Έντονες αντιδράσεις και ανησυχία προκαλεί η κατάσταση των 39 προσφύγων που παραμένουν εγκλωβισμένοι σε νησίδα του Έβρου ανατολικά του χωριού Κισσάρι από την περασμένη Κυριακή, εκεί όπου το βράδυ της Δευτέρας βρήκε τραγικό θάνατο ένα πεντάχρονο κορίτσι, η Μαρία, από τσίμπημα σκορπιού.
Το Σάββατο η Ύπατη Αρμοστεία παρενέβη στο θέμα με ανάρτησή της στο Twitter. «Συνεχίζουμε να είμαστε σοβαρά ανήσυχοι για την ασφάλεια και την ευημερία κάποιων από τους 40 ανθρώπους που αναφέρεται ότι είναι εγκλωβισμένοι σε νησίδα στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Σύμφωνα με αναφορές που πήραμε, ένα παιδί έχει ήδη βρει τραγικό θάνατο. Αν δεν υπάρξει επείγουσα δράση, φοβόμαστε ότι παραμένουν σε κίνδυνο και άλλες ζωές», σημείωσε.
Το βράδυ της Παρασκευής, ο βρετανικός τηλεοπτικός σταθμός Channel4 είχε στο βραδινό δελτίο ειδήσεων αναλυτικό ρεπορτάζ της δημοσιογράφου Λίντσεϊ Χίλσαμ για την υπόθεση, με βίντεο από τη νησίδα και δηλώσεις των προσφύγων. «Πόσοι άλλοι πρέπει να πεθάνουν μέχρι να επιτρέψει η ελληνική κυβέρνηση σε κάποιον να τους σώσει;», κατέληγε το ρεπορτάζ.
Οι χειρισμοί των ελληνικών αρχών έχουν βρεθεί στο στόχαστρο του ευρωπαϊκού Τύπου, οργανώσεων και χρηστών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που εκδηλώνουν οργή και αγανάκτηση και διατυπώνουν σοβαρά ερωτήματα για την τουλάχιστον καθυστερημένη και αντιφατική στάση της ΕΛ.ΑΣ.
Μέχρι την Πέμπτη το βράδυ, η αστυνομία ισχυριζόταν ότι δεν μπορεί να εντοπίσει τους πρόσφυγες, παρόλο που είχε ενημερωθεί από την αρχή της εβδομάδας για το γεωγραφικό τους στίγμα από τις οργανώσεις Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και HumanRights360 και από δημοσιεύματα του Τύπου, μεταξύ των οποίων και της «Εφ.Συν.». Και ενώ η θέση των προσφύγων δεν άλλαξε αλλά εξακολουθούσαν να βρίσκονται στην ίδια νησίδα, σύμφωνα με το γεωγραφικό στίγμα που έστειλαν εκ νέου στις οργανώσεις και στην «Εφ.Συν.», το βραδυ της Πέμπτης η ΕΛ.ΑΣ. ανακοίνωσε αίφνης ότι έχει εντοπίσει τους πρόσφυγες, αλλά ότι δεν βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος, χωρίς ωστόσο να αναφέρει πού ακριβώς βρίσκονται.
Παραμένει αδιευκρίνιστο αν η ΕΛ.ΑΣ. δέχεται ότι η συγκεκριμένη νησίδα βρίσκεται σε τουρκικό έδαφος ή έχει κάτι άλλο υπόψη της. Σύμφωνα με ανακοινωση του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες και της HumanRights360, οι χάρτες του ελληνικού Κτηματολογίου όπως και οι χάρτες της google δείχνουν ότι η νησίδα βρίσκεται στην ελληνική επικράτεια.
Τους ισχυρισμούς της ΕΛ.ΑΣ. τους αναπαρήγαγε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης σε δήλωσή του στο Twitter, απαντώντας στην ανάρτηση της Ύπατης Αρμοστείας. «Κι εμείς επίσης ανησυχούμε βαθιά για τους μετανάστες που εγκλωβίζονται από διακινητές κοντά στα σύνορά μας. Το περιστατικό ωστόσο, όπως αναφέρει η ΕΛ.ΑΣ., βρίσκεται εκτός ελληνικού εδάφους», σημείωσε.
Κατάργηση του δικαιώματος στο άσυλο
Το ζήτημα βεβαίως δεν είναι τεχνικό, όσο και αν προσπαθεί η ΕΛ.ΑΣ. και η ελληνική κυβέρνηση να το μετατρέψουν σε τεχνικό, αναζητώντας προσχήματα για να δικαιολογήσουν την άρνησή τους να διασώσους τους πρόσφυγες που όχι μόνο έχουν δηλώσει ότι θέλουν να ζητήσουν άσυλο στην Ελλάδα, αλλά και αποτελούν τους ουσιώδεις μάρτυρες για τη διερεύνηση των καταγγελιών για εγκληματικές ενέργειες της ΕΛ.ΑΣ. που οδήγησαν στον τραγικό θάνατο τριών προσφύγων κατά τη διάρκεια της παράνομης απόπειρας επαναπροώθησής τους στην ίδια νησίδα στα μέσα Ιουλίου, όπως έχουν καταγγείλει οι πρόσφυγες.
