Η αντιπολίτευση πιέζει για γενικές εκλογές • Άνοιξαν οι υποψηφιότητες για την ηγεσία των Συντηρητικών: Θέλει να γίνει ξανά πρωθυπουργός ο Μπόρις Τζόνσον • Οι Τόρις θέλουν να τελειώσει η διαδικασία πριν τις 31 Οκτωβρίου
Η πιο βραχύβια πρωθυπουργός στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου γίνεται η Λιζ Τρας, η οποία ανακοίνωσε την παραίτησή της από την πρωθυπουργία και την ηγεσία των Τόρις.
Η Τρας έμεινε πρωθυπουργός μόλις για 44 ημέρες.
Η Λιζ Τρας οδηγήθηκε σε παραίτηση μετά την αποτυχία της να επιβάλει την πολιτική της για φοροαπαλλαγές στις μεγάλες επιχειρήσεις, η οποία με την ανακοίνωσή της και μόνο προκάλεσε συντριβή στη στερλίνα και ραγδαία άνοδο των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων. Ως αποτέλεσμα της αποτυχίας αυτής ήταν η παραίτηση δύο υπουργών, του αρχιτέκτονα του «μίνι προϋπολογισμού», Κουάσι Κουαρτένγκ, αλλά και της υπουργού Εσωτερικών, Σούελα Μπρέιβερμαν. Η αντικατάσταση του Κουαρτένγκ από τον Τζέρεμι Χαντ οδήγησε και σε οριστικό «ξήλωμα» του προϋπολογισμού και σε νέες εξαγγελίες μέτρων, που πάντως οδηγούν σε περισσότερη λιτότητα.
Πλέον, ανοίγει ξανά η διαδικασία εκλογής ηγεσίας στο Συντηρητικό Κόμμα. Ο διάδοχός της θα αναλάβει και καθήκοντα πρωθυπουργού.
Η απερχόμενη Βρετανίδα πρωθυπουργός δήλωσε ότι θα παραμείνει στη θέση της έως ότου ολοκληρωθεί η εσωκομματική εκλογική διαδικασία, παρά το γεγονός ότι η πλειονότητα των στελεχών του κόμματος την καλούν να παραιτηθεί άμεσα και από την πρωθυπουργία.
Αυτοκριτική μηδέν
Χωρίς να κάνει ουσιαστική αυτοκριτική, η Λιζ Τρας στη δήλωσή της υποστήριξε ότι ανέλαβε τα καθήκοντά της «σε μια περίοδο μεγάλης οικονομικής και διεθνούς αστάθειας», με τη Βρετανία έχει «μείνει πίσω πολύ καιρό εξαιτίας της της χαμηλής οικονομικής ανάπτυξη» και πως εξελέγη από τους Συντηρητικούς στην ηγεσία με εντολή να το αλλάξει αυτό.
Και αφού ισχυρίστηκε ότι η κυβέρνησή της «εκπλήρωσε τον στόχο να μειώσει τους λογαριασμούς ενέργειας» και να περιορίσει την εθνική ασφάλιση, διότι έθεσε το όραμα να δημιουργήσει «μια οικονομία υψηλής ανάπτυξης με χαμηλή φορολογία, η οποία θα εκμεταλλευόταν τις ελευθερίες που προήλθαν από το Brexit».
Ωστόσο, αναγνώρισε ότι «δεδομένης της κατάστασης, δεν μπορώ να υλοποιήσω την εντολή για την οποία εξελέγην από το Συντηρητικό Κόμμα».
Νέος ηγέτης πριν από τις 31 Οκτωβρίου
Ο πρόεδρος της Επιτροπής του 1922, Γκράχαμ Μπρέιντι, δήλωσε ότι η διαδικασία διαδοχής στο Συντηρητικό θα γίνει μέσα στην εβδομάδα που έρχεται και ο νέος ηγέτης θα έχει οριστεί στις 31 Οκτωβρίου.
Στη δήλωσή του έξω από το Κοινοβούλιο, ο Μπρέιντι είπε:
«Μίλησα με τον πρόεδρο του κόμματος, Τζέικ Μπέρι. Επιβεβαίωσε ότι θα είναι δυνατή η διεξαγωγή ψηφοφορίας και η ολοκλήρωση των εκλογών ηγεσίας έως την Παρασκευή 28 Οκτωβρίου. Θα πρέπει λοιπόν να έχουμε έναν νέο ηγέτη πριν από τις 31 Οκτωβρίου, όταν θα παρουσιαστεί ο προϋπολογισμός».
