Γιατροί της Βέροιας στη μάχη της πανδημίας – Ο λοιμωξιολόγος Χρήστος Κούτρας μιλά στη Φαρέτρα

Συνέντευξη στη Δήμητρα Σμυρνή

Τα δημόσια νοσοκομεία της χώρας είναι στις επάλξεις ενός αγώνα που ξεκίνησε πριν ένα χρόνο και συνεχίζεται ακόμα, αντιμετωπίζοντας τις σφοδρές επιθέσεις των κυμάτων του κορωνοϊού, με καθημερινούς ήρωες τους γιατρούς και τους νοσηλευτές τους.

Χωρίς το απαιτούμενο προσωπικό, με απολεσθέντα το ρόλο των  Γενικών Νοσοκομείων και μετατρεπόμενα βαθμιαία σε νοσοκομεία Covid, αγωνίζονται πια με όπλα άνισα.

Το Νοσοκομείο της Βέροιας, ίσως με κάπως καλύτερες συνθήκες από άλλα, σύμφωνα με την άποψη του Διευθυντή της Παθολογικής, αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει τον ιό ακόμα με αρκετές δυνάμεις.

Έχασε όμως κι αυτό την ικανότητα να αντιμετωπίζει τις τρέχουσες ανάγκες των πολιτών, όπως θα έπρεπε.

Ο Συντονιστής Διευθυντής της Παθολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου, μετεκπαιδευθείς στη Λοιμωξιολογία και στην Ηπατολογία και Πρόεδρος της Επιτροπής Νοσοκομειακών Λοιμώξεων, Χρήστος Κούτρας, μιλά στη Φαρέτρα.

Μιλά για τη σωστή προετοιμασία του Νοσοκομείου, πριν ακόμα ο ιός εισβάλει στην Ελλάδα, για τη λειτουργία των κλινικών της Παθολογικής, που δέχονται το βάρος του Covid, για τις ανάγκες της, για τον σημαντικό ρόλο της πρόληψης, τη φαρμακευτική αντιμετώπιση των ασθενών μέσα και έξω από το Νοσοκομείο, για τον κομβικό ρόλο που παίζουν τα εμβόλια, όχι μόνο στην παρούσα φάση αλλά και μελλοντικά σε ανάλογες πανδημικές καταιγίδες, για το όνειρό του να δει επιτέλους την καινούρια πτέρυγα του Νοσοκομείου να παίρνει σάρκα και οστά, καλύπτοντας ανάγκες με υποδομές υψηλών προδιαγραφών, για τους συμπολεμιστές του στη μάχη της πανδημίας, γιατρούς και νοσηλευτές, και τον έπαινο, ηθικό αλλά και υλικό, τον οποίο αυτοί δικαιούνται.

Ζείτε μια πρωτόγνωρη κατάσταση διαρκούς μάχης με τον κορωνοϊό στο Νοσοκομείο της Βέροιας, όπως, βέβαια, συμβαίνει και σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας. Το τρίτο κύμα έδειξε τα δόντια του στην πόλη μας ή βρισκόμαστε ακόμα σε προσμονή των χειρότερων;

Δεν έδειξε ακόμα τα δόντια του. Κατά διαστήματα παρουσιάζονται κρούσματα, αλλά όχι παραπάνω από ένα με δύο ημερησίως, ή ένα μέρα παρά μέρα. Μιλώ γι’ αυτούς που νοσηλεύουμε με πνευμονία από Covid 19. Βέβαια, υπάρχουν και άλλοι με κορωνοϊό, που τους δίνουμε οδηγίες και βρίσκονται στα σπίτια τους. Σ΄ αυτήν τη μονάδα, όμως, στο Νοσοκομείο μας νοσηλεύουμε 16 ασθενείς.

Πόσο έτοιμο ήταν το Νοσοκομείο μας να αντιμετωπίσει την ιογενή καταιγίδα που ενέσκηψε;

Αντιμετωπίσαμε τρία διαφορετικά στάδια. Το πρώτο στάδιο ήταν, όταν πρωτοεμφανίστηκε ο ιός τον Μάρτιο. Στις 23 Μαρτίου έγινε το πανεθνικό lockdown, το οποίο κράτησε μέχρι 4-5 Μαΐου. Τα κρούσματα ήταν ελάχιστα και ο μηχανισμός που είχαμε στήσει ήταν πραγματικά πολύ καλός.

Ελέγχαμε με διπλό έλεγχο τα ύποπτα κρούσματα – ήταν ένας εξονυχιστικός έλεγχος – αποτέλεσμα σοβαρής δουλειάς που κάναμε και με τον Διοικητή του Νοσοκομείου, τον κ. Πλιόγκα και με τον κ. Κουτσούκη, που ήταν ο επιτηρητής των λοιμώξεων σε νοσηλευτές. Είναι ένας μηχανισμός που μας βοηθά ακόμη και σήμερα.

