Στέργιος Αποστόλου: Οι αυτοδιοικητικές εκλογές της 5ης Ιουλίου 1964 στη Νάουσα και το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 (Μέρος Β’)

Η πλατεία Τρούμαν της Νάουσας (μετέπειτα Καρατάσου) όπως ήταν το 1964. Στο βάθος αριστερά διακρίνεται το κτίριο των αφών Κελεμουρίδη με το κινηματοθέατρο «ΑΓΓΕΛΙΚΑ». Από τον εξώστη του εκφωνούνταν, συνήθως, οι ομιλίες των πολιτικών κατά τις βουλευτικές ή αυτοδιοικητικές εκλογές

_______________

Τα προ και τα μετά τις εκλογές. Η Χούντα της 21^ης Απριλίου 1967, μετά την επικράτησή της, απολύει αμέσως ως επικίνδυνους 4 Ναουσαίους αιρετούς δημοτικούς συμβούλους για «σοβαρούς λόγους δημοσίας τάξεως και συμφέροντος»

 Β΄  ΜΕΡΟΣ

Ο υποψήφιος δήμαρχος της Νάουσας Φιλώτας Κόκκινος είχε κατορθώσει να έχει ψηφοφόρους από όλους της πολιτικούς χώρους, μη εξαιρούμενης και της Αριστεράς. Διετέλεσε προηγουμένως δύο φορές επιτυχημένος δήμαρχος της πόλης και διέθετε μεγάλες εμπειρίες στη διαχείριση των κοινών. Ήταν μορφωμένος, ευφυέστατος, ενεργητικός, είχε κάνει στο παρελθόν πολλά έργα στην πόλη, αλλά μεταβάλλονταν ανενδοίαστα σε μεγάλο σκευωρό και μηχανορράφο, αν αυτό επέβαλλε το πολιτικό του συμφέρον. Ο συνδυασμός του έφερε τον τίτλο: «ΦΙΛΩΤΑΣ – ΝΑΟΥΣΑ». Ο Νικόλαος Μούγγρης, πρώην δάσκαλος, ήταν δραστήριο στέλεχος του Ε.Α.Μ κατά την Κατοχή. Μετά τη Βάρκιζα συνελήφθη και εκτοπίστηκε σε διάφορα νησιά.

Όταν απολύθηκε από την εξορία, λόγω των πολιτικών φρονημάτων του, δεν επανήλθε στη θέση του ως δάσκαλος. Κατόπιν τούτου, φοίτησε στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και έγινε δικηγόρος. Η Ε.Δ.Α της πόλης αποφάσισε να τον υποστηρίξει, αφού δέχθηκε να στελεχώσουν τον συνδυασμό του πολλά δραστήρια μέλη της. Ο συνδυασμός του έφερε τον τίτλο «ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΣ». Ο Γρηγόριος Σιούγγαρης, δοτός δήμαρχος της πόλης για ένα διάστημα κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο μετά τη δολοφονία από την Ο.Π.Λ.Α. (Οργάνωση προστασίας Λαϊκών Αγωνιστών) του επίσης δοτού δημάρχου Χριστόδουλου Πετρίδη, δεν διέθετε υπολογίσιμη εκλογική δύναμη. Ο συνδυασμός του έφερε τον τίτλο: «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΙΣ».

Τέλος, ο βιομήχανος Γρηγόριος Λαναράς, ιδιοκτήτης του εργοστασίου παραγωγής κουβερτών κρυλόρ «ΒΕΤΛΑΝΣ», πολιτεύτηκε για πρώτη φορά. Από φίλος και θερμός υποστηρικτής του Φιλώτα Κόκκινου κατά το παρελθόν, για ιδιαίτερους λόγους, μεταβλήθηκε σε δεινό πολέμιό του. Πίστευε ότι μεγάλη μερίδα των Ναουσαίων και ιδιαίτερα οι εργάτες της ανερχόμενης οικονομικά βιομηχανίας του, καθώς και οι συγγενείς τους, θα τον ψήφιζαν οπωσδήποτε. Ο συνδυασμός του έφερε τον τίτλο: «ΑΛΗΘΕΙΑ – ΕΡΓΑΣΙΑ». Πριν ακόμα οριστικοποιηθεί η κατάρτιση των ψηφοδελτίων με τα ονόματα των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων, ο Νικόλαος Μούγγρης, υποψήφιος δήμαρχος του συνδυασμού μας, δέχτηκε απρόοπτα ένα ισχυρότατο πλήγμα, που ανέτρεψε τον μέχρι τότε συσχετισμό των δυνάμεων των προεκλογικών παρατάξεων.

ο μετέπειτα κατ’ επανάληψη δήμαρχος Νάουσας, αριστερών φρονημάτων, ο οποίος είχε δεχθεί να είναι υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος του Νικολάου Μούγγρη και λάμβανε ανελλιπώς μέρος σε όλες τις περιοδικές συσκέψεις του συνδυασμού του, τον εγκατέλειψε χωρίς προειδοποίηση την τελευταία στιγμή και μεταπήδησε στον συνδυασμό του Φιλώτα Κόκκινου. Το γεγονός αυτό θορύβησε την τοπική επιτροπή της Ε.Δ.Α, η οποία θεώρησε την πράξη του ως «προδοσία» και αυτόν «προδότη της Αριστεράς».

Μετά την ένταξή του στο συνδυασμό του Κοκκίνου, σε προεκλογική συγκέντρωση του τελευταίου στη σημερινή πλατεία Καρατάσου, ο Δημήτριος Βλάχος, σε ομιλία του από τον εξώστη του κινηματογράφου «ΑΓΓΕΛΙΚΑ» των Αφών Κελεμουρίδη, χαρακτήρισε τον νέο αρχηγό του Φιλώτα Κόκκινο ως τον «Φιντέλ Κάστρο» της Νάουσας και κάλεσε τους Ναουσαίους να τον ψηφίσουν ομαδικά. Προφανώς, με τα λεγόμενά του απέβλεπε στην άγρα ψήφων από το χώρο των οπαδών της Αριστεράς. Η τοπική επιτροπή της Ε.Δ.Α. συνεδρίασε εκτάκτως και έδωσε εντολή στα μέλη της να μην προμηθεύονται εις το εξής ψωμί από το αρτοποιείο του πατέρα του Ευθυμίου Βλάχου. Αψυχολόγητη, κατά την άποψή μου, ενέργεια. Ο πατέρας δεν έφερε καμιά ευθύνη για τις πράξεις του γιου του.

