Γιώργης Έξαρχος: Βλαχολογικοί ίαμβοι και ανάπαιστοι…3 | Β μέρος / Αρμάνοι, Βλάχοι, Γέτες, Σκύθες και άλλοι λαοί “ελληνίζοντες” ή “δίγλωσσοι”

ΑΡΜΑΝΟΙ-ΒΛΑΧΟΙ, ΓΕΤΕΣ – ΣΚΥΘΕΣ ΚΑΙ ΆΛΛΟΙ ΛΑΟΙ «ΕΛΛΗΝΙΖΟΝΤΕΣ» Ή «ΔΙΓΛΩΣΣΟΙ»

ΚΑΘΟΤΙ ΧΡΩΝΤΑΙ «ΦΩΝΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΔΙΩΜΑ»…

ΜΕΡΟΣ Β’

Γιώργης Έξαρχος

Κάσσητα ή Σκάσσητα [Sclaieta < Skelaieta], και «skela» = λίμνη, όνομα γετικό` η γετική λ. Sclaie = σπηλιά (η οποία βρέθηκε σε πινακίδα χρονολογίας 17 Μαρτίου 139 π.Χ.), δίνει χωρίς καμιά διαμεσολάβηση τον πληθυντικό Sclaii και Sclavi, από όπου το Sclavi(ni)` έτσι αποδείχνεται περίτρανα ότι ο όρος Σκλάβοι / Σκλαβήνοι είναι γετικός, ότι οι Σκλάβοι και Σκλαβήνοι/Σκλαβινοί είναι Γέτες (και όχι Σλάβοι, όπως «ακαδημαικώς» κι ατεκμηρίωτα ισχυρίζονται παντοειδώς ποικίλοι συγγραφείς), και σημαίνει, προφανώς ο όρος: «άνθρωποι που ζουν κοντά σε τόπους με νερά»` ή «άνθρωποι που ζουν σε σπήλαια» (βλ. «Τρωγλοδύτες» στις παρίστριες περιοχές, από τις πρωτογενείς πηγές που έχουμε καταθέσει), οπότε, ως Γέτες, οι Σκλάβοι / Σκαλβήνοι (και οι ποικιλώνυμοι «ομόφυλοί» τους) ήταν «δίγλωσσοι» (δηλ. και «ελληνόγλωσσοι»), κατά πως προκύπτει από τις πρωτογενείς πηγές, και υπ’ αυτήν την έννοια Έλληνες, έτσι όπως τους ορίζει ο Κ. Πορφυρογέννητος: «Οὐκ ἦν δὲ τοῦτο παλαιὸν ὄνομα ἔθνους, ἀλλὰ φωνῆς τῆς Ἑλληνικῆς ἰδίωμα», ενώ ομιλούν και γλώσσα που ομοιάζει με τη «λατινική», πριν ακόμα κατακτηθεί η χώρα από τους Ρωμαίους/Λατίνους του Τραϊανού, όπως θα δούμε στη συνέχεια.

ΘΡΑΚΙΚΑ ΚΑΙ ΓΕΤΙΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΣΤΟΝ ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΘΡΑΚΙΚΟ ΧΩΡΟ

ΚΑΙ ΠΟΛΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΔΑΚΙΑ ΚΑΤΆ ΤΟΝ ΚΛΑΥΔΙΟ ΠΤΟΛΕΜΑΙΟ

Να μην επεκταθώ άλλο στα ΙΣΤΟΡΙΚΑ των Γετών, και να περάσω σε ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ του ευρύτερου Θρακικού και Δακικού χώρου (της νυν Βουλγαρίας και της νυν Ρουμανίας και σε ευρύτερο χώρο μέχρι τη Μοραβία στην τέως Τσεχοσλοβακία), όπως αυτά προκύπτουν από τις γραπτές πρωτογενείς πηγές, και από τις αρχαιολογικές ανασκαφές, τόσο σε «λίθους φθεγγόμενους» (επιγραφές), όσο και σε λογής-λογής νομίσματα ή κτερίσματα.

ΘΡΑΚΙΚΑ ΟΝΟΜΑΤΑ: 1 Αβλώνακος, 2 Αγίλλας, 3 Βάκις, 4 Ουάρζβαλος, 5 Βείθυς, Βίτος, Bithus, 6 Βραΐαδος, 7 Γετόμουσος, 8 Γόλας, 9 Δάδας, Δάδος, 10 Δάος, 11 Δίζης, 12 Διζάζελμης, 13 Δρείβαλις, 14 Δυρπάναις, 15 Δωτούς, 16 Ζάλσις, 17 Ζούρης, 18 Ζουρόζις, Ζουρόζιος, Ζυράξης, 19 Ζώβεις -τος, 20 Ζωρόανος, 21 Κάρζεις, 22 Καρζόαζος, 23 Κουζαίος, 24 Μήταγος, 25 Μήτακος, 26 Μόκκας, 27 Μάκκας, 28 Μουκούναγος, 29 Μουκουνάκυρος, 30 Οσπίνμαζος, 31 Πανήιος, 32 Πάσαρος, 33 Πόαις, 34 Πουρθάκης, 35 Πύρρος, 36 Σαδαίος, 37 Σάλλιος, 38 Σεύθης, 39 Σούσος, 40 Σουσούλων, 41 Χάλαις.

ΟΝΟΜΑΤΑ ΠΟΛΕΩΝ ΣΤΗ ΔΑΚΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΚΛΑΥΔΙΟ ΠΤΟΛΕΜΑΙΟ:

*Αιζισίς: πόλη κάπου στο Banat της νυν Ρουμανίας, ίσως όνομα Συριακής θεότητας

*Ακμονία: πόλη με γετικό όνομα, ίσως από το φρυγικό «akmen» = πέτρα

*Αμούτριον: πόλη στον Δούναβη, το μετέπειτα Μώτρεες

*Άπουλον: πόλη κάπου όπου η νυν Alba-Iulia [APULUM] της νυν Ρουμανίας, θυμίζει την Απουλία στην Ιταλία και είναι όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Αργίδαυα: πόλη στο Banat της νυν Ρουμανίας, ίσως η πόλη Αργεάδαβον από το θρακοδακικό Argi, όνομα γετικό (σημαίνει: σκόρος)

*Αρκίννα: πόλη άγνωστης θέσης, με θρακογετικό όνομα, όμοιο με τα γετικά: Αρκούνες, Αρκοβάδαρα, Αρίνα, Βερζάνα, Brigana, Φορούννα

*Αρκοβάδαρα: πόλη άγνωστης θέσης, λ. σύνθετη από τις «Αρκο» + «παταρά», και ως γνωστόν υπήρχε και πόλις Πάταρος στη Βιθυνία, ή και από τις λ. βέδυ = νερό ή αύρα = πνοή ανέμου, ενώ υπήρχε και το όνομα Βέδαυρος των Ηδωνών (στο όρος Παγγαίον)

*Γερμίζερα: πόλη όπου το νυν Mureș της νυν Ρουμανίας, λ. σύνθετη από τη «germe» = ζεστό + «sara» = νερό, όνομα γετικό, σημαίνει «Θερμά ύδατα» / «Θερμά λουτρά»

*Δίερνα ή Τίερνα ή Ζέρνα ή Τσίερνα: πόλη πλάι στον Ίστρο, όνομα γετικό, και δεν έχει ουδεμία σχέση με το σλαβικό Černa

*Δοκίδαυα: πόλη ΝΑ από το Ρουκκόνιον, κατοικούμενη από Σκύθες, όνομα γετικό

*Δρουβητίς: πόλη με γετοθρακικό όνομα, όπως και τα κύρια ονόματα: Δράβος, Δράβησκος, Δρύπεια

*Ζαρμιζεγέθουσα βασίλειον: από τη γετική λ. Ζάρμος ή Σάλμος (ή και Ζάλμος ή Σάλμος, από το οποίο το όνομα του θεού των Γετών: Ζάλμοξις ή Σάλμοξι)` βλ. πιο πάνω και άλλα για τον Ζάλμοξη

*Ζεύγμα: όμοια και ελληνιστική πόλη στη ΝΑ Μικρά Ασία

*Ζιρίδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, όνομα γετικό

*Ζουρόβαρα: πόλη άγνωστης θέσης, και Zuro–bara: Από τις λ. «zura» = νερό, και «bara» = πλούσιο, όπως το ελληνικό «βήρη» = τόπος πλούσιος σε νερό (ή το αρμάνικο βιρό = τόπος με νερό και ελώδη φυτά βόσκησης ιπποειδών),  άρα Zurobara = πλούσιος σε νερά τόπος

*Ζουσίδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, όνομα γετικό

*Καρσίδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, από το πελασγικό Κάρσις ή από το όνομα Κάρσας, γετικό

*Κομίδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, σημαίνει «τρεις θρόνοι/τρεις λόφοι», όνομα γετικό

*Μαρκόδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, κάπου στο Ardeal της νυν Ρουμανίας, όνομα γετικό

*Νάπουκα: πόλη κάπου εκεί όπου βρίσκεται η Κλουζ-Ναπόκα της νυν Ρουμανίας, ενώ η Νάπαρις βρισκόταν εκεί όπου η νυν πόλη Ialomița της νυν Ρουμανίας, ονόματα σχετιζόμενα με το Νάπαι, ονομασία Σκυθικής φυλής, και που ο Στέφανος Βυζάντιος την αναφέρει: «Νάπις` πόλις Σκυθίας»

*Νετίνδαυα ή Νεντίδαυα ή Νετίδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, όνομα γετικό

*Ουλπιανόν: πόλη άγνωστης θέσης, ίσως στο Bihor της νυν Ρουμανίας, όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Ουτίδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, στη νυν ΝΔ Μολδαβία, όνομα γετικό

*Πατρίδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, όνομα σχετιζόμενο με ομώνυμη θεότητα της Βιθυνίας, γετικό

*Πατρούισσα ή Patavissa: πόλη με ονομασία γετική

*Πετρόδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, όνομα γετικό, παραπέμπει στην Πέτρα του όρους Όλυμπος (όριο Θεσσαλίας-Μακεδονίας)

*Πίνον: πόλη άγνωστης θέσης, στη ΝΔ Μουντένια της νυν Ρουμανίας, όνομα γετικό, ίσως όμοιο με το λατινικό Ad Pinum, όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Πιρούμ: πόλη άγνωστης θέσης, είναι όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Πολύνδα ή Πάλοδα ή Παλόδα: πόλη άγνωστης θέσης, ίσως κάπου στη νυν Μολδαβία

*Πορόλισσον: πόλη όπου το νυν Moigrad, όνομα θρακοδακικό

*Πραιτωρία Αυγούστα: πόλη με όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Ραμίδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, ίσως κάπου στη νυν Μολδαβία, πόλη Κελτών, με όνομα γετικό

*Ρουκκόνιον: πόλη στα ΒΔ της Δακίας, όνομα κελτικό

*Σαλίναι: πόλη με όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Σανγίδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, όνομα γετικό

*Σιγγίδαυα: πόλη άγνωστης θέσης, με όνομα γετικό, που σχετίζεται με τους Γέτες που ονομάζονταν Σινγγοί

*Σόρνον ή Σούρνον: πόλη άγνωστης θέσης, ίσως στη Vlașca της νυν Ρουμανίας, όνομα γετικό

*Τίασον ή Τίασσον: πόλη άγνωστης θέσης

*Τιβίσκον: όνομα ποταμού` «εις την Ουγγαρίαν, και με πολυάριθμον στράτευμα επέρασε τον Τιβίσκον ποταμόν (Theiss)» (Κ. Μ. Κούμας, Ιστορίαι των ανθρωπίνων πράξεων, τ. 8ος, Εν Βιέννη 1831, σ. 523)

*Τιρίσκον: πόλη στη Μοισία, ίσως είναι η Τιβίσκα ή το Τιβίσκον ή η Τίβισις, όνομα θρακοδακικό, παρόμοιο με το Τιμήσης, που αναφέρει ο Ηρόδοτος

*Τρίφυλον ή Τρίφαλον: πόλη στα ΒΔ της νυν Μολδαβίας, λ. σύνθετη από την πελασγική «Τρι» + «ουλά» (= στύλος, λόφος)

*Ύδατα ή Aquae: πόλη στο Călanul της νυν Ρουμανίας` ελληνικό όνομα και «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Φρατερία: πόλη άγνωστης θέσης, και Φρατέρνα, πόλη Γετών, με όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

ΟΙ ΓΕΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΊΝΑΙ ΓΝΩΣΤΕΣ ΩΣ: δάβα ή δαύα ή dava = χωριό, οικισμός, πόλη [λατινιστι: davae], ΕΝΩ ΟΙ ΘΡΑΚΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΩΣ: παρα [λατινιστι: parae], γεγονός που διευκολύνει την αναγνώρισή τους…

————————

 *Γιώργης Σ. Έξαρχος /  Συγγραφέας – Ερευνητής / Βιογραφικό – Κάνετε κλικ                                                                                                                                                                                         

Σημείωση Φαρέτρας: Όλα τα κείμενα / εργασίες του Γιώργη Έξαρχου μπορείτε να τα διαβάζετε κάνοντας κλικ στον σύνδεσμο ΕΔΩ

———————-

Να καταθέσω εδώ ολόκληρα τα σχετικά χωρία από τον Κλαύδιο Πτολεμαίο:

«[5] Σαρματίας τῆς ἐν Εὐρώπῃ θέσις.

[Εὐρώπης πίναξ η΄.]