Ακολούθησε η μεγάλη θύελλα, που ξεκίνησε με λιγότερα κρούσματα τον Οκτώβριο και ξέσπασε κυριολεκτικά με πολλά τον  Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Φτάσαμε να νοσηλεύουμε τότε 70-75 πνευμονίες από Covid. Το πρόβλημα ήταν τεράστιο. Μετά πήγαν κάπως καλύτερα τα πράγματα. Στα μέσα Ιανουαρίου κλείσανε κλινικές Covid της Νάουσας και της Έδεσσας κι έμειναν μόνο των Γιαννιτσών και της Βέροιας. Από τότε , όπως σας είπα και προηγουμένως, νοσηλεύουμε ένα κρούσμα μέρα παρά μέρα, ένα κάθε μέρα, ή δύο το πολύ.

Επομένως καλύπτουμε τις ανάγκες μας. Η μονάδα διαθέτει 19 κρεβάτια, εμείς νοσηλεύουμε αυτήν τη στιγμή 16. Κάνοντας και τα εξιτήρια σ’ αυτούς που πάνε πολύ καλά, και πήγαν αρκετοί καλά, καταφέρνουμε και τα φέρνουμε βόλτα μ’ αυτήν τη μονάδα των 19 κλινών.

Βέβαια, αν υπάρξει ανάγκη για περισσότερα κρεβάτια, παρόλο που είναι δύσκολη η διαρρύθμιση του Νοσοκομείου, θα τα βρούμε. Θα καταλάβουμε κι άλλη κλινική. Γιατί νοσηλεύουμε και ασθενείς χωρίς Covid. Αυτήν τη στιγμή πρέπει να έχεις μία κλινική Covid, μία κλινική για ύποπτα περιστατικά και μία κλινική non Covid. Αυτά είναι αυτά που είναι σύμφωνα με τα δεδομένα της παθολογίας. Αν δούμε ότι αυξάνονται τα κρούσματα, σαφώς και θα αναπτύξουμε άλλη μία κλινική Covid.Αυτήν τη στιγμή πάντως δεν προκύπτει μια τέτοια ανάγκη.

Οι νοσηλευόμενοί μας κάτω από τα 50 είναι μόνο δύο. Και το εντυπωσιακό είναι ότι δεν έχουμε κανέναν ασθενή από τον Δήμο Νάουσας. Αυτό το διάστημα οι ασθενείς μας είναι από τους Δήμους Βέροιας και Αλεξάνδρειας.

Να προσθέσω ότι  απ’ αυτούς που νοσηλεύονται και είναι πάνω από τα 83 ή άλλοι που είναι 70-80, 60-65, κανένας τους δεν έχει εμβολιαστεί. Δηλαδή, για να είμαστε σαφείς. Αν αυτοί οι ασθενείς είχαν εμβολιαστεί, δεν θα βρίσκονταν σήμερα στη μονάδα.

Η ΜΕΘ του Νοσοκομείου μας λειτουργεί καλύπτοντας τις ανάγκες της διασωλήνωσης ή κάποια βαριά περιστατικά προωθούνται στη Θεσσαλονίκη;

Αυτήν τη στιγμή καλυπτόμαστε, αν και είναι λίγα τα κρεβάτια της ΜΕΘ. Στο καινούριο κτήριο όμως, που περιμένουμε να λειτουργήσει, υπάρχει μια ΜΕΘ υψηλών προδιαγραφών των δέκα κρεβατιών, και μάλιστα δύο είναι για πολυανθεκτικά μικρόβια, οχτώ για τους υπόλοιπους αρρώστους, σε εμβαδόν 780 τετραγωνικών. Νομίζω ότι, όταν τελειώσει η επέκταση του Νοσοκομείου – επιτέλους κάποτε πρέπει να τελειώσει! – τότε όλα θα είναι διαφορετικά!

Τώρα οι δυνατότητες είναι των τεσσάρων κρεβατιών. Δεσμεύουμε και το σηπτικό και γίνονται έξι κρεβάτια συνολικά. Αν μελλοντικά χρειαστούμε κι άλλα κρεβάτια, αναγκαστικά θα δεσμεύσουμε και τα χειρουργεία, θα δεσμεύσουμε δηλαδή άλλα τρία κρεβάτια. Δεν θα μπορέσουμε όμως να χειρουργούμε.

Εδώ, κάνουμε τις απαιτούμενες διασωληνώσεις. Δεν έτυχε να στείλουμε περιστατικά διασωλήνωσης κάτω. Φυσικά, αν είναι γεμάτη η ΜΕΘ μας, σαφώς θα στείλουμε το περιστατικό στη Θεσσαλονίκη.

