“Ακρίβεια: Εφιαλτική η λίστα των ανατιμήσεων σε καύσιμα και είδη διατροφής” / γράφει η Αντριάνα Βασιλά
Οι υπέρογκες αυξήσεις στην ενέργεια και στα βασικά αγαθά, που ήδη είχαν καταγραφεί τους τελευταίους μήνες, μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία χτυπούν κόκκινο, με αποτέλεσμα μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα να κατακρημνίζεται το διαθέσιμο εισόδημα των εργαζομένων.
Ειδικότερα: εκτός ελέγχου είναι οι τιμές στα καύσιμα. Η τιμή της μεγαβατώρας στο φυσικό αέριο έσπασε το φράγμα των 420 ευρώ στην Ελλάδα, καταγράφοντας αύξηση 52% στο ρεύμα. Πρόκειται για τιμή που συνιστά ιστορικό ρεκόρ.
Η μέγιστη τιμή μάλιστα αγγίζει το δυσθεώρητο ποσό των 600 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ η ελάχιστη τιμή τα 210 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Καθώς το ηλεκτρικό ρεύμα παράγεται στην Ελλάδα κατά 40% – 50% από φυσικό αέριο, η τιμή του ρεύματος ακολουθεί την ίδια τρελή πορεία με το ορυκτό καύσιμο.
Αντίστοιχα, εκτιμήσεις – σοκ γίνονται και για την τιμή της βενζίνης, οι οποίες αναφέρουν ότι τις επόμενες μέρες η τιμή της βενζίνης σε ορισμένες περιοχές θα ξεπεράσει τα 2,5 ευρώ το λίτρο. Ήδη η τιμή του λίτρου της βενζίνης πλησιάζει στα 2 ευρώ, ενώ του πετρελαίου στο 1,70 και αναμένεται να συνεχίσουν να ανεβαίνουν.
● Σε κάποια πρατήρια στην Αττική η βενζίνη έχει αγγίξει και τα 2,20 ευρώ το λίτρο.
● Η απλή αμόλυβδη είναι πολύ κοντά στα 2 ευρώ, ενώ η 100άρα ξεπερνάει τα 2 ευρώ.
● Το πετρέλαιο θέρμανσης έχει ανέβει στο 1,40, ενώ οι ιδιοκτήτες των πρατηρίων εκφράζουν φόβους για το πόσο θα αυξηθεί η τιμή του.
● Το φυσικό αέριο ξεπέρασε τα 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε σε νέο ιστορικό ρεκόρ στην ευρωπαϊκή αγορά, την ώρα που ΗΠΑ και Ε.Ε. συζητούν το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στη Ρωσία στον τομέα της ενέργειας λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία.
Εν τω μεταξύ έρχονται και δεκάδες ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά, που σε μεμονωμένα προϊόντα θα φτάσουν ακόμη και το 32%. Αναλυτικότερα, η λίστα της ακρίβειας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα εξής προϊόντα: Ελληνικός καφές έως 32%, χαρτικά έως 26%, αλεύρι έως 18%, απορρυπαντικά έως 25%, κατεψυγμένα λαχανικά έως 10%, δημητριακά έως 8%, αλλαντικά 8%, ρύζι και όσπρια 6%, ψωμί για τοστ 3%, σαπούνια 9%, μέλι 3%, καθαριστικά τζαμιών 7%, σαμπουάν 3,5%, ελιές συσκευασμένες 10%, μπισκότα 6%, φρυγανιές 5%, σπορέλαια έως 11%, είδη προσωπικής περιποίησης 6% και τσάι 5%.
Ψωμί από χρυσάφι
Το ράλι των ανατιμήσεων στα σιτηρά όμως επηρεάζει άμεσα και την τιμή του ψωμιού, με τη φραντζόλα να ξεπερνά ακόμα και το 1 ευρώ.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος Μιχάλης Μούσιος επισημαίνει ότι: «Αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι ότι οι ελληνικές αλευροβιομηχανίες δεν υπογράφουν συμβόλαια διότι κάθε μέρα υπάρχουν αυξήσεις. Για παράδειγμα, πριν από λίγο καιρό η διεθνής τιμή του μαλακού σιταριού ξεκινούσε από 297 ευρώ ο τόνος και σήμερα έχει ξεπεράσει τα 400 ευρώ και, αν προσθέσουμε και τα μεταφορικά κόστη, φτάνει τα 440 ευρώ».