[1] Ἡ ἐν Εὐρώπῃ Σαρματία περιορίζεται ἀπὸ μὲν ἄρκτων τῷ τε Σαρματικῷ ὠκεανῷ κατὰ τὸν Οὐενεδικὸν κόλπον καὶ μέρει τῆς ἀγνώστου γῆς κατὰ περιγραφὴν τοιαύτην· μετὰ τὰς τοῦ Οὐϊστούλα ποταμοῦ ἐκβολὰς Χρόνου ποταμοῦ ἐκβολαί ν΄ νϚ΄ Ῥούδωνος ποταμοῦ ἐκβολαί νγ΄ νζ΄ Τουρούντου ποταμοῦ ἐκβολαί νϚ΄ νη΄ Ϛ΄΄ Χεσίνου ποταμοῦ ἐκ βολαί νη΄ Ϛ΄΄ νθ΄ Ϛ΄΄ ἡ κατὰ τὸν διὰ Θούλης παράλληλον τῆς παραλίου θέσις, τουτέστι τὸ τέλος τῆς θαλάττης τῆς ἐγνωσμένης ξβ΄ ξγ΄ τὸ δὲ κατὰ τὸν μεσημβρινὸν πέρας τῆς Σαρματίας τὸν διὰ τῶν πηγῶν τοῦ Τανάϊδος ποταμοῦ ἐπέχει μοίρας ξδ΄ ξγ΄ ἀπὸ δὲ δυσμῶν τῷ τε Οὐϊστούλᾳ ποταμῷ καὶ τῷ μεταξὺ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ καὶ τῶν Σαρματικῶν ὀρέων [μέρει] Γερμανίας καὶ αὐτοῖς τοῖς ὄρεσιν, ὧν ἡ θέσις εἴρηται· ἀπὸ δὲ μεσημβρίας τοῖς τε Ἰάζυξι τοῖς Μετανάσταις ἀπὸ τοῦ νοτίου τῶν Σαρματικῶν ὀρέων πέρατος μέχρι τῆς ἀρχῆς τοῦ Καρπάτου ὄρους, ὃ ἔχει θέσιν μϚ΄ μη΄ Ϛ΄΄ καὶ τῇ συνεχεῖ Δακίᾳ παρὰ τὸν αὐτὸν παράλληλον μέχρι τῶν Βορυσθένους τοῦ ποταμοῦ ἐκβολῶν, καὶ τῇ ἐντεῦθεν τοῦ Πόντου παραλίῳ μέχρι τοῦ Καρκινίτου ποταμοῦ, ἧς παραλίου ἡ θέσις ἔχει οὕτως·

     [2] Βορυσθένους ποταμοῦ ἐκβολαί νζ΄ Ϛ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄ Ὑπάνιος ποταμοῦ ἐκβολαί νη΄ μη΄ Ϛ΄΄ Ἄλσος Ἑκάτης, ἄκρον νη΄ Ϛ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ ὁ ἰσθμὸς τοῦ Ἀχιλλέως δρόμου νθ΄ μζ΄ γο΄΄ τὸ δυτικὸν ἄκρον τοῦ Ἀχιλλέως δρόμου, ὃ καλεῖται Ἱερὸν ἄκρον νζ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ τὸ ἀνατολικὸν, ὃ καλεῖται Μυσαρὶς ἄκρα νθ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Κεφαλόνησος νθ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ Καλὸς λιμήν νθ΄ Ϛ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Ταμυράκη νθ΄ γ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄ Καρκινίτου ποταμοῦ ἐκβολαί νθ΄ γο΄΄ μη΄ Ϛ΄΄ μεθ’ ἃς τοῦ διορίζοντος ἰσθμοῦ τὴν Ταυρικὴν Χερσόνησον τὸ μὲν πρὸς τῷ Καρκινίτῃ κόλπῳ πέρας ἐπέχει μοίρας ξ΄ γ΄΄ μη΄ γ΄΄ τὸ δὲ πρὸς τῇ Βύκῃ λίμνῃ ξ΄ Ϛ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄

     [3] Ἀπὸ δὲ ἀνατολῶν περιέχεται τῷ τε ἀπὸ τοῦ Καρκινίτου ποταμοῦ ἰσθμῷ καὶ τῇ Βύκῃ λίμνῃ καὶ τῇ μέχρι τοῦ Τανάϊδος ποταμοῦ τῆς Μαιώτιδος λίμνης πλευρᾷ καὶ αὐτῷ τῷ Τανάϊδι ποταμῷ καὶ ἔτι τῷ ἀπὸ τῶν πηγῶν τοῦ Τανάϊδος ποταμοῦ ἐπὶ τὴν ἄγνωστον γῆν μεσημβρινῷ μέχρι τοῦ εἰρημένου πέρατος,

[4] Περιγράφεται δὲ καὶ αὕτη ἡ πλευρὰ τόνδε τὸν τρόπον· μετὰ τὸν ἰσθμὸν τὸν πρὸς τῷ Καρκινίτῃ ποταμῷ Μαιώτιδος λίμνης Νέον Τεῖχος ξ΄ Ϛ΄΄ μη΄ γο΄΄ Πασιάκου ποταμοῦ ἐκβολαί ξ΄ γ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄γ΄΄ Λείανον πόλις ξ΄ μθ΄ δ΄΄ Βύκου ποταμοῦ ἐκβολαί ξ΄ γ΄΄ μθ΄ Ϛ΄΄ Ἄκρα πόλις ξ΄ Ϛ΄΄ μθ΄ γο΄΄ Γέρρου ποταμοῦ ἐκβολαί ξα΄ μθ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ Κρημνοὶ πόλις ξβ΄ Ϛ΄΄ μθ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Ἄγαρον ἄκρον ξγ΄ μθ΄ γο΄΄ Ἀγάρου ποταμοῦ ἐκβολαί ξβ΄ Ϛ΄΄ ν΄ Ϛ΄΄ Ἄλσος, Ἁλίευμα Θεοῦ ξβ΄ γο΄΄ να΄ δ΄΄ Λύκου ποταμοῦ ἐκβολαί ξγ΄ να΄ Ϛ΄΄ Ὑγρεῖς πόλις ξγ΄ Ϛ΄΄ νβ΄ Ϛ΄΄ Πορίτου ποταμοῦ ἐκβολαί ξδ΄ Ϛ΄΄ νγ΄ Καροία κώμη ξε΄ νγ΄ Ϛ΄΄ τὸ δυτικὸν στόμα τοῦ Τανάϊδος ποταμοῦ ξϚ΄ γ΄΄ νδ΄ γ΄ τὸ ἀνατολικὸν στόμα ξζ΄ νδ΄ Ϛ΄΄ ἡ ἐπιστροφὴ τοῦ ποταμοῦ οβ΄ Ϛ΄΄ νϚ΄ ἡ πηγὴ τοῦ ποταμοῦ ξδ΄ νη΄ μεθ’ ἣν τὸ εἰρημένον πέρας ἐπὶ τὴν ἄγνωστον γῆν, ὃ ἐπέχει μοίρας ξδ΄ ξγ΄

     [5] Καὶ ἑτέροις δὲ ὄρεσι διέζωσται ἡ Σαρματία, ὧν ὀνομάζεται ἥ τε Πεύκη ὄρος να΄ να΄ καὶ τὰ Ἀμάδοκα ὄρη νε΄ να΄ καὶ τὸ Βώδινον ὄρος νη΄ νε΄ καὶ τὸ Ἀλανὸν ὄρος ξβ΄ Ϛ΄΄ νε΄ καὶ ὁ Καρπάτης ὄρος ὡς εἴρηται, μϚ΄ μη΄ Ϛ΄΄ καὶ τὰ Οὐενεδικὰ ὄρη μζ΄ Ϛ΄΄ νε΄ καὶ τὰ Ῥιπαῖα, ὧν τὸ μέσον ξγ΄ νζ΄ Ϛ΄΄

     [6] Τοῦ δὲ Βορυσθένους ποταμοῦ τὸ μὲν μετὰ τὴν Ἀμάδοκα λίμνην ἐπέχει μοίρας νγ΄ Ϛ΄΄ ν΄ γ΄΄ ἡ δὲ πηγὴ ἡ ἀρκτικωτάτη τοῦ Βορυσθένους ποταμοῦ νβ΄ νγ΄ Καὶ τῶν ὑπὸ τὸν Βορυσθένην δὲ ποταμῶν ὁ μὲν Τύρας ποταμὸς αὐτὸς ὁρίζει τὰ μέρη τῆς Δακίας καὶ τῆς Σαρματίας ἀπὸ ἐπιστροφῆς, ἧς ἡ θέσις ἐπέχει μοίρας νγ΄ μη΄ Ϛ΄΄ μέχρι τοῦ πέρατος, οὗ θέσις μθ΄ Ϛ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄ ὁ δὲ Ἀξιάκης ποταμὸς καὶ αὐτὸς διαρρεῖ τὴν Σαρματίαν μικρὸν ὑπὲρ τὴν Δακίαν μέχρι τοῦ Καρπάτου ὄρους.

     [7] Κατέχει δὲ τὴν Σαρματίαν ἔθνη μέγιστα οἵ τε Οὐενέδαι παρ’ ὅλον τὸν Οὐενεδικὸν κόλπον· καὶ ὑπὲρ τὴν Δακίαν Πευκινοί τε καὶ Βαστέρναι· καὶ παρ’ ὅλην τὴν πλευρὰν τῆς Μαιώτιδος Ἰάζυγες καὶ Ῥωξολανοί, καὶ ἐνδοτέρω τούτων οἵ τε Ἁμαξόβιοι καὶ οἱ Ἀλανοὶ Σκύθαι.

     [8] Ἐλάττονα δὲ ἔθνη νέμεται τὴν Σαρματίαν παρὰ μὲν τὸν Οὐϊστούλαν ποταμὸν ὑπὸ τοὺς Οὐενέδας Γύθωνες, εἶτα Φίννοι, εἶτα Σούλωνες· ὑφ’ οὓς Φρουγουδίωνες, εἶτα Αὐαρινοὶ παρὰ τὴν κεφαλὴν τοῦ Οὐϊστούλα ποταμοῦ· ὑφ’ οὓς Ὄμβρωνες, εἶτα Ἀναρτοφράκτοι, εἶτα Βουργίωνες, εἶτα Ἀρσιῆται, εἶτα Σαβῶκοι, εἶτα Πιενγῖται καὶ Βίεσσοι παρὰ τὸν Καρπάτην τὸ ὄρος.

     [9] Τῶν δὲ εἰρημένων εἰσὶν ἀνατολικώτεροι ὑπὸ μὲν τοὺς Οὐενέδας (πάλιν) Γαλίνδαι καὶ Σουδινοὶ καὶ Σταυανοὶ μέχρι τῶν Ἀλανῶν· ὑφ’ οὓς Ἰγυλλίωνες, εἶτα Κοιστοβῶκοι καὶ Τρανσμοντανοὶ μέχρι τῶν Πευκινῶν ὀρέων.

     [10] Πάλιν δὲ τὴν μὲν ἐφεξῆς τῷ Οὐενεδικῷ κόλπῳ παρωκεανῖτιν κατέχουσιν Οὐέλται, ὑπὲρ οὓς Ὄσιοι, εἶτα Κάρβωνες ἀρκτικώτατοι, ὧν ἀνατολικώτεροι Καρεῶται καὶ Σάλοι· ὑπὸ τούτους καὶ Γέλωνες καὶ Ἱππόποδες καὶ Μελάγχλαινοι· ὑφ’ οὓς Ἀγάθυρσοι, εἶτα Ἄορσοι καὶ Παγυρῖται· ὑφ’ οὓς Σαύαροι καὶ Βοροῦσκοι μέχρι τῶν Ῥιπαίων ὀρέων· εἶτα Ἄκιβοι καὶ Νάσκοι, ὑφ’ οὓς Οὐιβίωνες καὶ Ἴδραι· καὶ ὑπὸ τοὺς Οὐιβίωνας μέχρι τῶν Ἀλανῶν Στοῦρνοι, μεταξὺ δὲ τῶν Ἀλανῶν καὶ τῶν Ἁμαξοβίων Καρίωνες καὶ Σαργάτιοι, καὶ παρὰ τὴν ἐπιστροφὴν τοῦ Τανάϊδος ποταμοῦ Ὄφλωνες καὶ Ταναῗται, ὑφ’ οὓς Ὄσιλοι μέχρι τῶν Ῥωξολανῶν· μεταξὺ δὲ τῶν Ἁμαξοβίων καὶ τῶν Ῥωξολανῶν Ῥευκανάλοι καὶ Ἐξωβυγῖται, καὶ πάλιν μεταξὺ μὲν Πευκινῶν καὶ Βαστερνῶν Καρπιανοί, ὑπὲρ οὓς Γηουϊνοὶ, εἶτα Βωδινοί· μεταξὺ δὲ Βαστερνῶν καὶ Ῥωξολανῶν Χοῦνοι, καὶ ὑπὸ τὰ ἴδια ὄρη Ἀμάδοκοι καὶ Ναύαροι.

     [11] Παρὰ μὲν τὴν Βύκην λίμνην Τορεκκάδαι, παρὰ δὲ τὸν Ἀχιλλέως δρόμον οἱ Ταυροσκύθαι· ὑπὸ δὲ τοὺς Βαστέρνας πρὸς τῇ Δακίᾳ Τάγροι, καὶ ὑπ’ αὐτοὺς Τυραγέται.