Το ιατρικό και νοσηλευτικό σας προσωπικό επαρκεί ή η ενίσχυσή του είναι ένα από τα μεγαλύτερα ζητούμενα, που όμως αυτήν τη στιγμή δεν ικανοποιείται;

Εμείς, επειδή έχουμε μια οργανωμένη παθολογική κλινική – έχουμε 7 ειδικούς και 15 ειδικευόμενους, ήρθε και μια καινούρια κοπέλα και θα είναι συνολικά 16 οι ειδικευόμενοι –  έχουμε δυνατότητες αντιμετώπισης περιστατικών. Είμαστε από τις πιο οργανωμένες κλινικές στην Επαρχία. Και ξέρετε προτιμούν πολλοί γιατροί να έρθουν εδώ, γιατί βασίζονται στο ισχυρό μας εκπαιδευτικό σύστημα της Κλινικής. Εκπαιδεύονται εξαιρετικά και οι επιμελητές που δουλεύουν μέσα υπό τη διεύθυνσή μου και  οι ειδικευόμενοι, γι’ αυτό και έχουμε ιδιαίτερη προτίμηση από τα νέα παιδιά.

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην Υγεία είναι η ανεπαρκής εκπαίδευση. Ίσως το μεγαλύτερο στην Ελλάδα. Δε χρειάζεται μόνο να έχεις προσωπικό. Πρέπει και να είναι άριστα εκπαιδευμένο. Και μιλάμε και για το ιατρικό επίπεδο αλλά και για το νοσηλευτικό.

Πόσο επικίνδυνο είναι για τον ασθενή, που θα ζητήσει τη βοήθεια του Νοσοκομείου της πόλης, να το πλησιάσει, φοβούμενος μια πιθανή μετάδοση του ιού; Πώς προστατεύεται και πώς μπορείτε να τον  διαβεβαιώσετε ότι δεν κινδυνεύει;

Υπάρχει διάχυτος στον κόσμο ένας τέτοιος φόβος. Δεν υπάρχει όμως πρόβλημα, επειδή έχουμε χωριστή κλινική για τα ύποπτα, χωριστή για τα Covid-19 και χωριστή για τα non Covid. Απλώς το μεγάλο πρόβλημα είναι οι συνοδοί, που προσπαθούμε στα non Covid να  έχουν ελεγχθεί με test. Βέβαια, κάποιοι συνοδοί δεν θέλουν να ελεγχθούν ή διαμαρτύρονται για την καθυστέρηση στον έλεγχο, αλλά για μας είναι απαραίτητος ο έλεγχος. Επομένως, λειτουργούμε με ασφάλεια και δεν χρειάζεται να φοβάται κανείς.

Συζητιέται ευρύτατα πως τα νοσοκομεία της χώρας… «κοβιντοποιήθηκαν», έγιναν  αποκλειστικά σχεδόν νοσοκομεία Covid. Συμβαίνει το ίδιο με το Νοσοκομείο μας; Πόσα βαριά περιστατικά ή επείγοντα μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσα σε μια τέτοια κατάσταση; Για παράδειγμα, τα  προγραμματισμένα χειρουργεία μπορούν να γίνονται με κάποια, έστω,  μικρότερη συχνότητα;

Κάποια χειρουργεία γίνονται. Όσο για τα επείγοντα χειρουργεία φυσικά και γίνονται. Δεν μπορείς να κάνεις πολλά προγραμματισμένα, γιατί οι δυνατότητες είναι περιορισμένες. Αν τύχει κάποιο σοβαρό τροχαίο, θα μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη, σε κλινικές non Covid.

Αυτό που θέλω να τονίσω εδώ είναι ο  ρόλος του ιδιωτικού τομέα. Δυστυχώς, δε βοηθάει καθόλου. Και αναφέρομαι στα ιδιωτικά νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης και των Αθηνών. Πιστεύω πως πρέπει να ασκήσει πίεση η Κυβέρνηση.

Αυτό που είπε ο κ. Καλομενίδης, ο Καθηγητής και Διευθυντής της Πνευμονολογικής Κλινικής του «Ευαγγελισμού», είναι το ορθότερο και με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. Έπρεπε δηλαδή τα ιδιωτικά νοσοκομεία να μπούνε με επίταξη σε σύστημα εφημέρευσης και να δέχονται non Covid αλλά και  Covid περιστατικά. Μια χώρα, η οποία σέβεται τον εαυτό της και τους πολίτες της, πρέπει να λειτουργεί μ’ αυτόν τον τρόπο.

Ξέρετε τώρα τι βοήθεια προσφέρουν τα ιδιωτικά νοσοκομεία; Το «Αρωγή» (Κέντρο Αποκατάστασης μετά το «Genesis»), δέχεται ελαφρά περιστατικά, γιατί δεν έχουν μονάδα εντατικής θεραπείας. Δηλαδή ουσιαστικά δέχονται περιστατικά που δεν θα εξελιχθούν. Το ίδιο συμβαίνει και στην Αθήνα με το «Λητώ», το «Υγεία».  Ίσως στο «Ερρίκος Ντυνάν» μπορείς να παρέμβεις, γιατί είναι μικτό, δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Και το πιο σπουδαίο είναι όχι το ότι αναλαμβάνουν μόνο ελαφρά περιστατικά, αλλά το ότι κατά παράνομο τρόπο πήραν και ειδικευόμενους από το δημόσιο!

