Όλα αλλιώς λοιπόν.
Με την άφιξη του κορωνοϊού στην χώρα μας. Στις χώρες όλου του κόσμου. Και τώρα;
Θοδωρής Παπακωνσταντίνου
Αναθεωρούμε φαίνεται, ότι βαθιά γνωρίζαμε ως σήμερα, ότι δεν μας επέτρεπε να τα δούμε, η έννοια της καταναλωτικής αφθονίας, των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων, (τα μήλα της Πολωνίας, η ντομάτα του Μαρόκου, η Τούρκικη πιπεριά, τα φασόλια της Αιγύπτου, τα ρόδια του Ιράν, το αρνάκι Ρουμανίας, τα λεμόνια Αργεντινής κ.ο.κ) σε μια κοινωνία επίπλαστης ευμάρειας, η οποία ευμάρεια δυστυχώς έχει λήξει .
Και όχι μόνον αυτό. Έχει λήξει και η περίοδος του κοινωνικού αυτοματισμού, όπου ένα κομμάτι της κοινωνίας στεκόταν αδιάφορο, και άλλες φορές αρνητικό έως και εχθρικό απέναντι στους αγώνες και τις αγωνίες των Ελλήνων αγροτών «να μπορέσουν να σταθούν στην γη τους και να παράξουν». Κι αυτό θυμάμαι καλά, ήταν ένα από τα βασικά του συνθήματα των αγροτών, την δεκαετή περίοδο της βαθιάς οικονομικής κρίσης που έπληξε την χώρα μας.
Ελάχιστοι τότε είδαν ή νοιάστηκαν τις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις που καταστρέφονταν, εξ αιτίας του δυσανάλογου οικονομικού βάρους που κλήθηκαν να σηκώσουν οι πλάτες των αγροτών. Πολλοί αδιαφόρησαν για την διακοπή της όποιας χρηματοδότησης του κλάδου, άλλοι είδαν με ικανοποίηση την σκληρή φορολόγησή μας, (στα πλαίσια της δικαιότερης κατανομής δήθεν των βαρών, αγνοώντας την ιδιάζουσα κατάσταση στην Αγροτική παραγωγή) την καθιέρωση πολλαπλάσια αυξημένης μηνιαίας ασφαλιστικής μας εισφορά, (σε έναν κλάδο που εισπράττει μία φορά το χρόνο εάν του το επιτρέψει παραγωγικά η χρονιά), για την φορολόγηση των συντελεστών της παραγωγής (χωράφια, στάβλοι, κλπ) ακόμη και για την φορολόγηση του ταπεινού τσίπουρου. Κανείς δεν είδε την τεράστια έμμεση φορολόγηση στο πετρέλαιο, στα φυτοφάρμακα, λιπάσματα, εφόδια, ανταλλακτικά κλπ. Ορισμένοι βέβαια είδαν στην κατάρρευση των τιμών του παραγωγού, μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για πλουτισμό. Κάποιοι άλλοι μάταια περίμεναν τις τιμές καταναλωτή να ακολουθήσουν την ίδια πορεία.
Πολλοί ακόμη έχοντες και την κεντρική ευθύνη, πολιτικοί και παράγοντες, έβλεπαν παραδοσιακές καλλιέργειες και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις να χάνονται, θύματα της λαίλαπας των εισαγωγών και των ανοιχτών συνόρων. Ελάχιστοι έστρεψαν το κεφάλι να δουν αγροτικές οικογένειες και ζωές που διαλύθηκαν. Πολλοί λίγοι είδαν την εγκατάλειψη της Υπαίθρου, σαν εγκατάλειψη του Εθνικού μας πλούτου.
Αντ’ αυτού πολλοί απ αυτούς επιδόθηκαν στο ευγενές σπορ του «σανοταΐσματος» των ανθρώπων της υπαίθρου, με κούφιες υποσχέσεις και παχιά λόγια. Δείγμα της εξοικείωσής τους και με το άλλο ευγενές σπορ της «κολοτούμπας». Κι όλα αυτά σε περιόδους κρίσης.
Σκέψεις για προγραμματισμό, σχεδιασμό, οργάνωση; Καμία.