Μερικές ημέρες μετά τις εκλογές και την ανάδειξη του Φιλώτα Κοκκίνου ως δημάρχου της Νάουσας, ο ιδρυτής και διευθυντής της τοπικής εφημερίδας «ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΗΣ» Πέτρος Δεινόπουλος, προσπαθώντας να εξηγήσει ποιοι παράγοντες συνετέλεσαν στην ήττα του Νικολάου Μούγγρη, γράφει στην εφημερίδα του της 12^ης Ιουλίου 1964, σελ. 4, ότι: « … Το γεγονός όμως ότι ο περιληφθείς εις τον συνδυασμόν Κοκκίνου κ. Δ. Βλάχος, ο οποίος εφέρετο αρχικώς  περιλαμβανόμενος εις το ψηφοδέλτιον του κ. Μούγγρη, κατέλαβε την δευτέραν θέσιν, είναι μία εξήγησις».

«Φωνή της Ναούσης 12/7/1964, σελ. 4)

Ο Φιλώτας Κόκκινος αρκούνταν, επί του παρόντος, στις συγκεντρώσεις των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων και λοιπών βασικών στελεχών του συνδυασμού του, καθώς και συγκεντρώσεις  στο σπίτι του, εν αναμονή της κεντρικής ομιλίας του, η οποία ήταν προγραμματισμένη να γίνει την Παρασκευή 3^η Ιουλίου 1964, προπαραμονή των εκλογών. Ο Νικόλαος Μούγγρης θα άρχιζε την κύρια προεκλογική εκστρατεία την Τρίτη 23^η Ιουνίου 1964, κατά τα εγκαίνια του εκλογικού του κέντρου στην πλατεία Τρόμπακα (πρώην Καμένα και τώρα Διοικητηρίου). Ο κύκλος των ομιλιών του θα έκλεινε την Πέμπτη 2^α Ιουλίου 1964 με τον τελευταίο προεκλογικό του λόγο.

Ο Γρηγόριος Σιούγγαρης, ο συνδυασμός του οποίου περιλάμβανε συνολικά μόνο 21 υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, δήλωσε ότι προτίμησε να συμπεριλάβει σ’ αυτόν μόνο τα βασικά στελέχη του και να μην τον υπερφορτώσει.  Πραγματοποιούσε αυτός και τα στελέχη του κάποιες συγκεντρώσεις στις συνοικίες της πόλης. Επίσης, με σχετική προκήρυξή του προς τον λαό της Νάουσας, υποσχέθηκε ότι θα επιδιώξει την αποκατάσταση των ακτημόνων καλλιεργητών της πόλης με την αξιοποίηση και διανομή σ’ αυτούς εκτάσεων στην περιοχή της ημιορεινής τοποθεσίας «Χοντροσούγκλα». Την Τετάρτη 24^η Ιουνίου 1964 θα γίνονταν τα εγκαίνια του εκλογικού του κέντρου στην οδό Κωνσταντινίδη.

Η τελευταία συγκέντρωσή του επρόκειτο να πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 1^η Ιουλίου 1964, όπου θα εκφωνούσε τον τελευταίο προεκλογικό του λόγο. Ο Γρηγόριος Λαναράς άρχισε τις πρώτες τμηματικές προεκλογικές του δραστηριότητες με στελέχη του από την Κυριακή 21^η Ιουνίου 1964 και εντεύθεν. Μετά από αυτές επρόκειτο να πραγματοποιηθεί η μεγάλη προεκλογική του συγκέντρωση την 28^η Ιουνίου 1964, στην οποία θα ομιλούσε ο ίδιος.

(Φωνή της Ναούσης 21-6-1964, σελ. 1 και 4).

Εντωμεταξύ, όλοι οι αντίπαλοι υποψήφιοι δήμαρχοι του Φιλώτα Κόκκινου έσπευσαν να διαψεύσουν τα συκοφαντικά δημοσιεύματα, τα οποία, όπως διατείνονταν, έγραψε η προεκλογική του εφημερίδα γι’ αυτούς και ανταπάντησαν με επιθετικά σχόλια. Ειδικότερα, ο Νικόλαος Μούγγρης, μεταξύ άλλων, θέτει σ’ αυτόν ευθέως τα κάτωθι ερωτήματα: « … Γιατί δεν εφάρμοσε την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για την ίδρυση δημοτικών ψυγείων; Πότε συμπαραστάθηκε στους αγώνες των αγροτών για τη χορήγηση βαγονίων – ψυγείων; Πόσο συνέβαλε στο ζήτημα της πριμοδότησης των παραγωγών;

 Ποιους αγροτικούς δρόμους κατασκεύασε την τελευταία πενταετία και ποιους επισκεύασε; Και, τέλος, γιατί δεν προέβη στις δέουσες ενέργειες για να μην κτίσει η «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ» (κονσερβοποιΐα) το εργοστάσιό της στην Επισκοπή, αλλά στη Νάουσα;». Ο Γρηγόριος Σιούγγαρης, γράφει και αυτός, μεταξύ άλλων: « … Ο κ. Κόκκινος, καμουφλαρισμένος, προσπαθεί πάντοτε να αποφεύγει τις κακοτοπιές, με το αζημίωτο βέβαια. Γνωρίζει καλύτερα από όλους τα είδη των αλόγων, μαύρα, κόκκινα κ.λπ. Χρόνια αφέντης, βλέπετε, απαιτεί μονάχα απόλυτον και χαμερπή υποταγή στις πιο υπερφίαλες απαιτήσεις του… ».

 Επίσης και ο Γρηγόριος Λαναράς καταλογίζει στον Φιλώτα Κόκκινο απώλεια ψυχραιμίας και ομολογία ήττας, για όσα ανυπόστατα έγραψε γι’ αυτόν στην προεκλογική του εφημερίδα, μεταξύ των οποίων, ότι είναι: « … απλησίαστος ο Λαναράς και η οικογένειά του». Και καταλήγει:  Είναι σαν να λέει ο μαύρος τον λευκό αράπη». Αλλά και ο υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος του συνδυασμού του Νικολάου Μούγγρη, Χαράλαμπος Χρυσοχόου, απαντώντας σε συκοφαντικό δημοσίευμα της εφημερίδας του Φιλώτα Κόκκινου που αφορούσε στον ίδιο, απάντησε ως εξής: « … Αυτός (ο Φιλώτας Κόκκινος) ο οποίος προσποιείται ότι ενδιαφέρεται για τους παραγωγούς μας, καλείται να μας πει με ποιον τρόπο θα επιτύχει  της αξιοποίησιν της φρουτοπαραγωγής και την εξάλειψιν της ανεργίας».