Όμως οι ίδιες οι κοινωνίες έπρεπε να επιβάλουν τους κανόνες. Όταν είσαι σε πόλεμο, όταν ξεπερνάς τους 600 διασωληνωμένους, τότε διαθέτεις τη μονάδα σου με τη ΜΕθ σ’ αυτό, που λέγεται πανδημία. Και επειδή τα κανάλια είναι ιδιωτικά, βλέπετε πως κάτι τέτοιο το ξεπερνούν εύκολα.  Αυτό έπρεπε να είναι το θέμα εντονότατης συζήτησης, η κανονική εφημερία, δηλαδή, και των ιδιωτικών νοσοκομείων.

Η σύγκριση με τη Νορβηγία, την οποία έχω επισκεφτεί, είναι ισοπεδωτική. Στα δυο της ιδιωτικά νοσοκομεία – έχει μόνο δύο –  όταν πάει ο ασθενής εκεί, το 50% το πληρώνει η ασφάλισή του και το υπόλοιπο ο ίδιος. Τους κανόνες όμως των εφημεριών τούς τηρούν τα ιδιωτικά, όπως και τα δημόσια νοσοκομεία. Αυτό είναι το σύστημα υγείας μιας χώρας που σέβεται τους πολίτες της και τους προστατεύει. Και αναφέρομαι ειδικά στη Νορβηγία, επειδή έχει ψηφιστεί επί 20 χρόνια το σύστημα υγείας της ως το καλύτερο στον κόσμο.

Όταν ο Πρωθυπουργός επισκέφτηκε το Νοσοκομείο της Βέροιας πριν από τα Χριστούγεννα, υποσχέθηκε πως θα λειτουργήσει η νέα του πτέρυγα στην αρχή της χρονιάς; Ποια πληροφόρηση έχετε σχετικά με το θέμα; Γιατί αργεί; Είναι θέμα τεχνικού εξοπλισμού ή  στελέχωσης;

Πραγματικά δεν καταλαβαίνω, γιατί καθυστερεί. Πιστεύω  ότι αν δουλέψει εντατικά εργολάβος που ξέρει να κατασκευάζει νοσοκομεία, μέσα σε 5-6 μήνες θα είναι έτοιμο. Γιατί καθυστερεί, ενώ γίνεται με χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Η συμμετοχή της Ελλάδας είναι 5% και της ΕΕ 95%. Πρέπει να προηγηθεί η συμμετοχή της Ελλάδας, για να ακολουθήσει η ΕΕ.

Ο κ. Τζιτζικώστας, ο Περιφερειάρχης, υποσχέθηκε τα εγκαίνιά της να γίνουν τέλος του 2020. Και παρά τις υποσχέσεις δεν βλέπουμε φως. Την επιστασία την έχει το Υπουργείο Μεταφορών, που είναι υπεύθυνο για τις κτηριακές υποδομές. Και, βέβαια, σημαντικός είναι και ο ρόλος της Περιφέρειας. Έπρεπε ο κ. Τζιτζικώστας να κατέβει στην Αθήνα και σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, τον Υπεύθυνο Υγείας της Περιφέρειας και τον Διοικητή του Νοσοκομείο μαζί του, να βάλουν ένα πλάνο και να τελειώσει επιτέλους σε κάποιους μήνες.

Τώρα ειδικά το έχουμε ανάγκη όσο ποτέ. Το έχει ανάγκη ο τόπος μας, η Ημαθία. Αν δείτε τι καταπληκτικό κτήριο είναι! Θα εντυπωσιαστείτε! Ούτε στην Ευρώπη δεν βρίσκει κανείς τέτοια κτηριακή υποδομή! Θα αναπτυχθούν εκεί τα χειρουργεία μας, η παιδιατρική κλινική, η Μονάδα Τεχνητού Νεφρού, οι περιτοναϊκές πλύσεις! Δεξιά θα είναι τα επείγοντα με όλες τις ειδικότητες. Καλύτερη λειτουργία δεν θα μπορούσε να φανταστεί κανείς!

Μακάρι να το προλάβω, πριν αποχωρήσω. Είμαι στο 35^ο έτος  εδώ στη Βέροια, ως γιατρός στο Νοσοκομείο. Έκανα και στην Καστοριά και στο Πανεπιστημιακό της Αλεξανδρούπολης. Στη Βέροια ξέρω όλη την ιστορία του νοσοκομείου της, γιατί είμαι ο παλιότερος γιατρός. Γνωρίζω όλη τη λειτουργία του εδώ και 35 χρόνια, γι’ αυτό και πονάω τον χώρο αυτό και θέλω να τον δω, επιτέλους, όπως του ταιριάζει.

