Σε αυτό συνηγορεί και η αποκαλυπτική έρευνα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας (ΒΕΑ), σύμφωνα με την οποία οι μισές επιχειρήσεις του Επιμελητηρίου εκτιμούν ότι οι τιμές των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους θα αυξηθούν γύρω στο 10% εξαιτίας των ανατιμήσεων στην ενέργεια, ενώ ποσοστό 15% εκτιμούν ότι η αύξηση θα ξεπεράσει ακόμη και το 30%. Και όλα αυτά λόγω της αύξησης του ενεργειακού κόστους, που επηρεάζει την αλυσίδα παραγωγής.
Φως στο τούνελ δεν φαίνεται να υπάρχει πουθενά. Θα βγάλουμε έναν χειμώνα οικονομικά δύσκολο με εκρήξεις τιμών στο ρεύμα και σε βασικά αγαθά! Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του ψωμιού, που μόνο τον Σεπτέμβριο η τιμή του ανέβηκε κατά 20%. Δυστυχώς υπάρχουν φόβοι για περαιτέρω αύξηση, και με άλλα αγαθά να ακολουθούν, όπως είναι το κρέας, τα γαλακτοκομικά, τα ζυμαρικά και οι ξηροί καρποί.
Ειδικότερα στη «μαύρη λίστα» των ανατιμήσεων περιλαμβάνονται τα εξής προϊόντα:
● Ζυμαρικά (7% – 23%).
● Χυμοί (5% – 15,5%).
● Ρύζι τζαζμίν (10%).
● Φέτα (9%).
● Αφρόλουτρα (7%).
● Κατεψυγμένα λαχανικά (6%).
● Τυριά (5,7%).
● Εσπρέσο (5,5%).
● Στιγμιαίος καφές (5%).
● Αλάτι (5%).
● Κρουασάν (5%).
● Πουρές (4,5%).
● Σάλτσες (4,5%).
● Παιδικές τροφές σε βαζάκια (4,8%).
● Ελληνικός καφές (4,5%).
● Αλεύρι (4,5%).
● Βρεφικό γάλα (3%).
● Γάλα εβαπορέ (3%).
● Κρεμοσάπουνο (2,5%).
● Τοματοειδή (2,5%).
● Δημητριακά (2,5%).
● Ροφήματα (2,5%).
● Εισαγόμενα νερά (2% – 4%).
● Ζωοτροφές (1,5% – 5%).
Στα ύψη το ηλεκτρικό ρεύμα
Βεβαίως δεν πρέπει να ξεχνάμε και την άνοδο της χονδρικής τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα για τον Οκτώβριο, η οποία σαρώνει ανεβάζοντας το κόστος στα ύψη. Πιο συγκεκριμένα, η μέση μηνιαία τιμή της μεγαβατώρας για τον Οκτώβριο διαμορφώνεται στα 199,8 ευρώ για την Ελλάδα, αυξημένη κατά 49,1% συγκριτικά με τον Σεπτέμβριο, έναν μήνα που επίσης μιλούσαμε για ρεκόρ ανατιμήσεων στην ενέργεια.
Οι δε συγκρίσεις με τις τιμές του ρεύματος στις αρχές του 2021 είναι τρομακτικές. Αρκεί να σημειώσουμε ότι τον Ιανουάριο του 2021 η μέση τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος άγγιζε τα 52,52 ευρώ/MWh και τον περασμένο Ιούλιο τα 101,86 ευρώ!
Στο φυσικό αέριο τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, με την τιμή του για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια να υπερβαίνει εκείνη του πετρελαίου! Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΕΠΕ, η τιμή του φυσικού αερίου είναι 0,974 ευρώ ανά κιλοβατώρα έναντι 0,955 για το πετρέλαιο θέρμανσης.
