Η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 3% το 2020 λόγω της κατάρρευσης της δραστηριότητας που προκαλεί ο κορονοϊός, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη κάμψη από τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στις εξαμηνιαίες προβλέψεις του, το Ταμείο προβλέπει ότι το «Μεγάλο κλείσιμο» (Great Lockdown) θα προκαλούσε δραματική πτώση της οικονομικής δραστηριότητας που θα ήταν πολύ πιο οδυνηρή από την ύφεση που ακολούθησε την κατάρρευση των τραπεζών στα τέλη της δεκαετίας του 2000.
Η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές (World Economic Outlook), η οποία παρουσιάστηκε για πρώτη φορά ψηφιακά στο πλαίσιο της Εαρινής Συνόδου του Ταμείου, καταγράφει οικονομικό αντίκτυπο που θα έχει η κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού. Η έκθεση σκιαγραφεί το 2020 ως ένα έτος που αντιμετωπίζει προκλήσεις στον τομέα της ανάπτυξης και της ανεργίας, σημειώνοντας, όμως, πως θα επιτευχθεί τουλάχιστον μια μερική ανάκαμψη εντός του 2021.
Η παρουσίαση της έκθεσης έγινε από την επικεφαλής οικονομολόγο Γκίτα Γκοπίνατ, η οποία εξήγησε ότι υπάρχει ακόμα μεγάλη αβεβαιότητα για τον χρονικό ορίζοντα της πανδημίας αλλά και για τους μακροοικονομικούς κραδασμούς που πρόκειται να προκαλέσει. Όπως διευκρίνισε, το βασικό σενάριο που έχει υιοθετήσει το ΔΝΤ προβλέπει ότι η πανδημία θα εξασθενήσει προς το τέλος του τρέχοντος έτους.
Σχετικά με την Ελλάδα, το Ταμείο προβλέπει ότι η χώρα μας θα ακολουθήσει τις τάσεις της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς εκτιμά ότι το 2020 η ύφεση θα αγγίξει το 10%. Παρόλα όμως αυτά, προβλέπει ότι το 2021 θα είναι έτος ανάκαμψης, με την Ελλάδα να αναπτύσσεται κατά 5,1%. Σημειώνεται ότι και οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης θα ακολουθήσουν παρόμοια πορεία, καθώς τα μέσα επίπεδα του ρυθμού της ανάπτυξης θα διαμορφωθούν στο 4,7%.
Αναφορικά με την ανεργία, το ΔΝΤ υπολογίζει ότι θα ανέλθει στο 22,3% για το τρέχον έτος, ενώ για το 2021 εκτιμά ότι θα κυμανθεί στο 19%. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα αγγίξει μέσα στο 2020 το 6,5% του ΑΕΠ, ενώ το 2021 θα υποχωρήσει στο 3,4%. Επιπλέον, η Ελλάδα θα οδηγηθεί σε αποπληθωρισμό (-0,5%) εντός του 2020. Το επόμενο, όμως, έτος θα παρουσιάσει αύξηση κατά 1% σε μέσα επίπεδα.
Το ΔΝΤ παρουσιάζει το 2020 ως ένα δύσκολο έτος για τις ανεπτυγμένες οικονομίες, υπολογίζοντας ότι η οικονομία της Ευρωζώνης θα συρρικνωθεί κατά 7,5% και πως η παγκόσμια οικονομία θα σημειώσει ύφεση 3%. Σε αυτό το πλαίσιο, εκτιμά ότι το ΑΕΠ των ΗΠΑ θα μειωθεί κατά 5,2% και πως η βρετανική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 6,5%. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η Κίνα, με το Ταμείο να εκτιμά ότι θα σημειώσει ανάπτυξη της τάξης του 1,2%.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΔΝΤ το ξαφνικό σοκ που προκλήθηκε από την εξάπλωση του κορωνοϊού θα αναγκάσει την παγκόσμια οικονομία να υποστεί ύφεση 3%, με την αναθεώρηση να ξεπερνά τις 6 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τις προβλέψεις.
Μέχρι στιγμής, η ύφεση που ακολούθησε την σχεδόν κατάρρευση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος στα τέλη του 2008 υπήρξε η σοβαρότερη μεταπολεμικά, ενώ η παγκόσμια δραστηριότητα συρρικνώθηκε κατά 0,1% το 2009.
Οι αναπτυγμένες οικονομίες, οι οποίες υφίστανται σήμερα τις χειρότερες εξάρσεις του ιού θα φέρουν το μεγαλύτερο βάρος της βουτιάς της οικονομικής δραστηριότητας. Η οικονομία των ΗΠΑ θα συρρικνωθεί κατά 5,9% το 2020, ενώ προβλέπεται να ανακάμψει 4,7% το 2021, σύμφωνα με το καλύτερο σενάριο του Ταμείου.