Ας πάμε τώρα διαδοχικά στην πρόληψη, στη θεραπεία και τελικά στο πιο ελπιδοφόρο, στα εμβόλια. Σχετικά με την πρόληψη. Θεωρείτε ότι οι μάσκες και οι αποστάσεις είναι το σημαντικότερο για την αποφυγή της νόσησης ή η παράταση του lockdown θα έφερνε καλύτερα αποτελέσματα στην αντιμετώπιση του τρίτου κύματος; Πολλοί συνάδελφοί σας δεν πιστεύουν πια σ’ αυτό, στην αξία της παράτασης του lockdown.

Το πρώτο και σημαντικότερο για μένα – αυτό θεωρούν οι Γιαπωνέζοι, αυτό θεωρούν οι Γερμανοί –  είναι η αποφυγή των κοινωνικών επαφών, η κοινωνική αποστασιοποίηση. Δηλαδή, έρχεται ένας επισκέπτης και μολύνει και τα 4-5 μέλη μιας οικογένειας. Όταν λέμε είμαστε στο σπίτι, εννοούμε ότι είμαστε μόνο η οικογένεια στο σπίτι. Να αποφύγουμε τις κοινωνικές επαφές. Αν θέλουμε να έχουμε κοινωνικές επαφές, να κρατούμε την αποστάσεις των δύο μέτρων, να φοράμε μάσκα και οι συναντήσεις μας να είναι σύντομες.

Ο ιός αυτός μοιάζει κάπως με τον ιό της ιλαράς, που μεταδίδεται μερικώς αερογενώς. Βέβαια, αμφισβητείται από πολλούς η αερογενής μετάδοση, εγώ όμως πιστεύω ότι υπάρχει μια αερογενής μετάδοση μικρού ή μέτριου βαθμού.

Μα, όταν περνάει κάποιος από σημείο που κάποιος άλλος έβηξε και μένουν στον αέρα τα σταγονίδια για 3-4 ώρες, πώς ξέρει αυτός που πέρασε τι ιικό φορτίο πήρε. Πήρε μικρό, μεγάλο; Θεωρώ πως πέρα από τη μάσκα σημαντικότερο είναι η απόσταση και οι ανοιχτοί και όχι οι κλειστοί χώροι.

Και το πιο επικίνδυνο, βέβαια, είναι τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Εκεί είναι το μεγάλο πρόβλημα. Μακάρι να μπορούσαν οι πολίτες να μεταφέρονται με ταξί, εφόσον δεν έχουν δικό τους αμάξι, γιατί τα ΜΜΜ είναι ο βασικότερος χώρος μετάδοσης. Αλλά, βέβαια, το κράτος δεν θα μπορούσε να προχωρήσει σε κάτι τέτοιο πληρώνοντας, τη στιγμή μάλιστα που δεν διαθέτει καν χρήματα για περισσότερα μέσα μεταφοράς.

Και να περάσουμε στις μάσκες. Και στα ΜΜΜ – έστω και μ’ αυτές τις συνθήκες- αλλά και στα super market χρειάζεται  οπωσδήποτε κανείς τη μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας, την ΚΝ95, που είναι η κινέζικη, ή την Ν95, που είναι η αμερικάνικη. Όταν μπαίνουμε σ’ έναν τέτοιο χώρο, δεν νοείται εμείς ή ο υπάλληλος να φορούμε απλή χειρουργική μάσκα, με τόσο κόσμο μέσα. Έπρεπε ήδη να έχουν  δοθεί εντολές. Ίσως θα έπρεπε το κράτος να συμμετέχει στην αγορά μιας τέτοιας μάσκας για όλους μας. Πάντως δεν νοείται σε όλους αυτούς τους χώρους που προανέφερα, ή σε κάποια υπηρεσία, που δέχεται πολύ κόσμο, να στηρίζεσαι μόνο στην απλή χειρουργική μάσκα.

Σίγουρα βοηθάει και το αντισηπτικό, αρκεί να περιέχει 62 – 70% οινόπνευμα, γιατί με το οινόπνευμα αδρανοποιείται ο ιός σ’ ένα λεπτό.

Πάνω απ’ όλα, όχι στις επισκέψεις σε σπίτια, το ξανατονίζω, γιατί δεν γνωρίζουμε πώς κινείται κάποιος.

Μπορείτε να αναφερθείτε στον αριθμό των ανθρώπων που νοσηλεύτηκαν στο Νοσοκομείο της Βέροιας  με κορωνοϊό; Πόσοι ασθενείς γύρισαν υγιείς στα σπίτια τους, αλλά και πόσοι, δυστυχώς, κατέληξαν;

Δεν έχω αυτήν τη στιγμή να σας δώσω αριθμούς, αλλά σε όλες αυτές τις μελέτες που κάνουμε το τελευταίο διάστημα, μπορώ να σας πω πως δεν νοσηλεύεται κανείς απ’ όσους έχουν εμβολιαστεί.