Δεν πρέπει εδώ να ξεχνάμε πως τον Αύγουστο η Ελλάδα είχε αναδειχθεί και πρωταθλήτρια Ευρώπης στη χονδρική ρεύματος, καταγράφοντας την υψηλότερη μηνιαία μέση τιμή προημερήσιας αγοράς (day-ahead market) στα 121,72 ευρώ/MWh. Από τότε η χονδρική του ηλεκτρικού ρεύματος τραβά μόνο την ανηφόρα…
Με άλλα λόγια, όσο περισσότερους μήνες από τον Σεπτέμβριο και μετά περιλαμβάνει ο εκκαθαριστικός λογαριασμός τόσο περισσότερο θα φουσκώνει. Με τις προβλέψεις και τα προθεσμιακά συμβόλαια που υπάρχουν σήμερα στο τραπέζι, οι αναλυτές εκτιμούν πως τα πράγματα θα επιδεινώνονται όσο προχωρά το φθινόπωρο και ο χειμώνας.
Ήδη οι λογαριασμοί φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος έρχονται σταδιακά παραφουσκωμένοι και το ράλι συνεχίζεται. Ειδικότερα, στις επιχειρήσεις εστίασης, όπου η χρήση ρεύματος και φυσικού αερίου είναι μεγάλη, το κόστος μέσα σε δύο μήνες εκτοξεύθηκε έως και 160% σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ εκτιμήσεις της αγοράς κάνουν λόγο για μεσοσταθμική αύξηση 50%.
Όλο το κόστος στους πελάτες
Οι ρήτρες αναπροσαρμογής που ενεργοποιούν οι ιδιώτες πάροχοι αποκαλύφθηκαν στους λογαριασμούς Οκτωβρίου, αφού μετακύλισαν στους πελάτες το αυξημένο κόστος των ρύπων (CO2), αλλά και την αύξηση της χονδρεμπορικής τιμής του ρεύματος. Η σύγκριση ανάμεσα σε έναν λογαριασμό του περασμένου Ιουνίου ή Ιουλίου και έναν σημερινό δείχνει ότι οι ρήτρες είναι υπερδιπλάσιες των καταναλώσεων.
Η συνέπεια είναι ότι χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πρόβλημα βιωσιμότητας, αφού αδυνατούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς. Μάλιστα, ήδη επιχειρηματίες, είτε κατά μόνας είτε ομαδικά, απευθύνονται σε δικηγορικά γραφεία για να κάνουν αγωγές στους ιδιώτες παρόχους.
Το εκρηκτικό μείγμα ακρίβειας στο κόστος της ενέργειας συμπληρώνει και η αύξηση στο ρεύμα, που ξεπερνά το 75% στον τελευταίο λογαριασμό.
Το θετικό, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι πως η αύξηση στα αποθέματα φυσικού αερίου που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε αποκλιμάκωση της ενεργειακής κρίσης τους επόμενους μήνες!
Ήδη τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται μια σχετική εκτόνωση στην τιμή, σε σχέση με τα 116 ευρώ ανά μεγαβατώρα που έφτασε στις αρχές του μήνα. Στην αμερικανική αγορά η χρηματιστηριακή τιμή παρουσιάζει πτώση 20% και στην ολλανδική 30% σε σχέση με το υψηλό Οκτωβρίου. Ωστόσο, η τιμή παραμένει επτά φορές υψηλότερη σε σχέση με τον περασμένο Μάιο.
Εν αναμονή παγκόσμιου σοκ
Σαν να μην φθάνουν όλα αυτά, κολοσσοί στον χώρο των καταναλωτικών προϊόντων εξηγούν πως η διαδικασία αύξησης των τιμών βρίσκεται ακόμα στα αρχικά στάδια και προβλέπουν νέες ανατιμήσεις. Συγκεκριμένα επισημαίνουν ότι οι καταναλωτές σε όλο τον κόσμο θα πρέπει να περιμένουν ένα σοκ ακόμα υψηλότερων τιμών σε είδη καθημερινής χρήσης.
Όμιλοι όπως η Unilever και η παραγωγός λιπαντικών WD-40 προειδοποίησαν την περασμένη εβδομάδα ότι επίκεινται νέες αυξήσεις στις τιμές, επικαλούμενες τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, σύμφωνα με το Bloomberg.
Οι παραγωγοί των σαπουνιών Dove και του παγωτού Magnum έχουν ήδη προχωρήσει σε αυξήσεις άνω του 4% κατά μέσο όρο το τελευταίο τρίμηνο, οι μεγαλύτερες από το 2012, και ξεκαθαρίζουν ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν και την επόμενη χρονιά. Ανάλογες προειδοποιήσεις ήρθαν από τις Nestle, Procter & Gamble και Danone.