Πολλοί χαρακτήριζαν τους αγρότες, τεμπέληδες, επιδοματίες και κακομαθημένους , σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσουν τις νεοφιλελεύθερες και περί παγκοσμιοποίησης απόψεις τους. Όλοι αυτοί που πίστευαν πως δεν μας χρειάζονται πια, και έσπευδαν να χειροκροτήσουν την κατά πολύ μείωση του πληθυσμού των αγροτών, μιας και η παγκόσμια βιομηχανοποιημένη πλέον παραγωγή αγαθών, θα παρείχε τα πάντα για όλους χωρίς εμάς.
Η «μείωση του ποσοστού των Αγροτών» ένας σύγχρονος όρος λοιπόν.
Οι «οικονομίες κλίμακας» ήταν επίσης σύγχρονος όρος.
Προς τι λοιπόν η «επάρκεια» σε εθνικό επίπεδο;
Προς τι ο προγραμματισμός στην παραγωγή; Γεωργική και Κτηνοτροφική;
Αφού η αγορά η «μεγάλη «παγκόσμια αγορά» ρυθμίζει τα πάντα. Ο άλλος σύγχρονος όρος.
Και περίσσευε η απαξίωση και η εκμετάλλευση των αγροτών, από τους «βαθείς γνώστες και επιτήδειους» της ελεύθερης ή μάλλον «ασύδοτης» για μας αγοράς.
Και προσέτρεξαν πίσω τους γνωστοί και άγνωστοι «τυχοδιώκτες» να επωφεληθούν εις βάρος των απαξιωμένων και των αδυνάτων. Και δυστυχώς πολλές φορές και κάποιοι δικοί μας, αγρότες . Ας μην κρυβόμαστε. Θεωρώντας εαυτούς τυχερούς ή ξύπνιους ή πονηρούς.
Πολλοί αγρότες όμως άντεξαν . Όσοι απ αυτούς τα κατάφεραν μέσα σ αυτή τη δίνη, με αγώνες, με τεράστια προσπάθεια και δυσκολίες, με αγάπη για τον τόπο τους και την δουλειά τους , συνεχίζουν. Και παλεύουν. Και αγωνίζονται με πενιχρά μέσα. Σε αντίξοες συνθήκες. Γιατί ο χώρος αυτός κρύβει και βαθύ συναίσθημα για αυτούς. Η πατρογονική γη, το περιβάλλον, οι ρίζες , οι καρποί των κόπων τους. Κρύβει και μεγάλη προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, στην διατροφή του πληθυσμού, στην προστασία του περιβάλλοντος, στην υποστήριξη και την ανάπτυξη του δευτερογενή και τριτογενή τομέα , στις προστιθέμενες αξίες, στην προσφορά θέσεων εργασίας, στην Εθνική Οικονομία γενικότερα.
Αρκούσε ένας «κορωνοϊός» για να επαναπροσδιορίσει πολλά πράγματα, ανθρώπους κι αξίες. Όχι μόνο οικονομικές αλλά και οικουμενικές. Οι ελπίδες για την ζωή, την διατροφική επάρκεια και ασφάλεια, στρέφονται πάλι στους αγρότες. Τώρα που τα σύνορα έκλεισαν, τώρα που οι πράσινες λωρίδες είναι δυσδιάκριτες, τώρα που ο κίνδυνος του αόρατου αλλά και του ορατού εχθρού είναι προ των πυλών. Τώρα και πάλι ο νους των ανθρώπων της πόλης, στρέφεται στην Ελληνική ύπαιθρο, ψάχνοντας στα συρτάρια του μυαλού του, παλιές συγγένειες , παλιές φιλίες, για να προστρέξει σ αυτές στην δύσκολη στιγμή (που ελπίζω να μην έρθει ποτέ).
Είναι η ώρα της βαθιάς αναθεώρησης του ρόλου της Ελληνικής Γεωργίας και της Κτηνοτροφίας με βάση τα νέα δεδομένα. Είναι η δεύτερη και μοναδική πλέον ευκαιρία να αναδιατάξουμε τις δυνάμεις μας σ έναν μακρόπνοο σχεδιασμό έχοντας στο επίκεντρο τους Αγρότες τον τόπο μας και την Οικονομία του. Αλλά και την ποιότητα της ζωής. Και την διατροφική επάρκεια και ασφάλεια. Είναι η ώρα των Αγροτών στον σχεδιασμό και την χάραξη της Εθνικής Στρατηγικής για την Γεωργία του μέλλοντός μας.