Οι οικονομίες της Ευρωζώνης θα συρρικνωθούν κατά 7,5% το 2020, με την Ιταλία που έχει πληγεί σκληρά να βλέπει το ΑΕΠ της να υποχωρεί κατά 9,1% και το ΑΕΠ της Ισπανίας να μειώνεται κατά 8%, της Γερμανίας κατά 7% και της Γαλλίας κατά 7,2%.
Το Ταμείο προβλέπει ότι η οικονομία της Ευρωζώνης θα αναπτυχθεί με ρυθμό 4,7% το 2021, όσο και η αμερικανική οικονομία. Η Κίνα θα διατηρήσει θετικό ρυθμό ανάπτυξης (1,2%) το 2020 έναντι ρυθμού 6% που προέβλεπε το Ταμείο τον Ιανουάριο.
Στην έκθεσή του για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας το ΔΝΤ προβλέπει μία μερική ανάκαμψη το 2021, με την παγκόσμια οικονομία να αναπτύσσεται με ρυθμό 5,8%, αλλά τονίζει ότι οι προβλέψεις του χαρακτηρίζονται από εξαιρετικά μεγάλη αβεβαιότητα και ότι τα αποτελέσματα μπορεί να είναι δυσμενέστερα, ανάλογα με την πορεία της πανδημίας.
«Η ανάκαμψη το 2021 είναι μόνο μερική, καθώς το επίπεδο της οικονομικής δραστηριότητας αναμένεται να παραμείνει κάτω από αυτό που προβλέπαμε για το 2021, πριν από το πλήγμα του κορονοϊού», ανέφερε η επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου, Γκίτα Γκόπινατ, σε δήλωσή της. Με βάση το καλύτερο σενάριο του ΔΝΤ, το ΑΕΠ σε παγκόσμιο επίπεδο είναι πιθανόν να μειωθεί κατά 9 τρισ. δολάρια συνολικά στα δύο χρόνια — περισσότερο από το ΑΕΠ της Γερμανίας και της Ιαπωνίας μαζί, πρόσθεσε η Γκόπινατ.
Οι προβλέψεις του Ταμείου βασίζονται στην υπόθεση ότι οι εξάρσεις του νέου κορονοϊού θα κορυφωθούν στις περισσότερες χώρες κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου και θα αποκλιμακωθούν στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, ενώ σταδιακά θα αίρονται το κλείσιμο των επιχειρήσεων και άλλα περιοριστικά μέτρα.
Μία μεγαλύτερη διάρκεια της πανδημίας, η οποία θα συνεχιστεί και στο τρίτο τρίμηνο, θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω συρρίκνωση κατά 3% το 2020 και μία βραδύτερη ανάκαμψη το 2021, λόγω των τραυματικών συνεπειών από τις χρεοκοπίες και τη μεγαλύτερης διάρκειας ανεργία. Μία δεύτερη έξαρση του κορονοϊού το 2021, που θα οδηγήσει σε περισσότερες διακοπές λειτουργίας, θα μπορούσε να προκαλέσει μία κατά 5-8 ποσοστιαίες μονάδες μείωση της βασικής πρόβλεψης του Ταμείου για το παγκόσμιο ΑΕΠ το επόμενο έτος, με τον κόσμο να είναι σε ύφεση για δεύτερο συνεχόμενο έτος.
«Είναι πολύ πιθανόν ότι φέτος η παγκόσμια οικονομία θα υποστεί τη χειρότερη ύφεσή της από τη Μεγάλη Ύφεση, υπερβαίνοντας αυτή της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης πριν από μία δεκαετία», σημειώνει το ΔΝΤ στην έκθεση. «Η μεγάλη καραντίνα, όπως θα μπορούσε να την αποκαλέσει κανείς, προβλέπεται να συρρικνώσει πολύ την παγκόσμια ανάπτυξη».
Οι νέες προβλέψεις συνθέτουν ένα μελαγχολικό σκηνικό για τις εαρινές συνόδους του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, οι οποίες πραγματοποιούνται μέσω βιντεοδιάσκεψης αυτή την εβδομάδα λόγω του κορονοϊού. Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι πιθανόν να μην είναι αρκετά τα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης, ύψους περίπου 8 τρισ. δολαρίων, τα οποία διοχετεύουν οι κυβερνήσεις για την αποφυγή της κατάρρευσης.
Η ίδια αναμένεται να ταχθεί αυτή την εβδομάδα υπέρ μεγαλύτερης ελάφρυνσης χρέους για τις φτωχότερες χώρες. Η παγκόσμια οικονομία είχε συρρικνωθεί κατά 0,7% το 2009 –η χειρότερη πτώση μετά από αυτή της δεκαετίας του 1930– σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ. Τον Ιανουάριο, πριν γίνει γνωστή η έκταση της έξαρσης του κορονοϊού τόσο εντός όσο και εκτός της Κίνας, το ΔΝΤ προέβλεπε ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυσσόταν 3,3% το 2020 καθώς οι εμπορικές εντάσεις ΗΠΑ – Κίνας είχαν αρχίσει να μειώνονται, ενώ για το 2021 προβλεπόταν ανάπτυξη 3,4%.