     [12] Ὑπὸ δὲ τὴν ἐπιστροφὴν τοῦ Τανάϊδος ποταμοῦ ἵδρυνται οἵ τε Ἀλεξάνδρου βωμοί ξγ΄ νζ΄ καὶ οἱ Καίσαρος βωμοί ξη΄ νϚ΄ Ϛ΄΄ καὶ μεταξὺ τῶν στομάτων ἔστι Ταναῒς πόλις ξζ΄ νδ΄ γο΄΄

     [13] Πόλεις δὲ εἰσὶ μεσόγειοι ἐν ταῖς ποταμίαις περὶ μὲν τὸν Καρκινίτην ποταμὸν Κάρκινα πόλις νθ΄ Ϛ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Τόροκκα νη΄ Ϛ΄΄ μθ΄ Πασυρίς νη΄ Ϛ΄΄ μθ΄ Ϛ΄΄ Ἔρκαβον νη΄ Ϛ΄΄ μθ΄ δ΄΄ Τρακάνα νη΄ Ϛ΄΄ μθ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Ναύαρον νη΄ Ϛ΄΄ ν΄

     [14] Περὶ δὲ τὸν Βορυσθένην ποταμὸν Ἀζαγάριον νϚ΄ ν΄ γο΄΄ Ἀμάδοκα νϚ΄ ν΄ Ϛ΄΄ Σάρον νϚ΄ ν΄ δ΄΄ Σέριμον νζ΄ ν΄ Μητρόπολις νϚ΄ Ϛ΄΄ μθ΄ Ϛ΄΄ Ὀλβία ἡ καὶ Βορυσθένης νζ΄ μθ΄ ὑπὲρ δὲ τὸν Ἀξιάκην ποταμὸν Ὀρδησσός νζ΄ μη΄ Ϛ΄΄

     [15] Καὶ πρὸς τῇ ἐκτροπῇ τοῦ Βορυσθένους ποταμοῦ Λήϊνον πόλις νδ΄ ν΄ δ΄΄ Σάρβακον νε΄ ν΄ Νίοσσον νϚ΄ μθ΄ γο΄΄ ὑπὲρ δὲ τὸν Τύραν ποταμὸν πρὸς τῇ Δακίᾳ Καρρόδουνον μθ΄ Ϛ΄΄ μη΄ γο΄΄ Μαιτώνιον να΄ μη΄ Ϛ΄΄ Κληπίδαυα νβ΄ Ϛ΄΄ μη΄ γο΄΄ Οὐιβανταυάριον νγ΄ Ϛ΄΄ μη΄ γο΄΄ Ἤρακτον νγ΄ γ΄΄Ϛ΄΄ μη΄ γο΄΄

     [16] Νῆσος δὲ παράκειται ταῖς ἐκβολαῖς τοῦ Τανάϊδος ποταμοῦ Ἀλωπεκία ἡ καὶ Ταναῒς νῆσος ξϚ΄ Ϛ΄΄ νγ΄ Ϛ΄΄

[6] Ταυρικῆς Χερσονήσου θέσις. [Εὐρώπης πίναξ η΄.]

[1] Ἡ Ταυρικὴ Χερσόνησος περιορίζεται κυκληδὸν τῷ τε διήκοντι ἰσθμῷ ἀπὸ τοῦ Καρκινίτου κόλπου μέχρι τῆς Βύκης λίμνης, καὶ ταῖς τοῦ τε Πόντου καὶ τοῦ Κιμμερίου Βοσπόρου καὶ τῆς λίμνης τῆς Μαιώτιδος κατὰ μέρη παραλίοις, κατὰ περιγραφὰς ἐχούσας οὕτως·

     [2] Μετὰ τὸν πρὸς τῷ Καρκινίτῃ ποταμῷ ἰσθμὸν ἐν τῷ Πόντῳ Εὐπατορία πόλις ξ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ μζ΄ γο΄΄ Δανδάκη ξ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ μζ΄ γ΄΄ Συμβόλων λιμήν ξα΄ μζ΄ δ΄΄ Παρθένιον ἄκρον ξ΄ γο΄΄ μζ΄ Χερσόνησος ξα΄ μζ΄ Κτενοῦς λιμήν ξα΄ δ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Κριοῦ μέτωπον ἄκρον ξβ΄ μϚ΄ γο΄΄ Χάραξ ξβ΄ μϚ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ Λάγυρα ξβ΄ Ϛ΄΄ μζ΄ Κόραξ ἄκρον ξγ΄ μζ΄ Ἰστριανοῦ ποταμοῦ ἐκβολαί ξγ΄ Ϛ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Θεοδοσία ξγ΄ γ΄΄ μζ΄ γ΄΄ Νύμφαιον ξγ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄

     [3] Κιμμερίου Βοσπόρου Τυρικτάκη ξγ΄ Ϛ΄΄ μζ΄ γο΄΄ Παντικαπαία ξδ΄ μζ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ ιβ΄΄ Μυρμήκιον ἄκρον ξδ΄ μη΄ Ϛ΄΄

     [4] Μαιώτιδος λίμνης Παρθένιον ξγ΄ Ϛ΄΄ δ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄ Ζήνωνος Χερσόνησος ξγ΄ μη΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Ἡράκλειον ξβ΄ μη΄ Ϛ΄΄

     [5] Πόλεις δὲ εἰσὶ μεσόγειοι ἐν τῇ Ταυρικῇ Χερσονήσῳ αἵδε· Τάφρος ξ΄ γο΄΄ μη΄ δ΄΄ Ταρῶνα ξβ΄ γ΄΄ μη΄ δ΄΄ Ποστιγία ξγ΄ μη΄ δ΄΄ Παρόστα ξα΄ Ϛ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄ Κιμμέριον ξβ΄ μη΄ Πορτάκρα ξα΄ Ϛ΄΄γ΄΄ μζ΄ γο΄΄ Βοιών ξβ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Ἰλούρατον ξγ΄ γ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Σατάρχη ξα΄ δ΄΄ μζ΄ γ΄΄ Βαδάτιον ξα΄ Ϛ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Κύταιον ξβ΄ δ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Ταζός ξβ΄ γο΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Ἄργωδα ξα΄ Ϛ΄΄δ΄΄ μζ΄ δ΄΄ Τάβανα ξβ΄ γ΄΄ μζ΄ δ΄΄

[7] Ἰαζύγων Μεταναστῶν θέσις. [Εὐρώπης πίναξ θ΄]

[1] Ἰάζυγες οἱ Μετανάσται ὁρίζονται ἀπὸ μὲν ἄρκτων Σαρματίας τῆς ἐν Εὐρώπῃ τῷ εἰρημένῳ μέρει ἀπὸ τοῦ νοτίου τῶν Σαρματικῶν ὀρέων ἕως τοῦ Καρπάτου ὄρους· ἀπὸ δὲ δύσεως καὶ μεσημβρίας τῷ τε εἰρημένῳ μέρει τῆς Γερμανίας τῷ ἀπὸ τῶν Σαρματικῶν ὀρέων ἐπὶ τὴν κατὰ Κάρπιν τοῦ Δανουβίου ποταμοῦ ἐπιστροφὴν, καὶ τῷ ἐντεῦθεν μέρει τοῦ Δανουβίου ποταμοῦ τῷ μέχρι τῇς ἐκτροπῆς Τιβίσκου τοῦ ποταμοῦ, ὅστις φέρεται πρὸς ἄρκτους, οὗ ἡ θέσις τῆς ἐκτροπῆς ἐπέχει μοίρας μϚ΄ μδ΄ δ΄΄ ἀπὸ δὲ ἀνατολῶν Δακίᾳ κατ’ αὐτὸν τὸν Τιβίσκον ποταμὸν, ὃς ἐπιστρέψας πρὸς ἀνατολὰς ὑπὸ τὸν Καρπάτην τὸ ὄρος λήγει, ἀφ’ οὗ καὶ φέρεται· οὗ ἡ θέσις ἐπέχει μοίρας μϚ΄ μη΄ Ϛ΄΄

     [2] Πόλεις δὲ εἰσὶν ἐν τοῖς Ἰάζυξι τοῖς Μετανάσταις αἵδε· Οὔσκενον μγ΄ δ΄΄ μη΄ γ΄΄ Βόρμανον μγ΄ γο΄΄ μη΄΄ δ΄΄ Ἀβίητα μγ΄ γο΄΄ μη΄ Τρισσόν μδ΄ Ϛ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Πάρκα μγ΄ Ϛ΄΄ μζ΄ γο΄΄ Κάνδανον μδ΄ μζ΄ γ΄΄ Πέσσιον μδ΄ γο΄΄ μζ΄ Παρτίσκον με΄ μϚ΄ γο΄΄

[8] Δακίας θέσις. [Εὐρώπης πίναξ θ.]

[1] Ἡ Δακία περιορίζεται ἀπὸ μὲν ἄρκτων μέρει τῆς Σαρματίας τῆς ἐν Εὐρώπῃ τῷ ἀπὸ τοῦ Καρπάτου ὄρους μέχρι πέρατος τῆς εἰρημένης ἐπιστροφῆς τοῦ Τύρα ποταμοῦ, ἣ ἐπέχει μοίρας, ὡς εἴρηται, νγ΄ μη΄ Ϛ΄΄ ἀπὸ δὲ δύσεως τοῖς Ἰάζυξι τοῖς Μετανάσταις κατὰ τὸν Τιβίσκον ποταμόν· ἀπὸ δὲ μεσημβρίας μέρει τοῦ Δανουβίου ποταμοῦ τῷ ἀπὸ τῆς ἐκτροπῆς τοῦ Τιβίσκου ποταμοῦ μέχρις Ἀξιουπόλεως, ἀφ’ ἧς ἤδη καλεῖται ὁ μέχρι τοῦ Πόντου καὶ τῶν ἐκβολῶν Δανούβιος Ἴστρος· οὗ μέρους ἡ θέσις ἔχει οὕτως·

     [2] Μετὰ τὴν ἐκτροπὴν Τιβίσκου τοῦ ποταμοῦ ἡ πρώτη πρὸς λίβα ἐπιστροφή μζ΄ γ΄΄ μδ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ ἡ κατὰ [τὴν] Ῥαβῶνος τοῦ ποταμοῦ ἐκτροπὴν, ὃς φέρεται ἐπὶ τὴν Δακίαν μθ΄ μγ΄ Ϛ΄΄ ἡ [κατὰ τὴν] τοῦ Κιάβρου ἐκτροπήν μθ΄ Ϛ΄΄ μγ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ ἡ κατὰ τὴν ἐκτροπὴν Ἀλούτα τοῦ ποταμοῦ, ὃς πρὸς ἄρκτους ὁρμηθεὶς διαιρεῖ τὴν Δακίαν ν΄ δ΄΄ μδ΄ ἡ κατὰ Οἶσκον ἐπιστροφή να΄ μδ΄ ἡ κατὰ Ἀξιούπολιν ἐπιστροφή νδ΄ γ΄΄ με΄ Ϛ΄΄δ΄΄ ἀφ’ ἧς καὶ Ἴστρος, ὡς ἔφαμεν, ὁ ποταμὸς καλεῖται ὁ Δανούβιος μέχρι τῶν ἐκβολῶν· ἀπὸ δὲ ἀνατολῶν τῷ τε ἐντεῦθεν Ἴστρῳ ποταμῷ μέχρι τῆς κατὰ Δινογέτειαν πόλιν ἐπιστροφῆς, ἧς ἡ θέσις νγ΄ μϚ΄ γο΄΄ καὶ ἔτι τῷ Ἱεράσῳ ποταμῷ, ὃς κατὰ Δινογέτειαν ἐκτραπεὶς ἀπὸ τοῦ Ἴστρου πρὸς ἄρκτους καὶ ἀνατολὰς φέρεται, μέχρι τῆς εἰρημένης τοῦ Τύρα ποταμοῦ ἐπιστροφῆς.

    [3] Κατέχουσι δὲ τὴν Δακίαν ἀρκτικώτατοι μὲν ἀρχομένοις ἀπὸ δυσμῶν Ἄναρτοι καὶ Τευρίσκοι καὶ Κοιστοβῶκοι· ὑπὸ δὲ τούτους Πρεδαυήνσιοι καὶ Ῥατακήνσιοι καὶ Καυκοήνσιοι· ὑφ’ οὓς ὁμοίως Βίηφοι καὶ Βουριδαυήνσιοι καὶ Κοτήνσιοι, καὶ ἔτι ὑπὸ τούτους· Ἀλβοκήνσιοι καὶ Ποτουλατήνσιοι καὶ Σήνσιοι· ὑφ’ οὓς μεσημβρινώτατοι Σαλδήνσιοι καὶ Κειάγισοι καὶ Πιέφιγοι.

     [4] Πόλεις δὲ εἰσὶν ἐν τῇ Δακίᾳ ἐπιφανέστεραι αἵδε· Ῥουκκόνιον μϚ΄ Ϛ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄ Δοκίδαυα μζ΄ γ΄΄ μη΄ Πορόλισσον μθ΄ μη΄ Ἀρκοβάδαρα ν΄΄ γο΄΄ μη΄ Τρίφουλον νβ΄ δ΄΄ μη΄ δ΄΄ Πατρίδαυα νγ΄ μη΄ Ϛ΄΄ Καρσίδαυα νγ΄ γ΄΄ μη΄ δ΄΄ Πετρόδαυα νγ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ μζ΄ γο΄΄ Οὐλπιανόν μζ΄ Ϛ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Νάπουκα μθ΄ μζ΄ γο΄΄ Πατρούισσα μθ΄ μζ΄ γ΄΄ Σαλῖναι μθ΄ δ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Πραιτωρία Αὐγούστα ν΄ Ϛ΄΄ μζ΄ Σανγίδαυα να΄ Ϛ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Ἀνγουστία νβ΄ δ΄΄ μζ΄ δ΄΄ Οὐτίδαυα νγ΄ Ϛ΄΄ μζ΄ γο΄΄ Μαρκόδαυα μθ΄ Ϛ΄΄ μζ΄ Ζιρίδαυα με΄ Ϛ΄΄ μϚ΄ γ΄΄ Σιγγίδαυα μη΄ μϚ΄ γ΄΄ Ἄπουλον μθ΄ δ΄΄ μϚ΄ γο΄΄ Γερμίζερα μθ΄ Ϛ΄΄ μϚ΄ δ΄΄ Κομίδαυα να΄ Ϛ΄΄ μϚ΄ γο΄΄ Ῥαμίδαυα να΄ Ϛ΄΄γ΄΄ μϚ΄ Ϛ΄΄ Πιρούμ να΄ δ΄΄ μϚ΄ Ζουσίδαυα νβ΄ γο΄ μϚ΄ δ΄΄ Πολόνδα νγ΄ μζ΄ Ζουρόβαρα με΄ γο΄΄ με΄ γο΄΄ Αἰζισίς μϚ΄ δ΄΄ με΄ γ΄΄ Ἀργίδαυα μϚ΄ Ϛ΄΄ με΄ δ΄΄ Τιρίσκον μη΄ Ϛ΄΄ με΄ δ΄΄ Ζαρμιζεγέθουσα βασίλειον μζ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ με΄ δ΄΄ Ὕδατα μθ΄ Ϛ΄΄ με΄ γ΄ Νετίνδαυα νβ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ με΄ Ϛ΄΄ Τίασον νβ΄ με΄ Ϛ΄΄ Ζεῦγμα μϚ΄ γο΄΄ μδ΄ γο΄΄ Τιβίσκον μϚ΄ γο΄΄ μδ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ Δίερνα μζ΄ δ΄΄ μδ΄ Ϛ΄΄ Ἀκμονία μη΄ με΄ Δρουβητίς μζ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ μδ΄ Ϛ΄΄ Φρατερία μθ΄ Ϛ΄΄ μδ΄ Ϛ΄΄ Ἀρκίννα μθ΄ μδ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Πίνον ν΄ Ϛ΄΄ μδ΄ γο΄΄ Ἀμούτριον ν΄ μδ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Σόρνον να΄ Ϛ΄΄ με΄

[9] Μυσίας τῆς ἄνω θέσις. [Εὐρώπης πίναξ θ΄.]