Αλλά ετοιμάζουμε τώρα και μελέτες για συνέδρια που θα γίνουν, και σίγουρα θα έχουμε τότε έτοιμα και στατιστικά στοιχεία.

Μπορώ, βέβαια, να πω ότι πολλοί ασθενείς μας επέστρεψαν υγιείς στα σπίτια τους, ενώ αντίθετα λίγοι, ελάχιστοι χάθηκαν.

Με ποια φάρμακα αντιμετωπίσατε τις ήπιες καταστάσεις της νόσου;  Υπάρχουν φάρμακα που δεν εισήχθησαν στην Ελλάδα και αποτελούν ελπίδα ίασης των νοσούντων; Συζητιέται πάρα πολύ η χρήση των μονοκλωνικών αντισώματων. Ποια είναι η γνώμη σας γι’ αυτά; Θα μπουν στη μάχη; 

Υπάρχουν πρωτόκολλα, κατευθυντήριες οδηγίες για το πώς θα θεραπεύσουμε εξωνοσοκομειακά κάποιον και πώς θα τον θεραπεύσουμε, όταν εισαχθεί στο νοσοκομείο.

Αυτήν τη στιγμή, όταν έχει φυσιολογικό οξυγόνο ο άρρωστος, παρά τον πυρετό του, αρκεί η κολχικίνη που δίνουμε μαζί με την παρακεταμόλη. Πρέπει όμως να μην παίρνουμε μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, όπως είναι το Algofren ή το Ponstan ή άλλα φάρμακα. Τον πυρετό θα τον ρίχνουμε με την παρακεταμόλη  χρησιμοποιώντας και την κολχικίνη. Απλά, όσοι είναι θετικοί στον ιό πρέπει να έχουν ένα οξύμετρο, έχοντας συνεχή επαφή με το νοσοκομείο ή τον γιατρό, που τους παρακολουθεί.

Εάν πέφτει το οξυγόνο, αυτό που λέμε κορεσμό, στο 94 ή μικρότερο, τότε πρέπει να πάει στο νοσοκομείο για νοσηλεία. Εκεί, στο νοσοκομείο, τότε θα δοθεί η κορτιζόνη, που αντιμετωπίζει ένα φαινόμενο που λέγεται «Θύελλα κυτταροκινών», τότε μπαίνει η remdesivir  και η ηπαρίνη χαμηλού  μοριακού βάρους.

Ποια συνήθως λάθη γίνονται. Δεν μπορείς να δίνεις κορτιζόνη από την πρώτη στιγμή, με κανονικό οξυγόνο, όταν ο ασθενής είναι έξω. Αυτό είναι τραγικό λάθος. Γιατί δεν μπορούμε μετά να αντιμετωπίσουμε τη «Θύελλα κυτταροκινών».  Δεν μπορεί να έχει κανείς μια δυο μέρες πυρετό και να περάσει ο γιατρός κατευθείαν στην κορτιζόνη. Δυστυχώς συμβαίνει και πρέπει να τονίσω πως είναι λάθος. Πρέπει εδώ να πάρει θέση και ο Ιατρικός Σύλλογος, γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε σωστή θεραπεία, όταν έρχονται μετά οι ασθενείς στο νοσοκομείο.

Ο χρόνος χορήγησης της κορτιζόνης είναι ένα δεκαήμερο. Όταν πάρει τις πέντε μέρες, πριν εισαχθεί στο νοσοκομείο, εμείς με την υποξυγοναιμία δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε το απαιτούμενο δεκαήμερο. Κι η κορτιζόνη έχει το χαρακτηριστικό, όταν τη δίνεις μέχρι 10 μέρες, μπορείς να τη διακόψεις απότομα, μετά χρειάζεται σταδιακή μείωση.

Ένα άλλο φάρμακο που δίνουμε, η ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους – γίνεται υποδόρια –  σ’ έναν άρρωστο που έχει πολλά κιλά, ιστορικό φλεβικής ανεπάρκειας, φλεβοθρομβώσεων,  αυτός και στο σπίτι όταν νοσηλεύεται είναι καλό να πάρει ηπαρίνη. Δεν μπορεί κάποιος να είναι 100-120 κιλά και να μην παίρνει ηπαρίνη. Με τη χορήγηση του Salospir δεν συμφωνώ.

Όσο για τα μονοκλωνικά αντισώματα, έχω να πω ότι μέχρι στιγμής αντιμετωπίζουν ήπιες και μέτριες περιπτώσεις του ιού. Όμως δεν έχει καθοριστεί ο χρόνος που πρέπει να δοθούν. Δεν έχουν κυκλοφορήσει τεκμηριωμένες μελέτες για το χρόνο χορήγησής τους.  Υπάρχουν και αντικρουόμενες απόψεις πάνω στα μονοκλωνικά. Υπάρχουν μελέτες που λένε ότι άρρωστοι παίρνοντάς τα είχαν αυξημένη θνητότητα, και άλλες ισχυρίζονται το αντίθετο.

