεων που προβάλλει το Βυζαντινό Μουσείο, προλογίζοντας η Προϊσταμένη της ΕΦΑ Αγγελική Κοτταρίδη είπε:

“Συνεχίζουμε μετά από την περίοδο της Πανδημίας πάλι δυνατά. Διαλέξαμε κάτι σημαντικό, για να ξεκινήσουμε. Πρόκειται για μια ομάδα καταξιωμένων ζωγράφων. Θα σας μιλήσει για την ομάδα η Φωτεινή Χαμιδιελή, που είναι ο σύνδεσμος ανάμεσα στο Μουσείο και σ’ αυτήν. Θ’ ακολουθήσουν κι άλλες εκθέσεις.”

Η Φωτεινή Χαμιδιελή συνέχισε:

“Ευχαριστώ όλους εσάς που ήρθατε μια κρύα νύχτα σαν την αποψινή, να μας ζεστάνετε την καρδιά. Ευχαριστώ την Αγγελική Κοτταρίδη, που μας διαθέτει έναν τέτοιο χώρο που αναδεικνύει τα έργα μας, που συνυπάρχουν, αυτά του παρόντος, με τα έργα τέχνης του παρελθόντος.

Ευχαριστίες στη Μερόπη Χατζημιχάλη, που βοήθησε στο στήσιμο της έκθεσης αλλά και στην ομάδα των τεχνικών, που έκανε τους φωτισμούς, με ευθύνη του Αντώνη Μαλούτα.

Η “Σταφυλή” είναι λογοτεχνικό περιοδικό υπό την διεύθυνση των ποιητών Κώστα Ριζάκη και Διώνης Δημητριάδου, με ποίηση, δοκίμια, μελέτες, και εδώ παρουσιάζονται και ζωγράφοι είτε μεμονωμένα είτε σε ομάδα με συνοχή. Τα έργα των ζωγράφων συνδιαλέγονται με τα κείμενα, αλλά εδώ συνδιαλέγονται και μεταξύ τους και μάλιστα με την ευκαιρία να φανούν τα χρώματα και όχι στο μαυρόασπρο, όπως βγαίνουν στο περιοδικό.”

Η Φαρέτρα, συνομιλώντας με τους ζωγράφους άκουσε τον Βασίλη Βαφειάδη, μπροστά στα έργα του “Αναμονή” και “Φαίδρα”:

“Η αναμονή είναι έντονο συναίσθημα που μας διακατέχει άντρες και γυναίκες, είμαστε υπό το κράτος της περιμένοντας το καλό ή το κακό. Η ζωή με τις αντιθέσεις της. Η φιγούρα είναι άφυλη, ακριβώς για να καταλήξει στη γενίκευση.

Η “Φαίδρα” μου είναι η γυναίκα η καταρρέουσα, μορφή αποκαθηλωμένη. Ίσως η κάτω μορφή να παραπέμπει στον Ιππόλυτο. Στα έργα μου και ειδικά στην σειρά στην οποία ανήκουν δίνω τον τίτλο “επί σκηνής”. Οι μορφές μου κινούνται σ’ έναν σκηνικό χώρο απροσδιόριστο.

Η ζωγραφική είναι μια περιπέτεια. Καμιά φορά υπάρχουν ερωτήματα στην καλλιτεχνική σύλληψη στα οποία ούτε ο ίδιος ο καλλιτέχνης μπορεί να απαντήσει. Η διαδικασία αρχής και τέλους ποτέ δεν είναι προδιαγεγραμμένη. Πάντα στο έργο μου ήθελα να υπάρχει η ανατροπή και όχι η στατικότητα.

Ο Γιώργος Πολίτης μπροστά στα δικά του έργα και ειδικά στα γυναικεία πορτρέτα του:

“Η γυναίκα είναι σημαντική πηγή έμπνευσης για μένα, γιατί πρώτα απ’ όλα είναι η ίδια η ζωή. Απ’ αυτήν ξεκινά η ζωή, είναι πάντα σημείο αναφοράς, αλλά εγώ ειδικά μέσα στη γυναίκα βλέπω πιο εύκολα τον ανθρώπινο πόνο. Και το κάνω καλύτερα μέσα από τον πόνο της μητέρας ή τον πόνο της νέας κοπέλας, που έχει ξεριζωθεί από τον τόπο της, ή ακόμη και τον πόνο της γυναίκας που είναι ερωτευμένη.