[1] Ἡ ἄνω Μυσία περιορίζεται ἀπὸ μὲν δύσεως Δαλματίᾳ κατὰ τὴν εἰρημένην γραμμὴν ἀπὸ τῆς ἐκτροπῆς τοῦ Σαούου ποταμοῦ μέχρι τοῦ Σκάρδου ὄρους· ἀπὸ δὲ μεσημβρίας μέρει Μακεδονίας τῇ ἐντεῦθεν ἐπὶ τοῦ Ὀρβήλου ὄρους γραμμῇ ἕως πέρατος, οὗ ἡ θέσις μθ΄ μβ΄ γ΄΄ ἀπὸ δὲ ἀνατολῶν μέρει Θρᾴκης τῷ ἀπὸ τοῦ εἰρημένου πέρατος ἕως Κιάβρου ποταμοῦ κατὰ πέρας, οὗ ἡ θέσις ν΄ μγ΄ καὶ ἔτι αὐτῷ τῷ Κιάβρῳ ποταμῷ κατὰ τὴν κάτω Μυσίαν μέχρι τῆς πρὸς τὸν Δανούβιον τοῦ Κιάβρου συναφῆς, ἧς ἡ θέσις μθ΄ Ϛ΄΄ μγ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ ἀπὸ δὲ ἄρκτων τῷ ἐντεῦθεν μέχρι τοῦ Σαούου ποταμοῦ μέρει τοῦ Δανουβίου ποταμοῦ.

     [2] Κατέχουσι δὲ τῆς ἐπαρχίας τὰ μὲν πρὸς τῇ Δαλματίᾳ Τρικορνήνσιοι, τὰ δὲ πρὸς τῷ Κιάβρῳ ποταμῷ Μυσοὶ, τὰ δὲ μεταξὺ Πικήνσιοι, τὰ δὲ πρὸς τῇ Μακεδονίᾳ Δάρδανοι.

     [3] Πόλεις δὲ εἰσὶ πρὸς μὲν τῷ Δανουβίῳ ποταμῷ Σινγίδουνον με΄ Ϛ΄΄ μδ΄ Ϛ΄΄ Λεγίων δ΄ Φλαυία Τρικόρνιον μϚ΄ μδ΄ Ϛ΄΄ παρ’ ἣν ἐκτρέπεται Μόσχιος ποταμός. Οὐϊμινάκιον, λεγίων μϚ΄ Ϛ΄΄ μδ΄ γ΄ Ταλιατίς μζ΄ μδ΄ Ἔγητα μζ΄ δ΄΄ μγ΄ γο΄΄ Δορτικόν μη΄ μγ΄ Ϛ΄΄ Ῥαιτιαρία Μυσῶν, κολωνία μθ΄ μγ΄ γ΄

[4] Ἕτεραι δὲ πόλεις εἰσὶν ἄποθεν τοῦ Δανουβίου ποταμοῦ Ὅρρεα μϚ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ μγ΄ Ϛ΄΄ Τίμακον μζ΄ Ϛ΄΄ μγ΄ Οὐενδενίς μη΄ μβ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ Οὐελλανίς μθ΄ μβ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ καὶ τῆς Δαρδανίας δ΄ πόλεις Ναϊσσός μζ΄ γ΄΄ μβ΄ Ϛ΄΄ Ἀρριβάντιον μζ΄ Ϛ΄΄ μβ΄ Οὐλπιανόν μη΄ Ϛ΄΄ μβ΄ γο΄΄ Σκοῦποι μη΄ Ϛ΄΄ μβ΄ Ϛ΄΄

[10] Μυσίας τῆς κάτω θέσις. [Εὐρώπης πίναξ θ΄.]

[1] Ἡ κάτω Μυσία περιορίζεται ἀπὸ μὲν δύσεως τῷ εἰρημένῳ μέρει τοῦ Κιάβρου ποταμοῦ· ἀπὸ δὲ μεσημβρίας Θρᾴκης μέρει τῷ ἀπὸ τοῦ Κιάβρου ὑπὲρ τὸν Αἷμον τὸ ὄρος μέχρι τοῦ ἐπὶ τὸν Πόντον πέρατος, ὃ ἐπέχει μοίρας νε΄ μδ΄ γο΄΄ ἀπὸ δὲ ἄρκτων τῷ εἰρημένῳ ἀπὸ τοῦ Κιάβρου ποταμοῦ μέρει Δανουβίου μέχρις Ἀξιουπόλεως, καὶ τῷ ἐντεῦθεν Δανουβίῳ, καλουμένῳ δὲ Ἴστρῳ, μέχρι τῶν εἰς τὸν Πόντον ἐκβολῶν, οὗ ἡ μὲν κατὰ Δινογέτειαν πόλιν ἐπιστροφὴ εἴρηται ἐπέχουσα μοίρας νγ΄ μϚ΄ γο΄΄

     [2] Ἡ δὲ ἐφεξῆς τῶν στομάτων τάξις ἔχει οὕτως· ὁ μὲν πρῶτος μερισμὸς τῶν στομάτων ὁ κατὰ Νουϊόδουνον πόλιν ἐπέχει μοίρας νδ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ μϚ΄ Ϛ΄΄ ἐντεῦθεν δὲ τὸ μὲν νοτιώτατον μέρος περιλαβὸν νῆσον καλουμένην Πεύκην, ἧς θέσις νε΄ γ΄΄ μϚ΄ Ϛ΄΄ ἐκβάλλει εἰς τὸν Πόντον στόματι τῷ λεγομένῳ Ἱερῷ ἢ Πεύκῃ ἐπέχοντι θέσιν νϚ΄ μϚ΄ δ΄΄ τὸ δὲ ἀρκτικώτατον σχίζεται καὶ αὐτὸ κατὰ θέσιν νε΄ μϚ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ καὶ τὸ μὲν ἀρκτικώτερον τὸ ἐκ τούτου τοῦ μερισμοῦ μερίζεται καὶ αὐτὸ κατὰ θέσιν νε΄ Ϛ΄΄ μζ΄ εἶτα τὸ μὲν μεσημβρινώτερον τὸ ἐκ τούτου τοῦ μερισμοῦ ἐνεχθὲν παύεται μικρὸν πρὸ τῆς εἰς τὸν Πόντον ἐκβολῆς· τὸ δ’ ἀρκτικώτερον ποιῆσαν λίμνην καλουμένην Θιαγόλαν (ἀρκτικωτέραν), ἧς ἡ θέσις νε΄ γο΄΄ μζ΄ δ΄΄ ἐκβάλλει εἰς τὸν Πόντον στόματι, ὃ καὶ αὐτὸ καλοῦσι Θιαγόλαν ἢ Ψιλὸν, οὗ ἡ θέσις νϚ΄ δ΄΄ μζ΄ τὸ δὲ μεσημβρινώτερον τὸ ἐκ τοῦ δευτέρου μερισμοῦ μερίζεται καὶ αὐτὸ κατὰ θέσιν νε΄ γ΄΄ μϚ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ καὶ τὸ μὲν ἀρκτικώτερον τὸ ἐκ τούτου τοῦ μερισμοῦ ἐκβάλλει εἰς τὸν Πόντον στόματι καλουμένῳ Βορείῳ, οὖ ἡ θέσις ἐπέχει μοίρας νϚ΄ γ΄΄ μϚ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ τὸ δὲ μεσημβρινώτερον σχίζεται καὶ αὐτὸ κατὰ θέσιν νε΄ γο΄΄ μϚ΄ Ϛ΄΄ καὶ τὸ μὲν μεσημβρινώτερον τὸ ἐκ τούτου τοῦ μερισμοῦ ἐκβάλλει εἰς τὸν Πόντον στόματι καλουμένῳ Ναρακίῳ, οὗ ἡ θέσις νϚ΄ Ϛ΄΄ μϚ΄ γ΄΄ τὸ δὲ ἀρκτικώτερον σχίζεται καὶ ταὐτὸ κατὰ θέσιν νϚ΄ μϚ΄ γο΄΄ καὶ τὸ μὲν ἀρκτικώτερον μέρος τὸ ἐκ τούτου τοῦ μερισμοῦ ἐκβάλλει στόματι Ψευδοστόμῳ, οὗ ἡ θέσις νϚ΄ δ΄΄ μϚ΄ γο΄΄ τὸ δὲ μεσημβρινώτερον ἐκβάλλει στόματι λεγομένῳ Καλῷ, οὗ ἡ θέσις νϚ΄ δ΄΄ μϚ΄ Ϛ΄΄

     [3] Ἡ δ’ ἀπ’ ἀνατολῶν τῆς Μυσίας πλευρὰ ὁρίζεται τῇ ἐφεξῆς τοῖς στόμασι τοῦ Πόντου παραλίῳ μέχρι τοῦ εἰρημένου πρὸς τῇ Θρᾴκῃ πέρατος, ὃ ἐπέχει μοίρας νε΄ μδ΄ γο΄΄ ἧς πλευρᾶς ἡ θέσις ἔχει οὕτως· μετὰ τὸ Ἱερὸν στόμα τοῦ Ἴστρου ποταμοῦ Πτερὸν ἄκρον νϚ΄ γ΄΄ μϚ΄ Ἴστρος πόλις νε΄ γο΄΄ μϚ΄ Τόμοι νε΄ με΄ Ϛ΄΄γ΄΄ Κάλλατις νδ΄ γο΄΄ με΄ Ϛ΄΄ Διονυσόπολις νδ΄ γ΄΄ με΄ δ΄΄ Τιριστὶς ἄκρα νε΄ με΄ Ϛ΄ Ὀδησσός νδ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ με΄ Πανύσου ποταμοῦ ἐκβολαί νδ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ μδ΄ Ϛ΄΄γ΄΄ Μεσημβρία νε΄ μδ΄ γο΄΄

     [4] Κατέχουσι δὲ τῆς κάτω Μυσίας τὰ μὲν δυσμικὰ Τριβαλλοί, τῶν δὲ ἀνατολικῶν τὰ μὲν ὑπὸ τὸ στόμα τὴν Πεύκην Τρωγλοδύται, τὰ δὲ στόματα Πευκινοί, τὰ δὲ πρὸς τῷ Πόντῳ Κρόβυζοι, καὶ ὑπὲρ αὐτοὺς Οἰτήνσιοι καὶ Ὀβουλήνσιοι, τὰ δὲ μεταξὺ Διμήνσιοι καὶ Πιαρήνσιοι.

     [5] Πόλεις δὲ εἰσὶ παρὰ μὲν τὸν Δανούβιον ποταμὸν αἵδε· Ῥηγιανόν ν΄ μγ΄ γο΄΄ Οἶσκος Τριβαλλῶν να΄ μδ΄ Διακόν να΄ γ΄΄ μδ΄ γ΄΄ Νοοῦαι νβ΄ μδ΄ γο΄΄ Τριμάμμιον νβ΄ γ΄΄ μδ΄΄ Ϛ΄΄γ΄΄ Πριστὴ πόλις νβ΄ γο΄΄ με΄ Ϛ΄΄ Δουρόστορον, λεγίων νγ΄ δ΄΄ με΄ δ΄΄ Λεγίων πρώτη Ἰταλική Τραμαρίσκα νγ΄ Ϛ΄΄ με΄ Ϛ΄΄ Σουκίδαυα νδ΄ με΄ γο΄΄ Ἀξιούπολις νδ΄ γ΄΄ με΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Καρσούμ νδ΄ Ϛ΄΄ με΄ Ϛ΄΄γ΄΄ Τροισμίς νδ΄ μϚ΄ γ΄΄ Λεγίων ε΄ Μακεδονική Δινογέτεια νγ΄ Ϛ΄ μϚ΄ γο΄΄ Νουϊόδουνον νδ΄ γο΄΄ μϚ΄ Ϛ΄΄ Σιτιόεντα νε΄ μϚ΄ Ϛ΄΄

     [6] Μεταξὺ δὲ τοῦ ποταμοῦ πόλεις αἵδε· Δαούσδαυα νγ΄ μδ΄ γο΄΄ Τιβίσκα νε΄ μϚ΄ γ΄΄

    [7] Τὴν δὲ ἀπὸ τοῦ ἀρκτικωτάτου στόματος τοῦ Ἴστρου παράλιον μέχρι τῶν τοῦ Βορυσθένους ποταμοῦ ἐκβολῶν καὶ τὴν ἐντὸς χώραν μέχρι τοῦ Ἱεράσου ποταμοῦ κατέχουσιν Ἅρπιοι μὲν ὑπὸ τοὺς Τυραγέτας Σαρμάτας, Βριτολάγαι δὲ ὑπὲρ τοὺς Πευκινούς. Καὶ ἡ μὲν παράλιος ἔχει περιγραφὴν τοιαύτην· μετὰ τὰς τοῦ Βορυσθένους ἐκβολὰς, αἳ ἐπέχουσιν, ὡς εἴρηται, μοίρας νζ΄ Ϛ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄ Ἀξιάκου ποτ. ἐκβολαί νζ΄ μη΄ Φύσκη πόλις νϚ΄ γο΄΄ μζ΄ γο΄΄ Τύρα ποταμοῦ ἐκβολαί νϚ΄ γ΄΄ μζ΄ γο΄΄ Ἑρμώνακτος κώμη νϚ΄ δ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Ἄρπις πόλις νϚ΄ μζ΄ δ΄΄

     [8] Πόλεις δὲ εἰσὶ καὶ ἐν τῇ πλευρᾷ ταύτῃ μεσόγειοι παρὰ μὲν τὸν Ἱέρασον ποταμόν Ζαργίδαυα νδ΄ γο΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄δ΄΄ Ταμασίδαυα νδ΄ γ΄΄ μζ΄ Ϛ΄΄ Πιροβορίδαυα νδ΄ μζ΄ μεταξὺ δὲ τοῦ Ἱεράσου καὶ τοῦ Τύρα ποταμοῦ Νικώνιον νϚ΄ γ΄΄ μη΄ Ϛ΄΄ Ὀφιοῦσσα νϚ΄ μη΄ Τύρας πόλις νϚ΄ μζ΄ γο΄΄

     [9] Νῆσοι δὲ παράκεινται τῇ κάτω Μυσίᾳ ἐν τῷ εἰρημένῳ μέρει τοῦ Πόντου ἥ τε καλουμένη Βορυσθένης νῆσος νζ΄ δ΄΄ μζ΄ γο΄΄ καὶ ἡ Ἀχιλλέως ἢ Λευκὴ νῆσος νζ΄ Ϛ΄΄ μζ΄ γο΄΄».