(Φωνή της Ναούσης 28-6-1964, σελ. 1 και 4).

Μέχρι την Παρασκευή 3^η Ιουνίου 1964 είχαν εκφωνηθεί όλες οι τελευταίες προεκλογικές ομιλίες των Υποψήφιων δημάρχων της Νάουσας και των βασικών στελεχών τους. Ο Γρηγόριος Λαναράς, μεταξύ άλλων, τόνισε:  « … Ίσως να μην μπορέσω να σας τα πω καλά, αλλά σας υπόσχομαι, αν εκλεγώ, να τα κάνω καλά,, διότι εις την ζωήν μου δεν εσυνήθισα να λέω λόγια, αλλά να κάνω έργα». Ο Γρηγόριος Σιούγγαρης, αφού προηγουμένως μίλησε ο συναρχηγός του συνδυασμού του Στέργιος Ζιαμπάκας, είπε μεταξύ άλλων:

« … Όταν όμως αυτός ο κάποιος  (εννοεί τον Φιλώτα Κόκκινο) είναι εκείνος ο οποίος θέλει να εμφανίζεται ότι θυσιάζει τον εαυτό του για τη Νάουσα, ότι είναι ο Μεσσίας, έχουμε το δικαίωμα να τον ελέγξωμε και να του πούμε πού ήταν από το 1940 μέχρι το 1950; Εκείνοι που δεν είναι με τον λαό στις δύσκολες μέρες, δεν ήταν ποτέ μαζί του και δεν υπήρξαν ποτέ φίλοι του». Ο Νικόλαος Μούγγρης, μεταξύ άλλων, τόνισε: « … Ότι φιλοδοξία του είναι να προσφέρη υπηρεσίας εις την πόλιν μαζί με τους συνεργάτας του  και όλους τους δυναμένους να βοηθήσουν εις το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού της Ναούσης. Ο Δήμος θα είναι ο συμπαραστάτης όλων των τάξεων και θα αγωνίζεται εις την επίλυσιν των προβλημάτων.

Και κατέληξε: Η χαρά σας θα είναι δική μας χαρά, η λύπη σας δική μας λύπη και τα προβλήματά σας δικά μας προβλήματα». Τέλος, στην προεκλογική συγκέντρωση του Φιλώτα Κόκκινου, αφού προηγουμένως μίλησε ο υποψήφιος δημοτικός του σύμβουλος Δημήτριος Βλάχος, που τον χαρακτήρισε ως τον «Φιντέλ Κάστρο» της Νάουσας με συνέπεια στους δημοκρατικούς του αγώνες, πράγμα που αμφισβήτησε για τον Νικόλαο Μούγγρη, τον λόγο έλαβε στη συνέχεια ο πρώτος, ο οποίος τονισε ότι:

« … Την Δευτέραν (την επομένην των εκλογών) θα τους στείλη (τους αντιπάλους του) όλους στην Κράστα (βραχώδες και απόκρημνο φαράγγι μεταξύ Γιαννακοχωρίου και Ροδοχωρίου) να τους φαν τα φίδια, διότι δεν έχουν θέσιν στην Νάουσα, παύουν να είναι δημότες. Εν συνεχεία, αυτοαπεκλήθη Άγιος Τρύφωνας που άγιασε το Δημοτικό Συμβούλιο κτλ. Κατέληξε με αναλυτική αναφορά στα έργα τα οποία επρόκειτο να εκτελέσει.

(Φωνή της Ναούσης 5-7-1964, σελ. 1 και 4).

Το βράδυ της 3^ης Ιουλίου 1964, στην Αθήνα, σημειώνονται σοβαρά επεισόδια. Μέλη ακροδεξιών οργανώσεων εισβάλλουν στη Βουλή των Ελλήνων, την ώρα που συζητούνταν το Κυπριακό. Για πληρέστερη ενημέρωση, παραθέτω από ιστοσελίδα σχετικό κείμενο, ως συντάκτης του οποίου αναφέρεται ο Π. Κάμπρας, καθώς και τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» και «ΑΥΓΗ». Πιστεύω βάσιμα ότι η εισβολή αυτή σχετίζονταν, πέραν των άλλων, και με τις εκλογές της 5^ης Ιουλίου 1964, ήταν δε απόρροια, χωρίς αμφιβολία, του κύματος τρομοκρατίας που είχε εξαπολυθεί από την Ακροδεξιά σε πολλές περιοχές της ελληνικής επικράτειας και είχε ενταθεί κατά την περίοδο από τον φόνο του Γρηγορίου Λαμπράκη και εντεύθεν:

«Στις 5 Ιουλίου 1964 επρόκειτο να διεξαχθούν δημοτικές εκλογές στην Ελλάδα. Οι εκλογές έληξαν με νίκη της ΕΔΑ. Τη χώρα τότε κυβερνούσε η Ένωση Κέντρου, με πρωθυπουργό τον Γεώργιο Παπανδρέου του 53%. Ο Παπανδρέου, μόλις είχε επιστρέψει από το πρώτο επίσημο ταξίδι του στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου είχε συνομιλίες με τον Αμερικανό πρόεδρο Λίντον Τζόνσον για λύση του Κυπριακού ζητήματος. Την δημαρχεία της Αθήνας διεκδίκησαν τρεις βουλευτές, πίσω από τους οποίους ήταν οι τρεις βασικές πολιτικές παρατάξεις της εποχής. Ο απόστρατος στρατηγός Παυσανίας Κατσώτας εκπροσωπούσε την κυβερνητική Ένωση Κέντρου, ο ασφαλιστής Γεώργιος Πλυτάς τη δεξιά ΕΡΕ και ο καθηγητής του ΕΜΠ, Νίκος Κιτσίκης την αριστερή ΕΔΑ.

