“Κόκκινος συναγερμός”: Τρέχει και δεν φτάνει η κυβέρνηση με τη διαχείριση της πανδημίας
Είναι μια κατάσταση διαρκώς μεταβαλλόμενη, που έχει απορρυθμίσει την πραγματικότητα σε πάρα πολλές χώρες, ωστόσο η πανδημία «χτυπά» και την ελληνική κυβέρνηση αναδεικνύοντας τις αρρυθμίες. Δεν είναι μόνο το φιάσκο με τις μάσκες στα σχολεία, είναι μια σειρά ζητημάτων, μικρότερων ή μεγαλύτερων, που δείχνουν ότι το σχέδιο αντιμετώπισης της πανδημίας… μπάζει νερά.
Ο αριθμός των νέων λοιμώξεων σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Τα 865 νέα κρούσματα που ανακοινώθηκαν χθες αποτελούν νέο αρνητικό ρεκόρ και προκάλεσαν σοκ στο κυβερνητικό επιτελείο. «Η κατάσταση είναι εξαιρετικά κρίσιμη» τόνισε σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς, στέλνοντας το μήνυμα της κατάστασης συνεχούς επιδείνωσης που επικρατεί αυτή την ώρα στο μέτωπο του κορωνοϊού. «Η αυστηρή τήρηση των μέτρων επιβάλλεται από τις παρούσες συνθήκες. Τα επόμενα 24ωρα είναι σημαντικά για να βάλουμε φρένο στην έξαρση του ιού και να περιορίσουμε την πανδημία».
Επισήμανε μάλιστα ότι εκτός από το ρεκόρ στα κρούσματα, που σημειώθηκε χθες, έχει κατέβει σημαντικά ο μέσος όρος ηλικίας όσων επιβεβαιώθηκαν ότι προσβλήθηκαν από κορωνοϊό και πλέον αυτός βρίσκεται στα 37 έτη. Ενώ στη Θεσσαλονίκη ο μέσος όρος ηλικίας των νέων κρουσμάτων έχει πέσει στα 28 χρόνια.
Ο Χαρδαλιάς ανέφερε ότι από την Παρασκευή 23 Οκτωβρίου θα ισχύσουν τα εξής: Σε επίπεδο 4 αναβαθμίζεται η Καστοριά, στο επίπεδο 3 παραμένουν τα Γιάννενα όπου και η κατάσταση θα επαναξιολογηθεί το Σάββατο, ανεβαίνουν στο επίπεδο 3 οι περιφέρειες της Θεσσαλονίκης, της Λάρισας, των Σερρών και της Βοιωτίας.
«Οι επόμενες ημέρες είναι ιδιαίτερα σημαντικές» είπε ο Χαρδαλιάς και απηύθυνε έκκληση για την τήρηση των αποστάσεων και της χρήσης μάσκας, καλώντας παράλληλα τους κατοίκους των επιβαρυμένων περιοχών να παραμείνουν σε εγρήγορση, τονίζοντας πως πάντα ένα είναι το απόλυτο κριτήριο των Αρχών, η δημόσια υγεία.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το τελευταίο παράδειγμα με τα γήπεδα και την παρουσία των φιλάθλων, απόφαση που πάρθηκε πίσω σε ένα 24ωρο με παρέμβαση του πρωθυπουργού, είναι δηλωτικό των προβλημάτων που υπάρχουν ανάμεσα στα υπουργεία αιχμής. Οι δε συνεχείς συσκέψεις στο Μαξίμου δείχνουν περισσότερο σε έναν πρωθυπουργό που θέλει να είναι διαχειριστής της κατάστασης, παρά σε ένα επιτελικό κράτος που ρολάρει αβίαστα.