Όταν ξεκαθαρίσουν τα πράγματα, τότε και η Ελλάδα θα τα πάρει με συγκεκριμένες ενδείξεις. Όταν έρθουν θα πρέπει να τα χορηγούμε με τις ενδείξεις που θα καθορίζει η Ιατρική Κοινότητα, η Εταιρεία Λοιμωξιολογίας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας.

Το εμβόλιο, όταν πρωτοκυκλοφόρησε στην Ελλάδα, έγινε γενικά δεκτό με ενθουσιασμό και μάλιστα υπήρξαν πολλοί ηλικιωμένοι, που ήρθαν στο νοσοκομείο αισιόδοξοι, για να εμβολιαστούν. Πόσους έχετε εμβολιάσει εδώ;

Δεν έχω συγκεκριμένο συνολικό αριθμό αυτήν τη στιγμή, μπορώ όμως να πω πως εμβολιάζονται 60-70 άτομα κάθε μέρα. Σήμερα ξεκινάει εδώ και ο εμβολιασμός με την AstraZeneca. Θα έχουμε 70 εμβολιασμούς με Pfizer και  70 με AstraZeneca.

Υπάρχει όμως και ένα άλλο ποσοστό – δεν είναι ανάγκη να ανήκει στους αρνητές – που είναι πολύ επιφυλακτικό απέναντι στους εμβολιασμούς. Το επείγον του χαρακτήρα της παρασκευής των εμβολίων ή η καινούρια τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε σ’ αυτά τα καθιστά  γι’ αυτούς ύποπτα. Τι έχετε να πείτε πάνω σ’ αυτό; Ειδικά μάλιστα για το AstraZeneca ξέρετε πόσα ανησυχητικά ακούστηκαν τις τελευταίες μέρες.

Είναι γνωστό πως η Τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία. Σε 10 μήνες έφτιαξε εμβόλια που παλιότερα θα χρειαζόταν 10 χρόνια, για να κυκλοφορήσουν. Όταν έγινε της παρωτίτιδας σε 4 χρόνια, θεωρήθηκε μεγάλη επιτυχία! Η Τεχνολογία όμως είναι άλλη σήμερα!

Όλα τώρα καθορίζονται με αυστηρά πρωτόκολλα. Εξετάζονται οι παρενέργειες και προπαντός στη φάση τρία. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Τα εμβόλια αυτά είναι πολύ καλύτερα από τα προηγούμενα. Το λέω με απόλυτη σιγουριά. Ο καθένας από μας όποιο εμβόλιο βρει μπροστά του να το κάνει.

Όσο για το AstraZeneca, την Πέμπτη θα έχουμε την οριστική έγκριση από την Κεντρική Αρχή Φαρμάκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιστεύω πως η οδηγία θα είναι να συνεχιστούν οι εμβολιασμοί με το συγκεκριμένο εμβόλιο.

Πιθανότατα υπάρχουν και κάποιες κόντρες λόγω  Brexit, που οδηγούν σε αμφισβήτηση του Αγγλοσουηδικού εμβολίου. Σε λίγο η ανακοίνωση θα καθησυχάσει τον κόσμο.

Όσο για τις θρομβώσεις που προκαλούνται, όπως είπαν, από το AstraZeneca,  έχω να πω πως με τους εμβολιασμούς συνήθως προκαλούνται θρομβώσεις. Και γενικά προκαλούνται θρομβώσεις και χωρίς εμβολιασμούς. Τώρα οι θρομβώσεις δεν ήταν περισσότερες από τις συνήθεις. Όμως, ας μελετηθεί καλύτερα το θέμα, για να είναι πιο ήσυχοι οι πολίτες. Σύντομα θα έχουμε απάντηση και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Ένα άλλο ερώτημα που απασχολεί τον κόσμο είναι γιατί δεν εισάγουμε και το Sputnik, τη  στιγμή μάλιστα που δεν έχουμε επάρκεια εμβολίων. Θεωρείται μάλιστα από πολλές ευρωπαϊκές χώρες ασφαλές και αποτελεσματικό; Είναι θέμα καθαρά πολιτικό για την Ελλάδα;

Πιστεύω πως έχει σχέση με τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκεί σαφώς υπεισέρχονται και πολιτικοί παράγοντες, Και το κινέζικο εμβόλιο βλέπετε μπήκε στη μάχη του εμβολιασμού παγκόσμια και πιστεύω πως θα πάει κι αυτό πολύ καλά. Το σημαντικό είναι να εμβολιάσεις τον κόσμο, για να πετύχεις το ανάχωμα απέναντι στον ιό, που πρέπει να περιλαμβάνει το 70-80% εμβολιασμού του πληθυσμού.

