Βίκυ Νικοπούλου – Δαβιώτη. Ζωντανεύοντας το παλιό ξύλο με χρώμα και ευαισθησία

Δήμητρα Σμυρνή

Μεγάλωσε και ζει στο Λιτόχωρο, έναν τόπο που συνδυάζει τη μεγαλοπρέπεια του Όλυμπου με τις χάρες του γαλάζιου της θάλασσας, που απλώνεται στην άκρη του ματιού.

Η Βίκυ Νικοπούλου – Δαβιώτη διαθέτει ταλέντο και ευαισθησία, που την κάνει να αφιερώνεται με πάθος στην αποτύπωση μορφών ή συμβόλων πάνω στο ξύλο, σμιλεύοντας και χρωματίζοντάς το,  δίνοντας σε κάθε μια τη δική της σφραγίδα.

Μαζεύοντας παλιά ξύλα, από πόρτες ή παράθυρα σπιτιών που ερήμωσαν, δίνει στο ξύλο ζωή, σκαλίζοντας την επιφάνειά του και κάνοντας τις παλιές του φλέβες να χτυπούν ξανά γεμίζοντάς τες με χρώμα.

Μορφές ιερές ή και ανάλαφρες φιγούρες του χθες, δένονται αρμονικά με σύμβολα της Παράδοσης σ’ ένα σύνολο που το χαίρεται ο επισκέπτης του χώρου, όπου το καθένα έχει τη θέση του.

Ένα «καλώς ήλθατε» στην πόρτα του σπιτιού της, με το ρόδι και το πουλί αντικριστά να σε υποδέχονται, δυο κοριτσίστικες φιγούρες να κοιτάζουν με αθωότητα τις μορφές των αγίων απέναντι στο τζάκι της, φύλλα ελιάς να χρυσίζουν στο φως, πλαισιώνοντας ένα ζωντανό κλαδί, είναι τα πρώτα δείγματα της δουλειάς της.

Στο κάτω μέρος του σπιτιού της, στον κυρίως συλλεκτικό χώρο που φιλοξενεί πολλά από τα έργα της, εντυπωσιάζουν οι ιερές μορφές που αποδίδονται  με το δικό της τρόπο, άλλοτε αναδίδοντας επιβλητικότητα και άλλοτε χάρη, όπως ένας αυστηρός Ιωάννης ή ένας Αι –  Γιώργης με φωτεινό παιδικό πρόσωπο.

Το βαθύ χρώμα της πορφύρας, το βασιλικό μπλε, τα φύλλα χρυσού ή ασημιού, που αποδίδουν την αριστοκρατική πατίνα του χρόνου, στέκουν δίπλα σε φιγούρες του χθες ή της τρυφερής φαντασίας της δημιουργού.

Πρόσωπα που σε κοιτάζουν κατάματα, μια κοπελίτσα να παίζει το βιολί της, ρόδινα αγγελάκια στο γαλάζιο του ουρανού, η εκκλησία του  Άι – Γιώργη της γειτονιάς της, ρόδια και πουλιά, όλα μαζί να πορεύονται σ’ έναν δρόμο φωτεινό, γεμάτο ευαισθησία και έμπνευση.

Η Βίκυ Νικοπούλου – Δαβιώτη είπε στη Φαρέτρα:

Το ξεκίνημα

Μου άρεσε πάντα η αίσθηση του ξύλου. Ξεκίνησα για πρώτη φορά σμιλεύοντας ένα κομμάτι ξύλο. Προσπαθούσα να του δώσω άλλη μορφή, να το ζωντανέψω.

Στην πορεία ένιωσα την ανάγκη να αποτυπώσω πρόσωπα,  μορφές αγίων ή χριστιανικά σύμβολα, χωρίς όμως αρχικά χρώμα. Αυτό με γαλήνευε.

Όταν απευθύνθηκα στον αξιόλογο δάσκαλο Αγιογραφίας, τον Γιώργο τον Βροντινό, με παρότρυνε να χρησιμοποιήσω το χρώμα.

Η θητεία κοντά του μ’ έκανε ν’ αγαπήσω το χρώμα, που έδινε άλλη ζωή στα έργα μου. Έτσι δούλεψα συστηματικά με τον δάσκαλό μου την Αγιογραφία.

Το υλικό της δουλειάς και η μεταμόρφωσή του

Από παλιά σπίτια που ερήμωσαν και τώρα ανακαινίζονται, σπίτια που κάποια απ’ αυτά είχαν ζωή πάνω από 200 χρόνια, παίρνω το υλικό μου. Παλιές πόρτες, παράθυρα, αλλά και θαλασσόξυλα που τα ξέβρασε το κύμα και τα βρίσκω στις παραλίες.

Ακολουθεί η επεξεργασία του ξύλου. Εδώ πολύτιμος βοηθός είναι ο Σταύρος, ο άντρας μου, που δίνει, κόβοντας το ξύλο, τη μορφή που θέλω, εκτός αν επιλέξω να το χρησιμοποιήσω, όπως είναι.

Το περνώ με ειδικό υλικό για ν’ αντέχει στο χρόνο, σκοτώνοντας το σαράκι που ίσως υπάρχει.

Συνήθως χρησιμοποιώ ξύλο φλαμουριάς, που επιδέχεται σκάλισμα, ενώ το θαλασσόξυλο από μόνο του παραπέμπει στην παλαιότητα.

Χρώμα και ανάγλυφη υφή

Στην Αγιογραφία χρησιμοποιώ την αυγοτέμπερα, φύλλα χρυσού και ασημιού.  Στα άλλα έργα μου, πέρα από το ακρυλικό, χρησιμοποιώ τον πηλό, που τον αγαπώ ιδιαίτερα, γιατί μου δίνει τη δυνατότητα να αποδώσω καλύτερα χάρη στην πλαστικότητά του, αλλά και συχνά κορδέλες ή σύρμα, πετυχαίνοντας την αίσθηση του ανάγλυφου.

Θεματογραφία  

Η Αγιογραφία και η Παράδοση είναι οι δύο πυρήνες της δουλειάς μου.
Στην Αγιογραφία προσπαθώ να δώσω όπου μπορώ κίνηση και, ανάλογα με το πρόσωπο που με απασχολεί, να δώσω το χρώμα, που φαντάζομαι ότι θα τονίσει περισσότερο τη μορφή ή την ατμόσφαιρα που επιδιώκω να πετύχω.

Στις άλλες προσεγγίσεις μου κυριαρχούν πιο ελεύθερα  σχέδια και χρώματα, αλλά η διάθεση για ελευθερία εκφράζεται και με το ανάγλυφο, που αποδίδεται με τις κορδέλες και το σύρμα.
Σύμβολα αγαπημένα μου είναι η ελιά, το ρόδι, το πουλί και περισσότερο το περιστέρι.

Η Παράδοση και ο καλλιτέχνης

Όσο κι  αν αποζητούμε σήμερα καινούριους τρόπους έκφρασης, μοντέρνους, για μένα η Παράδοση είναι πάντα πηγή έμπνευσης. Η Παράδοση είναι οι ρίζες μας. Χάρη σ’ αυτές συνεχίζουμε να υπάρχουμε με την ελληνική μας ταυτότητα.

Χάνοντας την επαφή μας με την Παράδοση κινδυνεύουμε να χάσουμε μνήμες και βιώματα, που μας χαρακτηρίζουν σαν λαό.

Για μένα η Παράδοση είναι πάντα η αφετηρία, το κλίμα, η ατμόσφαιρα όπου κινούμαι, εκφράζοντας τις όποιες ανησυχίες μου.

Φωτογραφίες: faretra.info