Φρονώ ότι δεν αμφισβητεί κανείς τις πρωτογενείς πηγές, οπότε και συνεχίζω…

Οι αρχαιολόγοι έχουν φέρει με τη σκαπάνη τους στο φως πλείστες όσες επιγραφικές μαρτυρίες λέξεων των Γετών, έναν αριθμό των οποίων δίνουμε στη συνέχεια:

*Abruttus, «λατινοφανές» όνομα της Δακίας, από εκείνα που υπήρχαν προ της Ρωμαϊκής κατάκτησης της χώρας (και της Χερσονήσου του Αίμου, συνολικά) από τον Τραϊανό, όμοιο με το λατινικό Alburnus ή το Obrudiom, ήτοι το ελληνικό Όβρυζον, οπότε το γετικό Abruttus είναι όμοιο με το obrussa = «χρυσίον όβρυζον», σχετιζόμενο με «πυρρόξανθο χρώμα»` όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Ampelum, ίσως από τσ ελληνικά Άμπελος ή Αμπελών, ή κι από κάποια γετική ρίζα

*Cerna (γράφεται και Tsierna) [CERNEUS] = «κερί», και δεν έχει καμιά σχέση με τη σλάβικη λ. Černa` όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Malua`  όνομα που βρέθηκε σε δύο επιγραφές: η πρώτη DACIA MALUENSIS στη Νεάπολη της Ιταλίας, και η δεύτερη COLONIA MALUESIS EX DACIA στη Θεσσαλονίκη, χωρίς να έχει βρεθεί παρόμοια στον χώρο τη Δακίας και στην ευρύτερη περιοχή της` όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Masgada vicus [TVRMASGADA], όνομα γετικό, και λατινιστί «vicus» = χωριό

*Resculum [AD STATIONEM RESCULI], όνομα θρακοδακικό, όπως και το «ραισκο» –  «rescu», από το οποίο το όνομα Rescu–turme Soie, όνομα της συζύγου του Mucasenus, αρχηγού της στρατιωυικής φρουράς του Apulum, ο οποίος φονεύτηκε στο άνθος της ηλικίας των 20 ετών` όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Samun [VICUS SAMUN], όνομα γετικό` όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Sclaieta, πόλη της Δακίας, όνομα γετικό, βλ. Κάσσητα ή Σκάσσητα

*Sucidava [CURIALES TERRITORII SUCIDAVENSIS], όνομα γετικό

*Tapae [Διων Κάσσιος, LXVII 10,2 και LXVII 8,1], όνομα γετικό

*Toveta: όνομα πόλης, γετικό

*Αλβούρνος μεγάλη [ASLBUMUS MAIOR], ονομασία γετική, με ρίζα τη λ. alb` όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Ανάσαμος [ASAMUS], από το γετικό Ans [AMENSIUM REGIO]` όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Δέσβιζος (Deusava ή Deospor ή Deopos), ονομασία γετική

*Κάρτουζα [KARTUM], και Κρατιοκάρα («kert» = γνωρίζω), ονομασία γετική` όνομα «λατινοφανές» σε χώρο της Δακίας, πολλές δεκαετίες πριν την Ρωμαϊκή κατάκτησή της

*Κάσσητα ή Σκάσσητα [Sclaieta < Skelaieta], και «skela» =  λίμνη, όνομα γετικό` η γετική λ. Sclaie = σπηλιά (η οποία βρέθηκε σε πινακίδα χρονολογίας 17 Μαρτίου 139 π.Χ.), δίνει χωρίς καμιά διαμεσολάβηση τον πληθυντικό Sclaii και Sclavi, από όπου το Sclavi(ni)` έτσι αποδείχνεται περίτρανα ότι ο όρος Σκλάβοι / Σκλαβήνοι είναι γετικός, ότι οι Σκλάβοι και Σκλαβήνοι/Σκλαβινοί είναι Γέτες (και όχι Σλάβοι, όπως «ακαδημαικώς» κι ατεκμηρίωτα ισχυρίζονται παντοειδώς ποικίλοι συγγραφείς), και σημαίνει, προφανώς ο όρος: «άνθρωποι που ζουν κοντά σε τόπους με νερά»` ή «άνθρωποι που ζουν σε σπήλαια» (βλ. «Τρωγλοδύτες» στις παρίστριες περιοχές, από τις πρωτογενείς πηγές που έχουμε καταθέσει), οπότε, ως Γέτες, οι Σκλάβοι / Σκαλβήνοι (και οι ποικιλώνυμοι «ομόφυλοί» τους) ήταν «δίγλωσσοι» (δηλ. και «ελληνόγλωσσοι», κατά πως προκύπτει από τις πρωτογενείς πηγές, και υπ’ αυτήν την έννοια Έλληνες, έτσι όπως τους ορίζει ο Κ. Πορφυρογέννητος: «Οὐκ ἦν δὲ τοῦτο παλαιὸν ὄνομα ἔθνους, ἀλλὰ φωνῆς τῆς Ἑλληνικῆς ἰδίωμα»` (βλ. Παρβάν, σ. 274)

*Καύαρος, βασιλιάς των Κελτών του Ίστρου [KAVIERETIUM], λ. σύνθετη, από τις «kavi» + «kâya» (= «διαμέρισμα»), από το οποίο παράγονται και τα κύρια ονόματα Κίος, Κειάγεισος, Κούαι, όνομα γετικό

*Κειάγεισοι ή Καίγεισος ή Καίπροιζος, από τη λ. «kâya» (= «διαμέρισμα»), όνομα γετικό

*Μαρκέρωτα [MARCINIUM], όνομα γετικό` (Aναφέρει αυτό το όνομα αργότερα και ο Προκόπιος, στα «Παρά μεν ποταμόν Ίστρον» κάστρα: «Μυσίας, Ερκουλέντε, Σκατρίνα, Αππίαρα, Εξεντάπριστα, Δεονιάνα, Λιμώ, Οδυσσός, Βίδιγις, Αρίνα, Νικόπολις, Ζικίδεβα, Σπίβυρος, Πολισκάστελλον, Κιστίδιζος, Βαστέρνας, Μέταλλα, Βηρίπαρα, Σπαδιζός, Μαρκέρωτα, Βόδας, Ζισνούδεβα, Τουρούλης, Ιουστινιανούπολις, Θερμά, Γεμελλομούντες, Ασίλβα, Κούσκανα,  Κούσκον, Φοσσάτον, Βισδίνα, Μαρκιανούπολις, Σκυθιάς, Γραψώ, Νονώ, Τροσμής, Ναϊοδουνώ, Ρεσιδίνα, Κωνσταντιανά, Καλλάτις, Βασσίδινα, Βελεδινα, Άβριττος, Ρουβούστα, Δινίσκαρτα, Μοντερεγίνε, Βέκις, Αλτίνα, Μαυρόβαλλε, Τίγρα, Σκεδεβα, Νόβας.») [Procopius, Ex Recensione Guilielmi Dindorfii. Vol. III. Bonnae, Impensis Ed. Weberi MDCCCXXXVIII <1838>, σ. 307-308]

*Μενεβρία, οιον Μένα πόλις (σε αμφορέα με γραφή ΜΕΝΗ) [IMMENOSUM MAINS], από τα γετικά «menesa» ή «meneza», από τα οποία έχει προκύψει και το γετικό Μίεζα

Μια γενική διαπίστωση που έχουν κάνει παλαιά οι γλωσσολόγοι και οι φιλόλογοι είναι ότι γλωσσικά οι μεν Ιλλυριοί πλησιάζουν τους Ιταλλούς, οι δε Γετοθράκες τους Έλληνες, και τούτο φαίνεται και από τα εδώ κομιζόμενα και καταχωριζόμενα στοιχεία.

Έχοντας κατά νου τα προηγούμενα, ακολουθεί μια λίστα τοπωνυμίων της Δακίας, τα οποία υπήρχαν πριν τη ρωμαϊκή κατάκτηση της χώρας και των περιοχών του Ίστρου, με το «νοηματικό περιεχόμενο» του καθενός εκάστου εξ αυτών:

*Acmonia = Πετρώδης τόπος, «λιθαριά»

*Aizizis = Μικρή αίγα, γιδούλα, κατσικούλα

*Argidava = Λευκόχρωμη, ασπρουλιάρα, άσπρη

*Berzobis, Bersamae, Berzumno, Burziaon, Berzana: γετικές ονομασίες για τη «Λευκή Νήσο» ή «Νήσο του Αχιλλέως», ή «Νήσο των Μακάρων», στην οποία ζούσε ο Αχιλλέας… μετά θάνατον` αρμανιστί-βλαχιστί: μπάρζου ή μπάρτζου και μπάρδε = λευκός, άσπρος, λέξη από την οποία προέρχεται η ονομασία Βαρδούσια (= Λευκά όρη) στην Φωκίδα, και η περιοχή Μπαρδούνια ή Βαρδούνια στον Ταΰγετο της Λακωνίας.

*Berzovia = Σίελος από μασούλεμα, ανακάτεμα προς το ασπρουδερό

*Brucla = Στενωπός, κλεισούρα, κλεισωρεία, στενό πέρασμα, πόρος

*Comidava = Αγαπησιάρης, αγαπητός από όλους

*Deusara = Νερό των θεών, πηγή των νεραϊδών

*Drobeta = Διχοτομημένη, σχισμένη

*Germisara = Θερμά ύδατα, ζεστά λουτρά

*Resculum = Πλούσιος –α

*Sclaieta = Σπήλαιον, σπηλιά, άνδρον (εδώ και η γνωστή τροπή π à κ, p à k/c) [Από εδώ, χωρίς καμιά διαμεσολάβηση, ο πληθυντικός Sclaii και Sclavi, από όπου το Sclavi(ni)` έτσι αποδείχνεται περίτρανα ότι ο όρος Σκλάβοι / Σκλαβήνοι είναι γετικός, ότι οι Σκλάβοι και Σκλαβήνοι/Σκλαβινοί είναι Γέτες]

*Tamasidava = Χωριό/κοινότητα «μαυριδερών»/μελαμψών

*Triphulum = τρείς κολώνες, τρία βουνά, τρίλοφος

Από τα «ιστορικά πράγματα» των λαών της Χερσονήσου του Αίμου, που –λίγο ή σχεδόν καθόλου– δεν συζητιούνται σήμερα από τους «ιστορικούς» των νυν Βαλκανικών κρατών, είναι εκείνα που σχετίζονται με την παρουσία και δράση των ΚΕΛΤΩΝ και ΓΑΛΑΤΩΝ επί αιώνες σε τούτα τα εδάφη, γεγονός που προκαλεί εύλογα ερωτήματα, για τους φόβους που προκαλεί στους «νεόκοπους εθνικιστικούς κύκλους» των σύγχρονων λαών, το… ενδεχόμενο ενός τέτοιου παρελθόντος τους… Και ο φόβος φυλάει τα έρμα… Το ίδιο ενοχλητική για τους σημερινούς «ειδήμονες» των σύγχρονων βαλκανικών λαών είναι και η πανάρχαια ελληνική διαχρονική παρουσία (δεν εννοώ γραικική κ.λπ.) σε όλον αυτόν τον χώρο πάνω και κάτω από τον Δούναβη / Ίστρο, όπως μαρτυρούν οι πρωτογενείς ελληνόγλωσσες και λατινόγλωσσες πηγές… Και, ασφαλώς, η Ιστορία δεν ξεκινάει από την χρονολογία που οι οπαδοί της «νεοτερικότητας» ανακάλυψαν τη δική τους «ιστορική αλήθεια», η από τότε να νεοπαγή κράτη άρχισαν να καλλιεργούν τους μύθους της δικής τους «εθνικής ιστορίας», αλλά από τότε που υπάρχουν πρωτογενείς γραπτές πηγές, «φθεγγόμενοι λίθοι», «φθεγγόμενα νομίσματα» και «φθεγγόμενα κτερίσματα», όλα μάρτυρες ιστορικών συμβάντων και μάρτυρες διαδρομής λαών κ.λπ, κ.λπ. Γι’ αυτό και είναι μεγαλειώδης η διατύπωση του Ευριπίδη ότι «Όλβιός εστιν όστις ιστορίης έσχε μάθησιν…»!