Δίπλα στα τρία έργα μου δίνω το θέμα των ξεριζωμένων Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης.Τα χρώματά μου γενικά είναι τα θερμά χρώματα, και φαίνεται κι εδώ που αποδίδεται η προσφυγιά. Παραπέμπουν στο παρελθόν, στο ρομαντισμό και στο συναίσθημα.

Εδώ η Αγιά Σοφιά μου έχει έναν σταυρό στον τρούλο της, κατά την επιθυμία μου – όχι βέβαια σημάδι εθνικισμού – αλλά και δίπλα οι μιναρέδες, σημάδι πια αναπόσπαστο του μνημείου. Τους μιναρέδες τους αποδεχθήκαμε αιώνες τώρα. Αυτό που δεν μπορούμε να αποδεχτούμε είναι οι διωγμοί του ελληνικού στοιχείου. Οι φιγούρες που αποτυπώνονται στο έργο είναι αρχοντάνθρωποι, που τα άφησαν όλα και έφυγαν, όπως η γιαγιά και ο παππούς μου, που ήταν από εκεί.”

Ο Νικόλας Κυριάκου, μπροστά στα δικά του έργα:

“Με χαρακτηρίζει σαφώς το χρώμα, που ισορροπεί με τη δομή. Η δομή μπορεί να κρύβεται αλλά στηρίζει το έργο, όπως η λογική ισορροπεί με το συναίσθημα.

Είμαι εξπρεσιονιστής, με ελεγχόμενο το χρώμα, αλλά και έντονα επηρεασμένος από τον κυβισμό.

Παλιά οι σουρεαλιστές θέλανε να απεμπλακούν τελείως από τη λογική. Βαθιά μέσα μας όμως υπάρχει η λογική, ειδικά σε μας που είμαστε μεσογειακός λαός. Να πω πως είμαστε αφαιρετικοί, αλλά “μεσογειακοί αφαιρετικοί”. Για μας μιλούν η φύση και τα χρώματα.

Μπορεί να έζησα έξω, να σπούδασα στη Σχολή Καλών Τεχνών της Ρώμης. Πάντα όμως ξαναγυρίζω στο χωριό μου και στα πρώτα παιδικά μου χρόνια, που καταλαβαίνω πόσο πλούσια ήταν μέσα στην τότε φτώχεια μας, και νομίζω νομίζω πως κυλούν μέσα στο έργο μου.”

Ο Γιάννης Μαβίδης:

“Είναι εμφανής η λατρεία μου στο χρώμα. Με καθορίζει. Δε θέλω να πω πως είμαι κολορίστας, αλλά το χρώμα είμαι εγώ.

Κάποτε ήμουν περισσότερο αφαιρετικός στη σύλληψη και την απόδοση του θέματος. Τώρα όχι πια.

Σε πολλούς μου πίνακες τελευταία είναι φανερές οι αντιθέσεις. Ο ποδηλάτης μου αυτός τρέχει ανέμελος και αισιόδοξος, ενώ πάνω του ένας μαύρος ουρανός φέρνει την καταιγίδα. Έτσι δεν είναι και η ζωή; Μια μάχη ανάμεσα στην αισιοδοξία και τη μελαγχολία.

Τα δέντρα είναι ένα από τα θέματα που αγαπώ. Ο Μπετόβεν είπε κάποτε”προτιμώ ένα δέντρο από πολλούς ανθρώπους”. Έτσι κι εγώ γοητεύομαι από τα δέντρα, μ’ αρέσει να τα ζωγραφίζω και αποτελούν μαζί με τον ουρανό και τη θάλασσα τη φωνή της φύσης.”

Και η Φωτεινή Χαμιδιελή, κλείνοντας, πρόσθεσε λίγα λόγια για τη δική της παρουσία στην έκθεση:

“Επανέρχομαι στο χρώμα με μεγαλύτερη ένταση, αλλά χρησιμοποιώ πολύ περισσότερο και μικτές τεχνικές. Ανοίγουν, λοιπόν, τα υλικά περισσότερο και με βοηθούν να εξελίξω τον τρόπο μου.

Η θεματολογία μου μπορεί να φαίνεται ίδια, έχει όμως εξελιχθεί περισσότερο ως προς τις παρουσίες.

Στα έργα μου τώρα προστίθεται περισσότερο η παιδική μορφή και είναι εντονότερο το θέμα της μητρότητας.

Μ’ αρέσει που ο κάθε αποδέκτης βλέπει αυτό που θέλει στο έργο μου. Έτσι οι εικόνες μου πολλαπλασιάζονται κι εγώ απελευθερώνομαι μέσα από το έργο μου.”

………………………..

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 30 Απριλίου 2023.

……………………………..

Φωτογραφίες: faretra.info