 Το βράδυ της 3ης Ιουλίου η Βουλή βρισκόταν σε συνεδρίαση για το Κυπριακό. Την ίδια ώρα, ο υποψήφιος δήμαρχος της Δεξιάς, Γεώργιος Πλυτάς, πραγματοποιούσε την κεντρική προεκλογική του συγκέντρωση στην Πλατεία Κλαυθμώνος. Μετά το τέλος της ομιλίας του, μερικές εκατοντάδες νεαροί ακροδεξιοί ξεχύνονται προς την οδό Πανεπιστημίου, φωνάζοντας συνθήματα κατά του κυβερνώντος κόμματος και του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου και υπέρ του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που βρίσκεται αυτοεξόριστος στο Παρίσι. Οι ακροδεξιοί περνούν μπροστά από το εκλογικό κέντρο του υποψηφίου της Αριστεράς, Νίκου Κιτσίκη και μόλις που συγκρατούνται από την αστυνομία για να μην τα κάνουν γυαλιά-καρφιά. Στη συνέχεια διακόπτουν την κυκλοφορία, ανατρέπουν ένα αυτοκίνητο στη Βουκουρεστίου και φτάνουν στη διασταύρωση της Βασιλίσσης Σοφίας, όπου διαλύονται προσωρινά από την αστυνομία.

 Ανασυγκροτούνται, όμως, σε λίγο και χωρίς να συναντήσουν ιδιαίτερη αντίσταση, εισβάλλουν στο προαύλιο της Βουλής και κατόπιν στο κτίριο, φωνάζοντας «Προδότη Παπανδρέου», «Καραμανλής», «Παπανδρέου, παπατζή». Το σύνθημα της εισβολής φαίνεται να έδωσε ο υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος του ψηφοδελτίου Πλυτά, συγγραφέας Ρένος Αποστολίδης. Οι επιδρομείς, περίπου 50 τον αριθμό, συμπλέκονται με βουλευτές και υπαλλήλους της Βουλής, που προσπαθούν να τους εμποδίσουν να εισέλθουν στην αίθουσα συνεδριάσεων. Ο θόρυβος και η φασαρία φθάνουν μέσα στην αίθουσα και η συνεδρίαση διακόπτεται. Τελικά, οι εισβολείς απωθούνται από τη φρουρά της Βουλής και συλλαμβάνονται 32 από αυτούς.

 Στο μεταξύ, από τις άγριες συμπλοκές στους διαδρόμους της Βουλής, αρκετοί κυβερνητικοί βουλευτές έχουν τραυματιστεί (Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος, Γεώργιος Μπακατσέλος, Ιωάννης Τσιριμώκος, Χρήστος Αποστολάκος, Ιάκωβος Διαμαντόπουλος κ.ά.), ενώ σοβαρότερα όλων είναι ο Μιχάλης Λεφάκης, διευθυντής του πολιτικού γραφείου του Υπουργού Οικονομικών, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Οι 32 συλληφθέντες παραπέμφθηκαν στο αυτόφωρο, με βάση τον νόμο 4000 «περί τεντιμποϊσμού». Η δίκη ξεκίνησε στις 7 Ιουλίου, την επαύριο των δημοτικών εκλογών. Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, ένας αξιωματικός της Γενικής Ασφάλειας κατέθεσε ότι η επίθεση κατά της Βουλής οργανώθηκε από παρακρατικές οργανώσεις, όπως ο φιλοναζιστικός «Όμιλος Εθνικής Αναγεννήσεως» και η φοιτητική ΕΚΟΦ.

 Καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, η ατμόσφαιρα ήταν τεταμένη, με διαρκείς διαξιφισμούς μεταξύ των συνηγόρων υπερασπίσεως και πολιτικής αγωγής. Το δικαστήριο εξέδωσε την ετυμηγορία του στις 15 Ιουλίου 1964. Δύο από τους κατηγορουμένους, ο Ρένος Αποστολίδης και ο νομαρχιακός υπάλληλος Αχιλλέας Βήττας, καταδικάσθηκαν σε ποινή φυλάκισης 2,5 ετών και άλλοι 22 σε μικρότερες ποινές. Μεταξύ των αθωωθέντων φιγουράρει το όνομα του 18χρονου Παναγιώτη Μιχαλόλια ή Μιχαλολιάκου, που δεν είναι άλλος από τον γνωστό ποινικολόγο Τάκη Μιχαλόλια, αδελφό του ηγέτη της Χρυσής Αυγής, Νίκου Μιχαλολιάκου. Η κυβέρνηση Παπανδρέου, επωφελούμενη από την ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί, θέλησε να ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς της με τα «παρακρατικά όργανα της Δεξιάς». Ο Υπουργός Εσωτερικών Ιωάννης Τούμπας δήλωνε σχετικά: «Πληροφορώ τον ελληνικόν λαόν, ότι εις τους κόλπους του υπάρχουν και δρουν παρακρατικαί οργανώσεις, αι οποίαι οικειοποιούνται κρατικά καθήκοντα, οργανώνουν τα μέλη των στρατιωτικώς, τα εκγυμνάζουν και εμφυσούν εις αυτά το πνεύμα της δυναμικής ενεργείας και επιβολής».

 Ο υπουργός κατήγγειλε τη ναζιστική και φασιστική ιδεολογία ορισμένων από τις οργανώσεις αυτές, τις οποίες χαρακτήρισε καρκίνωμα για τη Δημοκρατία και στηλίτευσε τη συνεργασία τους με παράγοντες της ΕΡΕ και της αστυνομίας. Το Υπουργείο Εσωτερικών έδωσε στη δημοσιότητα πίνακα με οκτώ οργανώσεις, που ήταν νόμιμες, αλλά «είχαν παρεκτραπεί του προορισμού τους». Οι οργανώσεις αυτές ήταν οι:

— Πανελλήνια Εθνική Σταυροφορία
— Οργάνωσις Εθνικής Νεολαίας
— Σύνδεσμος Αγωνιστών και Θυμάτων Ελλάδος
— Σύνδεσμος Εθνικοφρόνων Ελασιτών
— Κυανή Φάλαγξ
— Αντικομουνιστική Σταυροφορία
— Εθνική Αντικομουνιστική Οργάνωσις
— Εθνική Αντίστασις Ελλάδος

Ο κατάλογος περιείχε και τρεις μυστικές οργανώσεις, ήτοι Καρφίτσα,​ Εγγυηταί του Βασιλέως και Εθνική Κοινωνική Αλλαγή.