Οι τιμές των προϊόντων άρτου έχουν ήδη πάρει μια αύξηση 8% – 10% ενώ αναμένεται και συνέχεια. Ο Μούσιος επιβεβαίωσε ότι θα υπάρξουν ανατιμήσεις. «Περιμένουμε να δούμε σε τι τιμές θα παραλάβουμε για να δούμε πόσο μπορούμε να απορροφήσουμε και πόση αύξηση θα πάρει το ψωμί». Θυμίζουμε ότι η τιμή του σιταριού στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης στο Σικάγο αυξήθηκε κατά το ημερήσιο όριο για έκτη συνεχόμενη συνεδρίαση, σημειώνοντας άνοδο 7%, στα 12,94 δολάρια ανά μπούσελ.
Την ίδια ώρα η Ρωσία αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας, με αποτέλεσμα οι αυξήσεις τιμών στα πετρελαιοειδή να φέρνει ελλείψεις από το «πάγωμα» των εισαγωγών άλλων προϊόντων, καθώς και πτώση στα κέρδη των ελληνικών εξαγωγών.
Όσο για τις επενδύσεις που έχουν γίνει από την Ελλάδα στη Ρωσία, αυτές το 2014 ήταν 89.000.000 ευρώ, όμως το 2018 δεν ξεπερνούσαν τα 50.000.000 ευρώ. Αντίθετα οι επενδυτικές ροές από τη Ρωσία στην Ελλάδα παρουσίασαν αύξηση. Από 661.000.000 ευρώ το 2014 ανέβηκαν σε 735.000.000 ευρώ μια τετραετία μετά. Κι αυτά τα ποσά, όμως, αναμένεται τώρα να «παγώσουν».
Θολά τα βλέπει το ΥΠΟΙΚ
Για την ακρίβεια που μαστίζει τη χώρα μας ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας τονίζει πως «η ελληνική κυβέρνηση κάνει ήδη, και θα συνεχίσει να κάνει, το καλύτερο εφικτό για να περιορίσει τις αρνητικές συνέπειες της ακρίβειας».
Σε ό,τι αφορά στην επίδοση της οικονομίας, σχετικά με το ύψος της ανάπτυξης που ανακοινώθηκε την περασμένη Παρασκευή στο 8,3%, ο υπουργός τονίζει ότι «η ελληνική οικονομία, με τη δημοσιοποίηση των στοιχείων για το 2021, εμφάνισε μεγάλη ανθεκτικότητα και επέδειξε ισχυρή και βιώσιμη δυναμική». Ωστόσο αναφέρει ότι:
«Όλα αυτά “θολώνουν” από το νέο – παγκόσμιο – περιβάλλον υψηλής αβεβαιότητας και ανασφάλειας. Περιβάλλον που απαιτεί ψυχραιμία, αυτοπεποίθηση, σύνεση και αποφασιστικότητα. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον αυξημένων προκλήσεων, με βασικό χαρακτηριστικό την τεράστια αύξηση – κυρίως – του ενεργειακού κόστους, η ελληνική κυβέρνηση κάνει ήδη, και θα συνεχίσει να κάνει, το καλύτερο εφικτό για να περιορίσει τις αρνητικές συνέπειες της ακρίβειας».
Συγκεκριμένα ανέφερε ότι η κυβέρνηση:
● Θα συνεχίσει να επιδοτεί λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου.
● Μειώνει περαιτέρω τον ΕΝΦΙΑ, ώστε να στηρίξει το διαθέσιμο εισόδημα της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών, κυρίως των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων.
● Θα αυξήσει, για δεύτερη φορά εφέτος, τον κατώτατο μισθό.
● Προχωρά τις επόμενες εβδομάδες, ανάλογα με την εκτέλεση του προϋπολογισμού και τον δυνητικό δημοσιονομικό χώρο, στην έκτακτη στήριξη αδύναμων συμπολιτών μας.
● Αναζητεί, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, νέες «γραμμές άμυνας» για πρόσθετη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Ζημιά πάνω από 3,5 δισ. ευρώ
Ωστόσο το οικονομικό επιτελείο περιμένει το κόστος της ζημιάς από την ουκρανική κρίση να ξεπεράσει τα 3,5 δισ. ευρώ «κόβοντας» τουλάχιστον δύο μονάδες από την ανάπτυξη, πέραν των πληγμάτων στην οικονομία από την ακατάσχετη άνοδο των τιμών στην ενέργεια και την επιτάχυνση του πληθωρισμού σε νέα ιστορικά επίπεδα.