Για τις δύο αυτές έντονες παρουσίες (ΚΕΛΤΩΝ και ΕΛΛΗΝΩΝ) στην Χερσόνησο του Αίμου, έχει γράψει ο ρουμάνος ακαδημαϊκός Βασίλε Παρβάν (1882-1927), και μεταφέρω εδώ σχετικά εδάφια από το σπουδαίο έργο του για τους Γέτες:

«Αντιθέτως κατά την εποχή του Βυρεβίστα [82-44 π.Χ.] έχουμε ακριβείς πληροφορίες ότι ”ο υπουργός των εξωτερικών” είναι ένας Έλληνας από την Διονυσούπολη` οι Έλληνες κυκλοφορούν παντού στη Δακία με τα εμπορεύματά τους` νομίσματα από την Ίστρια βρίσκονται πολυάριθμα στα όρη Σεμπές` ο Βυρεβίστας επίσης ηγεμονεύει σε ολόκληρη την παραλία από την πόλη Ολβία μέχρι την πόλη Απολλωνία: ο ίδιος γνωρίζει την ελληνική ζωή στις ελληνικές πόλεις του Πόντου. Η δύναμη και ο πλούτος του είναι απέραντα. Οι λεηλασίες από τους πολέμους κατά των Κελτών, των Ρωμαίων και κατά των Ελλήνων, είναι αμέτρητες. Αυτός μπορεί να μετακινήσει πολλούς δούλους να συλλέξουν διασκορπισμένους λίθους από τα βουνά και να χτίσει με αυτούς φρούρια, έχοντας στη διάθεσή του όλους τους Έλληνες χτίστες και λιθοξόους, όσους κι αν επιθυμούσε, καθότι αυτοί ήταν υποταχτικοί του.» (Παρβάν, σ. 481).

«Το Αρντεάλ είναι γεμάτο με ελληνικά νομίσματα του Φίλιππου Β’ [382-336 π.Χ., βασιλ. 359-336], ιδίως τετράδραχμα της Θάσου και της Μακεδονίας, ενδεχομένως μεταφερμένα εδώ από τους Δάκες…» (Παρβάν, σ. 609).

Το πιο βέβαιο και πιθανό είναι ότι αυτά τα νομίσματα είναι μεταφερμένα από τους Έλληνες κατοίκους της Δακίας, οι οποίοι είχαν σχέσεις με τους Μακεδόνες και τους λοιπούς Έλληνες. Τα ανακαλυφθέντα νομίσματα, στην πλειονότητά τους, γράφουν: «ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΠΡΩΤΗΣ» (είναι του 158 π.Χ.), και «ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ ΘΑΣΙΩΝ» (είναι του 196 π.Χ.). Πάνω σε μπρούτζινο αγγείο που βρέθηκε στη νυν Ρουμανία, «θρακοσκυθικής» τεχνοτροπίας, υπάρχει γραμμένο στον «λαιμό» του η λ. ΑΤΑΣ και λίγο πιο κάτω η λ. ΑΠΟΛΟΝΙΞΞ, κατά τους αρχαιολόγους: Απόλλωνι [εξ] ε[υχής].

• Ο Εβραίος λόγιος, ιστορικός και αγιολόγος Φλάβιος Ιώσηπος (37-100 μ.Χ.), στο έργο του Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, δίνει τα όρια της Θράκης, οπότε θα πρέπει να υποθέσουμε ότι μέσα σε αυτόν τον χώρο, σε αυτήν την έκταση, ζούσαν πάνω από «100 φυλές Θρακών», μεταξύ των οποίων και οι Γέτες, και χώρια άλλοι λαοί και έθνη: «Τι δε Θράκες, οι πέντε μεν εύρος, επτά δε μήκος ημερών χώραν διειληφότες, τραχυτέραν τε και πολλώ της υμετέρας οχυροτέραν, και βαθεί κρυμώ τους επιστρατεύοντας ανακόπτουσαν, ουχί δισχιλίοις Ρωμαίων υπακούουσι φρουράς; Οι δε από τούτων Ιλλυριοί την μέχρι Δαλματίας εκτεινομένη εν δε Ίστρω κατοικούντες, ου δυσί μόνοις τάγμασιν υπείκουσι, μεθ’ ων αυτοί τας Δακών ανακόπτουσιν ορμάς; Οι δε τοσαυτάκις προς ελευθερίαν αναχαιτίσαντες Δαλμάται, και προς τούτο μόνον αεί χειρωθέντες, ώστε συλλεξάμενοι υην ισχύν πάλιν αποστήναι, νυν ουχ υφ’ ενί τάγματι Ρωμαίων ησυχίαν άγουσιν; Αλλά μην ει γε τινας εις απόστασιν ώφειλον αφορμαί μεγάλαι παροξύνειν, μάλιστα Γαλάτας εχρήν, τους ούτως υπό της φύσεως τετειχισμένους, εξ ανατολής μεν ταις Άλπεσι, προς άρκτω δε Ρήνω ποταμώ, μεσημβρινοίς δε τοις Πυρρηναίοις όρεσιν, ωκεανώ δε προς δυσμαίς. Αλλά καίτοι τηλικαύτα μεν έρκη προβεβλημένοι, πέντε δε και τριακοσίοις πληθύνοντες έθνεσι, τας δε πηγάς, ως αν τις είποι, της ευδαιμονίας επιχωρίους έχοντες, και τοις αγαθοίς σχεδόν όλην επικλύζοντες την οικουμένην, ανέχονται Ρωμαίων πρόσοδος όντες, και ταμιευόμενοι παρ’ αυτών την οικείαν ευδαιμονίαν. […]» (Fl. Josephi Judaei Opera Omnia. Textum Edidit M. Carol. Ernest. Richter, Diaconus ad Aed. St. Mariae Zwickaviensium, Vol. V, Lipsiae 1826, σ. 246-247).

• «Οι Θρακικές φυλές, με βάση τους διάφορους συγγραφείς, στον χώρο της Θράκης και σε ευρύτερη έκταση από αυτήν, είναι γύρω στις 100, ίσως δε περισσότερες, όπως οι εξής: 1) Άβαντες, 2) Αγάθυρσοι, 3) Αγράϊοι ή Αγριάνες ή Αγριείς ή Αγρίαια, 4) Αδριανείς, 5) Άλογχοι, 6) Άορσοι, 7) Αρδιαίοι, 8) Άρπιοι, 9) Αεειανοί, 10) Αρτάκιοι ή Αρτάκοι, 11) Αρτεμησιείς, 12) Άσται – Αστοί, 13) Αφίνθιοι, 14) Βάντιοι, 15) Β΄βρυκες, 16) Βέννοι, 17) Βέσσοι, 18) Βιθύαι, 19( Βιθυνοί, 20) Γάβιοι ή Άβιοι, 26) Γέται, 27) Γεωργοί, 28) Γραιαίοι, 29) Δάοι – Δαοί, 30) Δάσαι – Δάκες, 31) Δάλειψοι, 32) Δανθηλήται, 22) Δαρσοί ή Δερσαίοι ή Δερραίοι, 34) Δασσαρήται, 35) Δατύλεπτοι, 36) Δέσιλοι, 37) Δηλόπται, 38) Δίγηροι, 39) Διμήνσιοι, 40) Διόβεσσοι, 41) Δίοι, 42) Διόπλοι, 43) Δολίονες, 44) Δόλογκοι, 45) Δρώοι, 46) Ζηράνιοι, 47) Θύνοι, 48) Θρανίψαι, 49) Καινοί η Καινικοί, 50) Κεβρήνιοι, 51) Καλλιπίδαι, 52) Καρπιανοί, 53) Κίκονες, 54) Κίνδραι ή Γόνδραι, 55) Κοιλήται ή Κοιλαλήται, 56) Κολπίλοι ή Κορπίλοι, 57) Κόραλοι, 58) Κροβύζοι, 59) Λαιαίοι – Λαϊνοί, 60) Μαγγάλοι, 61) Μαίδοι – Μεδάροι, 62) Μελάνδιοι ή Μελανδίται, 63) Μελινοφάγοι, 64) Μοισοί – Μυσοί, 65) Νομαίοι, 66) Νιψαίοι, 67) Ξάνθιοι, 68) Οβουλήνσιοι, 69) Οδρύσαι, 70) Οδόμαντες, 71) Ουσφικητικοί, 72) Παίτοι, 73) Παναίοι, 74) Πιαρίνσιοι, 75) Ποδαργοί, 76) Σάβοι, 77) Σάϊοι, 78) Σάτραι ή Σαύροι, 79) Σάκες ή Σάκαι, 80) Σαραπάραι, 81) Σίνται ή Σίντιες ή Σάπαι ή Σαπαίοι, 82) Σέλλαι ή Σεειλιώται, 83) Σέρδοι, 84) Σίθωνες, 85) Σινδομαναίοι, 86) Σκόμβροι, 88) Σκυρμιάδαι, 89) Σμολένοι, 90) Τέριζοι, 91) Τιλαταίοι, 92) Τράλεις ή Τραλλαίοι, 93) Τραυσοί, 94) Τρήρες, 95) Τρίζοι, 96) Τριβαλλοί, 97) Τρισώλαι, 98) Τρωγλοδύται, 99) Υψάλται.» (Δημ. Διον. Ζαγκλή, Θρακικαί Φυλαί, στο Αρχείον Θράκης, Περίοδος Τρίτη, Τόμος 37, Αθήναι 1974, σ. 5). – Βέβαια, από τον Δ. Δ. Ζαγκλή, μάλλον δεν έχουν καταγραφεί όλες οι «θρακικές φυλές», αφού λείπουν π.χ. οι Σκορδίσκοι και άλλες.

ΔΕΝ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΩ ΑΛΛΟ ΣΤΑ ΠΕΡΙ ΓΕΤΩΝ, ΣΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΑΝΗΚΟΥΝ ΟΙ ΛΕΓΟΜΕΝΟΙ ΣΚΛΑΒΟΙ ή ΣΚΛΑΒΗΝΟΙ ή ΣΚΛΑΒΙΝΟΙ (και με πολλά άλλα ονόματα όπως είδαμε στην ήδη δημοσιευθείσα σειρά μας: ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ, «ονομασία» που σημαίνει: «Άνθρωποι που ζουν δίπλα σε νερά» ή «Άνθρωποι που ζουν σε σπηλιές/τρωγλοδύτες»), ΟΝΤΕΣ ΑΝΕΚΑΘΕΝ «ΔΙΓΛΩΣΣΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ» (κατά τις πρωτογενείς πηγές) και ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΔΕ ΑΥΤΏΝ ΕΙΝΑΙ ΤΜΗΜΑ ΤΩΝ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΝΥΝ ΛΕΓΟΜΕΝΩΝ ΒΛΑΧΩΝ (αυτοί που αυτοπροσδιορίζονται βλαχιστί ως «Βλάχι, Βλάσhι, Βλάχιανjιοι»), ΕΝΩ ΑΛΛΟ ΤΜΗΜΑ ΤΩΝ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ ΚΑΙ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΝΥΝ ΛΕΓΟΜΕΝΩΝ ΒΛΑΧΩΝ (αυτοί που αυτοπροσδιορίζονται βλαχιστί ως «Αρμâνjι, Ρρâμένjι») ΕΧΕΙ ΚΟΙΤΙΔΑ ΤΟΥ ΤΗΝ ΠΙΝΔΟ, ΟΠΩΣ ΑΥΤΗ ΑΠΛΩΝΕΤΑΙ ΣΕ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΚΑΙ ΗΠΕΙΡΟ, ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΣΓΟΥΣ. – Η ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΤΩΝ ΠΕΛΑΣΓΩΝ ΣΥΝΕΒΑΛΕ ΣΤΗ «ΓΕΝΝΗΣΗ» «ΔΙΓΛΩΣΣΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ», Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥΣ –ΠΟΥ ΟΝΟΜΑΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΚΑΠΟΙΟΥΣ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ «ΠΑΛΑΙΟΡΩΜΑΪΚΑ»– ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΜΙΛΙΕΤΑΙ ΕΩΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΩΣ ΥΣΤΑΤΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΛΕΙΨΑΝΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑ Η ΑΡΜΑΝΙΚΗ-ΒΛΑΧΙΚΗ ΓΛΏΣΣΑ ΤΩΝ ΝΥΝ ΕΛΛΗΝΟΒΆΧΩΝ… Αλλά γι’ αυτούς θα τα πούμε σε συνέχειες σε μελλονυικούς «Ίαμβους και ανάπαιστους»…

 Προς επίρρωση όμως των ανωτέρω, ας μου επιτραπεί να πω ότι δεν «κομίζω γλαύκαν εις Αθήνας», μιας και έχουν πρωτογράψει γι’ αυτό το θέμα 200 χρόνια πριν από μένα, σπουδαίοι μελετητές, και καταθέτω εδώ τις επιστημονικές τους τεκμηριωμένες θέσεις, για να τις καταστήσω γνωστές και οικείες πρώτα στους αναγνώστες και μετά στην λεγόμενη «ευρύτερη επιστημονική κοινότητα»:

• «Ο Λουκιανός [125-189 μ.Χ.] μιλάει για έναν βάρβαρο από τον Πόντο, την εποχή του Νέρωνα [37-68 μ.Χ., αυτ. 54-68 μ.Χ.], και λέει ότι αυτός ήταν μιξέλλην. Αυτός ο άνθρωπος είπε στον Νέρωνα ότι ζούσε σε γειτονιά βάρβαρων φυλών, που μιλούσαν διαφορετικές γλώσσες και ότι δεν ήταν εύκολο να βρει διερμηνέα για όλους. Εάν η ιστορία είναι αληθινή, κάτι που δεν είναι καθόλου βέβαιο, πρέπει να συμπεράνουμε ότι η γνώση της ελληνικής δεν ήταν κοινή στα βόρεια μέρη της Μικράς Ασίας. Ωστόσο, έχουμε ελληνικά νομίσματα επί Μιθραδάτη [135-63 π.Χ., ηγεμ. 120-63 π.Χ.] και Φαρνάκη [Β’: 97-47 π.Χ., ηγεμ. 63-47 π.Χ.]. Το ότι δεν υπάρχει κάτι παράλογο στην υπόθεση ότι ορισμένες φυλές μιλούσαν δύο γλώσσες, φαίνεται, όχι μόνο από την περίπτωση που αναφέρει ο Στράβων, αλλάκαι από αυτή των κατοίκων της Μεγάλης Ελλάδας, οι οποίοι την εποχή του Έννιου[239-169 π.Χ.] μιλούσαν και ελληνικά και λατινικά. Ο Θουκυδίδης [~460-~399] κάνει λόγο για κάποιες βάρβαρες φυλές που είναι δίγλωσσοι (iv. 109) [Το κείμενο σε μτφρ. Ελ. Βενιζέλου: «Εκτός της Σάνης, αποικίας των Ανδρίων, η οποία κείται δίπλα εις την διώρυγα και βλέπει προς την Ευβοϊκήν θάλασσαν, υπάρχουν ακόμη εις την χερσόνησον αυτήν αι επόμεναι πολιτείαι, η Θυσσός, αι Κλεωναί, αι Ακρόθωοι, η Ολόφυξος και το Δίον. Αι πολιτείαι αυταί κατοικούνται από αναμίκτους φυλάς βαρβάρων, οι οποίοι ομιλούν τας δυο γλώσσας. Ο πληθυσμός των, ο οποίος είναι διανεμημένος εις μικράς πόλεις, περιλαμβάνει και ολίγους Χαλκιδείς. Οι περισσότεροι, εν τούτοις, κάτοικοι είναι Πελασγοί (από τους Τυρρηνούς που κατώκησαν εις παλαιοτέραν εποχήν την Λήμνον και τας Αθήνας), Βισάλται, Κρηστωναίοι και Ηδώνες.»]. Και το ότι τα ελληνικά τα μιλούσαν πράγματι οι απλοί άνθρωποι στα μέρη του Πόντου, αν και σε πολύ διεφθαρμένη μορφή, φαίνεται από τη ρητή μαρτυρία του Οβιδίου· από τον οποίο επίσης μαθαίνουμε, ότι στην ίδια επαρχία τα ελληνικά ήταν καλύτερα κατανοητά από τα λατινικά:

In paucis remanent Graie vestigia linguae,

Haec quoque jam Getico barbara facta sono.

