“Το δίκαιο και το σωστό” γράφει ο Θεοδόσης Πελεγρίνης
Όταν στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας ενός νοσοκομείου υπάρχει διαθέσιμο ένα μόνο κρεβάτι, είναι δίκαιο μεταξύ ενός ηλικιωμένου συνταξιούχου ασθενούς και ενός νεαρού αρρώστου να προτιμηθεί ο πρώτος έναντι του δευτέρου. Κι αυτό, γιατί ο ηλικιωμένος συνταξιούχος έχει καταβάλει τις ασφαλιστικές του εισφορές, προκειμένου, αν αρρωστήσει, να τύχει της απαιτούμενης νοσηλείας, εν αντιθέσει προς τον νεαρό ασθενή που δεν έχει πληρώσει τίποτα για την νοσηλεία που χρειάζεται. Το σωστό, παρόλα αυτά, είναι το κρεβάτι να διατεθεί στον νεαρό ασθενή, καθόσον, εφόσον θεραπευθεί, θα είναι πιο χρήσιμος στην κοινωνία από τον συνταξιούχο που θα θεραπευόταν.
Όταν σε μια πανδημία, όπως αυτή που ζούμε, η πιθανότητα να καταστραφούμε εάν δεν εμβολιαστούμε είναι συντριπτικά μεγαλύτερη από όσο εάν εμβολιασθούμε, το σωστό είναι να επιλέξομε τον εμβολιασμό μας, όσο δίκαιο κι αν είναι να αρνηθεί κανείς να εμβολιαστεί εν ονόματι του αναφαίρετου δικαιώματός του να επιλέξει ο ίδιος τον τρόπο προστασίας του σώματός του.
Για την ιστορία του θέματος, η διάκριση μεταξύ του τι είναι δίκαιο και του τι είναι σωστό ανάγεται στην αρχαιότητα. Κάποτε, τον 6ο αιώνα π.Χ., στο σχολείο, στο οποίο πήγαινε ο Κύρος Β΄, ο μετέπειτα Μέγας Βασιλεύς των Περσών, ένα ψηλό παιδί, που ο χιτώνας του ήταν κοντός, απέσπασε δια της βίας από έναν μικρόσωμο συμμαθητή του τον χιτώνα που του ήταν μεγάλος δίνοντάς του τον δικό του. Ο Κύρος, όταν ο δάσκαλος του ζήτησε να αξιολογήσει το επεισόδιο, είπε ότι καλώς έγινε ό, τι έγινε, αφού οι δύο συμμαθητές του έτσι, με τον χιτώνα που φορούσε πλέον ο καθένας των, ήταν σε καλύτερη μοίρα.
Ο δάσκαλος μάλωσε τον Κύρο, γιατί σκέφτηκε τι ήταν σωστό –ο ψηλός μαθητής να φορά τον μακρύ χιτώνα και ο μικρόσωμος μαθητής τον κοντό χιτώνα–, ενώ θα έπρεπε να είχε λάβει υπόψη του και το δίκαιο, που απαιτεί να μην ασκείται βία σε κάποιον για ό, τι του ανήκει. Για την αδυναμία του Κύρου μάλιστα να διακρίνει το σωστό από το δίκαιο ο δάσκαλός του τον μαστίγωσε.
