Νέο «καθεστώς» στις τράπεζες: Λιγότερα ταμεία, λιγότερα υποκαταστήματα και… «εκπαίδευση» πελατών

Το νέο τραπεζικό μοντέλο περιγράφουν τα τραπεζικά στελέχη, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Τρία είναι τα βασικά του στοιχεία:

1. Περισσότερα τραπεζικά υποκαταστήματα, με λιγότερα ταμεία.
2. Περισσότερα εναλλακτικά ψηφιακά δίκτυα και αυτόματα μηχανήματα πληρωμών και άλλων υπηρεσιών.
3. Στελέχωση με τραπεζικούς υπαλλήλους με ρόλο συμβούλων για μια σειρά ζητήματα που απασχολούν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Όπως τονίζουν τραπεζικά στελέχη, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «αυτό θα είναι το νέο μοντέλο καταστημάτων και στην χώρα μας καθώς οι τράπεζες βρίσκονται πλέον κοντά στην ολοκλήρωση των προγραμμάτων μετασχηματισμού και αναδιάρθρωσης τους. Η μεγάλη πρόκληση των κόκκινων δανείων ανήκει στο παρελθόν, οι καταθέσεις συνεχίζουν να επιστρέφουν. Οι τράπεζες παρά τις νέες προκλήσεις που εμφανίστηκαν έχουν επιστρέψει στην κανονικότητα που είναι η χρηματοδότηση της οικονομίας, έχοντας κεφαλαιακή επάρκεια και ρευστότητα. Πλησιάζουν στον «βέλτιστο» αριθμό καταστημάτων και εργαζομένων που είχαν θέσει ως στόχο στα προγράμματα αναδιάρθρωσης  τους». Κάτι που έχουν επισημάνει και τα διοικητικά στελέχη των τραπεζών σε δημόσιες παρεμβάσεις τους.

Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών

Τα καταστήματα των τραπεζών εστιάζουν πλέον στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Την ίδια ώρα, οι περισσότερες συναλλαγές μένουν έξω από τις πόρτες των τραπεζικών υποκαταστημάτων.

Σε αυτό το πλαίσιο, η υιοθέτηση, εκ μέρους των τραπεζών, του θεσμού των προκαθορισμένων ραντεβού παρέχει -κατά τη γνώμη τους- εξατομικευμένη εξυπηρετήση. Επίσης, πάντα κατά τις τράπεζες, δεν θα υπάρχει αναμονή στην ουρά.

Οι εργαζόμενοι θα αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες συνέπειες αυτών των αλλαγών. Οι τράπεζες θέλουν την (εκ νέου) εκπαίδευση των εργαζομένων στο νέο μοντέλο λειτουργίας τους. Ταυτόχρονα όμως οι τράπεζες θα «εκπαιδεύουν» και την πελατεία τους. Στόχος, σε αυτήν την περίπτωση, είναι η χρησιμοποίηση εναλλακτικών δικτύων συναλλαγών και η προτίμηση καρτών στις καθημερινές πληρωμές.

Σε συνδυασμό μάλιστα με μια σειρά καθοριστικών γεγονότων που μεσολάβησαν τα τελευταία χρόνια, όπως τα capital controls και η πανδημία, τα αποτελέσματα είναι πλέον απολύτως ορατά.

Άνω του 90% των εγχρήματων συναλλαγών εκτός τραπεζικών καταστημάτων

Άλλωστε, η Ελληνική Ενωση Τραπεζών σημειώνει ότι άνω του 90% των  εγχρήματων συναλλαγών πληρωμών γίνονται εκτός τραπεζικών καταστημάτων (internet, mobile banking, ΑΤΜ και Αυτόματα Συστήματα Πληρωμών).

Επίσης:

– Οι ενεργές χρεωστικές/πιστωτικές, προπληρωμένες κάρτες σε αριθμό έφτασαν τις 19 εκατομμύρια (77% χρεωστικές, 14% πιστωτικές, 9% προπληρωμένες), ενώ ο αριθμός συναλλαγών (με χρεωστικές, πιστωτικές, προπληρωμένες) έφτασε τις 1,6 δις (2021). Η αξία των συναλλαγών έφτασε τα 47,8 δισ. ευρώ.
– Οι αναλήψεις μετρητών από τα ΑΤΜ έφθασαν στα προ πανδημίας επίπεδα (2019)
– Υπάρχουν σχεδόν 4 εκατομμύρια ενεργοί χρήστες στο internet banking, δηλαδή με τουλάχιστον μια πρόσβαση το μήνα στην υπηρεσία και σχεδόν 2,3 εκατομμύρια ενεργοί χρήστες στο mobile banking.
– Τo 50% σχεδόν του συνολικού αριθμού συναλλαγών μεταφοράς χρημάτων είναι μέσω mobile εφαρμογών (app) των τραπεζών.
– Τα ATM των τραπεζών είναι 5,787 (2021), από 5,594 το 2018 ενώ τα POS (τερματικά αποδοχής καρτών) φτάνουν τα 775,482 το 2021 (από 690,689 το 2018).
– Οι εργαζόμενοι στα τραπεζικά καταστήματα ανήλθαν σε 30,998 το 2021 από 39,383 το 2018 (μείωση μέσω προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου και συνταξιοδοτήσεων).
– Ο αριθμός των καταστημάτων ανήλθε σε 1,560 το 2021 (από 1981 το  2018). Οι 4 συστημικές έχουν μερίδιο αγοράς με βάση το ενεργητικό 97%. Τα 19 υποκαταστήματα αλλοδαπών τραπεζών που λειτουργούν στην Ελλάδα, τα περισσότερα εκ των οποίων με την μητρική τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, , διαθέτουν μικρό μερίδιο αγοράς.

Επιστροφή καταθέσεων – Δραστική μείωση κόκκινων δανείων

Ουσιαστικό ρόλο στις τραπεζικές εξελίξεις είχε η δραστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και επιστροφή των καταθέσεων. Ειδικότερα σύμφωνα με τα στοιχεία της παρουσίασης της ΕΕΤ, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανήλθαν σε 17,7 δισ. ευρώ τον Μάρτιο του 2022, λιγότερα κατά 28,8 δισ. ευρώ  από τα τέλη του 2020 και λιγότερα κατά 90,3 δισ. ευρώ από τον Μάρτιο του 2016.

Αναφορικά με τις καταθέσεις, το Απρίλιο του 2022 ανήλθαν σε 178,2 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 51,9 δισ. ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2017 και αυξημένες κατά 15,2 δισ. ευρώ  από τον Δεκέμβριο του 2020. Η ανοδική τάση συνεχίστηκε. Τον Ιούλιο του 2022 οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών στις τράπεζες ανήλθαν σε 182,9 δισ. ευρώ. Το 2016 είχαν φθάσει στα 121,3 δισ. ευρώ (το χαμηλότερο). Το 2010 ήταν 210 δις ευρώ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