Για τον λόγο αυτόν αλλάζει και τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη το 2022, κατεβάζοντας δύο μονάδες τον πήχη, στο 2,5% από 4,5%, πρόβλεψη που είναι χαμηλότερη ακόμη και από το δυσμενές σενάριο του προϋπολογισμού για ρυθμό μεταβολής 3,5%.
Η επιβράδυνση του ΑΕΠ έρχεται και ως αποτέλεσμα της αναμενόμενης πτώσης των εισπράξεων από το ταξιδιωτικό συνάλλαγμα, αφού οι απώλειες από τις μειωμένες αφίξεις Ρώσων τουριστών στη χώρα μας υπολογίζονται σε 500-600 εκατ. ευρώ, πέραν των άλλων πληγών στα τουριστικά έσοδα που προκαλεί η ραγδαία αύξηση στο κόστος διαβίωσης.
Άλλωστε είναι σχεδόν σίγουρο ότι το 2022 οι Ρώσοι τουρίστες, μετά τα τελευταία γεγονότα, δεν θα περάσουν ούτε απ’ έξω από την Ελλάδα και θα κατευθύνουν αποκλειστικά προς την Τουρκία και την Αίγυπτο. Κάτι που σημαίνει ότι από 600.000 έως 830.000 υπολογίζονται οι απώλειες των αεροπορικών θέσεων που είχαν προγραμματιστεί για φέτος από τη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία για την Ελλάδα μετά και τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με φορείς του ελληνικού τουρισμού.
Το «μάννα εξ ουρανού» θα είναι ψίχουλα
Το έκτακτο πασχαλινό επίδομα περιμένουν τα ευάλωτα νοικοκυριά και οι συνταξιούχοι ως μάννα εξ ουρανού προκειμένου να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις τεράστιες οικονομικές απαιτήσεις του πρωτοφανούς κύματος ανατιμήσεων.
Βεβαίως το χρονοδιάγραμμα με το οποίο θα πορευτεί το οικονομικό επιτελείο ώστε να δώσει τα οικονομικά βοηθήματα είναι «ήξεις αφήξεις», αλλά κάποια κυβερνητικά στελέχη προχωρούν σε προαναγγελίες και λένε ότι επιβάλλεται να δοθεί αμέσως. Σε κάθε περίπτωση οι ανακοινώσεις, σύμφωνα με πληροφορίες, θα γίνουν στο τέλος Μαρτίου, οπότε θα ξεκαθαρίσει το τοπίο. Το έκτακτο επίδομα αναμένεται να δοθεί πριν από το Πάσχα, που φέτος πέφτει στις 24 Απριλίου, και ειδικότερα μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα.
Το ύψος της ενίσχυσης δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα, ωστόσο υπολογίζεται ότι θα φτάσει μέχρι τα 300 ευρώ .Τα εισοδηματικά κριτήρια ωστόσο είναι ασφυκτικά, αφού αν δοθεί με τα δεδομένα που έγινε τα Χριστούγεννα – που ήταν κάτω από 600 ευρώ τον μήνα – σημαίνει ότι θα πάρουν το έκτακτο «Δώρο Πάσχα» όσοι έχουν κάτω από 12.000 ευρώ τον χρόνο. Οι δικαιούχοι θα είναι οικονομικά ευάλωτοι πολίτες, δηλαδή:
● Χαμηλοσυνταξιούχοι.
● Δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
● Άτομα με αναπηρία.
Δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμα αν θα πάρουν επίδομα οι μακροχρόνια άνεργοι ή οι χαμηλόμισθοι, οι μονογονεϊκές οικογένειες και οι μη επιδοτούμενοι άνεργοι.
Ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης αναφέρθηκε στο συγκεκριμένο ζήτημα λέγοντας ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να αδιαφορήσει για όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και θα τους βοηθήσει από το υστέρημα του κράτους. Εξήγησε ότι θα αφορά άτομα με χαμηλό εισόδημα, ενώ οι όροι και το ύψος εξειδικεύονται από το υπουργείο Οικονομικών και αναμένονται το επόμενο διάστημα.
«Θα είναι ένα ποσό που αντέχει ο προϋπολογισμός και που για τους ανθρώπους που έχουν χαμηλό εισόδημα θα κάνει τη διαφορά» είπε χαρακτηριστικά.