Το ζήτημα αφορά κατεξοχήν το αδιέξοδο της αντιπροσφυγικής πολιτικής της ελληνικής κυβέρνησης στα σύνορα, που κάνει τα πάντα για να στερήσει με τη βία από τους πρόσφυγες το δικαίωμά τους να ζητήσουν άσυλο στην Ελλάδα. Είναι προφανές ότι σε περίπτωση που η Τουρκία αναλάβει να διασώσει τους πρόσφυγες, θα έχουν στερηθεί άλλη μία φορά το δικαίωμά τους να ζητήσουν άσυλο στην Ελλάδα, ενώ μάλιστα η Τουρκία τους απειλεί με επαναπροώθηση στη Συρία.
Αντιδράσεις
Την επείγουσα ανάγκη διάσωσης των προσφύγων της νησίδας έχουν ζητήσει βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ και του ΜΕΡΑ25.
«Η ταφή και η σωτήρια παρέμβαση θα έπρεπε να έχουν γίνει ήδη, αντί οι αρμόδιοι να κοιτούν ο ένας τον άλλο σαν Πιλάτοι. Μεταξύ άλλων η άφεση ενός ανθρώπου αβοήθητου σε αυτές τις συνθήκες είναι έγκλημα. Αυτό όμως δεν είναι καν το βαρύτερο. Κανένας Έλληνας, κανένας Ευρωπαίος, κανένας άνθρωπος δεν θέλει να στιγματιστεί από μια τόσο αισχρή αδράνεια. Το ελληνικό κράτος πρέπει έστω τώρα να παρέμβει άμεσα», σημειώνει σε ανακοίνωσή του ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Κώστας Αρβανίτης.
«Είναι […] απαράδεκτο η χώρα μας να περιορίζεται στο να παρακολουθεί απαθής ανθρώπους και δη παιδιά να χάνουν τη ζωή τους στα ελληνοτουρκικά σύνορα, στην προσπάθειά τους να τα περάσουν. Επιβάλλεται, η Ελλάδα, σε υψηλό πολιτικό επίπεδο: -να πιέσει για την ενεργοποίηση τόσο των τουρκικών αρχών, όσο και της ΕΕ, -να απαιτήσει την άμεση υγειονομική μέριμνα και φροντίδα αυτών των ατόμων, στο πλαίσιο της ευρωτουρκικού πλαισίου συνεργασίας στο προσφυγικό, -να υποστηρίξει ένα ισχυρό πλαίσιο νόμιμης επανεγκατάστασης προσφύγων από την Τουρκία στην Ευρώπη», σημειώνουν σε κοινή δήλωση οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Ανδρέας Ξανθός, Γιώργος Ψυχογιός και Αναστασία Γκαρά.
«Ο υπουργός κ. Μηταράκης και η Ελληνική Κυβέρνηση έχουν στα χέρια τους το αίμα παιδιών, προσφύγων και μεταναστών από τις επαναπροωθήσεις στο Αιγαίο και στον φράχτη του Έβρου. Έστω και τώρα ας προσπαθήσουν να εξιλεωθούν για τα όσα δεινά έχουν προκαλέσει σε χιλιάδες ψυχές το προηγούμενο διάστημα» επισημαίνει ο Τομέας Δικαιωμάτων του ΜΕΡΑ25.
«Υπάρχει το γνωστό πρόβλημα εργαλειοποίησης των μεταναστών κατά την άποψή μας και από την Τουρκία και από την ελληνική κυβέρνηση, οι οποίες εκμεταλλεύονται τα κενά που υπάρχουν στο καθεστώς του Έβρου με νησίδες που βρίσκονται πότε από τη μια και πότε από την άλλη μεριά των συνόρων. Καταδεικνύεται η πολιτική πρόθεση της κυβέρνησης για τη μη στήριξη των ανθρώπων αυτών και τη μη επίλυση των προβλημάτων τους, ακόμα και των πιο ευάλωτων» είχε σημειώσει με δήλωσή του στην «Εφ.Συν.» ο βουλευτής του ΚΚΕ Νίκος Παπαναστάσης.
Διεθνής κινητοποίηση
Περισσότερες από 800 υπογραφές έχουν ήδη συγκεντρωθεί σε εκστρατεία που διοργανώνει μέσω της πλατφόρμας change.org η Φραντσέσκα Νάπολι από την Ιταλία. “Καλούμε τις ελληνικές αρχές να προχωρήσουν σε επιχείρηση εντοπισμού και διάσωσης και να δώσουν στην διερχόμενη ομάδα τα θεμελιώδη δικαιώματά τους», αναφέρει μεταξύ άλλων το κείμενο της πρωτοβουλίας, που απευθύνεται στην ΕΛ.ΑΣ.
«Η ΕΛ.ΑΣ. έχει καθήκον να οδηγήσει αυτούς τους ανθρώπους στην ασφάλεια αμέσως», σημειώνει η ομάδα Alarm Phone, που επικοινώνησε με τους πρόσφυγες και μεταφέρει την αγωνία τους για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί.