Τον επόμενο χρόνο έντεκα από τις οργανώσεις αυτές διαλύθηκαν από τα κατά τόπους  πρωτοδικεία.

(https://www.sansimera.gr/articles/642) και www.newbreak. gr.-STORIES)

Μετά τη διενέργεια των εκλογών την 5^η Ιουλίου 1964 στη Νάουσα και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, κατά τις οποίες ο Φιλώτας Κόκκινος επανεκλέχτηκε δήμαρχος, ο τελευταίος απηύθυνε το κάτωθι μήνυμα προς τον λαό της Νάουσας: «Με μεγάλην χαράν και με ανανεωμένας τας δυνάμεις μου παραλαμβάνω και πάλιν την Νάουσαν. Την τετραετίαν αυτήν, με την συνεργασίαν του δημοτικού μας συμβουλίου και όλων σας, ασφαλώς θα φτιάξωμεν την πόλιν μας αξίαν των κατοίκων της. Με την ευκαιρίαν αυτήν απευθύνω σε όλους σας γενικά τις καλύτερες ευχές». Ο Νικόλαος Μούγγρης στο μήνυμά του, μεταξύ άλλων, τόνισε « … Ως αρχηγός του Συνδυασμού «Αναγέννησις» ευχαριστώ θερμώς τους δημότας της Ναούσης που μας ετίμησαν με την ψήφον των και μας ενεπιστεύθησαν την αξιωματικήν αντιπολίτευσιν. Ανταποκρινόμενοι εις τας προσδοκίας των προσωπικών μας τούτων φίλων θα ασκήσωμεν την αντιπολίτευσιν τιμίως, ευσυνειδήτως και κατά το καλόν της πόλεως». Ο Γρηγόριος Λαναράς απηύθυνε το ακόλουθο μήνυμα προς τον λαό της Νάουσας:

«Ο λαός της Ναούσης δια της ψήφου του μας ανέθεσε τον έλεγχον εις το Δημοτικόν Συμβούλιον … Υποσχόμεθα και δηλούμεν ότι θα ασκήσωμεν καλόπιστον, εποικοδομητικόν, αλλά και αυστηρόν έλεγχον … ». Ο Γρηγόριος Σιούγγαρης, μεταξύ άλλων, τόνισε « … Ουδόλως με εξένισεν (το αποτέλεσμα των εκλογών), το εδέχθην χωρίς πικρίαν … Για τον κ. Κόκκινον, ας χαρεί για τελευταία φορά το αξίωμά του και ας ευχαριστεί την τύχη του. Για την παράταξίν μου δεν υπάρχει, τόσον αυτός, όσον και οι εκλογικοί του πράκτορες, που την ημέραν φυλάγουν να μην πατήσουν τα μυρμήγκια (δήθεν δεν ανακατεύονται!!!)και την νύκτα σφάζουν τα βουβάλια. Τους αγαπητούς μου φίλους που έφτασαν εις τας κάλπας τους είμαι ευγνώμων. Στους συνυποψηφίους του συνδυασμού μου, όχι όλους, αποτείνομαι στους πιστούς, εκφράζω τας απείρους ευχαριστίας μου. Ο ανένδοτος αγών θα συνεχισθή και οι υποψήφιοι του συνδυασμού μου και οι στενοί φίλοι μου να χαλυβδώσουν τα νεύρα τους και την σκέψιν τους, διότι μίαν ημέραν θα λάμψη η αλήθεια και η πραγματική δημοκρατία».

Παραθέτω τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών για την πόλη της Νάουσας: Εγγεγραμμένοι 10096, έγκυρα ψηφοδέλτια 7948. Έλαβαν: Φιλώτας Κόκκινος ψήφους 3821 ( 48,07%), Νικόλαος Μούγγρης ψήφους 2465 (31,01%), Γρηγόριος Λαναράς ψήφους 1185 (14,90%) και Γρηγόριος Σιούγγαρης ψήφους 477 (6%) Tα αναλυτικά αποτελέσματα, κατά δημοτικούς συμβούλους και ψήφους προτίμησης, έχουν ως ακολούθως:

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ

ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ

«ΦΙΛΩΤΑΣ – ΝΑΟΥΣΑ»

 — Χρηστίδης Χρήστος 312

— Βλάχος Δημήτριος 303

— Σίνος Στέφανος 239

— Αδαμίδης Ευάγγελος 236

— Μπίλης Ιωάννης 231

— Βαρβαρέσος Γρηγόριος 182

— Ξανθόπουλος Κυριάκος 178

— Ματθαίου Κωνσταντίνος 152

— Δημητρίου Κωνσταντίνος 144

— Δροσής (Δροσίδης) Στέργιος 140

(Εκλέγονται οι δέκα πρώτοι)

ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ

«ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΣ»

— Χρυσοχόου Χαράλαμπος 293

— Παπαδόπουλος Γεώργιος 220

— Αναστασίου Αθανάσιος 189

— Αποστόλου Στέργιος 177

(Εκλέγονται οι τέσσερις πρώτοι)

Στο σημείο αυτό θέλω να αναφερθώ σε μια ιδιαίτερη συζήτηση που είχα προεκλογικά με τον Νικόλαο Μούγγρη, ο οποίος μου είχε αποκαλύψει ότι σε περίπτωση μη εκλογής του ως δημάρχου Νάουσας, δεν επρόκειτο να κάνει χρήση του δικαιώματός του να παραμείνει ως δημοτικός σύμβουλος, δεδομένου ότι επρόκειτο να λάβει μέρος στις αμέσως επόμενες βουλευτικές εκλογές. Παρά ταύτα, μετά το αποτέλεσμα των εκλογών, μου δήλωσε ότι επιθυμεί να παραμείνει ως δημοτικός σύμβουλος και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Με την απόφασή του αυτή, εγώ που είχα εκλεγεί δημοτικός σύμβουλος, τέταρτος στη σειρά, μεταπηδούσα στη θέση του πρώτου επιλαχόντος. Αργότερα, όταν επρόκειτο να λάβει μέρος στις βουλευτικές εκλογές ως υποψήφιος βουλευτής της παράταξης του Ανδρέα Παπανδρέου, υπέβαλε την παραίτησή του,  οπότε εγώ κλήθηκα από τον νομάρχη στη Βέροια, ορκίστηκα ως δημοτικός σύμβουλος και πήρα τη θέση του.

ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ

«ΑΛΗΘΕΙΑ – ΕΡΓΑΣΙΑ

ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ

«ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΙΣ»

Όπως είναι γνωστό, οι εκλογές της 28^ης Μαΐου 1967 δεν διεξήχθησαν ποτέ, διότι την 21^η Απριλίου 1967 εκδηλώθηκε το κίνημα των Συνταγματαρχών, το οποίο επικράτησε πλήρως και επέβαλε στην Ελλάδα επί μία επταετία καθεστώς ειδεχθούς στρατιωτικής δικτατορίας, με κεντρικό ιδεολογικό υπόβαθρο τα λεγόμενα «ελληνοχριστιανικά ιδεώδη».

Πρέπει να σημειώσω ότι η επιτροπή της Ε.Δ.Α Νάουσας ήταν έγκαιρα ενήμερη για το ενδεχόμενο κήρυξης στρατιωτικής δικτατορίας στη χώρα μας, από πρόσωπο το οποίο είχε αποσταλεί στη Νάουσα από την Κ.Ε. της Ε.Δ.Α Αθηνών, μία εβδομάδα περίπου πριν εκδηλωθεί το στρατιωτικό πραξικόπημα. Η τοπική επιτροπή ενημέρωσε με τον μηχανισμό της τα μέλη και τους φίλους της γι’ αυτό το ενδεχόμενο, τονίζοντας ότι κατά τις πληροφορίες που είχε επρόκειτο να διενεργηθούν συλλήψεις, φυλακίσεις, εκτοπίσεις, ίσως και προγραφές και ότι στην περίπτωση που κινδύνευε η ζωή των ιδίων και των μελών των οικογενειών τους, αν το έκριναν σκόπιμο, μπορούσαν να κάνουν και χρήση όπλων, αν διέθεταν τέτοια. Μέχρι όμως να φανούν οι πραγματικές προθέσεις των πραξικοπηματιών μπορούσαν να καταφύγουν στους αγρούς η σε ημιορεινές τοποθεσίες.

Το πρωί της 21^ης Απριλίου 1967, ως συνήθως, πήρα το αστικό λεωφορείο για να πάω στη δουλειά μου στο ΒΕΡΜΙΟΝ-ΝΑΟΥΣΑ. Μόλις κατέβηκα στη στάση του Κοπανού, είδα ξαφνικά να περνούν στρατιωτικά αυτοκίνητα με ένοπλους στρατιώτες και σε κάποιο από αυτά μία μικρή μπάντα να παιανίζει εθνικά εμβατήρια. Από τα μεγάφωνά τους πληροφορούνταν ο κόσμος ότι ο στρατός ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας για να την σώσει από τον γκρεμό στον οποίο την είχαν οδηγήσει οι κομμουνιστές και οι διεφθαρμένοι παλαιοκομματικοί.

Ταυτόχρονα, από το μεγάφωνο του χωριού μεταδίδονταν στρατιωτική διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι όσοι κατείχαν οπλισμό παντός είδους ειδοποιούνταν να σπεύσουν να τον παραδώσουν στην Αστυνομία. Επίσης, όσοι φιλοξενούσαν στα σπίτια τους καταζητούμενους ή οποιαδήποτε άλλα πρόσωπα, εντός δύο ωρών έπρεπε να σπεύσουν στην τοπική Ασφάλεια να γνωστοποιήσουν τα ονόματά τους. Όσοι από τους πολίτες θα παρέβαιναν την ανωτέρω στρατιωτική διαταγή, θα συλλαμβάνονταν και θα παραπέμπονταν στο έκτακτο στρατοδικείο. Ομολογώ ότι, προς στιγμήν, φοβήθηκα, όχι τόσο για μένα, όσο για την οικογένειά μου, μήπως, σε περίπτωση έρευνας στο σπίτι μου, λόγω  της ύπαρξης, εκτός των άλλων, και πολλών μαρξιστικών βιβλίων  που βρίσκονταν στα ράφια της βιβλιοθήκης μου, οι πραξικοπηματίες στρατιωτικοί με κατέτασσαν στη χορεία των Ελλήνων των «μη εμφορουμένων υπό ελληνοχριστιανικών ιδεωδών» αλλά σ’ αυτήν των «εθνικών μιασμάτων».

Έπρεπε με οποιονδήποτε τρόπο να κινηθώ αστραπιαία για να προλάβω να εξαφανίσω όλα αυτά, πριν γίνει οποιαδήποτε έρευνα στο σπίτι μου από τους χωροφύλακες. Χωρίς δισταγμό, αποφάσισα αυθαίρετα να μην εμφανισθώ στο λογιστήριο του ΒΕΡΜΙΟΝ – ΝΑΟΥΣΑ που απείχε διακόσια μέτρα από την στάση του αστικού και να επιστρέψω το δυνατόν συντομότερα στη Νάουσα. Περίμενα αρκετή ώρα το αστικό λεωφορείο, αλλά αυτό δεν φαίνονταν. Συμπτωματικά, εκείνη την ώρα είδα να έρχεται με μικρή ταχύτητα ένα μικρό φορτηγό φορτωμένο με πέτρες ασβέστη που έγραφε «έδρα Νάουσα». Δεν θυμάμαι αν ήταν του Μιτσιγκόλα ή του Μελιδάκου, που ήταν Ναουσαίοι ασβεστάδες.

Μόλις με προσπέρασε κάπως έτρεξα γρήγορα από πίσω του, πιάστηκα από την πόρτα της μεταλλικής καρότσας του και σκαρφάλωσα σ’ αυτήν. Έπεσα μπρούμυτα στις ασβετόπετρες, σε κάποιο σημείο που σχημάτιζαν βαθούλωμα, για να μην είμαι ορατός κατά την διαδρομή μέχρι την Νάουσα, με το καλοσιδερωμένο σκούρο κουστούμι μου να γίνεται κάτασπρο από την ασβεστόσκονη. Εννοείται ότι ο οδηγός δεν αντελήφθη τίποτα. Στον δρόμο έβλεπα στα κλεφτά να κυκλοφορούν διάφορες στρατιωτικές περίπολοι. Όταν φτάσαμε στη Νάουσα, το φορτηγό μείωσε σημαντικά την ταχύτητά του. Τότε, βρήκα ευκαιρία και πήδησα από την καρότσα, κάπου ανάμεσα στον Παιδικό Σταθμό και στο σημερινό κτίριο του Δήμου στο οποίο στεγάζονταν μέχρι προ τινος το Κ.Ε.Π (Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών), χωρίς και πάλι να αντιληφθεί ο οδηγός τίποτα. Ευτυχώς, γύρω μου δεν υπήρχε καμιά στρατιωτική περίπολος.