Unus in hoc populo nemo est, qui forte Latine

Quelibet και medio reddere verba quest.

Και ξανα,

Barbarus hic ego sum; quia non intelligor ulliL

Et rident stolidi verba Latina Getae.

[Είμαι βάρβαρος εδώ, γιατί δεν καταλαβαίνω κανέναν.

Και οι Γέτες γελούν με τις ηλίθιες λατινικές λέξεις.]

Αποκαλεί τη γλώσσα των Γετών, ως «μια ελληνική γλώσσα, διεφθαρμένη, και που καταδυναστεύεται από γετική προφορά».

Nesciaque est vocis quod barbara lingua Latinae,

Graiaque quod Getico victa loquela souo.

[Δεν γνώριζα ότι ήταν μια βάρβαρη γλώσσα η Λατινική,

Κι  ότι η Ελληνική είχε κατακτήσει την ομιλία των Γετών.]

Ωστόσο, ο Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς [60-7 π.Χ.], λέει ότι οι Αχαιοί άποικοι στον Πόντο ήταν στην εποχή του οι πιο αγενείς από όλους τους βαρβάρους. Και ότι αν τα ελληνικά τους ήταν πολύ βάρβαρα, αυτά των άλλων φυλών της Μικράς Ασίας ήταν λιγότερο βάρβαρα.

Γιατί οι κάτοικοι της πόλης Ήλιδος να κόβουν νομίσματα γράφοντας ελληνικά και όχι με λατινικά, όταν ήταν ρωμαϊκή αποικία, εκτός και αν η ελληνική γλώσσα τούς ήταν οικεία.» [Καταχωρίζω από τον Διόδωρο Σικελιώτη (80-20 π.Χ.): «Ότι ο Δρομιχαίτης [300-280 π.Χ, βασιλιάς των Γετών] ο των Θρακών βασιλεύς κατά πάντα τον Λυσίμαχον [360-281 π.Χ., βασιλ. 311-281] τον βασιλέα δεξιωσάμενος και φιλήσας, έτι δε πατέρα προσαγορεύσας, απήγαγε μετά των τέκνων εις πόλιν την ονομαζομένην Ήλιν.].

(The British Critic, For January, 1823. – Palaeoromaica, or Historical and Philological Disquisitions; inquiring whether the Hellenistic Style is not Latin-Greek?  Whether the many New Words in the Elzevir Greek Testament are not formed from the Latin? And whether the Hypothesis, that the Greek Text of many Manuscripts of the New Testament is a Translation or Re-translation from the Latin, seems not to elucidate numerous Passages, to account for the different Recensions: and to explain many Phenomena hitherto inexplicable to the Biblical Critics, pp. 542. Murray. / The British Critic, New Series … Volume XIX, MDCCCXXIII [1823],  London 1823, σ. 9-10).

• «Ερχόμαστε τώρα στο πεδίο εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας στην Ιταλία. Ο συγγραφέας μας [του Palaeoromaica, London 1822] επαναλαμβάνει ότι δεν υπάρχει λόγος να υποθέσουμε ότι κάποια μεγάλη γνώση της ελληνικής προήλθε από τη Μεγάλη Ελλάδα στη Ρώμη, στην εποχή των πρώτων Ρωμαίων συγγραφέων. Αλλά τι σχέση έχει αυτό; Το ερώτημα είναι, αν δύο ή τρεις αιώνες μετά, η συναναστροφή των Ρωμαίων με τα διάφορα ελληνικά κράτη, και η εισροή Ελλήνων στην Ιταλία, δεν είχαν καταστήσει την ελληνική γλώσσα οικεία σε μεγάλο μέρος του ρωμαϊκού λαού. Η παράγωγη της λατινικής από την ελληνικής δεν έχει καμία σημασία σε αυτό το ερώτημα. Λέει ότι οι υπέρμαχοι της καθολικότητας της ελληνικής γλώσσας επικαλούνται, ως μία απόδειξη, και σχεδόν ως μοναδική απόδειξη του σχεδίου τους, τον γνωστό ισχυρισμό του Κικέρωνα [106-43 π.Χ.], στον λόγο του για τον Αρχία [120-61 π.Χ.]: «Nam si quis minorem gloriae fructum putat ex Graecis versibus percipi quam ex Latinis, vehementer errat, propterea quod Graeca leguntur in omnibus fere gentibus· Latina anis finibus, exiguis sane, continentur.» [«Διότι αν κάποιος νομίζει ότι ο καρπός της δόξας γίνεται λιγότερο αντιληπτός με ελληνικούς στίχους από ότι στη γλώσσα των Λατίνων, πλανάται πολύ, γιατί οι Έλληνες διαβάζονται σχεδόν σε όλα τα έθνη` τα Λατινικά τα αντιλαμβάνονται σε κάποις μικρές περιοχές.»] Υποστηρίζει ότι ο Κικέρων αναφέρεται μόνο σε πολύ καλά μορφωμένους ανθρώπους, οι οποίοι καταλάβαιναν τα ελληνικά όπως καταλαβαίνουν τα γαλλικά οι ευγενείς μας. Οι λόγοι του συγγραφέα μας αποτελούν επινοήσεις και μαθήματα, αλλά νομίζουμε όχι καθοριστικού χαραχτήρα. Το ίδιο συμβάν που αναφέρει, ότι ο Τιβέριος [42 π.Χ. – 37 μ.Χ., αυτοκ. 14-37 μ.Χ.] απαγόρευσε την εισαγωγή ελληνικών λέξεων σε ένα δημόσιο διάταγμα, αποδεικνύει ότι οι κάτοικοι της Ρώμης ήταν πολύ ικανοί να αναμειγνύουν ελληνικές φράσεις στην προφορική γλώσσα τους, πράξη η οποία καταδικάζεται από τον Οράτιο [65-8 π.Χ.]. Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι τα λατινικά ήταν μια πιο γενική γλώσσα από την ελληνική, την εποχή των Αποστόλων. Τα δικά του αποσπάσματα που αναφέρει αποδεικνύουν το αντίθετο. Ο Απολλώνιος ο Τυανεύς [15-100 μ.Χ.] είπε στον Βεσπασιανό [9-79 μ.Χ., αυτοκ. 69-79 μ.Χ.], ότι ο Κυβερνήτης της Πελοποννήσου “δεν γνώριζε καθόλου ελληνικά, ούτε ο λαός γνώριζε τίποτα γι’ αυτόν”. Έτσι προέκυψαν αναρίθμητα λάθη. Από αυτό το γεγονός καθίσταται σαφές ότι οι άνθρωποι εκεί [στην Πελοπόννησο] δεν γνώριζαν καθόλου λατινικά. Στην εποχή του Απολλωνίου [Μόλωνος] του Ρόδιου [2ος – 1ος αι. π.Χ.], και εποχή του Κικέρωνα, κανείς δεν καταλάβαινε λατινικά: και γι’ αυτό διακήρυξε στα ελληνικά στον Κικέρωνα (Πλουτ. Κικέρων, σ. 197). [Σε μτφρ. Αλ. Ραγκαβή: «Σε μεν, ω Κικέρων, επαινώ και θαυμάζω` οικτείρω όμως της Ελλάδος την τύχην, βλέπων ότι τα μόνα καλά όσα μας έμειναν, η παιδεία και ο λόγος, και ταύτα διά σου μεταβαίνουσιν εις τους Ρωμαίους.»]. Πώς μπορούμε να συμβιβάσουμε αυτά τα γεγονότα με μια άλλη έκφραση του Πλούταρχου [45-120 μ.Χ.], την οποία παραθέτει ο συγγραφέας μας, ότι στην εποχή του σχεδόν κάθε άνθρωπος χρησιμοποιούσε τη λατινική γλώσσα; Ότι αυτός ο ισχυρισμός δεν πρέπει να γίνει κατανοητός κατά γράμμα, και το αποδεικνύει το δικό του παράδειγμα. Η έννοια του Πλούταρχου φαίνεται ότι ήταν πως τα λατινικά έμπαιναν σε γενική χρήση, με τα ελληνικά, και συμφωνεί με την έκφραση του Γιουβενάλη [55-135 μ.Χ.] (xv. 110):

Nunc totus Graias, nostrasque habet orbis Athenas.

[Τώρα όλος ο ελληνικός κόσμος έχει τη δική μας Αθήνα.]

Όσο για την κοινή χρήση των ελληνικών από τις Ρωμαίες, ο ίδιος ποιητής μιλάει πολύ έντονα, ακόμα κι αν λάβουμε υπόψη τη σατυρική υπερβολή του (vi. 187):

Omnia Graece,

[Quum sit turpe magis nostris nescire Latine]

Hoc sermone pavent, hoc iram, gaudia, curas,

Hoc cuncta effundunt animi secreta.

[Όλα στα ελληνικά,

[Αφού θα ήταν πιο ντροπή για τους άντρες μας να μην ξέρουν λατινικά

Με αυτή τη λέξη εκπλήσσονται, αυτός ο θυμός, οι χαρές, οι φροντίδες

Όλα αυτά ξεχύνουν τα μυστικά του μυαλού.]

Όμως όλες αυτές οι μαρτυρίες, υποστηρίζει ο συγγραφέας μας, αφορούν μόνο στις ανώτερες τάξεις. […] Ότι οι Ρωμαίοι ήταν ποιοτικοί άνθρωποι και πιο ακριβείς. Το ότι οι Ρωμαϊκοί άνθρωποι είχαν συνηθίσει να συνομιλούν στα ελληνικά, φαίνεται πολύ πιθανό από την περίσταση που αναφέρει ο Πλούταρχος, ότι όταν ο Καίσαρας αναφώνησε στον Κάσκα, που τον είχε πληγώσει, “Scelerate Casca quid agis?” [“Κακέ Κάστα, πώς είσαι;”] Ο Κάσκα είπε στον αδελφό του, στα ελληνικά, “Αδελφέ, βοήθει”. […]» (Ό.π., σ. 11-12).

• «Δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, επίσης, ότι η γλώσσα των Γαλατών εν μέρει προέρχεται από την ελληνική γλώσσα, αφού με τη συμβουλή του Σενέκα, εισήχθησαν στη Γαλατία οι Έλληνες, όπως αναφέρθηκε σε κάποιο σημείο προηγουμένως.» (Ό.π.).

• Ο σπουδαίος λόγιος και «δάσκαλος του γένους» Δανιηλ Φιλιππίδης (1750-1832), ισχυρίζεται και υποστηρίζει τα ίδια, με βάση τις μαρτυρίες των πηγών, ήδη κατά το 1818!