Πιστεύετε πως με τους ρυθμούς των εμβολιασμών μας θα πετύχουμε έγκαιρα το επιθυμητό τείχος ανοσίας; Η Πολιτεία μιλά για τις πύλες του τουρισμού, που θα ανοίξουν ήδη στις 14 Μαΐου. Το βλέπετε εφικτό;

Το τείχος ανοσίας ή την ανοσία της αγέλης, όπως λέγεται, πρέπει να την πετύχουμε οπωσδήποτε. Είμαστε χώρα τουριστική και η ανάγκη μας για άνοιγμα στον τουρισμό χωρίς φόβο είναι πού μεγάλη. Αυτό θα το πετύχουμε – το βλέπω εφικτό –  αν έρθουν τα απαιτούμενα εμβόλια.

Αυτό που κάνουν οι άλλες χώρες, να κάνουν τα εμβόλια στα φαρμακεία – από τη στιγμή που ένα εμβόλιο δεν θα χρειάζεται υψηλή ψύξη –  θα βοηθήσει αφάνταστα στο τείχος της ανοσίας. Έχουμε 12.500 φαρμακεία, αν εισαχθεί και το εμβόλιο της μίας δόσης, θα έχουμε  κερδίσει πολύτιμο χρόνο. Δεν είναι, λοιπόν, ανέφικτο.

Και το σημαντικότερο, αυτό που θα ήθελα να προσθέσω και θα ήλπιζα να γίνει το συντομότερο στο μέλλον, είναι να παρασκευαστεί ένα καθολικό εμβόλιο για τους κορωνοϊούς Γιατί, μην ξεχνάμε ότι τον 21^ο αιώνα εμφανίστηκαν δύο κορωνοϊοί, ο ιός Sars – Cov1, (εμείς είμαστε στον 2 τώρα),  και ο ιός Mers, οι οποίοι προειδοποιούσαν ότι ενδεχομένως στο μέλλον θα εμφανιστεί κάποια πανδημία. Εμείς  όμως δεν το λάβαμε σοβαρά υπόψη μας. Αυτοί οι ιοί αποτελούσαν ξυπνητήρια γι’ αυτήν την πανδημία, που μας βρήκε. Εμείς, δυστυχώς,  δεν ξυπνήσαμε.

Κι επειδή ενδέχεται να έχουμε και στο μέλλον μια πανδημία από άλλο κορωνοϊό, που θα προέρχεται από ζώα που ζουν κοντά στους ανθρώπους, γίνεται προσπάθεια να κατασκευαστεί, (στο Νόττινχαμ και στην Καλιφόρνια), ένα εμβόλιο που θα αντιμετωπίζει κι αυτόν το μελλοντικό κίνδυνο. Προσπαθούν, λοιπόν, να βρουν εμβόλιο κατά όλων των κορωνοϊών , που προσβάλλουν ανθρώπους και ζώα, και που θα καλύπτει και όλες τις μεταλλάξεις. Αν βρεθεί κάτι τέτοιο, τότε θα κάνει ο καθένας ένα τέτοιο εμβόλιο κάθε 5 ή 10 χρόνια ή και εφ’ όρου ζωής και θα καλύπτεται απέναντι σε κάθε κορωνοϊό.

Να μην περιμένουμε, λοιπόν, να τελειώσει αυτή η πανδημία. Να τρέξουμε πριν από τα γεγονότα, ώστε να βρεθεί ένα τέτοιο εμβόλιο, που θα μας καταστήσει ασφαλείς. Ήδη η έρευνα ξεκίνησε. Μέσα από όλην αυτήν τη σκοτεινή ιστορία ας βγει και κάτι ελπιδοφόρο.

Δώσατε μια μάχη συλλογική και συνεχίζετε να τη δίνετε καθημερινά. Τι έχετε να πείτε για τους συμπολεμιστές σας, τους γιατρούς και τους νοσηλευτές του Νοσοκομείου της πόλης μας;

Πιστεύω πως  αυτοί που πραγματικά δώσανε τη μεγάλη μάχη είναι οι ειδικευόμενοι γιατροί και οι νοσηλευτές. Δυστυχώς, παραγνωρίζουμε το έργο των ειδικευόμενων. Στη φάση μάλιστα αυτή ήταν τεράστια η συμβολή τους. Φυσικά και των νοσηλευτών, που δουλεύουν στις κλινικές Covid και υπόπτων περιστατικών.

Είναι πολύ σημαντικό ότι δώσανε αυτήν τη μάχη βάζοντας σε κίνδυνο τον εαυτό τους και τις οικογένειές τους με μοναδική αυταπάρνηση. Πιστεύω ότι πρόσφεραν τον καλύτερο εαυτό τους. Οι ειδικευόμενοι γιατροί ειδικά δούλεψαν πολλές ώρες με τους ασθενείς Covid, περισσότερο απ’ ότι δούλεψαν οι ειδικοί γιατροί. Τους αξίζουν όχι μόνο τα συγχαρητήρια όλων μας, αλλά και η Πολιτεία από τη μεριά της πρέπει να ανταμείψει τον αγώνα τους και με την αύξηση των αμοιβών τους.