Έφτασα γρήγορα στο σπίτι μου, ενώ οι περαστικοί με κοιτούσαν περίεργα, κυρίως το κουστούμι μου, που, όπως προανέφερα, η ασβεστόσκονη του είχε αλλάξει το χρώμα από σκούρο σε άσπρο. Ανέβηκα τις σκάλες του σπιτιού μου γρήγορα. Κύριο μέλημά μου ήταν να κάψω όλα τα μαρξιστικά βιβλία που είχα. Άναψα φωτιά κάτω από το καζανάκι πιέσεως που χρησιμοποιούσαμε τότε για να έχουμε ζεστό νερό και άρχισα να τα καίω ένα ένα. Τα περισσότερα βιβλία ήταν πολυσέλιδα, δηλαδή χοντρά και χρειάστηκε αρκετή ώρα να τα κάψω. Αυτή η δουλειά κράτησε μέχρι το μεσημέρι. Ευτυχώς, στο διάστημα αυτό καμιά περίπολος δεν χτύπησε την πόρτα του σπιτιού μου.

Βγήκα για μια στιγμή έξω. Είδα πολλές μικτές περιπόλους στρατιωτών, χωροφυλάκων και επίστρατων εφέδρων Ναουσαίων ΛΟΚατζήδων που χρησιμοπούνταν σαν οδηγοί, να διατρέχουν τους δρόμους της πόλης και να προβαίνουν σε συλλήψεις διαφόρων επικίνδυνων, κατ’ αυτούς, ατόμων. Πέρασαν σχεδόν δύο εβδομάδες από την 21^η Απριλίου 1967, ημέρα κατά την οποία εκδηλώθηκε το στρατιωτικό πραξικόπημα και στο διάστημα αυτό δεν αντιμετώπισα κανένα πρόβλημα. Την 7^η Μαϊου 1967, Κυριακή του Θωμά, ημέρα εορτασμού του ολοκαυτώματος της Νάουσας κατά την επανάσταση του 1822, ο δήμαρχος Φιλώτας Κόκκινος παρέθεσε γεύμα στις στρατιωτικές και πολιτικές αρχές της πόλης.

Μεταξύ όλων των άλλων, παραβρέθηκαν και πολλοί καλεσμένοι από την Βέροια, όπως ο Σωματάρχης (;) Βουδούρογλου με ανώτερους αξιωματικούς, όλα τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου Νάουσας, μεταξύ των οποίων κι εγώ και πολλοί άλλοι επίσημοι. Ο Φιλώτας Κόκκινος, πονηρή αλεπού και μεγάλος διπλωμάτης, όπως πάντα, απευθυνόμενος προς τον Σωματάρχη Βουδούρογλου του είπε: «Στρατηγέ μου, είμαι υποχρεωμένος να δηλώσω δημόσια πως καταλογίζω μεγάλη παράλειψη και βαριά ευθύνη στον Στρατό, διότι άργησε να κάνει την εθνοσωτήρια επανάσταση, την οποία τόση ανάγκη είχε η χώρα!». Παρατήρησα ότι έκδηλη ήταν η ικανοποίηση όλων των παρευρισκόμενων στρατιωτικών από τα λεχθέντα του Δημάρχου, μερικοί μάλιστα από τους οποίους έσπευσαν να στρίψουν αρειμανίως τον «μύστακά τους».

Τέσσερες ημέρες αργότερα, ενώ εργαζόμουν στο Λογιστήριο του ΒΕΡΜΙΟΝ-ΝΑΟΥΣΑ, με ειδοποιεί ο διευθυντής του εργοστασίου από το εσωτερικό τηλέφωνο ότι με ζητάει επειγόντως να παρουσιαστώ ενώπιόν του για υπόθεσή μου ο Διοικητής της Υποδιοίκησης Χωροφυλακής Νάουσας Μαυρογιάννης. Έφυγα, πήγα στην στάση και πήρα αμέσως το αστικό λεωφορείο για την Νάουσα. Ακολούθως, ανέβηκα στον δεύτερο όροφο του Διοικητηρίου όπου είχε τα γραφεία της η Υποδιοίκηση Χωροφυλακής. Χτύπησα την πόρτα του γραφείου του Μαυρογιάννη και μπήκα. Μέσα ήταν ο Μαυρογιάννης, ο Διοικητής της Ασφάλειας Κωνσταντίνος Στεργίου, Υπομοίραρχος, και δύο άλλοι αξιωματικοί του στρατού. Τον ρώτησα τι με ήθελε. Αυτός, αντί απάντησης, με κοίταξε λοξά και ειρωνικά, άνοιξε γρήγορα το συρτάρι του γραφείου του και μου επέδωσε ένα σφραγισμένο φάκελο της ΙΙ Μεραρχίας που απευθύνονταν σε μένα. Τον ρώτησα αν μπορώ να τον ανοίξω μπροστά τους. Μου είπε πως μπορώ. Κατόπιν τούτου, αποσφράγισα τον φάκελο και διάβασα με προσοχή το περιεχόμενου του εσώκλειστου εγγράφου, το οποίο είχε ως εξής:

 ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΙΙ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ

Έχοντες υπ’ όψιν τας διατάξεις του Δ.Ξ.Θ/1912 «Περί καταστάσεως πολιορκίας» τεθέντος εις εφαρμογήν δια του 280/της 21^ης Απριλίου 1967 Βασ. Διατάγματος, ως και τας υπ’ αριθ. Φ.454.4/37/338602/4-5- 67/ΓΕΣ/Δ/νσις Στρατιωτικής Δικαιοσύνης και 773/111045-5-67/Β΄ Σ.Σ/ 2^ον ΕΓ.