Στόχος πλέον είναι να φανεί ότι δεν έχει χαθεί ο έλεγχος, την ώρα που διάφορες περιοχές της χώρας φλερτάρουν με το lockdown σε ένα οικονομικό περιβάλλον ιδιαιτέρως εύθραυστο. Με το σύστημα Υγείας να είναι στα όριά του (και τον πρωθυπουργό να εγκαινιάζει τις 50 κλίνες ΜΕΘ στο «Σωτηρία» για την Cοvid-19, οι οποίες θα λειτουργήσουν με αποσπάσεις γιατρών), επί αμφιβόλω τίθεται και το κατά πόσο υπάρχει πραγματικό σχέδιο για τα νοσοκομεία.
Οι δηλώσεις των κυβερνητικών στελεχών είναι διαφορετικές (αν όχι αντιφατικές), ενώ ταυτόχρονα κάποιοι από τους υπουργούς ξαναδείχνουν προς την κατεύθυνση των πολιτών, στις πλατείες και την κοινωνική ευθύνη. Ταυτόχρονα, εικόνες συνωστισμού στα λεωφορεία της πρωτεύουσας ή στις ουρές στην Υπηρεσία Ασύλου μάλλον φωνάζουν για την έλλειψη σχεδίου από τα αρμόδια υπουργεία, που σπεύδουν να μαζέψουν την κατάσταση αφότου βγουν στη δημοσιότητα τα ντοκουμέντα.
Αν και η κόπωση στην κοινωνία είναι κάτι παραπάνω από εμφανής, είναι ταυτόχρονα σαφές ότι δεν υπάρχει ο πολιτικός και επικοινωνιακός σχεδιασμός που υπήρξε και λειτούργησε κατά την πρώτη φάση της πανδημίας. Ταυτόχρονα, η «έλλειψη» του Σωτήρη Τσιόδρα και οι διαφορετικές απόψεις των ειδικών που ακούγονται δημιουργούν ανησυχία και καχυποψία σε μια κοινωνία που φοβάται ότι «θα την ξανακλείσουν μέσα».
Τα δύσκολα είναι τώρα
Έτσι, λοιπόν, ενώπιον δύσκολων αποφάσεων βρίσκεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη, καθώς σιγά σιγά καταρρέει το αφήγημα της επιτυχημένης διαχείρισης της πανδημίας τη στιγμή που η μία μετά την άλλη κοκκινίζουν οι περιφέρειες της χώρας. Πλέον στο πρόβλημα της Αττικής, εκτός από άλλους νομούς της χώρας, έχει προστεθεί και η Θεσσαλονίκη, μια «πόλη – πρότυπο», σύμφωνα με δηλώσεις ειδικών, μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες.
Η ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων αλλά και οι ολοένα και περισσότερο δυσοίωνες προβλέψεις των ειδικών για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα έχουν προκαλέσει συναγερμό στο Μαξίμου, όπου γίνονται αλλεπάλληλες συσκέψεις προκειμένου να αποφασιστούν ποια νέα μέτρα θα πρέπει να εφαρμοστούν ώστε να αποτραπούν τα χειρότερα αλλά και να αποφευχθεί νέο μαζικό lockdown.
Είναι προφανές πλέον ότι η κυβέρνηση ανησυχεί για απώλεια ελέγχου της κατάστασης, ωστόσο προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ακόμα και τώρα μέτρα όπως η καθολική χρήση μάσκας αλλά και περιορισμού των μετακινήσεων – μέτρα τα οποία προτείνουν δημόσια επιστήμονες όπως ο Μανώλης Δερμιτζάκης και η Αθηνά Λινού – δεν έχουν ακόμα ληφθεί σε γενικό επίπεδο στη χώρα.
Ταυτόχρονα, όμως, γίνεται προφανές ότι και μέσα στην κυβέρνηση υπάρχουν διαφορετικοί βηματισμοί, οι οποίοι θολώνουν την εικόνα και δημιουργούν νέα σύγχυση στους ήδη ταλαιπωρημένους πολίτες. Διότι μόνο ως παραφωνία μπορεί να χαρακτηριστεί η απόφαση για παρουσία φιλάθλων σε ποδοσφαιρικούς αγώνες (σε μια στιγμή που, για παράδειγμα, επιβάλλονται αυστηρότατοι περιορισμοί σε λιγότερο επίφοβες δραστηριότητες, όπως η εστίαση ή το θέατρο), υποχρεώνοντας τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη να παρέμβει σε διάστημα μικρότερο των 24 ωρών και να ακυρώσει την απόφαση.