Οι πρώτες υποψηφιότητες
Επίσημη υποψηφιότητα για την ώρα δεν υπάρχει, αν και σύμφωνα με διαρροές έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον η αποχωρήσασα υπουργός Εσωτερικών, Σουέλα Μπρέιβερμαν, αλλά και ο Μπόρις Τζόνσον, που είχε αποπεμφθεί μόλις δύο μήνες πριν για σκάνδαλα. Όπως φέρεται να δήλωσε ο Τζόνσον, θα το κάνει γιατί είναι «ζήτημα εθνικής ευθύνης»…
Πληροφορίες θέλουν και τον Ρίσι Σούνακ και την Πένι Μόρντοντ, αντιπάλους της Λιζ Τρας στην τελευταία εσωκομματική διαδικασία, να επιθυμούν να είναι υποψήφιοι.
Ενώ το Συντηρητικό Κόμμα βρίσκεται αντιμέτωπο με μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις στην ιστορία του, αν όχι τη μεγαλύτερη, άλλα κορυφαία στελέχη του κόμματος δηλώνουν ότι δεν θα είναι υποψήφιοι για την ηγεσία και την πρωθυπουργία -προφανώς φοβούμενοι την «ηλεκτρική καρέκλα» και τη σίγουρη ήττα στις επόμενες εκλογές, με δεδομένο ότι οι Εργατικοί προηγούνται στις δημοσκοπήσεις με ποσοστά κοντά στο 35%.
Ήδη έχουν δηλώσει ότι δεν θα συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία, ή το αφήνουν να διαρρέει, ο υπουργός Οικονομικώνς Τζέρεμι Χαντ, ο Μάικλ Γκόουβ και ο Τομ Τάγκεντχατ.
Η αντιπολίτευση ζητά εκλογές «τώρα»
Μετά την ανακοίνωση της παραίτησης, τα κόμματα της αντιπολίτευσης επανέλαβαν με επιτακτικό τρόπο το αίτημα για εκλογές, τονίζοντας ότι η χώρα δεν μπορεί να κυβερνάται από ένα κόμμα που έχει αποδείξει για χρόνια την ανεπάρκειά του.
Ο ηγέτης των Εργατικών, Κιρ Στάρμερ, δήλωσε μεταξύ άλλων:
«Μετά από 12 χρόνια αποτυχίας των Τόρις, ο βρετανικός λαός αξίζει πολύ καλύτερα από αυτή την περιστρεφόμενη πόρτα του χάους. Τα τελευταία χρόνια, οι Τόρις επέβαλαν φορολογία ρεκόρ, κατέστρεψαν τους θεσμούς μας και δημιούργησαν κρίση κόστους ζωής. Τώρα, προκάλεσαν την κατάρρευση της οικονομίας σε σημείο οι πολίτες να χρειάζονται 500 λίρες επιπλέον τον μήνα για το στεγαστικό τους δάνειο. Η ζημιά που έχουν κάνει θα χρειαστεί χρόνια για να διορθωθεί. Κάθε μία από αυτές τις κρίσεις προκλήθηκε από την Ντάουνινγκ Στριτ, την πλήρωσε ο βρετανικός λαός».
Ο ηγέτης των Φιλελεύθερων Δημοκρατικών, Εντ Ντέιβι, ζητώντας επίσης εκλογές, σημείωσε:
«Δεν χρειαζόμαστε άλλον έναν Συντηρητικό πρωθυπουργό που να παραπαίει από κρίση σε κρίση. Χρειαζόμαστε γενικές εκλογές τώρα και οι Συντηρητικοί να μείνουν εκτός εξουσίας».
Από την πλευρά της η πρωθυπουργός της Σκοτίας, Νίκολα Στέρτζον, τόνισε:
«Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψουν επαρκώς αυτή την απόλυτη καταστροφή. Πάει πέρα από την υπερβολή και την παρωδία. Η πραγματικότητα είναι ότι οι απλοί άνθρωποι πληρώνουν το τίμημα. Τα συμφέροντα των Τόρις δεν πρέπει να αφορούν κανέναν αυτή τη στιγμή. Οι γενικές εκλογές είναι πλέον δημοκρατική επιταγή».
Εκκλήσεις για γενικές εκλογές κάνουν και οι Πράσινοι και ο πρωθυπουργός της Ουαλίας, Μαρκ Ντρέικφορντ, που δήλωσε μεταξύ άλλων:
«Δυστυχώς, οι βαθιές και δυσεπίλυτες διαιρέσεις εντός της κυβέρνησης σημαίνουν ότι οποιοσδήποτε διάδοχος προβάλλεται θα αντιμετωπίσει τις ίδιες προκλήσεις».