«Έχουμε μπροστά μας τουλάχιστον 12 μήνες πληθωριστικών πιέσεων» δήλωσε στο Bloomberg ο Alan Jope, CEO της Unilever. «Είναι ένα περιβάλλον που συναντούμε μια φορά στις δύο δεκαετίες».
Οι εταιρείες αντιμετωπίζουν ένα μείγμα προκλήσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα, υψηλότερες τιμές ενέργειας και πρώτων υλών, και δυσκολίες στην αποστολή προϊόντων. Ο «λογαριασμός» θα περάσει στους καταναλωτές, καθώς οι μεγάλοι όμιλοι εκφράζουν τη θέση ότι δεν θα πληγεί μακροπρόθεσμα η κερδοφορία τους.
Οι ανατιμήσεις γίνονται σταδιακά επειδή οι εταιρείες ξέρουν ότι αν προχωρήσουν πολύ γρήγορα, οι καταναλωτές θα στραφούν σε φθηνότερες λύσεις ή θα αναβάλουν τις αγορές τους. Παράλληλα, σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν κλειστά συμβόλαια, τα οποία πρέπει να ολοκληρωθούν πριν μπουν οι νέες τιμές.
«Δεν μπορείς να περάσεις την αύξηση από τη μια ημέρα στην άλλη» εξηγεί ο Μαρκ Σνάιντερ, CEO της Nestle. «Η διαδικασία, όμως, είναι σε εξέλιξη». Οι ανατιμήσεις στη Nestle έφτασαν το 2,1% το τρίτο τρίμηνο, το υψηλότερο ποσοστό την τελευταία πενταετία.
Η Danone έστειλε επίσης σήμα ότι οι καταναλωτές σε Ευρώπη και ΗΠΑ δεν θα ξεφύγουν από την πίεση, ενώ περιμένει αύξηση κόστους 9% το δεύτερο εξάμηνο της φετινής χρονιάς. «Θα μπορούσαμε να δούμε υψηλότερο πληθωρισμό το 2022» επισήμανε ο οικονομικός διευθυντής Γιούργκεν Έσερ σε τηλεδιάσκεψη.
H P&G εκτιμά ότι τα έξοδα, λόγω τιμών ενέργειας και εμπορευμάτων και μεταφορικών, θα είναι κατά 2,3 δισ. δολάρια υψηλότερα τη φετινή χρονιά. Μάλιστα έχει ήδη αυξήσει τις τιμές σε σειρά προϊόντων και υποστηρίζει ότι η κατάσταση «εξελίσσεται».
Χάος με την έκδοση συντάξεων
Ο κακός χαμός γίνεται με την έκδοση συντάξεων… Το στοκ 129.000 αιτήσεων συνταξιοδότησης για κύρια ασφάλιση θα πρέπει να μηδενιστεί στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2022. Σε αυτές θα πρέπει να προστεθούν περίπου 150.000 αιτήσεις για επικουρική ασφάλιση και εφάπαξ παροχή. Την ίδια ώρα 20.000 φάκελοι είναι ξεχασμένοι εδώ και χρόνια στα γραφεία του ΕΦΚΑ!!!
Όσο για τις 444 συντάξεις χηρείας του ΝΑΤ; Αυτές είναι ακόμη υπό έλεγχο!!!
Εν τω μεταξύ παλιοί ασφαλισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες, έμποροι και ιδιωτικοί υπάλληλοι ψάχνουν τα ένσημά τους που έχουν χαθεί – καρτέλες με ένσημα – ή υπάρχουν σε κούτες και συρτάρια, μια και ο ασφαλιστικός τους βίος δεν είναι ηλεκτρονικά καταχωρισμένος. Ακόμη υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης και οφείλουν κάποιο ποσό, ωστόσο μέχρι σήμερα δεν έχει ταυτοποιηθεί η οφειλή από το ΚΕΑΟ για να αποπληρωθεί στη συνέχεια μέσω της σύνταξης, εφόσον δεν υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ.
Στελέχη του ταμείου, πάντως, απαντούν για το μπάχαλο που επικρατεί ότι παγίως ένα 30% των αιτήσεων αυτών είναι απορριπτικές, γιατί οι ασφαλισμένοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης!
