«Όπου φύγει, φύγει – Μόνιμη πληγή οι συνεχείς αποχωρήσεις από το χρηματιστήριο» γράφει ο Γιώργος Καλούμενος
Χρόνια «αιμορραγία», που κανείς δεν ξέρει πώς ή πότε μπορεί να σταματήσει, αποτελεί η συνεχής έξοδος εισηγμένων εταιρειών από το ελληνικό χρηματιστήριο.
Το κύμα φυγής από την εγχώρια κεφαλαιαγορά είναι τόσο μεγάλο, ώστε άνετα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «τσουνάμι», ενώ αντίθετα οι νέες εισαγωγές γίνονται, εδώ και πολλά χρόνια, πραγματικά με το «σταγονόμετρο».
Είναι προφανές ότι, αν συνεχιστεί αυτή η σφόδρα αρνητική πορεία, κάθε προσπάθεια για ουσιαστική ανάκαμψη θα πέφτει στο κενό, καθώς «ψυχή» της κάθε χρηματιστηριακής αγοράς δεν είναι άλλη από τις εταιρείες που το αποτελούν. Εξάλλου με συρρικνωμένο αριθμό επιχειρήσεων οι δυνατότητες που έχει ένα χρηματιστήριο να προσελκύσει κεφάλαια, ιδιαίτερα ξένων επενδυτών, περιορίζεται δραματικά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η τελευταία εισαγωγή μετοχών στο ταμπλό του Χ.Α. έγινε πριν από 3,5 χρόνια και αφορούσε την Briq ΑΕΕΑΠ του ομίλου Quest, ενώ λίγο νωρίτερα είχε προηγηθεί τον Ιούνιο του 2017 η είσοδος του ΑΔΜΗΕ. Η αμέσως προηγούμενη εισαγωγή έγινε έναν χρόνο πριν, το 2016, και αφορούσε τις μετοχές της Intercontinental ΑΕΕΑΠ. Τέλος, τον Ιούλιο του 2014 είχε γίνει η εισαγωγή των μετοχών της ΕΛΤΕΧ Άνεμος.
Δηλαδή σε μία εξαετία εισήλθαν μόλις τέσσερις εταιρείες στο χρηματιστήριο, ενώ στην έξοδο υπήρξε πραγματικό «μποτιλιάρισμα». Μάλιστα το 2021 φέρνει την αποχώρηση ακόμη δύο εισηγμένων από το χρηματιστηριακό ταμπλό μέσα στο πρώτο τρίμηνο της χρονιάς, ανεβάζοντας σε 38 συνολικά τις εταιρείες που διεγράφησαν από το 2018. Πρόκειται για τις εισηγμένες Forthnet και PaperPack, οι οποίες στη διάρκεια της περασμένης χρονιάς άλλαξαν ιδιοκτησιακό καθεστώς, και οι νέες διοικήσεις έχουν εκδηλώσει την πρόθεση να οδηγήσουν τις μετοχές των εταιρειών εκτός του χρηματιστηριακού ταμπλό.
Σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές για το 2021 υπάρχει μόνο μία υποψήφια. Πρόκειται για την Interlife Ασφαλιστική, η οποία από το 2012 είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Κύπρου και οι μετοχές της διαπραγματεύονται στην Αγορά Νεοαναπτυσσόμενων Εταιρειών (ΝΕΑ) του ΧΑΚ.
Το χρονικό των αποχωρήσεων
Υπενθυμίζουμε ότι το 2020 υπήρξαν 11 διαγραφές εισηγμένων. Στις 10 Ιανουαρίου διεγράφησαν η FG Europe, ακολούθησε η ΕΛΤΡΑΚ στις 12 Μαρτίου, ενώ στις 12 Ιουνίου διεγράφησαν τρεις πρώην εισηγμένες (Νηρέας, Σελόντα και Καράτζης). Την 1η Σεπτεμβρίου διεγράφη η Περσεύς και στις 4 Δεκεμβρίου διεγράφησαν οι εταιρείες Βωβός, Mega Channel Άλφα Finance, Πήγασος και Χατζηκρανιώτη.
Το 2019 διεγράφησαν από το χρηματιστηριακό ταμπλό οι εξής οκτώ: Druckfarben, Νexans, Υγεία, Αιολική Επενδυτική, Μινωικές Γραμμές, Άνεμος/Grivalia, Κρητών Άρτος, Κανάκης.
Το 2018 είχαν διαγραφεί άλλες 15 εισηγμένες, μεταξύ αυτών και δύο πιστωτικά ιδρύματα (Τ-Bank και Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο).
Επιπλέον είχαν διαγραφεί από το Χ.Α. οι μετοχές των εταιρειών Αθηνά, Κορρές, Αιολική Επενδύσεων, Altec, ΑΛΚΟ, Άττικατ, Βαλκάν, Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες, Έδραση-Ψαλίδας, ΕΒΖ, Μηχανική, Τεξαπρέτ και Τροπαία.
Την τελευταία δεκαπενταετία σχεδόν μία στις τρεις επιχειρήσεις που βρισκόταν στο Χρηματιστήριο της Αθήνας έχει πλέον περάσει στη… λήθη της χρηματιστηριακής ιστορίας. Πρόκειται για έναν πολύ μεγάλο αριθμό, ο οποίος δεν μπορεί να εξηγηθεί αποκλειστικά και μόνο από την κρίση.
Πολλές από αυτές παύτηκαν από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς καθώς ήταν εταιρείες «κουφάρια», δηλαδή χωρίς δραστηριότητα ή σε καθεστώς αμφίβολης βιωσιμότητας. Αλλά υπήρξαν όμως και οικειοθελείς αποχωρήσεις στο πλαίσιο διαφορετικών στρατηγικών επιλογών των διοικήσεων.
Για παράδειγμα στο τέλος του 2017 αποχώρησε η Kleeman, με τους μετόχους της εταιρείας, έπειτα από την ολοκλήρωση της δημόσιας πρότασης, να δίνουν το «πράσινο φως» για τη διαγραφή των μετοχών της εταιρείας από το Χ.Α. Οι βασικοί της μέτοχοι, η οικογένεια Κουκούντζου, αποφάσισαν, έπειτα από 17 χρόνια παρουσίας στο Χ.Α., να αποχωρήσουν, αυξάνοντας έτσι σημαντικά τον βαθμό ευελιξίας τους αναφορικά με τα μελλοντικά επιχειρηματικά σχέδιά τους.
Νωρίτερα, στις αρχές του 2017, είχε προηγηθεί η διαγραφή των μετοχών της Τράπεζας Κύπρου και η έναρξη της διαπραγμάτευσής τους στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, κίνηση που αποφασίστηκε στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης του ομίλου και της ενίσχυσης της διεθνούς παρουσίας και προβολής του.
Επίσης το χρηματιστήριο «καθάρισε» τον Ιανουάριο του ίδιου έτους το ταμπλό από εταιρείες χωρίς δραστηριότητα ή σε καθεστώς αμφίβολης βιωσιμότητας.
Οι μετοχές των Χατζηιωάννου, Τεχνικές Εκδόσεις, Alsinco, Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες και Spider Πέτσιος διεγράφησαν από το Χ.Α., καθώς βρίσκονταν επί μακρόν σε αναστολή διαπραγμάτευσης και δεν προχώρησαν σε ενέργειες για την άρση των λόγων αναστολής των μετοχών τους. Εκτός ταμπλό βρέθηκαν επίσης οι Κυριακίδης και Ιονική Ξενοδοχειακή και ο Αστέρας (η Apollo κατείχε ήδη το 100% των μετοχών).
Επιπλέον στον προθάλαμο των διαγραφών από το Χ.Α. είχαν μπει 22 εταιρείες που βρίσκονταν σε παρατεταμένη αναστολή διαπραγμάτευσης, όπως η Microland, η Έδραση, η Τροπαία, η ΕΛΥΦ κ.ά.
Από το 2008 το «κύμα φυγής»
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Beta ΑΧΕΠΕΥ:
● Το 2008 πραγματοποιήθηκαν οκτώ διαγραφές (Everest, Unisystems, Νεοχημική, Πουλιάδης, Active AΕΕΧ, Cosmote, Εθνική Ασφαλιστική, Ελαΐς).
● Το 2009 επίσης οκτώ (Ετμα, Multirama, Εργάς, Γενέρ, Γρηγόρης, Ρόκας, Ελλατέξ, Πειραιώς Leasing).
● Το 2010 έγιναν 10 (Interinvest, Informer, Αγροτική Ασφαλιστική, Μπενρουμπής, Ωμέγα ΑΕΕΧ, ΑΒ Βασιλόπουλος, Λυμπέρης, SingularLogic, Ιμάκο, Rainbow).
● Το 2011 εννέα (Εμπορική Τράπεζα, CrownHellas, Vivere, Αλυσίδα, Δίας AEEX, Βάρδας, Εγνατία Τράπεζα, Hitech, Vivartia).
● Το 2012 διεγράφησαν πέντε (Rilken, Ευρωσυμμετοχές, Ελφίκο, Elbisco, Euroline).
● Το 2013 αποχαιρέτησαν 15 (ΔΟΛ, Cyprus Popular Bank, S&B, Eurodrip, Altius, Ζάμπα, Λαν-Νετ, Ασπίς Πρόνοια, Διεκάτ, Μεσοχωρίτης, Betanet, Ατλάντικ, Alter, Olympic Catering, Ιπποτούρ, ενώ Βιοχάλκο και Coca-Cola έκαναν dual listing με κύρια εισαγωγή σε άλλη αγορά).
● Το 2014 έφυγαν επτά (Μαΐλλης, Cyclon, Ιμπέριο, FashionBox, Εικόνα Ήχος, Ριντένκο, Alapis).
● Το 2015 μειώθηκαν κατά τέσσερις (Καθημερινή, Σιδενόρ, HellasOnline, Μοχλός).
● Το 2016 διεγράφησαν 22 (Καρδασιλάρης, Ηλεκτρονική Αθηνών, Χαλυβδοφύλλων, ΕΝΚΛΩ, ΣΑΟΣ, Πραξιτέλειο, Σέλμαν, Πετζετάκις, Κούμπας, Ηρακλής, Ατέρμων, Εμπορικός Δεσμός, Ελβάλ, Nutriart, Sprider, Φίντεξπορτ, Avenir, Αγροτική Τράπεζα, Τεγόπουλος, Proton Τράπεζα, Κλωνατέξ, Μαξίμ Περτσινίδης).
