Γράμματα & Τέχνες Λογοτεχνία

Παύλος Παρασκευαΐδης “Πινακοθήκη ψευδαισθήσεων” – Όταν η ποίηση αγγίζει πληγές…

Δήμητρα Σμυρνή

Μετά από τους «Ερωτικούς μονολόγους» και το «Μουσείο κέρινων ποιημάτων», ο Παύλος Παρασκευαΐδης εκδίδει το τρίτο βιβλίο του, με τίτλο «Πινακοθήκη ψευδαισθήσεων», εκδόσεις Ενύπνιο, ένα παιχνίδι ισορροπίας ανάμεσα στον ποιητικό λόγο και το αφήγημα, ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν.

Μ’ ένα εξώφυλλο ευρηματικό, όπου μόνο το κάδρο, άδειο από οποιαδήποτε απεικόνιση, παραπέμπει και στην «πινακοθήκη» και στη λέξη του τίτλου «ψευδαισθήσεις», ο ποιητής χωρίζει τη συλλογή του σε τέσσερις ενότητες, «Μόνιμη πινακοθήκη», «Η Τριλογία της Σαμοθράκης», «Συλλογή κειμηλίων Τραπεζούντας» και «Συλλογή Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας».

Στη «Μόνιμη πινακοθήκη» με το ποίημα

Ψυχές

Κενά μνημεία κακότροπα συλημένα
Τι άλλο περιμέναμε από μια εποχή
που δόξαζε τους τυμβωρύχους

ο Παρασκεαΐδης περιγράφει την ίδια την εποχή που «κατασκευάζει» συνειδητά τον σύγχρονο άνθρωπο, με επακόλουθα τη μοναξιά, την αδυναμία βίωσης των γνήσιων συναισθημάτων, το άγχος, τα αδιέξοδα. Δίνει σκληρά το «τι» και το «γιατί».

Όλες οι εικόνες του χαρακτηρίζονται από έξυπνη σύλληψη του θέματος με το βάρος να πέφτει στην επιλογική κατάληξη, που ξαφνιάζει με τη δυναμική της.

Αλλά και ο Πάνας στην  «Τριλογία της Σαμοθράκης»  καλείται, σύμβολο πάθους, να συνδέσει το παρελθόν με το παρόν

……………..

Παίξε τον μαγικό αυλό δάσκαλε
τα ερίφια και οι μαινάδες
περιμένουν να χορέψουν
τα άσματα της αιώνιας Ανατολής

Στη «Συλλογή κειμηλίων της Τραπεζούντας» ο λόγος γίνεται πιο άμεσος και οι αφηγήσεις των προηγούμενων γενιών πιο νωπές και σπαρακτικές, καθώς μετατρέπονται σε ποίηση. Ίσως το καλύτερο ποίημα της συλλογής είναι η «Αντιγόνη», στο οποίο μοιραία, στους άταφους νεκρούς της Ποντιακής Γενοκτονίας, καθρεφτίζεται ο άταφος Πολυνείκης, που ζητά από την αδελφή του Αντιγόνη τη λύτρωση μέσα από την ταφή.

Αντιγόνη

Άταφα άφησε τα κορμιά των γονιών του
σ’ έναν χωματόδρομο κοντά στο Ερζερούμ
το ίδιο θέαμα με πόνο ανείπωτο
είδε λίγο έξω από το Βαν
νεκρό τον αδελφό του παράμερα στον δρόμο
ούτε απ’ τ’ αγρίμια δεν τον άφησαν
να το φυλάξει

Ποιος το περίμενε εκεί
στα βάθη της Μικράς Ασίας
χρόνους τρεις
να παίζεται η Αντιγόνη;

Και το φροντιστήριο της Τραπεζούντας είναι παρόν, καθώς

……………………..
Νεκρών παιδιών τα βλέμματα
και σταυρωμένος ο δάσκαλος
να συνεχίζουνε το μάθημα
στο ξακουστό το Φροντιστήριο

Αλλά και νεκροί της Κερασούντας σε μια συγκινητική εικόνα ψευδαίσθησης ζωντανεύουν υποβλητικά, καθώς

………………………………
Για το λιμάνι ρωτάνε, για το βαπόρι
να προλάβουνε τον γάμο θέλουν
της τρισέγγονης στην Καλαμαριά
να χορέψουνε ομάλ γι’ ακόμη μια φορά

Η Νεότερη Ιστορία έχει τη θέση της στην τελευταία ενότητα, χωρίς να κοιτάζει νικητές και νικημένους, κοιτάζοντας μόνο με τρυφερότητα τα νιάτα που χάθηκαν άδικα κάτω από τη μπότα του πολέμου

Ενίοτε ξεβράζει η Ιστορία
ορισμένα γράμματα πίστης και αφοσίωσης
σαν εκείνο της Χέλγκας στον Φριτς που βάφτηκε κόκκινο
στην πολιορκία του Λένινγκραντ
ή το άλλο της Άννας προς τον Γιάννη που κομματιάστηκε
στο ύψωμα 731
αλλά κι εκείνο της Σβετλάνας στον αγαπημένο της Μαξίμ
το τρύπησε μια σφαίρα απευθείας στην καρδιά

Ανολοκλήρωτα πάθη
σφαδάζουν στο χώμα
και κάτι οικογενειακές φωτογραφίες
που δεν τραβήχτηκαν ποτέ
καθώς πρόωρα κόπηκε
το εύθραυστο νήμα του έρωτα

Η ποίηση του Παρασκευαΐδη είναι μια ποίηση ανατομίας της σύγχρονης πραγματικότητας αλλά και της αιώνιας φύσης του ανθρώπου. Ποίηση τρυφερή αλλά και σκληρή, όπου το προσωπικό συναίσθημα  γίνεται πανανθρώπινο με λιτότητα στο ύφος και ευαισθησία στην έκφραση.

……………………………………………………………………………………

( Ο  Παύλος Παρασκευαΐδης είναι εκπαιδευτικός – οικονομολόγος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και ιδρυτικό μέλος του Ποιητικού Πυρήνα)                    

banner-article

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΔΙΑΒΑΣΜΕΝΑ