Παράλληλα, ο υπουργός Εργασίας φέρνει νομοσχέδιο το οποίο, όπως τονίζει, «δεν έχει να κάνει με ιδιωτικοποίηση! Ούτε καν για κάτι παραπλήσιο! Μιλάω για ένα νομοσχέδιο που θα αντιμετωπίζει τη δυσκινησία, τη γραφειοκρατία και τις καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση του πολίτη. Μιλάω για εισαγωγή νέων μεθόδων μάνατζμεντ». Το νομοσχέδιο αναμένεται να ψηφιστεί έως το τέλος του χρόνου, εν μέσω έντονων πιέσεων από τους Ευρωπαίους εταίρους αλλά και την κοινή γνώμη για τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης.
Σε όλο αυτό το χάος δόθηκε ακόμη μία παράταση στην εμπλοκή των ιδιωτών, δικηγόρων και λογιστών, στην έκδοση των συντάξεων. Σύμφωνα με το νέο χρονοδιάγραμμα, τις πρώτες ημέρες του Νοεμβρίου θα ολοκληρωθεί η διαδικασία της πιστοποίησής τους μέσω εξετάσεων και αναμένεται να πιάσουν δουλειά στο πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα.
Εντός της εβδομάδας, τέλος, θα οριστικοποιηθεί και η ακριβής ημερομηνία της εμβόλιμης πληρωμής των αναδρομικών και των αυξήσεων για 29.032 συνταξιούχους που είχαν άνω των 30 ετών ασφάλισης.
Υποχρεωτική αργία πλέον η 28η Οκτωβρίου
Στις υποχρεωτικές αργίες περιλαμβάνεται πλέον η 28η Οκτωβρίου, κατά τις οποίες απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών, καθώς και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός από εκείνες που νόμιμα λειτουργούν τις Κυριακές και κατά τις υποχρεωτικές αργίες.
Η ΓΣΕΕ μέσω του Κέντρου Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων ενημερώνει για όσα ισχύουν τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα για τον τρόπο αμοιβής της 28ης Οκτωβρίου.
Για τους μισθωτούς που δεν θα απασχοληθούν κατά την 28η Οκτωβρίου ισχύουν τα εξής:
α) Οι ημερομίσθιοι που δεν θα απασχοληθούν για λόγους που δεν οφείλονται σ’ αυτούς, θα πάρουν το συνήθως καταβαλλόμενο για τη συγκεκριμένη ημέρα ημερομίσθιό τους.
β) Οι επί μηνιαίο μισθό δεν δικαιούνται άλλη αμοιβή πέρα από τον καταβαλλόμενο μισθό τους.
Για τους μισθωτούς που θα απασχοληθούν κατά την 28η Οκτωβρίου ισχύουν τα εξής:
1. Οι ημερομίσθιοι θα λάβουν το συνηθισμένο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75%, που θα υπολογιστεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους, για όσες ώρες απασχοληθούν.
2. Οι επί μηνιαίο μισθό θα λάβουν τόσα ωρομίσθια όσες ώρες απασχοληθούν και προσαύξηση 75% στο νόμιμο ωρομίσθιό τους.
Επιπλέον οι εργαζόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:
● Εάν η απασχόληση, τόσο των ημερομισθίων όσο και των επί μηνιαίο μισθό, κατά την 28η Οκτωβρίου ξεπεράσει τις 40 ώρες, οφείλεται, εκτός από την προσαύξηση, και πρόσθετη αμοιβή λόγω υπερεργασίας κ.λπ.
● Το ημερομίσθιο της 28ης Οκτωβρίου το δικαιούνται και οι μισθωτοί που βρίσκονται σε άδεια, χωρίς να προσμετρήσουν όμως τη μέρα αυτή στις εργάσιμες μέρες της άδειάς τους. Οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό δεν θα πάρουν πρόσθετο ημερομίσθιο για την αργία, αλλά και στην περίπτωση αυτή δεν θα προσμετρηθεί η ημέρα της αργίας στις εργάσιμες ημέρες της άδειάς τους.
● Δεν δικαιούνται το ημερομίσθιο οι μισθωτοί που θα απέχουν από την εργασία τους για τους δικούς τους λόγους, αν η επιχείρηση λειτουργεί νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις αργίες.
