Λία Μάγειρα “Οδοιπορικό στη Βόρεια Πίνδο – Δεσκάτη η Πύλη της Δυτικής Μακεδονίας”(2)

“Μη περπατήσεις τούτα τα βουνά. Η μάνα λέει δεν κάνει να πατάμε πεθαμένους…”
(Πλατεία Δημαρχείου Δεσκάτης)

Στα 860 μ. υψόμετρο, στη νότια πλευρά των Καμβουνίων Ορέων, η κωμόπολη έχει πληρώσει βαρύ φόρο αίματος στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες. Ιδρύθηκε από βλαχόφωνους και το όνομά της προέρχεται από τη λέξη «ντισικάτα» η οποία σημαίνει «σχισμένη χώρα».
Στο σταυροδρόμι τεσσάρων νομών (Γρεβενών, Κοζάνης, Λάρισας, Τρικάλων), η Δεσκάτη είναι η πρώτη στάση στο ταξίδι μας. Ένα ταξίδι στη γη της Δυτικής Μακεδονίας, με την πολυκύμαντη ιστορία, σε αυτή την κιβωτό πολιτισμού, σε αυτή τη φύση την ήσυχη και καθαρή. Κυρίως όμως, ένα ταξίδι στους ανθρώπους.

Βλαχούλα εροβόλησε από ψηλή ραχούλα,
που ‘χει τη ρόκα στο ζωνάρι, τ’ αδράχτι γεμισμένο.
Κι ο βλάχος την αγνάντεψε από μια ψηλή ραχούλα.
-Καλημέρα σου, βλάχο μου -Καλώς τη βλαχοπούλα.
-Βλάχα, από πούθε έρχεσαι και πούθε κατεβαίνεις.
-Εγώ από το σπίτι μ’ έρχομαι στα πρόβατα πηγαίνω.
Πάω ψωμί για τα σκυλιά, τσαρούχια το τσομπάνο.
-Βλάχα, για δώσ’ μου φίλημα, για δώσ’ μου μαύρα μάτια.
-Το πώς να δώσω φίλημα, να δώσω μαύρα μάτια;
Εγώ έχω άντρα δήμαρχο, τον πρώτο τσιφλικάρη,
πόχει τσιφλίκι στα Τρίκαλα, στη Λάρσα μαγαζιάρης.
Εκεί ψωνίζν οι όμορφες και όλες οι μαυρομάτες
(Δημοτικό τραγούδι της Δεσκάτης)

Στην πρώτη φωτογραφία ο Θεοδόσης Διαμάντης, ράφτης στη Δεσκάτη τα τελευταία εξηνταπέντε χρόνια.

Κείμενο – Φωτογραφίες: Λία Μάγειρα