ΑΠΕΦΑΣΙΣΑΜΕΝ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΣΣΟΜΕΝ

Απολύομεν δια σοβαρούς λόγους Δημοσίας Τάξεως και συμφέροντος τον ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΣΤΕΡΓΙΟΝ του ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ από του αξιώματος του Δημοτικού Συμβούλου ΝΑΟΥΣΗΣ

Εν Σ.Τ.Γ. 912 τη 11^η ΜΑΊΟΥ 1967

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ

ΧΑΛΚΙΑΔΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ

ΤΑΞΙΑΡΧΟΣ – ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΙΙ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ

 Το έγγραφο αυτό κοινοποιούνταν σε μένα, στον Νομάρχη Ημαθίας, στην Δ.Χ Βεροίας, στο Υπουργείο Εσωτερικών και Δημοσίας Τάξεως, στο Γ.Ε.Σ /Διεύθυνση Στρατιωτικής Δικαιοσύνης – 1ον και 2ον ΕΓ. και στο Β΄Σ.Σ /2^ον ΕΓ.

— Και πού είσαι ακόμα, σύντροφε Αποστόλου, μου είπε με απειλητικό ύφος ο Μαυρογιάννης, αυτά είναι μόνο η αρχή. Υπάρχει  και η συνέχεια που δεν θα αργήσει!.

Ζήτησα από αυτόν και από τους παριστάμενους στρατιωτικούς  να μάθω ποιοι είναι αυτοί οι σοβαροί λόγοι δημόσιας τάξης και συμφέροντος για τους οποίους παύομαι από δημοτικός σύμβουλος, όμως δεν έλαβα καμιά απάντηση. Μάλιστα, ο Μαυρογιάννης σήκωσε το χέρι του και μου έδειξε την πόρτα. Κατόπιν τούτου, έκανα κανονική μεταβολή και έφυγα. Ακολουθεί φωτοτυπία του ανωτέρω εγγράφου:

Η απόλυσή μου από το αξίωμα του δημοτικού συμβούλου Νάουσας, όπως επίσης και τριών άλλων δημοτικών συμβούλων, δημοσιεύτηκε στο υπ’ αριθ. 788 φύλλο της τοπικής εφημερίδας ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΗΣ την 14^η Μαΐου 1967.

Παραθέτω μέρος του πρωτοσέλιδου της εν λόγω εφημερίδας:

Σημειώνω ότι εμείς οι τέσσερις ήμασταν οι μόνοι που απολυθήκαμε από την στρατιωτική Χούντα για «σοβαρούς λόγους δημοσίας τάξεως και συμφέροντος», είκοσι μόλις ημέρες από την επιβολή της δικτατορίας, προφανώς επειδή θεωρηθήκαμε επικίνδυνοι για την δημόσια τάξη και ασφάλεια, ενώ ο δήμαρχος και όλοι οι υπόλοιποι αιρετοί δημοτικοί  σύμβουλοι παρέμειναν επί ένα ακόμα εξάμηνο, μετά την παρέλευση του οποίου αντικαταστάθηκαν κι αυτοί από δοτούς. Ωστόσο, μερικοί από τους αιρετούς δημοτικούς συμβούλους «εγνωσμένης εθνικοφροσύνης», παρέμειναν στη θέση τους και έσπευσαν να προσφέρουν τις καλές τους υπηρεσίες προς τη Χούντα των Συνταγματαρχών.

Ευνόητο είναι ότι αυτοί, πέραν των άλλων, απέβλεπαν και στην εξυπηρέτηση ίδιων οικονομικών συμφερόντων, κυρίως οι επιχειρηματίες, με την λήψη μεγάλων χαμηλότοκων δανείων, τα οποία αργότερα χαρίστηκαν οριστικά. Δεν θα αναφερθώ στα ονόματά τους. Μέλημα της ιστορίας είναι να τους κρίνει για την πολιτεία τους. Οι δοτοί δημοτικοί σύμβουλοι εκδήλωσαν αμέσως και χωρίς επιφυλάξεις την χαρά τους για την επικράτηση του στρατιωτικού κινήματος, με την αποστολή συγχαρητήριων τηλεγραφημάτων στη χουντική κυβέρνηση, στα οποία τόνιζαν ιδιαίτερα το μέγα έργο το οποίο επιτέλεσαν οι ένοπλες δυνάμεις με την «εθνοσωτήρια επανάσταση» (έτσι την ονόμασαν) της 21^ης Απριλίου 1967.

Προς το τέλος του 1967 και συγκεκριμένα, μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου 1967, σημειώθηκε ανταρσία κατά της Χούντας από μέρους μερικών Στρατηγών και άλλων ανώτατων στρατιωτικών, υποκινημένη από τα ανάκτορα, η οποία κατέληξε σε πλήρη αποτυχία. Κατόπιν τούτου, ο βασιλέας Κωνσταντίνος, ο οποίος είχε καταφύγει αρχικά στην Καβάλα, κυνηγημένος από παντού, επιβιβάστηκε σε αεροπλάνο και διέφυγε με την οικογένειά του στη Ιταλία. Στη Νάουσα, κατά το πρότυπο της περιόδου του Εμφυλίου Πολέμου, σχηματίστηκε από τη Χούντα και λειτούργησε καθ’ όλη την διάρκεια της δικτατορίας, η Επιτροπή Δημόσιας Ασφάλειας Πόλεως Ναούσης (Ε.Δ.Α.Π.Ν).

Βασικό καθήκον της ήταν να υποδεικνύει στις τοπικές στρατιωτικές και αστυνομικές αρχές τα πρόσωπα, τα οποία έπρεπε να διωχθούν, κυρίως οι αριστεροί, ως εχθροί του καθεστώτος. Σ’ αυτήν μετείχαν εκ νέου και μερικοί Ναουσαίοι, παλιά μέλη της αντίστοιχης Ε.Δ.Α.Π.Ν του Εμφυλίου. Οι εν λόγω διώξεις περιλάμβαναν απόλυση από την εργασία, φυλακίσεις, παραπομπές σε στρατοδικεία και εκτοπίσεις. Η Συνταγματική αυτή εκτροπή της Χούντας με το πραξικόπημα της 21^ης Απριλιου 1967 οδήγησε στην πλήρη κατάλυση όλων των ελευθεριών και δημοκρατικών δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών.

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

— Φωνή της Ναούσης 12/7/1964, σελ. 4

— Φωνή της Ναούσης 21-6-1964, σελ. 1 και 4

— Φωνή της Ναούσης 28-6-1964, σελ. 1 και 4

— Φωνή της Ναούσης 5-7-1964, σελ. 1  4

— (https://www.sansimera.gr/articles/642)

— www.newbreak. gr.-STORIES

— Φωνή της Ναούσης 14/5/1967, σελ. 1