«Με εντολή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ανακαλείται η απόφαση για την παρουσία περιορισμένου αριθμού φιλάθλων στους ποδοσφαιρικούς αγώνες. Ο πρωθυπουργός, λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση κρουσμάτων παντού στην Ευρώπη, κάτι που δεν μπορεί να αποκλειστεί και στην Ελλάδα, έκρινε ότι η διεξαγωγή αγώνων, έστω και με λίγους φιλάθλους, τη στιγμή που απαιτείται η αποφυγή κάθε συγχρωτισμού και η αυστηρή τήρηση των υγειονομικών κανόνων, θα έστελνε το λάθος μήνυμα στους πολίτες» ανέφερε χαρακτηριστικά η ανακοίνωση από το γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού.
Βέβαια η κυβέρνηση συνεχίζει να παίζει το «παιχνίδι» της ατομικής ευθύνης, καθώς, αν και οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες, όπως ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς, παραδέχονται πως η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών υπακούει και τηρεί ευλαβικά τα μέτρα προστασίας κατά της εξάπλωσης του κορωνοϊού, την ίδια στιγμή επιμένει στο αφήγημα της ατομικής ευθύνης χωρίς να παραδέχεται δικά της λάθη ή παραλείψεις. Και αυτό παρά τις καταγγελίες, κυρίως από συνδικαλιστικούς φορείς του χώρου της Υγείας, για σοβαρές ελλείψεις στο ΕΣΥ και προειδοποιήσεις για αναγκαίες ενισχύσεις του συστήματος Υγείας.
Αν και εντύπωση προκάλεσε μια αποστροφή του λόγου του Μητσοτάκη στα εγκαίνια των νέων κλινών ΜΕΘ στο «Σωτηρία», ο οποίος είπε ότι προσλήψεις θα γίνουν «όπου και όποτε χρειαστεί» και, όπως είπε, «πρωτίστως στο νοσηλευτικό προσωπικό, γιατί ξέρουμε πού υπάρχουν αδυναμίες». Σύμφωνα με τον Μητσοτάκη, οι νέες ΜΕΘ αποτελούν μόνιμη παρακαταθήκη ενώ, όπως είπε ο πρωθυπουργός, μπαίνει οριστικό τέλος στην πολιτική παρέμβαση για ένα κρεβάτι εντατικής.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι και γνωρίζουμε πολύ καλά ότι εάν δεν προσέξουμε όλοι, το σύστημα Υγείας θα δεχτεί μεγαλύτερες πιέσεις. Και είναι μία μεγάλη ανακούφιση για όλους μας ότι μέσα στον επόμενο μήνα θα έχουμε σημαντικά αυξημένο αριθμό εντατικών κρεβατιών τα οποία σε πρώτη φάση θα τεθούν στη μάχη αντιμετώπισης της Covid-19 και βέβαια όταν τελειώσουμε πια με την Covid-19 θα είναι στη διάθεση του Εθνικού Συστήματος Υγείας».
Προκλητική η Άγκυρα
Ταυτόχρονα, για το Μαξίμου… τρέχουν και τα ελληνοτουρκικά, με τις προκλήσεις να διαδέχονται η μία την άλλη. Η κυβερνητική γραμμή για το δίκαιο που είναι με το μέρος της Αθήνας και της Λευκωσίας δεν έχει αλλάξει. Από την πρόσφατη σύνοδο κορυφής δεν άλλαξε ούτε η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, στη θάλασσα υπάρχει η δύναμη του στόλου και από την Αθήνα «εξαπολύεται» η δύναμη των επιστολών και της γνωστοποίησης της στάσης της Τουρκίας, με φόντο τόσο τα σουλάτσα του «Ορούτς Ρέις» όσο και του χάρτη με την επέκταση της περιοχής ευθύνης για έρευνα και διάσωση από την Τουρκία.
Για «αυτοκρατορικές πρακτικές» Ερντογάν έκανε λόγο ο Μητσοτάκης αμέσως μετά το τέλος των εργασιών της τριμερούς συνόδου Κύπρου, Αιγύπτου και Ελλάδας. «H χρονική συγκυρία αυτής της τριμερούς συνάντησης συμπίπτει με πρόσθετους κινδύνους που δυστυχώς προκαλεί στην ανατολική Μεσόγειο η ηγεσία της Τουρκίας. Φαντασιώνεται αυτοκρατορικές πρακτικές με επιθετικές δράσεις, από τη Συρία μέχρι τη Λιβύη, από τη Σομαλία μέχρι την Κύπρο, από το Αιγαίο μέχρι τον Καύκασο».
«Πότε ζωγραφίζοντας αυθαίρετους χάρτες, πότε υπογράφοντας άκυρα μνημόνια και πότε ψηφίζοντας έωλους εσωτερικούς νόμους για θέματα τα οποία ρυθμίζονται με διεθνείς κανόνες. Κυρίως όμως συνοδεύοντας όλα αυτά με απανωτές μονομερείς προκλήσεις πλαισιωμένες από μια ακραία, επιθετική, συχνά, ρητορική» πρόσθεσε χαρακτηριστικά ο Μητσοτάκης, περιγράφοντας την επιθετικότητα της Άγκυρας.
«Είναι μια συμπεριφορά η οποία συχνά – και αυτό είναι ιδιαίτερα αισθητό εδώ στην Κύπρο – προσβάλλει αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αλλά και την Ε.Ε. Μια συμπεριφορά που δημιουργεί προβλήματα στη Βορειοατλαντική Συμμαχία και είναι μια συμπεριφορά που έρχεται απέναντι σε ρητές θέσεις σημαντικών χωρών, των ΗΠΑ, της Ρωσίας, του αραβικού κόσμου, όλων των γειτονικών χωρών» κατέληξε ο πρωθυπουργός.
«Πυρ ομαδόν» κατά της κυβέρνησης
Από εκεί και πέρα η κυβέρνηση σήμερα, Πέμπτη, καλείται να ξεπεράσει στη Βουλή τον σκόπελο της υπερψήφισης του νέου πτωχευτικού κώδικα, ο οποίος έχει δεχθεί σφυροκόπημα τόσο από το σύνολο της αντιπολίτευσης όσο και από φορείς της αγοράς σχετικά με τα όσα προβλέπει. Ήδη ο αρμόδιος υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας προέβη σε παρεμβάσεις – διευκρινίσεις επί του αρχικού κειμένου ώστε να αμβλυνθούν κάποιες από τις αντιδράσεις, ωστόσο η κριτική που δέχεται η κυβέρνηση είναι πιο συνολική και αφορά τόσο το πνεύμα όσο και το γράμμα του νομοσχεδίου.
Αν και η ψήφισή του θεωρείται δεδομένη από το σύνολο των βουλευτών της Ν.Δ., η σφοδρότητα των αντιδράσεων προκαλεί προβληματισμούς, καθώς φαίνεται ότι μετά τον… «μήνα του μέλιτος» τελειώνει σταδιακά και η περίοδος χάριτος προς την κυβέρνηση. Και ανοίγουν σιγά σιγά διάφορα μέτωπα, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες αλλά και εσωτερική αναστάτωση σε μια περίοδο που το ζητούμενο μοιάζει να είναι η συναίνεση και η σύμπνοια των πολιτικών δυνάμεων μπροστά στα μεγάλα ζητήματα της πανδημίας και των ελληνοτουρκικών.