Είναι η ώρα οι αγρότες να ανακτήσουν τον ρόλο που κοινωνικά και δικαιωματικά τους αναλογεί. Σαν ισότιμοι εταίροι σε μια κοινωνία που και ρόλο έχουν και λόγο.
Να σταματήσουν επομένως οι κυβερνώντες να παίζουν με τους απίθανους «αγρότες» του καναπέ και του facebook, στημένους, πρόθυμους , και ικανοποιημένους εκ των προτέρων, στις δήθεν συσκέψεις παλιότερα, και στις τηλεδιασκέψεις σήμερα.
Να τελειώνει επιτέλους αυτό το παραμύθι. Να τελειώνουμε γενικώς με τα παραμύθια. Τα πράγματα είναι σοβαρά.
Υπάρχει είτε μας αρέσει, είτε όχι, Οργανωμένο Αγροτικό Κίνημα, με Συλλόγους, Ομοσπονδίες, αγώνες, θέσεις, προτάσεις. Σε πείσμα όλων αυτών που πάλεψαν και παλεύουν για την διάλυσή του. Και είναι αυτό που φύλαξε Θερμοπύλες (παρά τους Εφιάλτες) και άντεξε, για να υπάρχει έστω και στην μορφή που υπάρχει σήμερα Αγροτικός τομέας. Και αυτό αναγνωρίζεται στις μέρες μας στο κίνημα της ΠΑΝΝΕΛΑΔΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΤΩΝ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΠΛΟΚΩΝ. Και είναι μόνον αυτό που υπερασπίζεται ξεκάθαρα τα δίκαια των αγροτών.
Κι ας μην εφησυχάζουμε πιστεύοντας πως, μια κρίση είναι θα περάσει. Και όλα θα ξαναπάρουν τον δρόμο τους. Και όλα θα είναι όπως πριν. Βεβαίως και ευχή και επιθυμία όλων μας, και δική μου, είναι να βγούμε το συντομότερο δυνατό, δυνατοί και υγιείς και όλοι μαζί, χωρίς καμία απώλεια απ αυτήν την δίνη.
Μα το μόνο σίγουρο είναι πως και στο μέλλον θα ‘χουμε κρίσεις . Είτε αυτές θα λέγονται υγειονομικές , είτε οικονομικές, είτε Εθνικές, είτε διατροφικές , είτε κλιματικές κ.ο.κ.
Όλοι μας έχουμε την ευθύνη να στέλνουμε ισχυρά μηνύματα στην όποια πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ για όλα όσα συμβαίνουν στον χώρο. Ακόμη και σήμερα που ίσως δεν έχει γίνει ξεκάθαρος ο όρος διατροφική επάρκεια και ασφάλεια. Ακόμη και σήμερα να τονίσουμε σε όποιον δεν κατάλαβε, την σημασία των αγροτών και της αγροτικής παραγωγής. Τον ρόλο της υπαίθρου και των ανθρώπων της, αλλά και την συμβολή τους στην Εθνική Οικονομία, στην ποιότητα ζωής, στην προστασία του περιβάλλοντος .
Στην προσπάθεια αυτή χρειαζόμαστε τρεις συντελεστές. Αγρότες, Κοινωνία και Πολιτεία.
Αγρότες που να παρέχουν αρκετά, υψηλής διατροφικής αξίας και ασφάλειας προϊόντα.
Μια Κοινωνία που ανταποκρινόμενη, θα περιβάλλει με εμπιστοσύνη τον τοπικό Παραγωγό και την Παραγωγή του.
Και μια Πολιτεία πραγματικά σοβαρή και στιβαρή, που θα στηρίζει και θα συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια, με όραμα και σχέδιο, που θα εντάσσει στην πολιτική της τούς Αγρότες, σαν βασικούς Εταίρους της κοινωνίας, και όχι σαν παρείσακτους, χαράζοντας μαζί τους, την Στρατηγική για μια νέα Εθνική Αγροτική Πολιτική.
Γιατί από σήμερα ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΑΛΛΙΩΣ
———————-
Ο Θοδωρής Παπακωνσταντίνου είναι Γενικός Γραμματέας του Αγροτικού Συλλόγου Γεωργών Βέροιας