«Ευθύς από την αρχήν της καταβολής της Ρώμης, βλέπει τινάς ονόματα ελληνικά, το Ρώμα, το Ρωμύλος το υποκοριστικόν του Ρώμου. Τούτο προέρχεταιαπ’ αυτό οπού σχεδόν όλη η Ιταλία κατοικούνταν ως τους παλαιούς εκείνους χρόνους από ελληνικαίς αποικίαις, ή καλλίτερα, από αιολικαίς` επειδή παλαιότατα το αιολεύς όνομα, ήταν το κοινόν και πλέον εξαπλωμένον όνομα των παλαιών προπατόρων μας, όνομα συγγενές κατά την σημασίαν με το πελασγός` και η αιολική διάλεκτος, η ρίζα και η μητέρα των ελληνικών διαλέκτων, ήταν και η πλέον εκτεταμένη` μάρτυρας του λόγου ο αξιολογώτατος συγγραφεύς μας Στράβων. Οι μνημονευόμενοι πρώτοι άποικοι από την Ελλάδα ή, καλλίτερα, Αιολίδα, ήταν εκείνοι μοπού ήλθαν (προ Χριστού 1680 περίπου έτη) εις την μέσην Ιταλίαν από την Αρκαδίαν, την πρότερον ονομασμένην Λυκαονίαν, μαζί με τον Οίνωτρον αρχηγόν, επί γης κτήσιν αμείνονος, λέγει ο Διονύσιος, ο οποίος τους ονομάζει Αβοριγίνους, οριγενείς τρόπον τινά. Μετά τούτους ήλθαν (προ Χριστού 1500) από την Θεσσαλίαν οι πελασγοί, και ενώθηκαν με αυτούς. Τούτοι σκοπόν είχαν να πιάσουν το πλησιέστερον μέρος της Ιταλίας εις την Ελλάδα` πλην από άγνοιαν τους, και από ένα σφοδρόν νότον, βγήκαν κοντά εις τον Πάδον ποταμόν. Τρίτοι μετά τούτους ήταν εκείνοι οπού ήλθαν (1260) με τον Εύανδρον από το άστυ της Αρκαδίας Παλλάντιον. Τούτοι καταστήθηκαν εις ένα από τους λόφους της Ρώμης, και ονόμασαν το κοινόν κατοικητήριόν τους από την πατρίδα των Παλλάντιον, όθεν ύστερα Παλάτιον. Τέταρτον μετά τούτους ήλθαν οι επειοί από την Ήλιν από την Πελοπόννησον` διά τι την πατρίδα τους την είχε καταπολεμήση και καταφθείρη ο Ηρακλής` Πέμπτοι ήλθαν εις την Ιταλίαν ο Αινείας και ο Αντήνορας μετά την άλωσιν της Τροίας, από τους οποίους τούτο; πήγε και βγήκε ως τον μυχόν του αδριατικού κόλπου, και εκείνος, εις τα περί τον Τίβρην μέρη. Τούτοι όλοι αιολείς σχεδόν ήταν, και μ’ αυτούς ακόλουθον ήταν να ανακατώθηκαν και από τους πλησιοχώτους βαρβάρους, λέγει ο Διονύσιος. Αφήνω να λέγω ταις πολλαίς αποικίαις οπού έγιναν μετά τούταις, διά ταις οποίαις αυταίς ονομάσθηκε και το μεσημερινόν μέρος της Ιταλίας μεγάλη Ελλάδα. Ας ονομάζονται εκείναις, αρχαίαις αποικίαις, και τούταις, νεώτεραις.

Τούτη λοιπόν είναι η αιτία οπού βλέπει τινάς ευθύς από την καταβολήν της Πόλεως οπού έμελλε να υποτάξη τον γνωστόν τότε κόσμον, ελληνικά ονόματα. Η γλώσσα οπού ομιλούνταν εις τα άνω μέρη της Ιταλίας ήταν βέβαια αιολικά, και αν σώζονταν πεζοί ή ποιητικοί λόγοι γραμμένοι από τους κατοίκους μιας άλλης πόλεως του Λατίου, και όχι της Ρώμης, βλέπαμεν την αιολικήν καθαράν σχεδόν διάλεκτον`βλέπαμεν σχεδόν και την ρωμαϊκήν διάλεκτον αιολικήν καθαρότερα. Ο Πλούταρχος λέγει ότι η ρωμαϊκή διάλεκτος το παλαιότερον πλησίαζε πλειότερον εις τα ελληνικά` πλην όλα τα παλαιά χειρόγραφα κατακάηκαν επί κελτών. Βλέπαμεν σχεδόν είπα` επειδή η ρωμαϊκή διάλεκτος ήταν η διάλεκτος η πλέον ανακατωμένη της μέσης Ιταλίας` ήταν ένας κυκεών, καθώς και ο λαός οπού την ομιλούσε` όθεν και πλήθος λέξεις εις τα λεγόμενα νυν λατινικά, όχι παραφθαρμέναις, αλλά καταφθαρμέναις από τα ελληνικά. Το κατάφθαρμα αυτό …. Η μόνη διάλεκτος οπού μας σώζεται της παλιάς μέσης Ιταλίας, είναι αυτό το κατάφθαρμα οπού ομιλούσαν οι ρωμαίοι, οπού τινές το πρόβαλαν και διά φιλοσοφικήν γλώσσαν` πλην αυτό δεν είναι κυρίως η λατινική διάλεκτος, αλλ’ είναι η ρωμαϊκή. Η λατινική ήταν η παλαιά, ή σχεδόν η παλαιά αιολική, και η ρωμαϊκή είναι μία καταφθαρμένη εκείνης` εις τον Τούλλον Οστίλιον [710-642 π.Χ., βασιλ 673-642 π.Χ.] το λέγει φανερά τρόπον τινά ο [Μέττιος] Φουφέτιος [δικτάτορας της Ιταλικής Αλβανίας, στην περίοδο του Τύλλου Οστίλιου].»

(Φλόρου Επιτομή των Ρωμαϊκών. Νυν πρώτον εκ του ρωμαϊκού εις την αιολοδωρικήν ελληνικήν διάλεκτον μεταφρασθείσα, και εκδοθείσα παρά του αποπειρογράφου της Ρουμανίας… Εν Λειψία, παρά τω Βράϊτκόπφ και Έρτελ, 1818, σ. 13-17).

• Και για να «κουμπώσει το πράγμα», πέρα από τα όσα εξέθεσα έως τώρα, ας μου επιτραπεί να κλείσω τούτο το κείμενο, με μια επισήμανση του Κων/νου Οικονόμου εξ Οικονόμων, ενός σοφού και σπουδαίου πολυμαθούς Νεο-Έλληνα:

«Πολλά πιθανώτερα παρά τον Λεβέκιον έκρινεν ο συμπολίτης του Φρερέτος (Sur l’origine des premiers habitants de la Grece, 7) ονομάσας την των Γετών και Θρακών γλώσσαν μητέρα της Ελληνικής και Σλαβονικής. Είπομεν ανωτέρω ότι οι Γέται ήσαν Θράκες, ως και οι Ιλλυριοί, Θρακών αδελφοί· Ιλλυριοί δε κατά τον Ηρόδοτον 9^Α, 106) ήσαν και οι περί τον Αδρίαν Βενετοί, και αδελφοί με τους της Βαλτικής θαλάσσης Βενέ-τας ή Σλάβονας (βλ. Mannert. Γεωγραφ. Θ, α, σελ. 25)· η δε ομοιότης πολλών Γετικών ονομάτων και εθίμων προς τα Σλαβονικά κάμνει πιθανωτάτην την γνώμην τινών, ότι οι Θρακικοί ούτοι Βενετοί και Γέται και Ιλλυριοί και τα τούτων συγγενή φύλα ήσαν οι πρό-γονοι των νεωτέρων Σλαβονικών εθνών (βλ. Gatteres, Disquis, an popul Slavor. Originem a Dacis Getisque liceat repetere? In Comm. Societ. Gotting.)· και ορθώς άρα ωνόμασε τους Σλάβους Γέτας ο Βυζαντινός Ιστορικός Θεοφύλακτος λέγων «Κατά Σκλαβηνών, ήτοι Γετών· Γέται γαρ το παλαιόν εκαλούντο», και, «το δε Γετικόν, ταυτόν δ’ ειπείν αι των Σκλαβήνων αγέλαι κ.τ.λ.» (Θεοφ. σ. 4). Ο δε κλεινός Μαλτέβρουνος αποδεικνύει και εξ αρχαίων Γεωγραφικών ονομάτων, ότι έκπαλαι Σλαβικόν έθνος (τους οποίους ονομάζει Πρωτοσλάβους), εκατοίκει περί τον Έβρον, και Στρυμόνα, και τον Σάβαν, και Δραύον, τόσον μόνον διαφέρον των βορειοτέρων Σλαβόνων, όσον διέφερον των Ελλήνων οι Πελασγοί. Τούτων δε των Πρωτοσλαβόνων η γλώσσα ήτο συγγενής της Θρακικής (Γεωγραφ. Τόμ. ς, σελ. 235-240).»

ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Από τούτη την επιστημονική κατάθεση συνάγεται ότι υπήρξε μια Θρακοπελασγική, ή Γραικολατινική γλώσσα, της οποίας εξέλιξη και θυγατέρες της είναι η ελληνική και η λατινική, και η οποία εξαπλώθηκε διά των Πελασγών  μέχρι τα πέρατα της οικουμένης, και μέρος από το «αιολικό λεξιλόγιό» της διασώζεται και επί των ημερών μας σε πολλές από τις λεγόμενες σύγχρονες «σανσκριτικογενείς» γλώσσες. Λείψανο αυτής της Γραικολατινικής γλώσσας (που παρόμοιά της μιλούσαν και οι Γέτες) είναι η σημερινή Ελληνοβλάχικη ή Αρμάνικη γλώσσα, η οποία –ασφαλώς– και δεν είναι λατινογενής, όπως την θέλει η κυρίαρχη ατεκμηρίωτη (δήθεν επιστημονική) άποψη.

     ΜΑ ΤΙ ΛΕΩ;… ΘΕΜΑΤΑ ΗΔΗ ΛΥΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΙΟΝΥΣΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΣΟ (60-7 π.Χ.)!… ΚΙ ΕΔΩ ΜΗΡΥΚΑΖΟΝΤΑΙ ΚΟΙΝΟΤΟΠΙΕΣ!…

     «LXXXIX. [….]4. Ἐπεὶ ἄλλοι γε συχνοὶ ἐν βαρβάροις οἰκοῦντες ὀλίγου χρόνου διελθόντος ἅπαν τὸ Ἑλληνικὸν ἀπέμαθον, ὡς μήτε φωνὴν Ἑλλάδα φθέγγεσθαι μήτε ἐπιτηδεύμασιν Ἑλλήνων χρῆσθαι, μήτε θεοὺς τοὺς αὐτοὺς νομίζειν, μήτε νόμους τοὺς ἐπιεικεῖς, ᾧ μάλιστα διαλλάσσει φύσις Ἑλλὰς βαρβάρου, μήτε τῶν ἄλλων συμβολαίων μηδ´ ὁτιοῦν. ἀποχρῶσι δὲ τὸν λόγον τόνδε ὡς ἀληθῆ εἶναι Ἀχαιῶν οἱ περὶ τὸν Πόντον ᾠκημένοι τεκμηριῶσαι, Ἠλείων μὲν ἐκ τοῦ Ἑλληνικωτάτου γενόμενοι, βαρβάρων δὲ συμπάντων τῶν νῦν ὄντες ἀγριώτατοι.

1. XC. Ῥωμαῖοι δὲ φωνὴν μὲν οὔτ´ ἄκρως βάρβαρον οὔτ´ ἀπηρτισμένως Ἑλλάδα φθέγγονται, μικτὴν δέ τινα ἐξ ἀμφοῖν, ἧς ἐστιν ἡ πλείων Αἰολίς, τοῦτο μόνον ἀπολαύσαντες ἐκ τῶν πολλῶν ἐπιμιξιῶν, τὸ μὴ πᾶσι τοῖς φθόγγοις ὀρθοεπεῖν, τὰ δὲ ἄλλα, ὁπόσα γένους Ἑλληνικοῦ μηνύματ´ ἐστὶν ὡς οὐχ ἕτεροί τινες τῶν ἀποικησάντων διασώζοντες, οὐ νῦν πρῶτον ἀρξάμενοι πρὸς φιλίαν ζῆν, ἡνίκα τὴν τύχην πολλὴν καὶ ἀγαθὴν ῥέουσαν διδάσκαλον ἔχουσι τῶν καλῶν οὐδ´ ἀφ´ οὗ πρῶτον ὠρέχθησαν τῆς διαποντίου τὴν Καρχηδονίων καὶ Μακεδόνων ἀρχὴν καταλύσαντες, ἀλλ´ ἐκ παντὸς οὗ συνῳκίσθησαν χρόνου βίον Ἕλληνα ζῶντες καὶ οὐδὲν ἐκπρεπέστερον ἐπιτηδεύοντες πρὸς ἀρετὴν νῦν ἢ πρότερον.»

• Για τον Εθνικισμό και και την Ψευδοαρχαιολογία στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία, επί ημερών «Κομμουνισμού», βλέπε την εξής βιβλιογραφία:

• Bailey D.W. (1998) Bulgarian Archaeology: ideology, sociopolitics, and the exotic. In: Meskell L. (ed.) Archaeology under Fire: Nationalism, Politics and Heritage in the Eastern Mediterranean and Middle East. London-New York. Pp. 87-110

• Boia L. (1997) Istorie şi mit în conştiinţa romaneascâ Bucureşti. P. 74-82

• Boia L. (2001) History and Myth in Romanian Consciousness, Budapest: Central European UniversityPress

• Kaiser T. (1995) Archaeology and ideology in southeast Europe. In Kohl P.L. & Fawcett C. (eds.) Nationalism, Politics and the Practice of Archaeology. Cambridge University Press. P. 99-119

• Mac Gonagle B. (2012a):

https://www.academia.edu/4126512/Sevtopolis_and_the_Valley_of_the_Thracian_Kings

• Mac Gonagle B. (2012b):

https://www.academia.edu/3292310/The_Thracian_Myth__Celtic_Personal_Names_in_Thrace

• Mac Gonagle B. (2014):

https://www.academia.edu/5992553/Late_La_T%C3%AAne_Ceramic_from_Bulgaria

• Megaw J.V.S. (2004) In the footsteps of Brennos? Further archaeological evidence for Celts in the Balkans. – In: Hänsel B., Studenikova E., (eds.) Zwischen Karpaten und Ägäis. Neolithikum und ältere

• Bronzezeit. Gedenkschrift für Viera Nemejcova-Pavukova. Rahden / Westf. 93-107.

Mircea Anghelinu (1997) Failed Revolution: Marxism and the Romanian Prehistoric Archaeology between 1945 and 1989. In: Archaeologia Bulgarica XI 2007 1 1-36 Sofia

• Popa C. (2016):

https://www.academia.edu/25918322/The_significant_past_and_insignificant_archaeologists._Who_informs_the_public_about_their_national_past_The_case_of_Romania

• Vranic I. (2014):

https://www.academia.edu/10243363/_Hellenisation_and_ethnicity_in_the_continental_Balkan_Iron_Age_in_Fingerprinting_the_Iron_Age_eds._C._Popoa_and_S._Stodartt_Oxbow_Books_173_184

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΕ ΕΠΟΜΕΝΟΥΣ «ΒΛΑΧΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΙΑΜΒΟΥΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΑΙΣΤΟΥΣ»