Την αναγκαιότητα να δοθεί προτεραιότητα στη χρήση του εγκεκριμένου φαρμάκου αντιμετώπισης του κοροναϊού υπογραμμίζει ο Δημήτρης Κούβελας, καθηγητής Κλινικής Φαρμακολογίας στο ΑΠΘ, μιλώντας στην Εφημερίδα των Συντακτών. «Εχει εγκριθεί φάρμακο – αντίσωμα που δεσμεύει και αδρανοποιεί τον ιό, το οποίο θα μας εξυπηρετούσε αυτή τη χρονική στιγμή, σε αντίθεση με τα εμβόλια τα οποία μέχρι να έρθουν, να εμβολιαστεί ο κόσμος και να αποκτήσει αντισώματα – ανοσία θα έχουμε μετρήσει πολλές απώλειες, θα έχει τελειώσει το τρέχον επιδημικό κύμα».
Το αντίσωμα έχει εγκριθεί από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA) εδώ και έναν μήνα, ωστόσο δεν φαίνεται να κατέχει υψηλή θέση στην υγειονομική ατζέντα της ελληνικής κυβέρνησης.
Όπως αναφέρει η Εφημερίδα των Συντακτών, τη Δευτέρα 9 Νοεμβρίου, o Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων (FDA) έδωσε έγκριση κατεπείγουσας χορήγησης στο αντίσωμα bamlanivimab της Eli Lilly & Co. για τη θεραπεία νέων μολύνσεων από τον κορονοϊό.
Στις 21 Νοεμβρίου εγκρίθηκαν τα αντισώματα άλλης μιας αμερικανικής εταιρείας, της Regeneron Pharmaceuticals Inc. (casirivimab και imdevimab), που δίνονται σε συνδυασμό.
Τα φάρμακα της Lilly και της Regeneron και το εμβόλιο της Pfizer βρίσκονται ακριβώς κάτω από το ίδιο καθεστώς της κατεπείγουσας χορήγησης από την περασμένη Παρασκευή (11/12), οπότε ο FDA εξέδωσε τη σχετική οδηγία και για το εμβόλιο. Επομένως, σχοιλιάζει το δημοσίευμα, η αναφορά του υφυπουργού Υγείας Βασίλη Κοντοζαμάνη στη διάρκεια της προγραμματισμένης ενημέρωσης (7/12) ότι «στα μονοκλωνικά αντισώματα έχει χορηγηθεί άδεια επείγουσας χρήσης και όχι κανονική άδεια κυκλοφορίας» μάλλον ατυχής ήταν και μάλιστα τη στιγμή που τα αντισώματα προηγήθηκαν κατά έναν μήνα.
Ήδη, από το ένα εκατομμύριο δόσεις του αντισώματος της Lilly που έχουν παραγγείλει οι ΗΠΑ έχουν χορηγηθεί 250.000 δόσεις, με την εταιρεία να καταγράφει την αποτελεσματικότητά του.
Πότε παίρνει κανείς τα αντισώματα; «Πριν δυσκολέψουν τα πράγματα, κατά τις πρώτες μέρες», λέει ο Δ. Κούβελας. «Χορηγείται στους ασθενείς που θεωρούμε ότι θα επιδεινωθούν. Είναι αδρανοποιητικά του ιού», εξηγεί. Σύμφωνα με τον FDA, τα αντισώματα έχουν ένδειξη «για τη θεραπεία ήπιας έως μέτριας Covid-19 σε ενήλικες και παιδιατρικούς ασθενείς (12 ετών και άνω, που ζυγίζουν τουλάχιστον 40 κιλά) με θετικά αποτελέσματα μοριακού ελέγχου SARS-CoV-2 και που έχουν υψηλό κίνδυνο να προχωρήσουν σε σοβαρό Covid-19. Περιλαμβάνονται οι 65 ετών και άνω ή τα άτομα που έχουν ορισμένες χρόνιες παθήσεις».
Πώς χορηγείται; Με τη διαδικασία της αργής ενδοφλέβιας έγχυσης διάρκειας μίας ώρας.
Ανεπιθύμητες ενέργειες; Ηπιες, κυρίως στο σημείο της ένεσης. Κόστος; Γνωρίζουμε ότι στις ΗΠΑ κοστίζει περίπου 1.200 δολάρια. Είναι ακριβό; Η ανθρώπινη ζωή δεν αποτιμάται. Δημοσιευμένες μελέτες, εξάλλου, δείχνουν ότι το κόστος ενός κρεβατιού ΜΕΘ την ημέρα είναι 500 ευρώ, ενώ η νοσηλεία για τον Covid-19 είναι 10-15 μέρες. Ο ιός της πανδημίας προσβάλλει τα κύτταρα, πολλαπλασιάζεται μέσα σε αυτά, βγαίνει και προσβάλλει και άλλα κ.ο.κ.
Τι κάνουν τα αντισώματα; Καταστρέφουν τον ιό που είναι έξω από τα κύτταρα την ώρα που προσπαθεί να πολλαπλασιαστεί, μας εξηγεί ο κ. Κούβελας. «Κυνηγούν τον κορονοϊό και όπου τον πετυχαίνουν τον εξοντώνουν», σημειώνει. Ετσι προλαμβάνεται η βαριά νόσηση και η ασθένεια μένει στο απλό κρυολόγημα. «Ως χώρα, αυτή τη στιγμή, επειδή είμαστε μέσα στην επιδημία, χρειαζόμαστε το φάρμακο, όχι το εμβόλιο. Το εμβόλιο το έχουμε ανάγκη για προστασία για το επόμενο επιδημικό κύμα. Αυτή τη στιγμή χρήσιμο είναι το φάρμακο, ήδη αδειοδοτημένο, εγκεκριμένο, ένα καλό φάρμακο. Θα γλιτώναμε τις ζωές πολλών ανθρώπων», τονίζει ο καθηγητής Κλινικής Φαρμακολογίας του ΑΠΘ.
Γιατί δεν προχωράει ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων στην έγκρισή του; «Ως ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ-ΛΙΛΛΥ ΑΕΒΕ είμαστε σε επαφή με τον ΕΟΦ από την επόμενη κιόλας ημέρα της έγκρισης που έλαβε από τον FDA το αντίσωμα της Lilly, για κατεπείγουσα χρήση, ώστε να είναι αυτό διαθέσιμο στη χώρα μας όσο πιο γρήγορα γίνεται», λέει στην Εφημερίδα των Συντακτών ο Χρήστος Μαρτάκος, διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων της εταιρείας, ενώ αναμένεται το επόμενο διάστημα να κατατεθεί στους εγκριτικούς οργανισμούς ο πλήρης φάκελος του σκευάσματος ώστε να προχωρήσουν στην τελική έγκρισή του. Η διαδικασία αυτή είναι πολύπλοκη και χρονοβόρα, γι’ αυτό και ο FDA αποφάσισε να προχωρήσει στην αδειοδότηση για «κατεπείγουσα χρήση» των συγκεκριμένων σκευασμάτων αντισωμάτων.
O EOΦ, από την πλευρά του, σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας, περιμένει τον ευρωπαϊκό ΕΜΑ να δώσει πρώτος την έγκριση, παρόλο που έχει το δικαίωμα, όπως όλοι οι εθνικοί οργανισμοί φαρμάκων, να αποφασίσει ανεξάρτητα σε έκτακτες περιπτώσεις για τη χώρα.
«Το βασικό είναι να καταλάβουμε ότι δεν έρχεται το εμβόλιο και λύνεται το πρόβλημα, άρα εφησυχάζουμε», σημειώνει στην Εφημερίδα των Συντακτών ο Ηλίας Μόσιαλος, καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics.Θα περάσουν 1,5-2 μήνες για να αρχίσουμε να βλέπουμε τα αποτελέσματα των εμβολιασμών, ενώ για την ανοσία της κοινότητας απαιτούνται μήνες – μέχρι το καλοκαίρι – αφού θα πρέπει να έχουμε εμβολιαστεί πολλοί. «Ακόμα και όσοι εμβολιαστούν τον Ιανουάριο θα χρειαστεί να προσέχουν μέχρι τον Μάρτιο. Μετά την πρώτη δόση θα περιμένουν 28 μέρες για να κάνουν τη δεύτερη δόση και στη συνέχεια 2-4 εβδομάδες για να βγουν τα αντισώματα. Στη συνέχεια θα χρειαστεί να κάνουν ένα τεστ για να διαπιστώσουν ότι έχουν αντισώματα» ξεκαθαρίζει ο καθηγητής.
«Τα εμβόλια είναι αυτά που ελπίζουμε όλοι να δημιουργήσουν το τείχος απέναντι στην πανδημία, ώστε να μη μεταδίδεται τόσο εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο και να μη νοσούμε βαριά. Αυτό θα καθυστερήσει, καθώς χρειάζεται χρόνος – 6 με 8 μήνες υπολογίζουν οι πιο αισιόδοξοι, έναν χρόνο οι πιο επιφυλακτικοί – για να δημιουργηθεί μια καλή ανοσία της κοινότητας», μας λέει ο Χρ. Μαρτάκος και προσθέτει: «Στο διάστημα αυτό ο ιός είναι γύρω μας, δεν θα σταματήσει να υπάρχει, οι άνθρωποι θα μολύνονται και θα έχουν αυξημένο κίνδυνο να κάνουν σοβαρή λοίμωξη Covid-19».